۶۰ میلیون تومن منو پس بده آقای رییس

شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فناوری مثل اکوشار، با وجود تلاش برای استفاده از توان و دانش بومی، لاجرم از برخی سرویس‌های خارجی استفاده می‌کنن. سرویس‌هایی که به لطف نزدیکی ایران عزیزمون به قله :)، هم از سمت خودمون فیلتر هستن و هم از سمت اونها؛ تحریم. می‌خوام قصه‌ی از دست دادن حدود ۶۰ میلیون تومن پول نقد رو براتون روایت کنم که برای استارتاپی مثل ما یک فاجعه‌ی واقعی و بحران باور نکردنی بود.

قصه از جایی شروع شد که ما در اکوشار تصمیم گرفتیم از سرویس نمایشگر واقعیت افزوده تحت وب یک شرکت خارجی به نام اسکچ‌فب SketchFab استفاده کنیم. سرویس برای یک سال حدود هزار دلار آمریکا بود که با اینکه هزینه کمی محسوب نمیشه تصمیم بر خریدش شد.

طبیعتا اطلاع دارید که امکان خرید از سایت‌های خارجی برای مردم ایران وجود نداره. کشور ما عضو FATF نیست و متاسفانه بانک‌هامون هم به سوئیفت اتصال ندارند. بنابرین برای پرداخت هزینه این سرویس یا باید حساب خارجی داشته باشیم که نداریم، یا باید از صرافی‌ها استفاده کنیم یا از طریق شرکت‌هایی اقدام کنیم که با یه نوعی از پول‌شویی، تبادلات بین‌المللی انجام میدن.

انتخاب ما ایرانی‌کارت بود. ایرانی کارت با قیمت دلار حواله که از دلار نقدی خیلی هم گرون‌‌تره این پرداخت رو برامون انجام داد و سرویس اسکچ‌فب ما فعال شد.

خطای شیرین ۴۰۳

بلافاصله بعد از فعال شدن اکانت ما در اسکچ‌فب متوجه شدیم بدون فیلتر شکن امکان استفاده از سرویس نیست. متاسفانه اسکچ‌فب روی CloudFront آمازون بود و کلاد فرانت هم آی پی‌های ایران رو به خاطر تحریم بسته بود.

درست همون موقع بود که برای همین سرویس یه قرارداد با یکی از شرکت‌های خوب ایران بسته بودیم و روی اسکچ‌فب حساب می‌کردیم اما اسکچ‌فب جز خطای ۴۰۳ چیز دیگه‌ای عایدمون نمی‌کرد. باید دنبال یه راهکار می‌گشتیم تا بتونیم تحریم‌ها رو دور بزنیم و مشتریانمون بتونن بدون VPN از این سرویس که حدود ۱۰۰۰ دلار هم پولش رو داده بودیم استفاده کنن.

اولین ایده این بود که روی سایت خودمون یه پروکسی ست کنیم. اما متاسفانه جواب نداد. SketchFab از آی‌فریم استفاده می‌کرد و پروکسی تاثیری روش نداشت. بعد تصمیم گرفتیم از سرویس‌های ضد تحریم ارائه دهنده‌های سرویس میزبانی ایران استفاده کنیم. اما اونم نتیجه‌ای نداشت. با چندتا مهندس شبکه هم مشورت کردیم و بعد ۲ ماه تلاش و درحالی که پروژه‌ها داشتن به ددلاین‌هاشون نزدیک می‌شدن فهمیدیم فایده‌ای نداره.

نهایتا تصمیم گرفتیم سرویس اسکچ‌فب رو پس بدیم یا به اصطلاح ریفاند Refund کنیم. یه ایمیل زدیم به اسکچ‌فب و براشون توضیح دادیم که با وجود اینکه ۲ ماهه داریم تلاش می‌کنیم از سرویس شما استفاده کنیم، اما به دلایلی این سرویس به درد ما نمی‌خوره و لطفا پول مارو پس بدین.

پشتیبانی اسکچ‌فب هم خیلی زود جواب داد. خبر خوب اینکه اونا خیلی مشتری مدار بودن. خبر بد اینکه گفت ما کل مبلغ رو به حساب شما برگردوندیم. کدوم حساب؟ حساب ایرانی‌کارت!!! یعنی هزار دلار رو به حساب ایرانی کارت که باهاش خرید انجام شده بود برگردونده بودن. تیکت زدیم به ایرانی کارت که خریدی که ۲ ماه پیش کرده بودیم به حساب شما ریفاند شده. ایرانی کارت چی جواب داد؟

ایرانی‌کارت یکی از کسب و کارهاییه که برای ما ایرانی‌هایی که در منجلاب تحریم و فیلتر فرو رفتیم خیلی کار راه بندازه، اما خلاصه‌اش اینکه چندین بار با اسکچ‌فب و ایرانی کارت تیکت رد و بدل کردیم. حتی ایرانی‌کارت یه شماره حساب پی‌پل دیگه بهمون داد و گفت به طرف خارجی بگیم به جای اون حساب به این حساب بزنه اما چون حساب‌ها هرکدوم به یه اسم متفاوت بودن این امکان وجود نداشت. شرکت خارجی می‌گفت ما تبادل رو به ایمیل پی‌پل زدیم و خودتون پول رو هرجا می‌خواین ببرین اما ایرانی کارت حتی به ایمیل هم دسترسی نداشت که نشون میده جدال برای دور زدن تحریم‌ها چقدر طاقت فرساس.

در انتها با اینکه خیلی از اون سرویس خارجی خواهش و تمنا کردیم که یه جوری پولمون رو پس بده، طبیعتا بهمون گفت که ما پول شما رو پس دادیم و اون پول به صورت کامل توی حساب شماست. ایرانی کارت هم همه تلاشش رو کرده بود تا راهکارهای جایگزین پیدا کنه و با رابطش در تماس بود. اما طرف خارجی پول رو به حسابی برگشت داده بود که ایرانی‌کارت باهاش کار نکرده بود. دلیلش رو برامون توضیح دادن اما در این مقاله نمی‌گنجه.

این هم پیام آخر اسکچ‌فب که دیگه کلا آب پاکی رو روی دستمون ریخت و عملا اطمینان پیدا کردیم کاری از اسکچ‌فب بر نخواهد آمد.

چند روز بعد هم مجددا باهامون تماس گرفتن و خبر خوشحال کننده‌ی بازگشت وجه رو بهمون دادن. قسمت جالب این اتفاق این بود که ایرانی‌کارت با قیمت روز دلار (که در همین مدت کوتاه کلی بالا رفته بود) ریال ما رو محاسبه کرده بود و برگشت زده بود.

اتفاقات شبیه به این خیلی زیاد رخ میده. ما خوش شانس بودیم که موفق شدیم این هزینه رو برگشت بزنیم اما کی می‌دونه مقصر این قصه‌‌های پر غصه کیه؟ آقای عزیزی که میگه اینقدر تحریم کنید تا تحریم‌دونتون پاره بشه؟ یا اون رفیقی که حتی FATF رو نمی‌تونه تلفظ کنه اما باهاش مخالفه؟ یا اون جوانی که مثل بقیه دوستاش مهاجرت نکرده و مونده که کارآفرینی کنه؟

اینطور نمی‌مونه!