مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار BPR چیست؟

مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار به اختصار BPR به بیان ساده به معنای باز اندیشی راه انجام کارهایی در کسب و کار است که در خلق ارزش موثرند. این روش زمانی به کار می‌رود که ناکارآمدی یک فرآیند کسب و کار ملموس است، لذا ناکار‌آمدی مربوط را از طریق طراحی مجدد فرآیندها بهبود می‌دهد.

تاریخچه مهندسی مجدد فرآیند

در ابتدا دهه ۹۰ میلادی، مایکل همر و جیمز چمپی مفهومی را تحت عنوان مهندسی مجدد فرآیند ارائه نمودند. همر در کتاب مهندسی مجدد سازمان‌ها، منشور انقلاب سازمانی به مفهوم BPR اشاره کرد. این کتاب از سوی مطبوعات آن زمان، بهترین و مستدل ترین کتاب مدیریت لقب گرفت. وی با ارایه تفکر مهندسی مجدد پایه گذار حرکتی شد که مرزهای کسب و کار را دگرگون ساخته است. داونپورت و شورت نیز، موضوع بازنگری فرآیندها در سازمان و تاثیر فناوری اطلاعات بر آن را مطرح نمودند. آنان معتقد بودن فناوری اطلاعات علاوه بر پشتیبانی فرآیندهای اصلی در سازمان باید از IT از فرآیندهای جدید استفاده شود. ابلنسکی در کتاب مهندسی مجدد و مدیریت دگرگونی سازمان‌ها ابزار و تکنیک‌های دگرگونی در سازمان ها را ارائه کرد. کسب و کار های مختلفی نظیر فورد، IBM، شرکت نفت استیل اپل اویل نروژ که در آستانه سقوط و یا از دست دادن سهم خود در بازارهای جهانی بودند با استفاده از این رویکرد، موفق به دگرگونی بنیادین در سازمانهای خود شده و توانستند به بازارهای بیشتری نیز دست یابند. هرچند کسب و کارهای زیادی در پیاده سازی این روش ناکام بودند و نرخ شکست این روش بسیار بالاست.

تعریف BPR

مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار رویکردی سیستماتیک و منظم برای کاهش هزینه‌های سازمانی و فرآیندهای اضافی کسب‌وکار که شامل تجزیه و تحلیل گردش‌کار‌های انسان‌محور و اتوماسیون‌شده در کسب‌و‌کار می‌شود.

در کسب‌و‌کارهای بزرگ و حتی کوچک و متوسط، فرایند‌ها ممکن است در طی زمان ساخته و تبدیل به دانش سازمانی شوند. BPR روشی است که به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد تا چالش‌‌‌ها و عارضه‌هایی که ممکن است مانع از پیشرفت واقعی کسب‌و‌کار و بهینه‌سازی هزینه‌ها شوند، رفع کند.

بازمهدسی مجدد فرآیندهای کسب و کار را می‌توان به عنوان یک متدولوژی برای BPM درنظر گرفت. این روش در اواخر دهه ۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ طرفداران زیادی پیادا کرد اما به دلیل ریسک بالای این متدولوژی امروزه کمتر شرکتی از BPR برای بهبود فرآيندها استفاده می‌کند.

در ادامه دو نمونه از متدولوژی‌های بازمهندسی فرآیندهای کسب و کار ارائه شده است:

متدولوژی موتا شامل: آماده شدن برای مهندسی مجدد (ساخت تیم عملیاتی، شناسایی نیازهای مشتری فرآیند و توسعه اهداف استراتژیک)، طراحی و آنالیز فرآیندهای وضع موجود، طراحی فرآیندهای وضع مطلوب، اجرا فرآیند مهندسی مجدد شده (ایجاد برنامه پیاده سازی، ایجاد برنامه انتقال و نمونه اولیه، ایجاد برنامه های آموزشی و ایجاد برنامه های انتقالی) و بهبود فرآیندها به صورت مستمر.

متدولوژی دامیج شامل: تعریف فرآیندهای کسب و کار، مدلسازی فرآیندهای کسب و کار (ایجاد جدول فعالیت‌ها، ایجاد جدول چالش‌های فرآیندی)، بهبود فرآیندهای کسب و کار، توسعه مدل موجود (تعریف و توسعه مدل ایجاد شده، نهایی کردن مدل ایجاد طراحی شده)، طراحی مدل اجرایی فرآیند و طراحی الگوریتم پیاده سازی فرآیند)، پیاده فرآیندسازی و اجرا.

اصول BPR

تعیین چشم انداز کسب‌وکار و اهداف فرآیندی:

بازمهندسی مجدد فرآیند کسب و کار با نگاه به وضع چشم‌انداز و اهداف فرآیند آغاز می‌شود. به جای تمرکز بر فعالیت‌ها و وظایف، به منظور حذف گلوگاه‌های فرآیند، باید به روی باز طراحی بر روی کل فرآیند متمرکز شد تا به چشم‌انداز و اهداف فرآیند قابل دستیابی خواهد بود.

شناسایی فرآیندها:

شناسایی فرآیندهای ناکارآمد و بازتعریف نیازمندی‌های لازمه BPR است. مشابه اصل تحلیل پارتو Pareto در متدولوژی TQM کافی است، به جای بازطراحی تمام فرآیندها، تنها فرآیندهای کلیدی و موثر، طراحی مجدد شوند.

درک و سنجش فرآیندهای موجود:

برا تعیین مقیاس برای سنجش بهبودهای آتی فرآیند، درک و سنجش فرآیندهای موجود، به منظور تشخیص عارضه‌های آن‌ها لازم است.

نقش IT:

ت:یندها، نقش کلیدی است. IT، انتخاب‌های زیادی برای پیشبرد فرآیندهای طراحی مجدد فراهم می‌کند.

تست:

ارایه یک نسخه آزمایشی از فرآیند پیاده سازی پس از بازطراحی لازم است. پیاده سازی در محیط آزمایشی یا به صورت پایلوت، بستر را برای آزمون و خطا فرآیند طراحی شده فراهم می‌کند.

توصیه های اجرایی برای پیاده سازی BPR

سازماندهی بر اساس نتایج نه بر اساس فعالیت‌ها
توجه ویژه به مشتریان فرآیند
توجه ویژه به تامین کنندگان فرآیند
توجه به ذینفعانی که درسایر دفاتر، مراکز یا به دلیلی به لحاظ جغرفیایی جدا از مرکز اجرا فرآیند هستند
تاکید بر موازی کردن فعالیت‌ها تا سرحد امکان
لزوم ترکیب مشاغل و ایجاد نقش فرآیندی
دقت بالا در نقاطی از فرآیند که فعالیت‌هایی نظیر تصمیم‌گیری، پردازش اطلاعات و بررسی انجام می‌شود

گام‌های مهندسی مجدد فرآیند کسب‌و‌کار

برای اجرای یک پروژهٔ مهندسی مجدد فرایند می‌توان مراحل ذیل را پیش برد:
شناسایی نیازمندی‌ها
ایجاد یک تیم BPR
اولویت‌بندی و تحلیل فرآیندهای ضعیف
تعریف شاخص‌های کلیدی عملکرد
طراحی فرآیند مهندسی‌ مجدد‌ شده
مانیتور روند پیشرفت و گسترش آن

در ادامه چند مقاله در مورد مهندسی مجدد فرایندهای کسب و کار معرفی می‌شود:

ارایه الگوی برای ارزیابی آمادگی سازمان های دولتی برای پیاده سازی مهندسی مجدد فرآیندها BPR

یکی از مراحل استقرار مهندسی مجدد فرآیندها ارزیابی آمادگی سازمان برای پذیرش و بهره برداری مناسب از این روش است. در این مقاله سعی شده آمادگی سازمانی از ابعاد ساختاری، مدیریتی، انسانی، فنی و زیر ساختی بررسی شود و مشکلات استقرار آن شناسایی و راه حل ارائه گردد.

شناسایی عوامل موثر بر پیاده سازی مهندسی مجدد فرآیندها (BPR) در پارکهای علم و فناوری

یکی از مراحل اساسی برای استقرار مهندسی مجدد فرایندها، شناسایی عوامل کلیدی موفقیت استقرار مناسب این روش است. در این مقاله به بررسی عوامل کلیدی موثر بر موضوع پرداخته شده است.

بازمهندسی فرآیند کسب و کار بر پیاده سازی سیستم های مدیریت مالی سازمان تامین اجتماعی شهرستان شوشتر

هدف از این پژوهش شناسایی تاثیر بازمهندسی فرآیند کسب و کار بر پیاده سازی سیستم‌های مدیریت مالی با نقش تعدیل گر پیچیدگی سیستم مالی است.

اثر مهندسی مجدد فرآیند های کسب و کار و برنامه ریزی منابع سازمان بر عملکرد سازمان ها

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار و سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی بر عملکرد سازمان،ها است.

برای مطالعه بیشتر:

کتاب باز مهندسی فرایند های کسب و کار

کتاب مهندسی مجدد و مدیریت دگرگون‌سازی سازمانها (راهنمای عملی مدیران و مشاوران)

کتاب طرحی نو در مدیریت: مهندسی دوباره شرکتها: منشور انقلاب سازمانی

۷ مرحله پیاده سازی مهندسی مجدد فرایندهای کسب و کار و نقش فرایند کاوی در آن