۱۱ دلیل دلخراش که چرا افراد مهربان جذب افراد خودشیفته می‌شوند

اگر در مورد ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری افراد مهربان (Empath) و افراد خودشیفته (Narcissistic) تحقیق کنید، معمولاً همه جا آن‌ها را دارای روحیه‌ای متضاد و بالعکس یکدیگر توصیف کرده‌اند. اما حقیقت این است که مسأله به این سادگی‌ها هم نیست.

با توجه به این که تعداد زیادی از افراد مهربان و خوش قلب معمولاً به رابطه با افراد خودشیفته روی می‌آورند، برای محققین هم بررسی این موضوع که چرا این اتفاق می‌افتد، جالب بوده است. اما برای پاسخ به این سؤال ضروری است که اول جواب این پرسش را بیابیم «آیا فرد مهربان و خوش‌قلب هم می‌تواند خودشیفته باشد؟»

یا به عبارت دیگر، آیا ممکن است که فرد خودشیفته هم با دیگران احساس همدلی کند؟ پاسخ این پرسش ممکن است شما را شگفت‌زده کند. یا ممکن است جوابش برای شما آشنا باشد و خودتان هم قبلاً به همین پاسخ رسیده باشید. به هر حال وقت آن رسیده است که پاسخ این سؤالات را با هم پیدا کنیم.

در ادامه‌ی این مقاله، ما به دنبال پاسخ دادن به این پرسش هستیم که چرا افراد مهربان و خوش‌قلب معمولاً جذب افراد خودشیفته و سوءاستفاده‌گر می‌شوند. برای یافتن پاسخ همراه ما باشید.

افراد مهربان و افراد خودشیفته: ۱۱ دلیل برای شروع یک رابطه

وقتی صحبت از روابط بین این دو تیپ شخصیتی می‌شود، به سادگی قرار گرفتن یک فرد مهربان در برابر فردی خودشیفته (یا برعکس) نیست.

قبل از اینکه بتوانید خود را از یک رابطه‌ی مبتنی بر سوءاستفاده رها کنید، باید بدانید که در وهله‌ی اول چه چیزی شما را به این رابطه کشانده است.

۱. فرد خودشیفته فرد مهربان را دوست‌داشتنی، فداکار و خوشایند می‌داند

فرد خودشیفته به دلیل این که مانند یک اسفنج عواطف و احساسات دیگران را جذب می‌کند، به سمت افراد مهربان و فداکار کشیده می‌شود. وقتی که فرد مهربان و خوش‌قلب عاشق فرد خودشیفته شود، با تمام وجود خودش را وقف او می‌کند و با علاقه تمام به صحبت‌ها و خواسته‌های او گوش می‌دهد.

زمانی هم که فرد خودشیفته از این همه فداکاری و گشودگی او قدردانی می‌کند، فرد مهربان احساس می‌کند که پاداش بزرگی دریافت کرده و احساس خاص بودن به او دست می‌دهد.

۲. شخص مهربان و همدل اعتماد به نفس، جذابیت و قاطعیت فرد خودشیفته را تحسین می‌کند

افراد خودشیفته معمولاً به شدت با اعتماد به نفس و با انگیزه هستند و اغلب اوقات به عنوان افرادی بسیار موفق ظاهر می‌شوند. آن‌ها همیشه به دنبال آن چیزهایی که می‌خواهند می‌روند و غالباً هم به آن می‌رسند.

فرد مهربان که هدفش بیشتر خوشحال کردن دیگران است و کمتر احتمال دارد که رفتاری با اعتماد به نفس و بی‌باک از خود بروز دهد، این ویژگی‌ها را در شخص تحسین می‌کند و از توجه آن‌ها خوشحال می‌شود.

۳. فرد خودشیفته می‌داند چگونه رفتار کند که برای فرد مهربان به عنوان بهترین گزینه به نظر برسد

افراد خودشیفته معمولاً دارای ظاهری آراسته هستند و غالباً از نظر مالی هم اوضاع خوبی دارند. به همین دلیل به راحتی می‌توانند روی کسی که توجه آن‌ها را به خود جلب کرده تأثیری مثبت و قوی بگذارند.

آن‌ها می‌دانند چگونه می‌توانند بهترین ویژگی‌های خود را بدون این که خودشان را مغرور یا سطح بالا نشان دهند، به نمایش بگذارند. این یک استعداد ذاتی است که افراد خودشیفته از آن به نفع خود استفاده می‌کنند.

۴. شخص مهربان و دلسوز در رابطه با یک خودشیفته تبدیل به «طرفدار پرشور» او می‌شود

شخص مهربان و دلسوز فقط هاله‌ی درخشان اطراف فرد خودشیفته را می‌بیند که شخصیت واقعی او را در بر گرفته است. آن‌ها همه چیز افراد خودشیفته را می‌پرستند، حتی صفات بد آن‌ها را و این مسأله را با تمام وجود نشان می‌دهند.

فرد خودشیفته هم از هر دقیقه‌ی آن لذت می‌برد. آن‌ها همچنین هدایایی اندیشمندانه و تمجیدهای اغراق شده‌ای را نثار شخص دلسوز می‌کنند تا او باز هم از آن‌ها تعریف و تمجید کند.

۵.  وقتی که فرد خودشیفته شکایت یا اعتراضی می‌کند، شخص مهربان با شفقت و مهربانی پاسخ می‌دهد

هیچ وقت دنیا ارزش واقعی افراد خودشیفته را درک نمی‌کند و احترامی را که شایسته آن هستند به آن‌ها ابراز نمی‌کند. اما وقتی که آن‌ها در مورد این موضوع به سراغ شخصی مهربان و دلسوز می‌روند، می‌توانند از او انتظار همدردی قلبی، تعریف و تمجید و محبت و مهربانی را داشته باشند.

فرد مهربان و دلسوز همه جا به دنبال ایجاد هماهنگی و آرامش است و به همین خاطر با تمام وجودش برای ایجاد احساس رفاه و راحتی برای فرد خودشیفته تلاش می‌کند، بنابراین هر دوی آن‌ها می‌توانند از هم بودنشان لذت ببرند.

۶. فرد خودشیفته روحیه‌ای حمایتگر دارد و از شخص مهربان و دلسوز در برابر دیگران دفاع می‌کند

اگر شخص مهربان توسط شخص دیگری مورد حمله قرار گیرد، فرد خودشیفته (اگر به نفعش باشد) سریع وارد عمل می‌شود و به کمک او می‌آید، در کنار شریک همدل خود ایستاده و آمادگی خود را برای محافظت از او در برابر سوءاستفاده‌ی دیگران و مقابله با متجاوزان نشان می‌دهد.

اما باید به خاطر داشت که وقتی فرد خودشیفته از شخص مهربان ناراضی باشد یا رابطه‌شان به پایان خود رسیده باشد، همه‌ی حمایت‌های بی‌دریغ او ناگهان محو می‌شوند، چون از نظر آن‌ها شخص مهربان دیگر ارزش به زحمت افتادن را ندارند.

۷. شخص مهربان دوست دارد که طرف مقابلش را راضی و خوشحال نگه دارد

افراد همدل تمایل دارند برای اطرافیان خود احساس خوبی ایجاد کنند. بنابراین، با جلب رضایت دیگران، خودشان هم احساس بهتری را تجربه می‌کنند.

اگر شریک زندگی آن‌ها خوشحال و راضی باشد، آن‌ها هم خوشحال هستند. و اگر شریک زندگی آن‌ها از چیزی ناراحت باشد، آن‌ها برای رفع ناراحتی او هر چه در توان دارند انجام می‌دهند.

۸. فرد خودشیفته دوست دارد همیشه به او توجه و رسیدگی شود

این افراد می‌دانند که فرد مهربان و همدل چقدر به دنبال ایجاد آرامش، هماهنگی و احساسات خوب برای اطرافیانش است. اگر فرد خودشیفته احساس نیاز کند، او به فرد مهربان اجازه می‌دهد تا در خدمت او و نیازهایش باشد، یا اینکه این فرد دلسوز او را تحسین کند و پس از یک روز سخت به آن‌ها رسیدگی کند.

حتی ممکن است در برخی موارد، این افراد سطح انگیزه و تمایل به خدمتگزاری فرد مهربان و خوش قلب را مورد آزمایش و ارزیابی قرار دهند.

۹. فرد مهربان همیشه بهترین‌ها را برای شریک زندگی خود می‌خواهد

افراد مهربان و دلسوز روزانه با احساسات منفی زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. آن‌ها عمیقاً باور دارند که بهترین صفات وجودی آن‌ها دقیقاً همین موارد است؛ خوب، دوست‌داشتنی و حامی بودن. آن‌ها می‌خواهند باور کنند که شریک زندگی آن‌ها در صورت نیاز در کنار آن‌ها خواهد بود. آن‌ها می‌خواهند باور کنند که اهمیت دارند.

وقتی اتفاقی این باورهایشان زیر سؤال برود، آن‌ها ممکن است سرانجام این سؤال را از خود مطرح کنند که آیا شریک خودشیفته‌شان، آن‌ها را دوست دارد یا فقط از توجه و رسیدگی آن‌ها لذت می‌برد و خودش برای او اهمیت چندانی ندارد.

۱۰. فرد خودشیفته در استفاده از تکنیک چراغ گاز، انکار و انحراف ذهنی مهارت زیادی دارد

افراد خودشیفته به ویژه آن‌هایی که هرگونه احساس همدلی را وجودشان سرکوب کرده‌اند باید نحوه دفاع از خود را در برابر برخوردهای خصمانه دیگران یاد بگیرند. به همین جهت آن‌ها خیلی زود یاد می‌گیرند که چگونه تکنیک‌های انکار، انحراف ذهنی و چراغ گاز را روی دیگران اجرا کنند و آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهند.

بودن در کنار یک فرد مهربان و دلسوز به آن‌ها فضای امنی برای تمرین این مهارت‌ها می‌دهد.

۱۱. افراد مهربان به خطاها و اشتباهات خودشان خیلی توجه می‌کنند

افراد مهربان روی خطاها و اشتباهات خودشان خیلی تمرکز می‌کنند و فرد خودشیفته هم آن‌ها را تشویق می‌کند که دقیقاً همین کار را انجام دهند. زیرا اگر فرد مهربان روی بهبود خودش تمرکز کرده باشد، به آنچه که آن‌ها انجام می‌دهند توجه چندانی نمی‌کند. در واقع در این وضعیت شما آن‌قدر درگیر اصلاح خود هستید که نشانه‌های خطرساز را در رابطه‌ی خود نمی‌بینید.

اگر با افراد خودشیفته روبرو شوید، آن‌ها احتمالاً به عیب‌های شما اشاره می‌کنند و شما را به چالش می‌کشند که به جای تلاش برای تغییر آن‌ها، روی خودتان کار کنید.

آیا یک فرد خودشیفته می‌تواند تظاهر به همدلی و مهربانی کند؟

نوعی همدلی وجود دارد که خودشیفته‌ها برای جلب افراد مهربان و دلسوز و نفوذ به قلب آن‌ها از آن استفاده می‌کنند. معمولاً افراد خودشیفته‌ی باهوش، از همدلی شناختی (یا همدلی فکری) برای ارتباط با افراد مهربان و جلب اعتماد آن‌ها استفاده می‌کنند.

هنگامی که آن‌ها سوژه مورد نظرشان را جلب خود کردند و اعتماد او را جلب کردند، آنگاه به استفاده از روش پیوند ترومایی روی می‌آورند، که شامل استفاده از چرخه‌ای از بمباران عشقی، بی‌توجهی و سوءاستفاده و تکنیک چراغ گاز می‌باشد.

اگر هم شخص مهربان با آن‌ها مخالفت کند یا با آن‌ها برخورد کند، فرد خودشیفته دوباره از تکنیک همدلی شناختی به همراه ابراز محبت و عواطف و همچنین اهدای هدایای مختلف برای ارتباط مجدد و به دست آوردن دل فرد مهربان و دلسوز استفاده می‌کند.

اگر آن‌ها بتوانند در این فرایند موفق شوند، این چرخه بارها و بارها تکرار می‌شود.

چرا افراد خودشیفته از افراد مهربان و دلسوز متنفرند؟

با توجه به آنچه که در مورد رفتار افراد خودشیفته با افراد دلسوز و با محبت خواندیم، به نظر می‌رسد که افراد خودشیفته به طور کلی رفتاری جز تحقیر و سوءاستفاده نسبت به افراد همدل ندارند. اما باز هم مسأله به این سادگی‌ها نیست.

خودشیفتگی، همانند بسیاری از اختلالات روانی دیگر، در یک طیف قرار می‌گیرد و به این شکل طبقه‌بندی می‌شود.

برخی از افراد خودشیفته‌ها احساس همدلی را نسبت به دیگران بیشتر تجربه می‌کنند اما از وجود آن در خودشان ناراضی هستند و تمام تلاش خود را می‌کنند تا وسوسه‌های همدلانه خود را خنثی کنند. آن‌ها حتی اگر با فرد مهربانی ملاقات کنند که از خودش متنفر نباشد، ممکن است از او نیز ناراحت شوند.

یا، در برخی از سطوح، ممکن است برای آن‌ها این سؤال مطرح شود که آیا افراد مهربان و با محبت علیرغم وجود احساسات دلسوزانه و همدلانه خود چگونه احساس خوشبختی می‌کنند؟

آن دسته از افراد خودشیفته که کمتر با دیگران احساس همدردی می‌کنند، این نوع احساس را به عنوان عاملی می‌بینند که مانع پیشرفت دیگران می‌شود.

بنابراین، افراد مهربان و همدل چگونه باید از خودشان در برابر افراد خودشیفته محافظت کنند؟

تعامل فرد مهربان با یک خودشیفته چگونه است؟

چه در موردیم فرد مهربان خودشیفته صحبت کنیم یا فرد خودشیفته‌ای که از همدلی شناختی برای به رسیدن به خواسته‌های خود استفاده می‌کند، اقداماتی وجود دارد که فرد مهربان می‌تواند برای رهایی خودش آن‌ها را انجام دهد.

مانند هر رابطه‌ی عاشقانه دیگری، این نوع رابطه هم می‌تواند با قصد تجربه کردن یک رابطه‌ی سالم شروع شود. اما در بیشتر موارد، تفاوت این افراد باهم از منظر همدلی و شفقت، بسیار عمیق‌تر از دلبستگی آن‌هاست.

بنابراین، وقتی که به عنوان یک فرد همدل و مهربان می‌دانید که رابطه‌ی شما باید به پایان برسد، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید.

  • فاصله گرفتن: برای خودتان وقت بگذارید و اجازه ندهید که فرد خودشیفته با شما مکالمه‌ای داشته باشد (نه تماس تلفنی، نه پیامک، نه تعامل در رسانه‌های اجتماعی)
  • رفتارهای اشتباه فرد خودشیفته را به او متذکر شوید: بسته به موقعیت‌تان، می‌توانید رفتارهای خودپسندانه‌ی آن‌ها را به ایشان گوشزد کنید.
  • در را به روی فرد خودشیفته ببندید: به فرد خودشیفته این فرصت را ندهید که با شما بحث کند یا شما را قانع کند که مشکل از جانب شما است. هر گونه ارتباط با او باید محدود شود.
  • کاری را انجام دهید که از آن لذت می‌برید: هنگامی که به جای قربانی منافع خود در جهت اجرای خواسته‌های فرد خودشیفته، خواسته‌ها و منافع خود را دنبال می‌کنید، دوباره در زندگی‌تان شادی را کشف می‌کنید.
  • وقت گذراندن با دوستان: با افرادی که واقعاً به شما اهمیت می‌دهند و کمک شما می‌کنند ارتباط برقرار کنید و وقت خود را با آن‌ها سپری کنید. اجازه دهید آن‌ها به شما در بازسازی زندگی دلخواهتان کمک کنند.

آیا شما هم فردی دلسوز و مهربان هستید که مجذوب یک فرد خودشیفته شده است؟

اکنون که با ۱۱ علت مختلف جذب شدن افراد مهربان و با شفقت به افراد خودشیفته آشنا شدید، کدام یک از این دلایل در مورد شما بیشتر صدق می‌کند؟

علاوه بر این امروز برای محافظت از خودتان در مقابل افراد خودشیفته و ساختن یک زندگی شادی و سرشار از موفقیت، قصد دارید چه اقدامی انجام دهید.

هر تصمیمی که می‌گیرید بر روابط فعلی شما تأثیر می‌گذارد و هر انتخاب فرصتی است برای رسیدن به حق خود مبنی بر دوست داشتن و دوست داشته شدن به یک میزان.