نگاهی به کتاب تاریک‌ترین لحظه‌ها| روری اوکانر


معتقدم که گیر افتادن در دام دردی تحمل ناپذیر کلید درک خودکشی است زیرا من آن را محور اصلی مسیر مشترک منتهی به خودکشی میدانم

تو سه ماه اخیر بیشتر از هرموضوع دیگه‌ای درباره خودکشی خوندم، درباره خودکشی مستند دیدم، درباره خودکشی موزیک شنیدم، و درباره خودکشی با آدم‌ها حرف زدم.
به امید اینکه یه روزی بفهمم چرا دوستامون بعد از کشیک میرن پاویون و دیگه برنمیگردن. مهمتر از اون بفهمم چرا تو پیشگیری از خودکشی اینقدر ناتوان و سردرگمیم.

روری اوکانر از اون کمبوهاییه که کمتر میشه مشابهش رو پیدا کرد. استاد روان شناسی سلامت و رییس انجمن بین المللی پیشگیری از خودکشی که بیشتر از بیست سال در زمینه خودکشی فعالیت آکادمیک کرده اما از قضا بلده چطور خیلی ساده از در و دیوار مثال بزنه تا مخاطب عمومی رو با خودش همراه کنه.
دیدگاه اوکانر تو این کتاب با همه تفاسیر بر پایه یک جمله کلیدی بنا شده:

خودکشی بیشتر از اینکه میل به مرگ و لزوما حاصل از بیماری روانی باشد، رفتاری است برای پایان دادن به درد و فرار از گیر افتادن در دام درد روانی.

نیمه اول کتاب به درک بهتر از رفتار خودکشی اختصاص پیدا کرده، به خصوص اینکه خودکشی دقیقاً چه چیزی نیست.
که:
۱- خودکشی خودخواهانه نیست
۲- خودکشی راه فرار ترسوها نیست
۳- خودکشی ناشی از فقط یک عامل نیست
۴- هر خود‌کشی‌ای مساوی بیماری روانی نیست
۵- خودکشی تقصیر سوگواران نیست

و نیمه دوم ارائه‌ایه از مدلی برای درک مراحل و اقدام موثرتر برای پیشگیری از خودکشی که اوکانر اون رو IMV (الگوی یکپارچه انگیزشی-ارادی) نامگذاری میکنه.
به طور خلاصه این الگو به سه مرحله تقسیم میشه؛

۱-مرحله پیش انگیزشی: پیشینه‌ای که خطر خودکشی در اون شکل گرفته مثل: ناملایمات‌های سال‌های اول زندگی ، الگوی کمالگرایی اجتماعی، سبک‌های دلبستگی و یا نوع واکنش به استرسورها

۲-مرحله انگیزشی: مرحله دوم روی بروز افکار خودکشی گرایانه متمرکزه. تحت تاثیر عواملی مثل: نوع نگاه به آینده، احساس گیر افتادن و مکانیزم های حل مسئله در زمان بروز مشکل

۳-مرحله ارادی: مرحله سوم عواملیه که احتمال اقدام به خودکشی رو تو فردی که به خودکشی فکر میکنه افزایش میده. تحت تاثیر: میزان دسترسی به ابزار، برنامه ریزی برای اقدام، سابقه رفتار مشابه، درد روانی غیرقابل تحمل و تکانشگری رفتاری.
نکته کلیدی در مرحله ارادی اینجاست که:

عواملی که به افکار خودکشی گرایانه منجر می شود با عواملی که احتمال اقدام به خودکشی یا مرگ بر اثر خودکشی را افزایش می دهد متفاوت است. صرفاً این طور نیست که افرادی که بیشتر به خودکشی تمایل دارند بیشتر احتمال دارد دست به خودکشی بزنند بلکه به نظر میرسد گروهی مشخص از عوامل ارتباطی مخصوص با اعمال خودکشی گرایانه دارند تا افکار خودکشی گرایانه.

در نهایت فصل‌های پایانی به توصیه‌هایی برای نزدیکان سوگوار از خودکشی، و همینطور نزدیکان افراد پرخطر اختصاص پیدا کرده که چطور میتونن به خودشون و اطرافیانشون تو این مسیر کمک کنند.

پ.ن: دکتر مکری هم تو یکی از ویدیوهاش خلاصه خیلی خوبی از این کتاب رو ارائه میکنه که چه کتاب رو خوندین چه نخوندین، تو درک بهتر مفاهیمش کمک کننده است.