هوش مصنوعی جای برنامه‌نویس‌ها رو می‌گیره؟ نقش AI در برنامه نویسی.

راستش این سوالیه که توی چند وقت اخیر خیلی از برنامه‌نویسا از خودشون می‌پرسن. مخصوصاً وقتی ابزارهایی مثل ChatGPT یا GitHub Copilot میان و با دو خط کامنت، کل فانکشن رو می‌نویسن! ولی بیاین یکم واقع‌بینانه نگاه کنیم؛ واقعاً AI قراره ما رو بیکار کنه یا فقط قراره کمک‌مون کنه که بهتر کد بزنیم؟

برنامه‌نویسی چیه واقعاً؟

برنامه‌نویسی فقط تایپ کردن کد نیست. اگه فقط بحث نوشتن سینتکس بود، آره خب AI خیلی راحت می‌تونه اون کارو انجام بده. ولی بخش مهم برنامه‌نویسی، حل مسئله، درک نیازمندی‌ها، و طراحی ساختار درست برای یه اپلیکیشن یا سرویسه.

چرا هوش مصنوعی نمیتونه جای برنامه نویس هارو بگیره؟

درسته که هوش مصنوعی یه پا غول شده تو تولید کد، ولی هنوز کلی محدودیت داره. یعنی یه سری کارا هست که فقط مغز آدمی از پسش برمیاد. بذار چندتا از مهم‌تریناشو بگم:

1. درک واقعی از نیاز کاربر نداره: هوش مصنوعی فقط بر اساس دیتاهای قبلی کار می‌کنه. نمی‌تونه دقیق بفهمه که فلان مشتری دقیقاً چی می‌خواد، یا اینکه یه پروژه قراره تو چه دنیای واقعی‌ای استفاده بشه. مثلاً اگه یه مشتری بگه «می‌خوام سیستم رزرواسیون هوشمند داشته باشم»... خب چی واقعاً؟ AI نمی‌تونه تو ذهن مشتری بره ببینه چی مد نظرشه.

2. تصمیم‌گیری سطح بالا بلد نیست: برنامه‌نویس فقط کد نمی‌زنه، تصمیم می‌گیره. مثلاً اینکه یه پروژه بهتره با میکروسرویس پیاده بشه یا مونو، یا اینکه این دیتابیس جواب می‌ده یا نه. این تصمیم‌ها نیاز به تجربه و شم مهندسی دارن. هوش مصنوعی هنوزم فقط می‌تونه جواب بده، خودش نمی‌فهمه چرا فلان چیز بهتره.

3. درک کانتکست‌های پیچیده سخته براش: مثلاً اگه پروژه‌ای کلی ماژول داشته باشه که به هم وصلن، یه AI نمی‌تونه مثل یه آدم تصویر کلی پروژه رو درک کنه. ممکنه یه تیکه کد خوب تولید کنه، ولی توی تصویر کلی پروژه گند بزنه

4. خلاقیت نداره: AI خلاق نیست؛ فقط چیزهایی که قبلاً دیده رو با هم ترکیب می‌کنه. یه برنامه‌نویس واقعی می‌تونه یه راه‌حل جدید خلق کنه، یا یه باگ خیلی عجیب رو با یه ذهن خلاق برطرف کنه. اون الهام لحظه‌ای که یه کد خوب تو ذهنمون جرقه می‌زنه، فعلاً از AI ساخته نیست.

5. مسئولیت‌پذیر نیست!: اگه یه پروژه بهم بریزه، نمی‌تونی بری یقه‌ی هوش مصنوعی رو بگیری! توی پروژه‌های واقعی، کسی باید مسئولیت کیفیت، امنیت، و عملکرد کد رو قبول کنه.

6. امنیت و اخلاق رو کامل نمی‌فهمه: ممکنه AI یه کدی بزنه که ناخواسته آسیب‌پذیر باشه. یا از نظر حریم خصوصی مشکل داشته باشه. این چیزا رو فقط با دید انسانی و تجربه واقعی می‌تونی بسنجی. AI هنوز نمی‌تونه کامل درک کنه که "این کار اخلاقی هست یا نه؟"

حتی اگه AI تو کدنویسی استاد بشه، بازم یه آدم باید بالا سرش باشه که ورودی بده، خروجی بگیره ، محدودیت های AI رو بررسی و رفع کنه که من اسمشو میزارم ناظر هوش مصنوعی در توسعه کد . پس نهایت امر اینه که شغل جدیدی برای آدمای فعال این حوزه ایجاد میشه!

هوش مصنوعی چجوری می‌تونه به برنامه‌نویسا کمک کنه؟

1. تولید کد از روی توضیح (Prompt to Code): فقط کافیه یه توضیح ساده بدی، مثلاً: «یه تابع بنویس که لیست ورودی رو به صورت معکوس مرتب کنه» و ...! کد آماده‌ست. چه با Copilot، چه ChatGPT، چه ابزارهای مشابه، فقط باید بلد باشی درست توضیح بدی( خود این توضیح دادن میتونه یه شغل برای آینده باشه -> مهارتی به اسم Prompt Engineering)

2. دیباگ و رفع باگ: یه باگ اعصاب‌خردکن داری؟ فقط ارور رو کپی کن بده به AI، یا کدت رو نشون بده و بپرس: «اینجا چرا این ارور رو می‌گیرم؟» خیلی وقتا سریع‌تر از گوگل جواب می‌گیری.

3. تولید تست (Unit Test, Integration Test): نمی‌دونی از کدات چجوری تست بنویسی؟ به AI بگو: «واسه این تابع یه تست با Jest بنویس» یا: «چند حالت edge case رو بگو که باید بررسی کنم» خودش کامل پیشنهاد می‌ده.

4. مستندسازی خودکار: کد نوشتی ولی حسش نیست داکیومنت بنویسی؟ ازش بخواه توضیح بده که هر تابع چی کار می‌کنه یا حتی کل فایل رو خلاصه کنه. بعضی ابزارا مثل CodiumAI این کار رو مستقیم تو ادیتور انجام می‌دن.

5. بازنویسی و بهینه‌سازی کد: ازش بخواه کدت رو readable‌تر یا performant‌تر کنه. مثلاً: «این کد رو طوری بنویس که بهتر scale بشه» یا «یه نسخه ساده‌ترش رو بده که راحت‌تر بفهمم» و می‌تونی چند سبک مختلف هم ازش بگیری.

6. جستجوی دقیق‌تر از گوگل: گوگل جواب می‌ده، ولی باید کلی لینک بخونی.(مثل همین که الان داری میخونی)؛ AI جوابو مستقیم می‌ده. مخصوصاً اگه سوالت خاص باشه.

جمع‌بندی: بیکار می‌شیم یا نه؟

تا اینجا هیچ AI نتونسته کاملاً جای یه برنامه‌نویس واقعی رو بگیره. هنوزم باید فکر کنی، تصمیم بگیری، ساختار بچینی و بفهمی دقیقاً چی می‌خوای. اما AI می‌تونه مثل یه هم‌تیمی فوق‌سریع باشه که هیچ‌وقت خسته نمی‌شه.

پس نه، بیکار نمی‌شیم. ولی اونایی که بلد نباشن با AI کار کنن، شاید عقب بیفتن!

پیج ما در اینستاگرام -> erffan.yavari