Mim.Qorbani@Gmail.com - @Theeastindia
۲۷ گام مهم برای شکل دادن به سبک نگارش حرفه‌ای خودتان (کارگاه نویسندگی خلاق ۱)
آیا می‌دانید چه عاملی یک نویسنده را از دیگر نویسندگان متمایز و جدا می‌کند؟ در دنیای ادبیات، سبک نگارش به شیوه‌ی منحصر به فرد هر نویسنده برای بیان اندیشه‌هایش در غالب زبانی اشاره دارد. پس سبک را می‌توان مهمترین عامل تمایز نویسندگان ار حیث شیوه بیان دانست.
در حقیقت پیدا کردن جایگاه خودتان در میان دریایی از نویسندگان، تا حدودی غیرممکن به نظر می‌رسد، به ویژه اگر در روزهای اول سفر نویسندگی خودتان باشید. باید در نظر داشته باشید که هر نویسنده‌ای که در مسیرتان با آثارش برخورد می‌کنید، بی‌تردید روی نحوه نگارش و آثار شما تأثیراتی ناخودآگاه می‌گذارد و تغییراتی در جهان‌بینی شما و دیدتان به حرفه‌ی نویسندگی ایجاد می‌کند.
این فراز و نشیب‌ها و تأثیرپذیری‌ها تا آنجا ادامه پیدا می‌کنند که شما هویت خودتان را در دنیای نویسندگی بازیابی کنید و سبک شخصی خودتان را در نوشتن پیدا کنید. آن وقت است که دیگر مخاطبان آثارتان شما را به عنوان نویسنده‌ای منحصر به فرد و صاحب سبک خواهند شناخت.
هویت بخشیدن به لحن و سبک نگارشتان به شما کمک کند که در حرفه نویسندگی خود به حس اطمینان خاطر و رهایی از تردیدهای مختلف در هنگام نگارش برسید. اما چگونه می‌توانید در برابر حجم فزاینده آثار ادبی مختلفی که به آن‌ها برخورد می‌کنید و از آن‌ها تأثیر می‌پذیرید به این حس ثبات هویت و امضای شخصی در آثارتان برسید؟
در ادامه این مقاله، ما به بررسی ابعاد مختلف حرفه‌ی نویسندگی از منظر سبک‌شناسی می‌پردازیم، سپس عناصر و عوامل شکل دهنده‌ی لحن و سبک نویسنده را با هم بررسی می‌کنیم و در پایان توصیه‌هایی برای شکل دادن به سبک نگارش شخصی را با هم مرور می‌کنیم. با ما همراه باشید.
سبک نگارش چیست؟
سبک نگارش، شیوه منحصر به فرد هر نویسنده برای برقراری ارتباط با مخاطب با استفاده از کلمات است. یک نویسنده با تکیه بر عنصر صدا (Voice) یا آنچه که برخی به عنوان شخصیت نویسنده می‌شناسند و لحنی (Tone) که روی متن خود اعمال می‌کند، یک سبک ایجاد می‌کند. در واقع سبک یک نویسنده می‌تواند بسته به نوع اثر نوشتاری و اینکه آن را برای چه کسی می‌نویسد تغییر کند. به عنوان مثال، روزنامه‌نگار سبک بسیار متفاوتی نسبت به یک وبلاگ‌نویس خواهد داشت.
در دنیای ادبیات، سبک نگارش به شیوه بیان اندیشه در غالب زبانی توسط افراد مختلف اشاره دارد. علاوه بر این سبک نگارش ممکن است در ارجاع به شیوه‌های مختلف نگارش مربوط به دوره‌های زمانی مختلف، مکتب‌های ادبی گوناگون یا ملت‌های گوناگون اشاره دارد داشته باشد.
برایان ری منتقد ادبی مشهور در این خصوص خاطرنشان می‌کند که سبک در واقع حوزه بسیار وسیع‌تری را شامل می‌شود؛ به عنوان مثال سبک می‌تواند شما ارتباط خواننده با متن، انتخاب دستوری نویسندگان، اهمیت پایبندی به هنجارها در زمینه‌های خاص و انحراف از آن‌ها در موارد دیگر، بیان هویت اجتماعی و بررسی تأثیرات احساسی فنون و صنایع مختلف بر مخاطبان را شامل شود.
بنابراین، سبک اصطلاحی است که می‌تواند به طور همزمان هم به جنبه‌های منحصر به فرد عادت‌های نوشتاری یک نویسنده اشاره داشته باشد هم به تحلیل جنبه‌های مختلف یک متن خاص که ممکن است بسیار فراتر از سطح یک نویسنده خاص باشد.
اگر رعایت عناصر اساسی نگارش مثل املای کلمات، دستور زبان و رعایت علائم سجاوندی را در بین همه نویسندگان امری بدیهی فرض کنیم، سبک نگارش در واقع بیشتر به انتخاب کلمات، نوع ساختاربندی جملات و شیوه پاراگراف نویسی اشاره دارد که همه آن‌ها با هدف انتقال معنی به شیوه‌ای مؤثر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
معمولاً در ارجاع به موارد اول (عناصر اساسی) از عنوانِ قوانین، ملزومات یا ساختار فنی نگارش استفاده می‌شود. اما از عناصر گروه دوم با عنوان عناصر سبکی یا بلاغی یاد می‌شود. در واقع قوانین نگارش به کاری که نویسنده باید انجام دهد، اشاره دارد اما سبک نگارش روی چگونگی انجام این کار توسط نویسنده تمرکز دارد.
با این حال نویسنده اگرچه از قوانین و ساختارهای زبانی رایج استفاده می‌کند، اما در عین حال از انعطاف‌پذیری بالایی در نحوه بیان مفاهیم ذهنی خود نیز برخوردار است. هدف یک سبک نگارش خوب این است که:
- پیام را به سادگی، واضح و به شیوه‌ای متقاعد کننده برای خواننده بیان کنید
- توجه خواننده متن را به خود جلب کند و ضمن درگیر کردن حواسش، او را تا انتهای متن مشتاق و علاقه‌مند نگه دارد
و پرهیز از
- نمایش شخصیت نویسنده
- نمایش مهارت‌ها، دانش یا توانایی‌های نویسنده
این موارد که معمولاً توسط همه رعایت می‌شود و غالباً امری مشهود است، همان چیزی است که کارشناسان ادبی آن را به عنوان «سبک فردی» نویسنده را در نظر می‌گیرند.
اما «سبک نگارش» نویسنده با دو عنصر اساسی مشخص می‌شود که قبلاً هم به آن‌ها اشاره شد:
- صدا: صدا بازتاب شخصیتی است که نویسنده در نوشته‌هایش از آن استفاده می‌کند. صدا در واقع زاویه دید نویسنده به ساختار روایی اثر است که از طریق آن داستانش را بیان می‌کند.
- لحن: لحن به نگرش فکری و احساسی موجود در نوشتار که به خواننده منتقل می‌شود، اشاره دارد. نویسندگان از طریق عناصری مانند شیوه واژه‌گزینی، ساختاربندی جملات و بازی با دستور زبان لحن خود را ایجاد می‌کنند.
چه عواملی لحن و سبک نگارش یک نویسنده را مشخص می‌کند؟
اصطلاحات «لحن» و «سبک» اغلب اوقات به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما برخی تفاوت‌های ظریف در تعریف این دو اصطلاح می‌تواند مسیر کشف هویت نوشتاری شما را برایتان روشن‌تر و راحت‌تر کند.
لحن در واقع عنصری تأثیر پذیرفته از مجموعه تجربیات، ارزش‌ها، باورها، علایق و ترجیحات شخصی نویسنده است، درست همانند عینکی که نویسنده روی چشمانش می‌گذارد و از طریق آن دنیا را می‌بیند. لحن همچنین چاشنی خلاقانه یک اثر است، عنصری که در تک تک آثار یک نویسنده حضوری پنهان و پیدا دارد، حتی اگر که این نویسنده تصمیم بگیرد که در ژانرهای بسیار متفاوت بنویسند.
در حقیقت لحن می‌تواند در قالب ژانری که نویسنده در آن کار می‌کند، مخاطبانی که برای آن‌ها می‌نویسند یا موضوعاتی که مورد بحث قرار می‌دهد و زاویه دید راوی نمود پیدا کند.
غالباً این صدای نویسنده است که خوانندگان را جذب آثار یک نویسنده می‌کند. استفن کینگ، تونی موریسون، نیل گیمن، دن براون، آگاتا کریستی یا هاروکی موراکامی را در نظر بگیرید. هر یک از آن‌ها به خاطر لحن و صدای متمایز موجود در آثارشان شهرت پیدا کرده‌اند.
از طرف دیگر، سبک نگارش یک نویسنده، شیوه منحصر به فردی است که او از کلمات و ساختارهای زبانی دیگر برای نگارش آثار خود استفاده می‌کند. سبک نویسنده اغلب در قالب شیوه واژه‌گزینی و ساختاربندی جملات، کاربرد زبان استعاری، جزئیات حسی و سایر عناصر تشکیل دهنده نثر، ظاهر می‌شود.
توجه به این نکته ضروری است که هم لحن و هم سبک هر دو دارای ماهیتی روان و سیال گونه هستند. همان‌طور که هویت شخصی شما در زندگی می‌تواند در گذر زمان تغییر کند، آن عواملی که نوشتار شما را منحصر به فرد می‌کنند نیز به همین شکل تغییر خواهند کرد. در مورد برخی از نویسندگان، این تکامل سبکی ممکن است رادیکال و شدید باشد و در مورد برخی دیگر ممکن است صرفاً شامل برخی اصلاحات و به‌روزرسانی‌ها در مورد همان سبک نگارش قدیمشان باشد.
چگونه سبک نوشتاری خود را مشخص کنیم؟
آیا شما فردی دمدمی‌مزاج هستید؟ دوست دارید غیر رسمی و صمیمی بنویسید یا نوشتار رسمی را ترجیح می‌دهید؟ آیا کلمات خاصی وجود دارد که مدام از آن‌ها استفاده می‌کنید؟ آیا در سراسر نوشته‌های شما پر از پرانتز و گیومه است؟ آیا به استفاده زیاد از علائم نگارشی متنوع در نوشته‌هایتان علاقه دارید و سعی می‌کنید با استفاده از آن‌ها جملات طولانی و بزرگ بنویسید یا جملات کوتاه و نامرتب را ترجیح می‌دهید؟
در واقع همان مؤلفه‌هایی که نحوه برقراری ارتباط شما را تشکیل می‌دهند، همان موارد سبک نوشتاری شما را خاص و مختص به خود می‌کنند. خواه اینکه شما یک نویسنده‌ی حرفه‌ای باشید، یا اینکه صرفاً مجبور باشید هر از گاهی در راستای امور کاری خود متنی بنویسید.
اگر به بهبود الگوهای ارتباطی خود علاقه دارید، اول از همه به عادات خود توجه کنید. توجه داشته باشید که موقع نوشتن چه کلماتی مدام در ذهن شما ظاهر می‌شوند، یا اینکه از کدام علائم سجاوندی استفاده بیشتری می‌کنید؟
اما چگونه؟
- نوشته‌های قدیمی، مقالات یا ایمیل‌هایی را که در گذشته ارسال کرده‌اید مرور کنید و سعی کنید الگوهای نگارشی تکرار شونده در این متون را پیدا کنید؟
- هنگام نوشتن مطالب جدید، هر جمله یا پاراگراف را دوباره بخوانید تا عادات نوشتاری خود را در آن‌ها پیدا کنید.
- از یکی از دوستان یا همکاران خود بپرسید که در مورد نوشته‌های شما تا به حال با مورد خاصی برخورد داشته‌اند؟ مثلاً الگوهایی که در همه نوشته‌هایتان تکرار می‌شود. گاهی اوقات دیگران می‌توانند جزئیاتی را در آثار و نوشته‌های ما ببینند که خودمان به خاطر عادت‌هایمان قادر به دیدنشان نیستیم.
- بعد از اینکه مشخص کردید سبک نگارش شما چه ویژگی‌هایی دارد، می‌توانید برای بهبود آن تلاش کنید، یا در صورت رضایت از آن به نوشتن خود ادامه دهید.
آشنایی با لحن و سبک نوشتاری خودتان
کشف سبک و لحن نگارشتان به عنوان یک نویسنده می‌تواند به دلیل این که مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده‌ی آن‌ها عواملی ثابت و ایستا نیستند کمی دشوار باشد. در حقیقت برخی از عناصر مربوط به لحن و سبک در مورد هر نفر عناصری ذاتی است، اما برخی دیگر از طریق مجموع انتخاب‌ها، علایق و تجربیات فرد در زندگی‌اش شکل گرفته است.
در عین حال، اگر به دنبال این هستید که از وجود عناصری که نوشتار شما را منحصر به فرد می‌کنند اطمینان پیدا کنید، نکات را در راستای پیدا کردن هویت خلاق خود در زمینه نویسندگی مطالعه کنید.
نکته شماره ۱: با علایق خودتان بازی کنید
به احتمال زیاد شما می‌دانید که چه چیزی دوست دارید بنویسید، حداقل از برخی جهات از این مسئله مطلع هستید. مثلاً یک عاشقانه‌ی آرام با یک پایان دل‌انگیز و رؤیایی دوست دارید؟ همان را بنویسید! یا اینکه یک ماجراجویی پرهیجان برای کشف راز یک قتل را ترجیح می‌دهید؟ یا ماهیت خیالی یک رمان ادبی آرام؟ فرقی نمی‌کند به کدام یک علاقه دارید، هر چه که هست روی کاغذ بیاوریدش. تنها اشتباه یک نویسنده ننوشتن است.
نکته شماره ۲: تجربیات خود را بررسی کنید
داستان‌ها می‌توانند هم می‌توانند در نقش عامل کاتارسیس ظاهر شوند و هم به عنوان یک زمین بازی خلاق (و حتی گاهی هر دو). هنگام نوشتن، از این نترسید که اثر خود را با عناصری از زندگی گذشته‌تان پر کنید یا حتی اینکه از داستان به عنوان راهی برای فرار از سختی‌هایی که در زندگی با آن‌ها روبرو شده‌اید، استفاده کنید. چون در هر دو صورت صدا و سبک شخصی شما می‌تواند به شیوه درستی شکل بگیرد.
در حقیقت شما می‌توانید داستان‌های خود را با تمام عناصری که دوست دارید پر کنید: اسکیت روی یخ، ارجاعات مبهم به دهه 80، لباس‌های زیبای قرن هجدهمی یا هر چیز دیگری که برای شما شادی و لذت به ارمغان می‌آورد.
نکته شماره ۳: ساخت‌های زبانی مورد علاقه خودتان را پیدا کنید
همان‌طور که به عنوان یک خواننده با فضاهای داستانی مختلف درگیر می‌شوید، لیستی از صورت‌های زبانی مورد علاقه خودتان (کلمات، عبارات، ساختارهای دستوری، استعاره‌ها و...) را تهیه کنید و سعی کنید آن‌ها را در داستان‌های خودتان نیز به کار ببرید. مثلاً آیا ایده‌ای برای نوشتن از یک فضای آرام و دل‌نشین دارید؟ چه نوع شخصیت‌ها یا صحنه‌هایی هرگز در آثار قبلی شما دیده نمی‌شوند؟ این عناصر را کشف کنید و به آن‌ها اختیار دهید تا بر سبک و صدای شما تأثیر بگذارد.
نکته شماره ۴: سنجیدن سبک
آیا نوشتن را در غالب اول شخص ترجیح می‌دهید یا سوم شخص؟ از افعال گذشته بیشتر استفاده می‌کنید یا حال؟ آیا نثر شما شاعرانه است یا به سادگی را به زبان ادبی ترجیح می‌دهد؟ این عناصر می‌توانند از داستانی به داستان تغییر کنند، اما بسیاری از نویسندگان برای نگارش خود سبک متمایزی را ایجاد می‌کنند که فرایند نوشتن آن‌ها را تسهیل می‌کند. مشکل اصلی شکل دادن به این سبک شخصی است.
در اوایل شروع حرفه نویسندگی، با هیچ سبکی ممکن است احساس راحتی نکنید. اما اشکالی ندارد، از آن زمان برای آزمون و خطا استفاده کنید، عناصر سبکی مورد علاقه خودتان را پیدا کنید و مواردی را که برای شما مناسب نیست کنار بگذارید.
نکته شماره ۵: تحسین کنید، اما مقایسه نه
بسیاری از نویسندگان در کشف و توسعه هویت خلاق خودشان افراد موفقی نیستند زیرا همیشه مشغول مقایسه خودشان با دیگران هستند. کاملاً عادی است که از لحن یا سبک نویسنده‌ی دیگری برای بیان بهتر خودتان استفاده کنید، اما سعی نکنید خود را در چهارچوب بیانی نویسندگان دیگر محصور کنید.
آنچه را که آثار آن‌ها را منحصر به فرد می‌کند تحسین کنید، سپس این اعتقاد را کنار بگذارید که لحن و سبک بیان شما به نوعی پایین‌تر از آن‌ها است. به این خاطر که واقعاً این چنین نیست. خودتان را فقط با کسی که دیروز بوده‌اید مقایسه کنید تا هیچ وقت در مسیر پیشرفتتان اشتباه نکنید.
نکته شماره ۶: برای پیدا کردن سبک و لحن بیان خودتان زمان بگذارید
لحن و سبک یک نویسنده یک شبه شکل نمی‌گیرد. شاید چندین سال زمان ببرد تا اینکه بالاخره احساس اطمینان کنید چه چیزی کار شما را در عرصه نویسندگی منحصر به فرد می‌کند. بیشتر این زمان معمولاً صرف بهبود مهارت‌ها و از بین بردن شک و تردیدهایی می‌شود که باعث می‌شود تصور کنید نوشته‌هایتان هرگز به اندازه کافی خوب نبوده است.
سفر نویسندگی شما ممکن است برایتان بسیار متفاوت به نظر برسد، اما این مسئله اشکالی ندارد. حتی اگر پس از چندین سال نوشتن، هویت خلاق خود را به طور کامل کشف نکردید، باز هم استرس نداشته باشید. صبور باشید، بالاخره هر نویسنده‌ای یک روز مسیر خود را پیدا خواهد کرد.
نکته شماره ۷: نسبت به تغییرات پذیرا باشید
همان‌طور که به حرفه نویسندگی خود ادامه می‌دهید، به یاد داشته باشید که لحن و سبک نویسنده عناصری انعطاف‌پذیر و قابل‌تغییر هستند. در واقع ممکن است شما خودتان این عناصر را شکل دهید یا برخی عوامل دیگر در شکل‌دهی آن‌ها نقش داشته باشند.
از پذیرفتن تغییرات در لحن و سبک نگارش خود نترسید. هیچ چیز به اندازه تماشای پیشرفتتان در زمینه فعالیت‌های خلاقانه رضایت‌بخش نیست.
تلاش برای کشف و آشکار کردن لحن شخصی و سبک نگارش مختص به خود با تسلط پیدا کردن بر جنبه‌های دیگر زندگی‌تان تفاوت چندانی ندارد. از سلیقه لباس پوشیدن گرفته تا ساخت یک نظام ارزشی و شکل دادن به اعتقادات شخصی. در واقع کشف اینکه چه کسی هستید و می‌خواهید تبدیل به چه کسی بشوید، کار سختی است، اما نباید از این کار خودداری کرد، چون خودشناسی سرمنشأ خلق امام آثار هنری راستین و ماندگار است.
ممکن است تسلط بر لحن و سبک نوشتاری کمی سخت و زمان‌گیر باشد، اما پذیرفتن این چالش یکی از بزرگ‌ترین کارهایی است که می‌توانید در زندگی نویسندگی خود انجام دهید. هرچه هویت خلاق خود را بیشتر بشناسید و آن را بیشتر پرورش بدهید، مهارت‌های نویسندگی و بالطبع داستان‌های شما درخشش بیشتری پیدا می‌کنند.
سبک نگارش خود را چگونه شکل دهیم؟
سبک نگارش در واقع شیوه شخصی نویسنده برای برقراری ارتباط با مخاطب در غالب کلمات است. ممکن است برخی سبک را به عنوان امضای خود در آثارشان در نظر بگیرند زیرا هر نویسنده و هر شخص دارای امضای متفاوتی است.
سبک در حقیقت با لحن، صدای نویسنده، زاویه دید راوی، شخصیت نویسنده و حال و هوای داستان ایجاد می‌شود. تکنیک‌های نگارشی شما هم بسته به نوع نوشتاری که انجام می‌دهید و مخاطبان شما می‌تواند تغییر کند. در ادامه نکات ساده‌ای آمده که به شما کمک می‌کند سبک نوشتاری منحصر به فرد و خاص خود را بیابید و آن را در نوشته‌هایتان اعمال کنید.
نکته شماره ۸: خلاق باشید
در نوشتن، همیشه باید اصیل باشید. از عبارات و کلمات یک متن دیگر عیناً در نوشته‌های خود استفاده نکنید. این کار نه تنها منحصر به فرد و خلاقانه نیست، بلکه سرقت ادبی محسوب می‌شود. اگر پاراگراف یا جمله‌ای را که شخص دیگری در آثار خود استفاده کرده دوست دارید، سعی کنید آن را بازنویسی کنید یا حداقل کمی تغییر دهید. برای برخی لغاتش مترادف پیدا کنید و ساختار واژه‌گزینی متن را کمی تغییر دهید.
سعی کنید همیشه از واژگانی استفاده کنید که هم شخصیت شما را نشان دهد و هم مشخص کند برای چه کسی آن متن را می‌نویسید. علاوه بر این، حتی قبل از نوشتن بر مبنای ایده‌های خودتان هم سعی کنید کمی در اینترنت جستجو کنید تا مطمئن شوید چیزی که می‌خواهید بنویسید به طور تصادفی شبیه آثار یا ایده دیگران نباشد.
در صورتی که از آثار یا نوشته‌های دیگران به هر نحوی الهام گرفته‌اید یا مستقیماً از آن‌ها استفاده کرده‌اید، حتماً منابع مورد استفاده خود را در انتهای متن یا در پاورقی ذکر کنید.
نکته شماره ۹: مطالعه کنید
مطالعه می‌تواند به شما در یافتن سبک نگارش مختص به خودتان و تعالی بخشیدن به آن کمک کند، زیرا با این کار می‌توانید نمونه‌هایی از سبک‌های دیگر را مشاهده کنید و کار خودتان را بهتر ارزیابی کنید. خواندن آثار دیگران همچنین می‌تواند شما را به نوشتن تحریک کند، زیرا این کار به ایده‌یابی برای نوشتن خیلی کمک می‌کند. در ضمن برای این منظور سعی کنید انواع مختلفی از آثار ادبی و غیر ادبی را بخوانید.
نکته شماره ۱۰: هر روز بنویسید
این کار ممکن است یک گام ساده به نظر برسد، اما در راستای پیدا کردن و توسعه سبک نوشتاری شخصی خودتان یک اقدام بسیار مهم محسوب می‌شود. در واقع شما مجبور نیستید هر روز یک داستان بنویسید، چون انجام این کار می‌تواند باعث کسالت و خستگی شما شود. در عوض، در مورد تجربیان آن روز خودتان، درباره زندگی‌تان یا حتی یک مقاله آموزشی بنویسید. نوشتن ساده‌ترین و بهترین راه برای یافتن و بهبود سبک نوشتاری است.
نکته شماره ۱۱: هنگام نوشتن از لحن و صدای خودتان استفاده کنید
هنگام نوشتن به یاد داشته باشید که از لحن و صدای شخصی خودتان استفاده کنید. صدا در واقع همان شخصیتی است که در فرایند نوشتن از نگاه آن به مخاطب نگاه می‌کنید. یعنی همان زاویه دیدی که از طریق آن داستان را بیان می‌کنید. لحن به نگرش فکری و احساسی که توسط یک نوشته منتقل می‌کند اشاره دارد. نویسندگان از طریق عناصری مانند انتخاب کلمات، ساختاربندی جملات و بازی با دستور زبان لحن مختص به خود را ایجاد می‌کنند.
نکته شماره ۱۲: برای تمرینات نویسندگی خود هدف‌گذاری کنید
تعیین اهداف نوشتاری بسیار مهم و البته آسان است. یک مثال خوب برای اهداف نویسندگی این است که حداقل 500 کلمه در روز بنویسید. هدف شما ممکن است تعداد کلمات بیشتر یا کمتری باشد، که اشکالی ندارد. به خاطر داشته باشید که اهداف معقولی را برای خودتان تعیین کنید که اجرای آن‌ها برای شما امکان‌پذیر باشد. در حقیقت اهداف هر نویسنده بخشی از سبک نگارش او است.
نکته شماره ۱۳: برنامه‌ریزی کنید
برای هر روز روی گوشی خودتان یک یادآوری تنظیم کنید، یا به هر شیوه دیگری که دوست دارید برنامه‌ریزی کنید. چه با تلفن همراهتان این کار را می‌کنید، چه در غالب یک دفترچه برنامه‌ریزی، مطمئن شوید که برنامه‌های خود را به شکلی تنظیم کرده‌اید که با خیال راحت می‌توانید روی نوشتن تمرکز کنید و در آن زمان مشغله دیگری ندارید.
نکته شماره ۱۴: تعداد کلماتی را که می‌نویسید ثبت کنید
خیلی مهم است که تعداد کلماتی که در روز یا در مدت یک ماه می‌نویسید را پیگیری کنید. راه‌های زیادی برای انجام دادن این کار وجود دارد. اگر از رایانه برای نوشتن استفاده می‌کنید، سیستم مورد استفاده شما باید تعداد کلمات نوشته شده را بیان کند. اگر هم که این کار را با دست انجام می‌دهید، از صلوات شمار برای شمارش تعداد کلمات استفاده کنید. در پایان روز/ماه تعداد کلماتی را که در آن بازه زمانی نوشته‌اید را محاسبه کنید و به تعداد کل کلمات نوشته شده‌ی خود اضافه کنید.
نکته شماره ۱۵: در مسابقات ادبی و نویسندگی شرکت کنید
این کار به شما کمک می‌کند در یک قیاس تخصصی توسط کارشناسان زبده ادبی آثار خود را با دیگر نویسندگان مقایسه کنید و دید بهتری نسبت وضعیت آثار نوشتاری خود پیدا کنید. علاوه بر این در صورت برنده شدن در این مسابقات علاوه بر دریافت جایزه و چاپ رایگان اثر شما، ناشران شناخته شده حوزه ادبیات نیز ممکن است برای عقد قرارداد و همکاری به سراغ شما بیایند.
نکته شماره ۱۶: فضای خاصی را به نوشتنم اختصاص بدهید
مکان خاصی را صرفاً به نوشتن اختصاص بدهید. این مکان می‌تواند میز کار شما، یک کافی‌شاپ یا حتی کف اتاق شما باشد. شما باید وسایل مورد نیاز خود را برای نوشتن در آن مکان قرار دهید. وسایلی مثل مداد، خودکار، پاک‌کن، دفترچه یادداشت، لپ‌تاپ، شارژر و هر چیز دیگری که ممکن است به آن نیاز داشته باشید. مکان نگارش خود را همیشه تمیز و مرتب نگه دارید.
نکته شماره ۱۷: از نوشتن لذت ببرید
مهمترین و مفیدترین چیز هنگام تلاش برای پیدا کردن و شکل دادن به سبک نوشتاری خو، د لذت بردن از چیزی است که درباره آن می‌نویسید. اگر از آنچه می‌نویسید لذت نمی‌برید، پس تمایلی ندارید که درباره آن بنویسید و این مسئله می‌تواند بر سبک نگارش شما تأثیر بگذارد. این مسئله را بپذیرید که اگر به نوشتن علاقه‌ای ندارید، اشکالی ندارد. نوشتن برای همه افراد مناسب نیست و کار بسیار سختی است.
نکته شماره ۱۸: استراحت کنید
گاهی اوقات، ممکن است به عنوان یک نویسند به مرخصی نیاز داشته باشید. این مسئله کاملاً خوب است! استراحت کردن بسیار مهم است. اگر این کار را نکنید، ممکن است تنش‌ها و استرس‌ها شما را تحت فشار قرار دهند و بعدش دیگر تمایل نداشته باشید که بنویسید. استراحت کردن همچنین می‌تواند به شما در یافتن ایده‌های جدید کمک کند و در کل باعث می‌شود که احساس بهتری داشته باشید. این استراحت هم ممکن است به سادگی پیاده‌روی در اطراف خانه یا نشستن روی یک نیمکت در پارک باشد.
چگونه سبک نگارش خود را بهبود ببخشیم؟
سبک جزو عناصر حیاتی هر نوع اثر نوشتاری است. از شعر گرفته تا متون تبلیغاتی، در واقع با انتخاب‌های سبک‌شناختی که شما انجام می‌دهید تعیین می‌کنید که آیا مردم آثار نوشتاری شما را می‌خوانند و چه عکس‌العملی از خود نشان می‌دهند.
نکته شماره ۱۹: به طور گسترده و با برنامه بخوانید
اگر فقط در معرض آثار نوشتاری خودتان باشید، عرصه‌ی «جهان نویسندگی» شما به‌طور قابل ملاحظه‌ای کوچک می‌شود. برای این کار هیچ معلمی بهتر از یک کتاب دل‌چسب وجود ندارد که بعد خواندن شما را به نوشتن ترغیب کند. بهترین روش این است که شما ژانرها و نویسندگان جدید را کاوش کنید تا خود را در معرض واژگان جدید و سبک‌های جدید نوشتاری قرار دهید. این کار به توسعه سبک نوشتاری شما کمک چشم‌گیری خواهد کرد.
به عنوان تمرین سعی کنید به سبک یک نویسنده خاص بنویسید. تقلید گاهی می‌تواند شما را مجبور به انعطاف‌پذیری و یافتن ابعاد جدیدی در دنیای نویسندگی کند، اگر چه در مورد پروژه‌های نوشتاری جدی حتماً باید از سبک و سیاق نوشتاری خودتان استفاده کنید.
نکته شماره ۲۰: قوانین را بیاموزید
اگر قواعد دستوری و معنایی زبان را رعایت کنید، نوشتار شما به مراتب روان‌تر می‌شود. فراگیری دستور زبان، استفاده درست از علائم نگارشی، ویرایش متن و گسترش دامنه لغات جزو این موارد است.
نکته شماره ۲۱: کلمات را با دقت انتخاب کنید
کلمات را پیدا کنید که احساس مورد نظر شما را به دقیق‌ترین شکل ممکن بیان کنند. اگر آوای یک کلمه را دوست ندارید یا مطمئن نیستید که انتخاب درستی است، به مترادف یا جایگزین‌های دیگر برای آن فکر کنید.
نکته شماره ۲۲: واضح و مختصر بنویسید
هر کلمه غیر ضروری را از نوشته خود حذف کنید. ممکن است توصیفات طولانی یا زبان اطنابی را ترجیح دهید، اما در این مورد سخت‌گیر باشید. بیشتر نویسندگان مبتدی از تعداد کلمات بسیار بیشتری نسبت به آنچه واقعاً نیاز است، استفاده می‌کنند.
نکته شماره ۲۳: به نحوه صحبت کردن مردم گوش دهید
برای بهبود گفتگوهای موجود در آثار خود، به نحوه صحبت کردن افراد واقعی گوش دهید. وقتی کسی عصبانی، ناراحت یا عاشق است گفتار او چه تغییراتی می‌کند؟ اگر می‌خواهید گفتگوی شما طبیعی به نظر برسد، نحوه بازتولید دقیق گفتار واقعی را در آثار نوشتاری بیاموزید.
نکته شماره ۲۴: شخصیت‌های خود را باورپذیر کنید
اگر داستان می‌نویسید، شخصیت‌های خود را واقعی و باورپذیر جلوه دهید. مثلاً یک پزشک غالباً تحصیل‌کرده به نظر برسد و از اصطلاحات سخت پزشکی استفاده می‌کند اما ممکن است بیمار صرفاً بگوید که حالش خوش نیست.
اگر در ایجاد تفاوت در لحن در شخصیت‌ها با مشکل روبرو هستید، به یکی از آن‌ها لهجه بدهید. پیاده کردن یک لهجه گفتاری در نوشتار کمی سخت است، اما باعث می‌شود شخصیت متفاوت به نظر برسد.
نکته شماره ۲۵: اگر قصد دارید یک مقاله بنویسید، در آغاز و پایان متن خود از یک جمله قوی استفاده کنید
همیشه وقت اضافی خود را در هنگام نگارش صرف پرداختن به اولین و آخرین جمله هر پاراگراف در یک مقاله کنید. برای این کار از یک جمله قدرتمند که توجه خواننده را به خود جلب کند، استفاده کنید.
نکته شماره ۲۶: تمرین کنید
شما می‌توانید در مورد بهبود مهارت‌های نویسندگی خود هرچه می‌خواهید توصیه و روش بخوانید، اما اگر در عمل آن را تمرین نکنید، هیچ پیشرفتی نخواهید کرد. سعی کنید هر روز تا جایی که می‌توانید بنویسید.
نکته شماره ۲۷: نوشته‌هایتان را بارها و بارها ویرایش کنید
یکی از توصیه‌های نویسندگان معروف این است که عزیزانتان را بکشید. یعنی هر قسمتی از متن را که با بقیه اثر مطابق نیست، یا آن‌قدر شخصی است که دیگران نمی‌توانند آن را درک کنند، از متن نهایی حذف کنید. برای رسیدن به وضوح و سبک دلخواهتان نیز متن را مجدداً ویرایش کنید. اشتباهات را تصحیح کنید و کلمات و عبارات را تا زمانی که راضی نشده‌اید با موارد دیگر جایگزین کنید.
هرگز از بیرون انداختن یک نوشته و شروع مجدد نترسید. نویسندگان بزرگ کتاب‌های بی‌شماری را نوشته و دور ریخته‌اند، که معمولاً دلایل خوبی هم برای این کارشان داشته‌اند. اگر از آنچه نوشته‌اید احساس خوبی ندارید، آن را کنار بگذارید و از نو شروع کنید. نسخه دوم (یا پنجم) اغلب بهتر از نسخه اول یک رمان است، زیرا در آن با خط سیر داستان آشنایی بیشتری پیدا کرده‌اید.
از دوستان خود بخواهید که بازخورد خود را نسبت به نوشته‌های شما ارائه دهند. حتی افرادی که تجربه نوشتن ندارند می‌توانند قسمت‌های ناخوشایند را در یک متن تشخیص دهند، اگرچه ممکن است لازم باشد برای اصلاح آن موارد خودتان راه حل را بیابید.
مطلبی دیگر از این انتشارات
خیانت عاطفی چیست؟ (مراحل، دلایل، انواع و روش پیشگیری)
مطلبی دیگر از این انتشارات
چرا قربانیان خشونت جنسی، آن را گزارش نمیدهند؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
چراغ سبزها؛ خاطرات نامتعارف و پندآموز متیو مککانهی