رقیب Zappos چگونه از میدان خارج شد؟

در فضای استارتاپی عادت بر این است که از موفقیت‌ها بگوییم تا امیدمان به آینده را زنده نگه‌داریم اما اشتباه بزرگی است که شکست گذشتگان را به فراموشی بسپاریم و از تجارب گذشتگان بهره‌مند نشویم. برای این منظور تیم اکوموتیو اقدام به جمع‌آوری تجربیات مجموعه‌ای از استارتاپ‌های ناموفق کرده است تا شاید مرور سرگذشت ناکام ایشان زمینه‌ای باشد برای موفقیت  استارتاپ‌های نوپای جامعه استارتاپی ایران. این مجموعه به مرور و در قالب بخش داستان شکست منتشر و در اختیار مخاطبین قرار خواهد گرفت. دومین قسمت از این مجموعه که به داستان شکست استارتاپ Shoes.com می‌پردازد را با هم مرور می‌کنیم.

Shoeme.ca از دل همکاریِ شان کلارک و راجر هاردی متولد شد، تا راهکاری برای تحویل کفش‌هایی باشد که اینترنتی سفارش داده می‌شدند. جولای 2014، شرکت سرمایه‌گذاری هاردی، این سایت را که در ونکوور مستقر بود، همراه با OnlineShoes.com –مستقر در سیاتل- از شرکت Brown Shoe خریداری نمود. در ادامه با خریداری و افزوده‌شدن دامنه Shoes.com به این مجموعه، شرکت نام جدید Shoes.com را بر خود نهاد.

20 می 2014 درآمد خالص شرکت به حدود 45 میلیون دلار رسید. Shoes.com بیش از 250 کارمند در سرتاسر آمریکای شمالی،200 میلیون دلار درآمد سالیانه و 8 میلیون مشتری در سرتاسر آمریکا و کانادا داشت. می 2015 ارزش شرکت به 320 میلیون دلار رسیده بود و دفتر مرکزی آن در ونکوور قرار داشت.

اما Shoes.com رقیب قدرتمندی مثل Zappos داشت که خدمات منحصربه‌فردی به مشتریانش ارائه می‌داد، مثل تحویل و پس‌گرفتن رایگان کالا، سرویس مشتریان 24 ساعته‌ و بدون زمان انتظار، انتخاب‌های گسترده، الگوریتم‌هایی که محصولات مشابه را پیشنهاد می‌دادند و … . خدماتی که اتفاقا به دلیل بی‌تجربگی هاردی و کلارک در زمینه‌ی مد و خام‌بودن ابزار خرید شرکت، یا وجود نداشت یا به صورت ضعیف ارائه می‌شد. نارضایتی و شکایت مشتریان از تحویل سفارش‌های اشتباه و فقدان سرویس مناسب برای پاسخگویی به آنان از جمله نقاط ضعف Shoes.com در این زمینه محسوب می‌شدند.

 از سوی دیگر یکی از اشتباهات استراتژیک شرکت، فعالیت در کشور کانادا بود به‌گونه‌ای که حتی Zappos به عنوان اصلی‌ترین رقیب این شرکت حاضر نبود در کانادا کار کند، چراکه راه‌اندازی تجارتی سودده در این کشور دشوار است، به‌خصوص هزینه‌های حمل‌ونقل در این کشور پهناور و کم‌جمعیت، بسیار بالاست. در واقع، خدماتی مثل تحویل یا پس‌گرفتن رایگان کالا در کانادا، ضرر مالی بزرگی برای هر شرکت محسوب می‌شود. مجموعه این دلایل به نوعی موجب شد تا شرکت کم‌کم به انتهای راه خود برسد.

27 ژانویه 2017، خبر توقف فعالیت‌های Shoes.com منتشر شد. اوایل فوریه، شرکت اعلام ورشکستگی نمود درحالی‌که بدهی‌های سنگین و مشتریان بزرگی داشت که معلوم نبود بتواند از پس تحویل سفارشات آنها بربیاید.

در روزهای آینده داستان‌های بیشتری از شکست استارتاپ‌ها را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت. شکست‌هایی که نگاه درست به آن‌ها می‌تواند زمینه موفقیت ما را فراهم کند!