راهنمای نگارش متن و ساختاربندی محتوایی پادکست (کارگاه نویسندگی خلاق ۵)

یک شنونده‌ی بالقوه که به صورت تصادفی قسمتی از پادکست (Podcast) شما را شنیده تنها در صورتی مخاطب دائم برنامه‌ی شما می‌شود که آن اثر او را به سفر ببرد، سفری دور و دراز و خیال‌انگیز. شما هم به عنوان تهیه‌کننده‌، مسئولیت طراحی مسیر و مقصد سفری را بر عهده دارید که در هر قسمت از پادکست شما قرار است توسط مخاطبان پیموده شود.

مؤثرترین راه برای دستیابی به این هدف و اطمینان از موفقیت پادکست، طراحی یک نقشه‌ی کامل برای اجرای هر قسمت از پادکست است. نقشه‌ای که ضمن ساختاربندی کار تمام جزییات اجرایی شامل گفتگوها، موسیقی‌ها، افکت‌های صوتی، پیام اسپانسر برنامه و موارد دیگر را در خود جای داده باشد و زمان اجرای هر کدام را به همراه متن اجرا برای عوامل اجرایی مشخص کرده باشد.

اما حقیقت این است که نحوه‌ی نوشتن متن پادکست و ساختاربندی آن همیشه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی است که قصد دارند یک پادکست جدید تولید کنند.

بهترین پادکست‌هایی که تابه‌حال شنیده‌اید احتمالاً چیزی شبیه گفتگوهای دوستانه و صحبت‌های بداهه و بدون تنظیم قبلی به نظر می‌رسند، اما در واقع این احساس راحتی در درک محتوای پادکست به خاطر ساعت‌ها تلاش برای آماده‌سازی متن پادکست و برنامه‌ریزی دقیق برای اجرای آن قبل از زدن دکمه ضبط بوده است.

ساختاربندی یک پادکست مانند هر فرآیند خلاقانه‌ی دیگری، از اصولی مشترک پیروی می‌کند: برای این کار عناصر مجزا و جدا از هم باید به شکلی منظم و با هماهنگی کامل در کنار یکدیگر قرار بگیرند تا آن تأثیری که مدنظرتان هست را بر روی مخاطبان بگذارند.

ساختاربندی پادکست در واقع به چارچوب نمایشی اثر اشاره دارد؛ یعنی تعیین خط سیر روایی آن و مشخص کردن ترتیب توالی و تجانس بخش‌های مختلف و عناصر تشکیل‌دهنده‌ی آن در کنار هم.

با توجه به این موارد، به نظر شما چگونه می‌توان پادکست را به گونه‌ای تنظیم کرد که بدون خدشه‌دار کردن خلاقیت و سبک منحصر به فرد خودتان، برای مخاطبان نیز جذاب و شنیدنی باشد؟ آیا قاعده‌ای وجود دارد که با رعایت آن بتوان اپیزودهای مختلف یک پادکست را از ابتدا تا انتها بدون از دست دادن مخاطبین، یکدست و ساختارمند کرد ولی در عین حال از سرگرم‌کنندگی اثر کم نشود؟ در .اقع مهم‌ترین اصلی که در این مقاله قرار است روی آن تمرکز کنیم این است که خلاقیت برای شکوفایی به چارچوب و ساختار نیاز دارد.

در ادامه‌ی این مقاله یک راهنمای جامع و گام به گام و برای ساختاربندی پادکست و نگارش متن‌های اجرایی آمده است که به شما کمک می‌کند ضمن حفظ سبک خلاقانه‌ی خودتان در تمام مراحل نگارش اثر، بهترین و منطقی‌ترین ترکیب‌بندی عناصر روایی را در جهت برقراری ارتباط بهتر با مخاطب برای پادکست خودتان پیدا کنید. با ما همراه باشید.

ساختاربندی متن پادکست

هنگامی که ساختاربندی محتوایی یک پادکست را مشخص می‌کنید، نمایی کلی از تمام عناصر اجرایی اثر به همراه ترتیب و سیر توالی آن‌ها برای شما مشخص می‌شود. این طرح کلی در هنگام تولید و ضبط اثر شما را در مسیر منطقی و درستی که از پیش تعیین کرده بودید نگه می‌دارد و به واسطه‌ی آن از ضبط تمام عناصری که از پیش تعیین کرده بودید اطمینان حاصل می‌کنید.

این طرح کلی همچنین به شما کمک می‌کند تا افکت‌های صوتی لازم را که در بین اِلمان‌های اجرایی مختلف قرار می‌گیرند از قبل آماده کنید و مطمئن شوید که اجزا و اِلمان‌های تشکیل‌دهنده‌ی پادکست شما در چارچوب زمانی مربوط به خود قرار می‌گیرند.

در اینجا یک نمونه قالب ساختاربندی محتوایی برای پادکست آمده است. توجه داشته باشید که این قالب نمونه شامل تمام بخش‌های مهمی است که معمولاً در یک پادکست استاندارد قرار می‌گیرد. در مورد پادکست‌های مصاحبه‌ای هم، هر (موضوع) موجود در طرح را با سؤالی برای مهمان خود جایگزین کنید.

  1. پیام حامی برنامه
  2. مقدمه
  3. آهنگ تبلیغاتی/ افکت‌های صوتی
  4. توضیح تکمیلی در مورد محتوای پادکست
  5. موضوع اولنکته‌ی اصلی
    نکته‌ی تأییدی
    داده‌های تأییدی
    نقل‌قول‌ها و سخنان تأییدی
  6. اتصال به بخش بعدی پادکست با استفاده از افکت صوتی یا موسیقی
  7. موضوع دومنکته‌ی اصلی
    نکته‌ی تأییدی
    داده‌های تأییدی
    نقل‌قول‌ها و سخنان تأییدی
  8. پیام حامی برنامه
  9. موضوع سومنکته‌ی اصلی
    نکته‌ی تأییدی
    داده‌های تأییدی
    نقل‌قول‌ها و سخنان تأییدی
  10. اتصال به بخش بعدی پادکست با استفاده از افکت صوتی یا موسیقی
  11. سخن پایانی
  12. دعوت به اقدام (دنبال کردن پادکست، عضویت در کانال یا خبرنامه و...)
  13. پیام حامی برنامه
  14. آهنگ تبلیغاتی پایانی/ جلوه‌های صوتی

بدیهی است که هیچ الزامی وجود ندارد ساختار محتوایی پادکست شما از این الگو پیروی کند. شما می‌توانید این الگو را متناسب با سلیقه‌ی هنری و ملزومات پادکست خودتان تغییر دهید.

نکات مهم برای طراحی چارچوب محتوایی و نگارش متن پادکست

اولین و مهم‌ترین توصیه به همه افرادی که برای اولین بار می‌خواهند یک پادکست تولید کنند این است که قبل از ضبط، چارچوب محتوایی و متن پادکست را تنظیم کنند. اجرای هوشمندانه، روان و شفاف مجری بدون تمرین امری فوق‌العاده چالش‌برانگیز است. در حین ضبط، شما می‌توانید روی مکانیسم‌های آواشناختی مانند شیوه‌ی تلفظ کلمات، کنترل لحن و میزان صدای خود تمرکز کنید. با گذشت زمان، شما می‌توانید ساختار محتوایی پادکست خود را به یک طرح کلی ساده با چندین یادداشت کاهش دهید.

در ادامه چند نکته‌ی کاربردی ارائه شده که به شما کمک می‌کند چارچوب محتوایی و متن پادکست خود را به جذاب‌ترین شیوه‌ی ممکن تنظیم کنید.

۱- ساختارهای زبانی پادکست در تمام اثر باید محاوره‌ای باشد

بزرگ‌ترین چالش نوشتن یک متن یک پادکست، محاوره‌ای نگه‌داشتن آن است. اگر مراقب نباشید و به این مسئله توجه لازم را نداشته باشید، اجرای متن پادکست توسط مجری برنامه می‌تواند به خوانشی یکنواخت و کسل‌کننده تبدیل شود.

بسیاری از تولیدکنندگان پادکست معمولاً متن خود را قبل از ضبط برنامه یک‌بار با زبان محاوره‌ای روخوانی می‌کنند (همانند تمرین ضبط برنامه) و همزمان با استفاده از یک نرم‌افزار تبدیل گفتار به متن، صحبت‌های خود را تایپ می‌کنند.

این کار یک الگوی طبیعی از خوانش محاوره‌ای متن ایجاد می‌کند و متن محاوره‌ای شده را در غالب یک صفحه روبروی شما قرار می‌دهد تا بتوانید در هنگام ضبط برنامه بدون هیچ‌گونه استرس یا تلاش مضاعفی آن را رو بخوانید. فقط باید قبل از اجرای نهایی در مورد ویرایش متن اجرا اطمینان حاصل کنید تا ناهمواری‌های زبانی و ساختارهای نامتجانس یکدست شود و همچنین تمام اطلاعات مورد نیاز در متن گنجانده شود.

۲- در متن پادکست از دستورالعمل‌های رفتاری استفاده کنید

ترفند دیگری که در متن هر پادکست استاندارد دیده می‌شود، استفاده از دستورالعمل‌های رفتاری برای اجراکنندگان برنامه است. اینها دستورالعمل‌ها در واقع یادداشت‌هایی در متن اجرای پادکست هستند که نشان‌دهنده‌ی زمان مکث، تأکید، خنده، آه کشیدن و سایر جلوه‌های نمایشی است. این عناصر به متن پادکست شما روح می‌بخشند و کاری می‌کنند تا در هنگام اجرا رفتار زبانی مجری طبیعی به نظر برسد.

۳- کمی بداهه‌گویی کار را جذاب‌تر می‌کند

این که قبل از ضبط متن پادکست را می‌نویسید الزاماً به این معنی نیست که باید همه‌ی عوامل اجرایی کاملاً به آن پایبند باشند و کلمه‌ای را جابجا نگویند. اگر در هنگام ضبط برنامه ایده‌ی مهم یا ارزشمندی به ذهنتان رسید که ارزش بیان کردن را داشت، هیچ اشکالی ندارد که از متن اجرا کمی فاصله بگیرید و آن مطلب را بیان کنید. در واقع اگر در هر مرحله‌ای از تولید یک پادکست، حتی در هنگام ضبط متوجه شدید که با قسمتی از متن برنامه مشکل دارید، هیچ اشکالی ندارد که آن را ویرایش کنید.

اما باید مراقب باشید که با بداهه‌گویی به سمت موازی‌گویی و تکرار مفاهیم تکراری در برنامه گام برندارید. در واقع اگر اطلاعات غیرضروری و نامرتبط را به پادکستتان اضافه کنید، صرفاً وقتتان را هم در جلوی میکروفون و هم پشت رایانه موقع ویرایش تلف کرده‌اید.

۴- زبان پادکست باید زبانی کاملاً توصیفی باشد

پادکست یک رسانه صوتی است، به این معنی که مخاطبان شما هیچ نشانه بصری مستقیمی (عکس، ویدیو، شیء و..) را در هنگام گوش دادن به برنامه، از سوی شما دریافت نمی‌کنند. به همین خاطر در هنگام نوشتن متن پادکست اگر به چیزی مانند یک خانه خاص، یک شخص یا حتی یک فیلم اشاره می‌کنید، حتماً آن را به خوبی توصیف کنید تا شنوندگان شما بتوانند آن را در ذهن خود مجسم کنند. توضیحات شما باید دقیق و پر جنب و جوش باشد.

این کار به نظر می‌رسد آسان می‌رسد، اما در واقع مهارت سختی است که تسلط بر آن نیاز به تمرین و ممارست زیادی دارد. ممکن است برای شما عجیب باشد که با افرادی صحبت کنید که در اتاقی که شما در آن قرار دارید، حضور ندارند و آنچه را که شما می‌بینید، نمی‌بینند.

در حقیقت فرایند نوشتن متن یک پادکست درست مثل صحبت کردن با یک نفر در پشت تلفن است، شما هر اتفاقی را که در گفتگو با طرف مقابل به آن اشاره می‌کنید، باید کاملاً برایش توصیف کنید تا متوجه موقعیت شما بشود.

این مسئله اصلاً به این معنا نیست که شما حتماً باید توضیحات و توصیفات مفصلی در مورد هر چیزی که می‌گویید ارائه دهید. صرفاً باید مد نظر داشته باشید که برخی از مفاهیم، تصاویر یا موضوعات، نیاز به توضیحات بیشتری برای شنوندگان شما (که فرضاً نابینا هستند) دارند.

۵- سرعت خوانش متن را در حدی منطقی حفظ کنید

بهترین پادکست‌ها آن‌هایی هستند که بین عناصر بیانی خود در اجرای متن فاصله‌ی زمانی ثابتی را حفظ می‌کنند که باعث درک بهتر شنوندگان از محتوای پادکست و تعامل بیشتر آن‌ها با اثر می‌شود. سرعت خوب برای اجرا نه خیلی سریع است و نه خیلی کند. در وسط اجرا هیچ وقت نباید مکث طولانی و بدون دلیلی انجام شود و نباید در هیچ کجای پادکست به هیچ دلیلی گویندگان خیلی سریع صحبت کنند.

از تکنیک بخش‌بندی ساختار پادکست و تکنیک‌های ادغام و انتقال این بخش‌ها برای سازماندهی متن پادکست خود استفاده کنید تا به شنوندگان کمک کنید درک بهتری از این مسئله داشته باشند که الآن در کدام قسمت از پادکست شما هستند. به عنوان مثال، ممکن است پادکست خود را به فصل‌هایی با عناوین خاص خود تقسیم کنید، یا اینکه مطالب آموزشی خود را به مراحل یا نکات شماره‌گذاری شده تبدیل کنید.

عبارات انتقالی (شنوندگان محترم به بخش دوم برنامه، یعنی گفتگو با ... می‌رویم) را در متن پادکست خود بنویسید تا حرکت بین بخش‌ها مشخص باشد. به عنوان مثال، ممکن است مجری بگوید: «خب، اکنون که اهمیت داده‌های کاربران را درک کرده‌اید، بیایید در مورد ابزارهای مورد نیاز برای جمع‌آوری این داده‌ها صحبت کنیم».

۶- در تمام مراحل تولید پادکست خودتان باشید

شما فردی منحصر به فرد با شخصیت خاص خودتان هستید. در هر موقعیتی از زندگی بسیار ساده‌تر و طبیعی‌تر است که خودتان باشید تا اینکه سعی کنید شخص دیگری باشید، حتی اگر آن شخص یک تولیدکننده‌ی موفق پادکست باشد. اگرچه درس گرفتن از افراد متخصص و کارشناس مفید است، اما هیچ وقت سعی نکنید که از آن‌ها تقلید کنید. متنی برای پادکستتان بنویسید که بازتاب دغدغه‌های واقعی خود شما باشد و شخصیت شما را به مخاطبان نشان دهد.

بخش‌های اصلی متن پادکست به همراه الگوی نگارشی

اگرچه متن هر پادکست بسته به موضوع و نوع آن پادکست متفاوت است، اما برخی از بخش‌های ثابت و استاندارد تقریباً در همه‌ی پادکست‌ها وجود دارد و معمولاً در غالبی یکسان نوشته می‌شوند. در هنگام اجرا و ضبط هر قسمت کافی است قسمت‌های از پیش آماده شده‌ی خودتان را بخوانید، سپس به قسمت منحصر به فرد و موضوع اصلی پادکست خود بپردازید.

۱- مقدمه‌ی برنامه

مقدمه یک پادکست دارای سه ویژگی کلیدی است: کوتاه است، شامل استقبال از شنوندگان است و دربردارنده‌ی یک توضیح مختصر در مورد محتوای پادکست است. به طور کلی، در اکثر پادکست‌ها از متن یکسانی برای استقبال از شنوندگان در تمام قسمت‌های آن‌ها استفاده می‌شود. ساده‌ترین الگو برای نوشتن قسمت مقدمه در متن پادکست غالباً به شکل زیر است:

«شنوندگان عزیز به [نام پادکست] خوش‌آمدید، پادکستی که [شعار یا هدف پادکست به شکل خلاصه]. من [نام میزبان] هستم و امروز در مورد [موضوع قسمت] با [نام مهمان] صحبت می‌کنیم. ما همچنین در پایان برنامه یک مهمان بسیار ویژه برای شما داریم که قرارِ سورپرایز این قسمت از [اسم پادکست] برای شما باشد، پس تا حتماً تا پایان برنامه همراه ما باشید».

۲- معرفی مهمان برنامه

اگر در پادکست خود با مهمان یا مهمانانی قصد مصاحبه دارید، طبیعی است که در ابتدای برنامه آن‌ها را مخاطبان خودتان معرفی کنید تا ذهنیتی از خط سیر برنامه برای آن‌ها ایجاد بشود. نوشتن یک متن معرفی اولیه برای مهمان معمولاً جزئی ثابت در ابتدای هر برنامه‌ی پادکست است. این کار همچنین فرصتی عالی را برای شنوندگان شما ایجاد می‌کند تا با تخصص مهمان شما آشنا شوند. معرفی مهمان می‌تواند به سادگی زیر باشد:

«اکنون وقت آن است که حضور باارزش [نام مهمان] را در [نام پادکست] خوش‌آمد بگوییم. [نام مهمان] امروز در اینجا حضور پیدا کردند تا [هدف مهمان: ارائه تخصص، پاسخ به سؤالات، بیان داستان خود و غیره]. سلام، [نام مهمان]، متشکرم که به ما ملحق شدید».

۳- اسپانسر برنامه و پیام‌های تبلیغاتی

متن پیام‌های اسپانسر برنامه شما، بستگی به این دارد که او چقدر بر روی شیوه‌ی تبلیغاتی خود در برنامه‌ی شما می‌خواهد کنترل داشته باشد. یک اسپانسر ممکن است یک متن کلمه به کلمه به شما ارائه بدهد که شما باید مو به مو از آن پیروی کنید، در حالی که اسپانسر دیگر ممکن است صرفاً نکات کلیدی را به شما ارائه دهد که در این حالت می‌توانید عناصر زبانی مختص به برنامه‌ی خودتان را به آن اضافه کنید.

در هر دو حالت، شما باید آنچه را که می‌خواهید بگویید دقیقاً ترسیم کنید تا هم تبلیغات شما طبیعی به نظر برسد، هم شنوندگان محصولات یا خدمات حامی برنامه را بخرند و او همچنان به حمایتش از شما ادامه دهد.

حمایت مالی این قسمت از [اسم پادکست] توسط [نام حامی] انجام شده است. [نام حامی] [معرفی مزایای محصول یا خدمات حامی و اینکه چرا شنونده باید آن را بخرد].

برخی از حامیان مالی متنی از پیش نوشته شده را به شما ارائه می‌دهند و انتظار دارند که آن را عیناً در برنامه خود بخوانید. این گونه موارد شما را از شر نوشتن متن تبلیغاتی نجات می‌دهند، اما ممکن است در مقایسه با باقی محتوای پادکست سرد و بی‌احساس به نظر برسند. در این حالت می‌توانید با حامی خود همکاری کنید تا پیامی را که برای مخاطبان شما مناسب است، پیدا کنید.

۴- سخن پایانی (حُسن ختام برنامه)

در حُسن ختام برنامه شما این فرصت را دارید که از مهمانان خود برای حضور در برنامه تشکر کنید، آنچه را که در مورد آن صحبت کرده‌اید به صورت مختصر مرور کنید و نتیجه‌گیری پایانی را انجام دهید و همچنین از مخاطبان خود برای همراهی‌شان تشکر کنید و موضوع قسمت‌ها یا رویدادهای پیش رو را اعلام کنید.

شنوندگان عزیز اگر هنوز در کانال ما در تلگرام/ اسپاتیفای، به آدرس [آدرس کانال] عضو نشده‌اید، هم اکنون می‌توانید این کار رو انجام بدید تا جزو اولین نفراتی باشید که قسمت‌های بعد [نام پادکست] رو دریافت می‌کنند. ضمناً می‌توانید بلیت های خودتان را برای تماشای نمایش زنده ما در [آدرس محل] از وب‌سایت ما [آدرس سایت] خریداری کنید.

۵- دعوت به اقدام (فراخوان)

فراخوان یا همان دعوت به اقدام فرصتی است برای درخواست حمایت بیشتر از سمت شنوندگان، از اشتراک در برنامه شما در اپلیکیشن پادکست‌های اَپل گرفته تا نوشتن نظر برای برنامه. این موارد برای افزایش تعداد دانلود پادکست توسط مخاطبین بالقوه بسیار مهم است.

بهترین فراخوان‌ها مواردی هستند که هم معتبر به نظر می‌رسند، هم فارغ از اهداف خودخواهانه و مالی هستند. علاوه بر این انجام کارهایی که از مخاطبان خود درخواست می‌کنند بسیار آسان است. به یاد داشته باشید که اولویت‌های فراخوان‌های شما با گذشت زمان و تغییر میزان مخاطبان یا افزایش اشتراک‌های غیر رایگان تغییر می‌کند، بنابراین شما باید متناسب با هر نیاز پیش رو چندین متن مختلف بنویسید. به عنوان مثال این یک متن خوب برای شروع است خوب برای شروع است:

شنوندگان محترم بسیار سپاس گذاریم که به [نام پادکست] گوش می‌دهید. قبل از اینکه ادامه‌ی برنامه را شروع کنیم، خدمت شما اعلام می‌کنیم که شما می‌توانید با گذاشتن یک نظر یا دادن نمره به برنامه‌ی خودتان در اپلیکیشن پادکست‌های اپل، تیم [اسم پادکست] را دلگرم‌تر از همیشه بکنید و خستگی تولید این برنامه را از تنمان بیرون کنید. هفته آینده هم با قسمت دوازدهم [اسم پادکست] با موضوع [موضوع قسمت بعدی] در خدمت شما هستیم.

ساختار محتوایی انواع پادکست به همراه الگو

نوع برنامه‌ای که تولید می‌کنید عامل مهمی در انجام تصمیم‌گیری‌های مهم برای نوشتن متن و تدوین چارچوب محتوایی پادکست است. عموماً سه نوع قالب کلی برای پادکست‌های مختلف وجود دارد که متن و چارچوب محتوایی اثر را در خود جای می‌دهند.

۱- پادکست‌های مبتنی بر اجرای انفرادی

اگر پادکست را به تنهایی اجرا می‌کنید، بهتر است قبل از شروع ضبط، حداقل یک طرح کلی برای کارتان آماده کنید. اگر از قبل برای اجرایتان برنامه‌ریزی نکنید، معمولاً به سختی می‌توانید مطالبی یک دست را برای 30 یا 45 دقیقه بیان کنید. اما بسیاری از پادکست‌های انفرادی هم یک متن کامل کلمه به کلمه برای هر قسمت می‌نویسند. با این روش پس از اتمام نگارش متن و ساختاربندی آن، ضبط و ویرایش کار سریع و بدون درد است.

اگر هم تصمیم دارید که برای متن و ساختاربندی پادکست خود فقط یادداشت بنویسید، آن‌ها را با یک ترتیب منطقی که خط سیر محتوای شما را هدایت می‌کند، سازماندهی کنید. برای هر برگه یادداشت هم از یک عنوان بخش مثل مقدمه، موضوع اول و... استفاده کنید.

عناوین بخش‌ها یا سرفصل‌ها، موضوعات مهم برنامه‌ی شما را نشان می‌دهند و به شما کمک می‌کنند تا در مرحله‌ی تولید اثر از مسیر خود خارج نشوید و نکات مهم را فراموش نکنید. داشتن این طرح کلی همچنین به شما کمک می‌کند تا با لحنی پویا و محاوره‌ای صحبت کنید که این مسئله برای شنوندگان امری جذاب است. وقتی که بر اساس یک طرح کلی و ساختارمند فرایند ضبط اثر را انجام می‌دهید، کم کم متوجه خواهید شد که این کار باعث خلق برخی از طبیعی‌ترین و اصیل‌ترین اجراهای شما می‌شود.

یکی از بزرگ‌ترین مزایای اجرای پادکست‌های انفرادی این است که می‌توانید پس از تولید، اقدامات زیادی روی اثر انجام دهید که در سایر قالب‌های پادکست این مسئله امکان‌پذیر نیست. مثلاً اگر از نحوه‌ی بیان چیزی در پادکست خود راضی نیستید، می‌توانید به سادگی آن را دوباره ضبط کنید و بعداً قسمت اشتباه را حذف کنید و این روند را تا زمانی که راضی نشده‌اید، تکرار کنید.

۲- پادکست‌های مبتنی بر مصاحبه

متن و ساختاربندی محتوایی پادکست‌های مبتنی بر مصاحبه نسبت به سایر قالب‌ها، به طور کلی نیاز به آماده‌سازی بیشتری دارند، هم در مورد میزبان و هم در مورد مصاحبه‌شونده. به عنوان میزبان، بسیار مهم است که بدانید دقیقاً از مهمان خود چه سؤالاتی می‌خواهید بپرسید و به چه علتی.

تهیه کردن فهرستی از سؤالات برنامه به همراه نکات اصلی گفتگو، برنامه‌ی شما را پویاتر می‌کند و به شما کمک می‌کند تا در جریان گفتگو با مهمان حرف کم نیاورید. اگر جلسه ضبط را به دلیل عدم آمادگی خود قطع کنید، مهمان شما ممکن است زمان دیگری را برای ضبط برنامه به شما اختصاص ندهد. این کار نه تنها وجهه حرفه‌ای شما را خراب می‌کند، بلکه تولید آن قسمت مشخص از پادکستتان را هم با مشکلات جدی مواجه می‌کند.

علاوه بر این، مهمان شما احتمالاً تجربه‌ی کمتری در مورد ضبط پادکست نسبت به شما دارد، بنابراین نمی‌تواند بدون برنامه قبلی و فوری افکار و صحبت‌هایش را سر و سامان بدهد. ارائه فهرستی از سؤالات و نظرات قبل از ضبط برنامه به آن‌ها اجازه می‌دهد تا افکار و سخنانی را که می‌خواهند در طول ضبط پادکست با شنوندگان به اشتراک بگذارند آماده کنند. در واقع، هرچه مهمان راحت‌تر باشد، مصاحبه محاوره‌ای‌تر می‌شود، بنابراین شما با این کارتان یک اثر شگفت‌انگیز خلق می‌کنید.

فهرستی از سؤالات و موضوعاتی که قرار است در برنامه خود به آن‌ها بپردازید، بنویسید. آن‌ها را چند روز قبل از ضبط برنامه برای مهمانان خود بفرستید تا آن‌ها وقت داشته باشند که افکار خود را مرتب و آماده کنند.

۳- پادکست‌های دارای میزبان مشترک (چند مجری همزمان)

وقتی که در پادکست خودتان با یک میزبان مشترک کار می‌کنید، بهتر است از یک روش ترکیبی استفاده کنید. به این معنا که شما برخی از موارد را در متن برنامه مکتوب می‌کنید، اما قسمت‌هایی را هم برای مکالمات بداهه و ارگانیک که در جریان گفتگوی دو مجری پیش می‌آید، باز می‌گذارید.

ساختاربندی محتوایی برنامه به شما کمک می‌کند تا از برخی اشتباهات کلاسیک در برنامه‌های دارای چند میزبان اجتناب کنید، مانند…

  • قطع کردن حرف یکدیگر.
  • همان مبحثی را که میزبان دیگر لحظاتی پیش مطرح کرد، دوباره مطرح کنید.
  • صحبت کردن‌های طولانی توسط یک مجری باعث می‌شود شنوندگان فراموش کنند مجری دیگری هم در برنامه حضور دارد.
  • پرش ناگهانی و بدون مقدمه از موضوعی به موضوع دیگر توسط دو مجری که صحبت‌های یکدیگر را دنبال نمی‌کنند.

برای برنامه‌ی خود یک چارچوب محتوایی مشخص ترسیم کنید و در زیر عنوان هر بخش از برنامه جزییات لازم را درج کنید. سپس هر خط از متن برنامه را با نام یک مجری برچسب‌گذاری کنید تا بتوانید جریان گفتگوها را به شکلی عادلانه توزیع کنید. شما همچنین در متن برنامه می‌توانید مشخص کنید که چه کسی قرار است هر یک از بخش‌های پادکست، مانند معرفی برنامه، فراخوان و... را اجرا کند.

در نهایت هم فرایند جابجایی نقش میزبان‌ها را به طرح کلی خود اضافه کنید. سؤالات ساده‌ترین راه برای انجام این کار هستند، درست مثل این که دو مجری با یکدیگر مصاحبه می‌کنید. در ادامه یک مثال آمده است:

جیم: ... و این وقتی است که قاضی هیئت منصفه را برای مشورت با اتاق جداگانه می‌فرستد. به نظر تو معمولاً در چنین موردی فرایند مشورت چقدر طول می‌کشد مایک؟
مایک: گفتن این مسئله سخت است، اما من حداقل سه ساعت را مد نظر دارم. ابتدا، دادگاه باید مجدداً اتهامات را به آن‌ها توضیح بدهد و ...

ضمناً در مورد پادکست‌های دارای میزبان مشترک، بسیار مهم است که به یاد داشته باشید که صدای هر شخص را روی یک لاین جداگانه ضبط کنید. به این ترتیب شما می‌توانید صدای افراد را بعداً به طور مستقل ویرایش کنید که در مرحله‌ی ویرایش منجر به صرفه‌جویی زیادی در زمان می‌شود.

آمادگی راز موفقیت است

طراحی ساختار محتوایی و نگارش متن برنامه بخش مهمی از فرایند تولید هر پادکست باکیفیت و پرمخاطب است. تدوین چارچوب محتوایی برای پادکست یک روش بسیار مهم برای کسب اطمینان از شفاف بودن جریان انتقال اطلاعات به مخاطبین است. در فرایند نگارش متن پادکست لازم نیست هر کلمه‌ای را که می‌خواهید بیان کنید بنویسید، اما باید برای هر قسمت یادداشت و سرفصل داشته باشید تا بتوانید مسیر خود را در طول ضبط برنامه حفظ کنید، مخصوصاً اگر در تولید پادکست تازه کار هستید.