بیاین بیشتر با اینترنت دوست و همسایه (چین) اشنا بشیم :)

هممون اگه یکم در مورد چین اطلاعات داشته باشیم ، در مرحله اول به اینترنت شدیدا بسته و محدودش میرسیم.

چین یکی از محدود ترین اینترنت های دنیا رو داره و به قول معروف ، سفره شو از کل دنیا جدا کرده .

این موضوع  محدود سازی اینترنت از سال 1994 که اینترنت در چین به صورت عمومی در اختیار مردم قرار گرفت شروع شد و دلیلش هم نگرانی دولت چین بود که مبادا این ازادی در مردم ایدئولوژی های غربی را رواج دهد .

از همین سو ، دولت پروژه ای به نام سپر طلایی را کلید زد که زیر مجموعه فایروال بزرگ چین قرار میگیره.

فایروال بزرگ چین یا به صورت کلی اینترنت چین، به صورت کامل در اختیار وزارت فناوری اطلاعات و صنعت قرار دارد و دولت تمامی محتوای ورودی، داخل چین و خروجی از چین را کنترل می‌کند. به صورت کلی چین به ۵ روش محتوای اینترنت در دسترس شهروندان را کنترل می‌کند.

روش اول فیلتر کردن URL وب‌سایت‌هاست. روش دوم مسمویت DNS است. روش سوم خود سانسوری است که هر پلتفرم بومی را موظف می‌کند محتوای درون پلتفرم خود را مطابق با قوانین چین پالایش کند. روش چهارم استفاده از شهروندان به منظور پالایش محتوای اینترنت کل چین و گزارش آن‌ها به صاحبان پلتفرم‌هاست. در نهایت روش پنجم هم از دسترس خارج کردن VPN‌هاست.

به کمک این پنج روش و دولت حاکم بر چین، شهروندان چینی کار بسیار سختی برای دسترسی به پلتفرم‌های خارجی دارند و به همین دلیل تمامی ۱.۴ میلیارد شهروند این کشور، از پلتفرم‌های بومی استفاده می‌کنند.

بیش از ۲ میلیون نفر، یعنی نیم میلیون نفر بیش از تعداد اعضای ارتش آزادی‌بخش چین برای کنترل و نظارت بر شبکه‌های اجتماعی با دولت چین همکاری می‌کنند. «فایروال بزرگ چین» که عظیم‌ترین سیستم سانسور آنلاین جهان است، فقط از نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای پیچیده و چندلایه تشکیل نشده؛ نیروی انسانی عظیمی هم اهداف حزب کمونیست چین در مواجهه با سرویس‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی را به پیش می‌برد.

جایگزین ها در چین:

در چین، سایت ویبو جایگزین توییتر شده، وی‌چت جایگزین واتس‌آپ است و بایدو جایگزین گوگل. اما حتی این جایگزین‌ها هم محدودیت‌هایی دارند و مردم چین حق ندارند درباره یک‌سری موضوعات خاص در آنجا صحبت کنند. مثلا اگر با موتور جست‌وجوی بایدو در داخل کشور چین درباره حادثه میدان تیان آن من جست‌وجو کنید، با نتایج متفاوتی نسبت به نتایج گوگل روبه‌رو می‌شوید.

فیلترشکن در چین

ایا فیلترشکنی در چین فعال است؟ با وجود افسانه‌هایی که از فیلترینگ در اینترنت چین به رسانه‌ها راه یافته، کاربران این کشور در تلاش برای رسیدن به اینترنت آزاد از تمام ابزار‌ها استفاده می‌کنند. کاربران مدام با استفاده از فیلترشکن به جنگ دیوار آتش می‌روند و این دیوار هم هر روز با به‌روزرسانی و امکانات سخت‌افزاری و بودجه‌های کلان، فیلترشکن‌ها را شناسایی و فیلتر می‌کند. همان مسئولیتی که در طرح صیانت بر عهده وزارت ارتباطات گذاشته شده است.

در این گزارش تاکید شده که مردم چین نهایتا راه استفاده از اینترنت آزاد را پیدا می‌کنند و مدام فیلترینگ را دور می‌زنند. اما مساله این است که چینی‌ها در سال ۱۹۹۷ یعنی ۲۵ سال پیش این پروژه را کلید زده‌اند. زمانی که اقتصاد این کشور اصلا به اینترنت وابسته نبود.

موضوع اصلی سانسور اینترنت در چین چیه؟

در کشور چین نمی‌توانید به پلتفرم‌های جهانی یا بعضی از وب‌سایت‌هایی که دوست دارید متصل شوید! حتی وب‌سایت‌هایی مثل گوگل، یوتیوب و فیس‌بوک یا به‌طور کامل مسدود هستند یا سرعت آن‌ها آنقدر کم است که تقریباً برای مردم چین غیرقابل استفاده محسوب می‌شوند.

یک پروژه دولتی به اسم دیوار آتش بزرگ چین یا فایروال (Great Firewall) علت این اتفاق است! فایروال بزرگ چین، ابزاری برای سانسور محتواهای نامناسب و مغایر با ارزش‌های قانونی چین است که به دولت چین این امکان را می‌دهد تا چارچوب قانون‌گذاری و کنترل اینترنت را به دست بگیرد. از طرفی دولت با این پروژه ادعا می‌کند که می‌تواند از شهروندان خود در برابر این شبکه عظیم اینترنت با انواع محتواها و پیام‌های متفاوت حفاظت کند.

با این حال بسیاری از افراد به این اقدام دولتی چین به‌دلیل اینکه دسترسی شهروندان را محدود کرده است، انتقاد می‌کنند. حتی گفته شده که این موضوع چین را در رتبه اول بدترین کشور برای آزادی دسترسی به اینترنت قرار داده است. اما قضیه سانسور و فیلتر کردن محتواها در اینترنت از کجا شروع شد و چگونه این اتفاق افتاد؟

برای پاسخ به این سؤال باید به دهه ۱۹۸۰ برگردیم. زمانی که رهبر چین، دن ژانگ پینگ (Don Zhang ping)، تصمیم گرفت اقتصاد چین را اصلاح کند و به این ترتیب کشور چین مدرن امروزی به وجود آمد.

وقتی اینترنت گسترش پیدا کرد، به‌تدریج به‌واسطه ارتباط بی‌حدومرز با دنیای اطراف، عقاید و ایدئولوژی‌های مختلف غربی هم به داخل کشور وارد شدند که مقامات چینی به این مسأله چندان تمایل و علاقه‌ای نداشتند. در نتیجه در سال ۱۹۹۸، پروژه‌ای به نام سپر طلایی (Golden Shield) را به‌طور جدی به راه انداختند. هدف این پروژه، احیای اقتصاد کشور از طریق حمایت از کسب‌وکارهای داخلی، نظارت دولت بر محتوای موجود در اینترنت، سانسور و فیلترینگ بود.

بعدها از دل پروژه سپر طلایی، پروژه دیگری به نام فایروال بزرگ چین (Great Firewall) متولد شد که نامش ترکیبی از دیوار آتشین (Firewall) و دیوار بزرگ چین (Great Wall) است. البته این فایروال در حال حاضر نیز ساختار اینترنت چین را تشکیل می‌دهد و یکی از پیچیده‌ترین سیستم‌های کنترل اینترنت و سانسور محتوا در دنیا است. اما شاید این سؤال پیش بیاد که چگونه اینترنت در چین بین مردم توزیع می‌شود؟ فایروال بزرگ چین در کجای این مسیر قرار دارد و فیلترینگ محتوا در چه سطح و لایه‌ای اتفاق می‌افتد؟

ویژگی اصلی اینترنت در چین این است که مسیرهای دسترسی آنلاین (شریان‌های اصلی اینترنت) به دولت تعلق دارد و افراد و شرکت‌های خصوصی فقط می‌توانند پهنای باند مورد نیاز خود را از دولت اجاره کنند. به‌عبارت دیگر، آی‌اس‌پی‌ها در چین کاملاً در اختیار و مالکیت دولت هستند و تعداد آن‌ها محدود و انگشت‌شمار است. تلکام (Telecom)، چاینا موبایل (China Mobile) و چاینا یونیکورن (China Unicorn) نمونه‌هایی از این آی‌اس‌پی‌ها به‌شمار می‌روند که طبق آمار سال ۲۰۱۸ مسئول رسیدگی به ترافیک ۷۰۰ میلیون کاربر اینترنتی هستند.

در این حالت دولت چین توانسته ارتباط کاربران چینی به اینترنت جهان را کنترل کند و فیلترینگ و سانسور محتوا نیز در سطح آی‌اس‌پی‌ها و توسط دولت انجام می‌شود. حالا فکر می‌کنید دولت چین از طریق این آی‌اس‌پی‌ها چه موضوعاتی را کنترل و فیلتر می‌کند؟

چین در موضوع سانسور اینترنت ، چقدر قدرت داره ؟

در برخی از منابع گفته شده که مدتی قبل (۲۰۲۱)، مقامات چین برای نشان دادن توانایی‌ها و قابلیت‌های کشور در زمینه سانسور محتوا، تجارت ارزهای دیجیتال را یک شبه ممنوع اعلام کرده و صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی را مسدود کردند. این کار باعث شد تا صرافی‌های ارز دیجیتال در داخل چین مجبور به نقل مکان به خارج از کشور شوند و به‌طور کلی این صنعت در چین از بین برود!

همچنین در سال ۲۰۲۰، گروهی از دانشگاهیان کانادایی و آمریکایی، ۵۳۴ میلیون دامنه اینترنتی را تحت کنترل و مطالعه قرار دادند تا از این طریق میزان قدرت و گستره فیلترینگ و مسدودسازی دامنه‌های اینترنتی در چین را بررسی کنند. نتیجه نشان داد که از بین این تعداد دامنه، ۳۱۱ هزار دامنه توسط فایروال چین مسدود شدند. معروف‌ترین دامنه‌های مسدود شده شامل این موارد هستند: گوگل، یوتیوب، فیس‌بوک، ردیت (Reddit)، نتفلیکس، اینستاگرام، توییچ، واتس‌اپ و حتی پینترست! البته دولت چین برای این دامنه‌های مسدود شده جایگزین‌های داخلی نیز تعریف کرده است و در عوض مردم چین از جایگزین‌های داخلی استفاده می‌کنند.

برای مثال، ویبو (Weibo) جایگزین توییتر، وی‌چت (WeChat) جایگزین واتس‌اپ و بایدو (Baidu) جایگزین گوگل است. اما حتی این جایگزین‌ها هم محدودیت‌هایی دارند و مردم چین حق ندارند درباره یک سری موضوعات خاص در آنجا صحبت کنند. برای مثال حادثه ۴ ژوئن ۱۹۸۹، اعتراضات میدان تیان‌آن‌من (Tiananmen Square)، از جمله این موضوعات است.

تخمین زده شده که در این حادثه از چند صد تا چند هزار شهروند چینی به‌دلیل اعتراض به مسائل اقتصادی و سیاسی کشته شده‌اند. اما در اینترنت داخلی چین هیچ ردی و اطلاعاتی از این موضوع نیست! در واقع اگر با موتور جست‌وجوی بایدو در داخل کشور چین درباره این حادثه جست‌وجو کنید، با نتایج متفاوتی نسبت به نتایج گوگل روبه‌رو می‌شوید. حتی گفته شده که در اوایل ژوئن امسال (۲۰۲۱) هم ایموجی‌های شمع و کیک تولد از ویبو حذف شدند! آن هم به این دلیل که اغلب برای بزرگداشت و یادبود حادثه میدان تیان‌آن‌من استفاده می‌شدند.

همچنین موضوعات جدی و مهم دیگری مثل اعتراضات سیاه‌پوستان (Negro Protests) در اوایل دهه ۲۰۰۰، استقلال تایوان و هنگ کنگ، مواد مخدر و بسیاری از این موارد که به نظر دولت برای جامعه زیان‌آور است نیز حذف و سانسور می‌شوند.

از فیلترینگ اینترنت تا فیلتر کردن وینی پو ...

یکی از جالب‌ترین اتفاق ها در اینترنت چین مربوط به ممنوعیت نمایش یکی از شخصیت‌های کارتونی دیزنی، وینی د پو، است. اما چرا باید این شخصیت کارتونی سانسور شود؟ ظاهراً ماجرای آن به سال ۲۰۱۳ برمی‌گردد که تصویری از ملاقات رئیس‌جمهورهای دو کشور آمریکا، باراک اوباما، و چین شی جین پینگ (Xi Jinping)، منتشر شد و شخصیت پو شباهت عجیبی به شی جین پینگ داشت. حتی مخالفان جین پینگ هم از این میم و عکس اینترنتی برای مسخره کردن او استفاده می‌کردند. در نتیجه سانسورچی‌های چین، این تصاویر و کارتون را از اینترنت چین حذف و سانسور کردند. حتی فیلم لایو اکشن وینی د پو هم که در سال ۲۰۱۸ منتشر شده بود، در چین ممنوع شد.

مردم چین ، چجوری اینترنت رو دور میزنن؟

یکی از این روش‌ها، استفاده از وی‌پی‌ان (VPN – Virtual Private Network) است که هم‌اکنون به‌عنوان ابزاری بسیار آسان و کارآمد در کشورهای دنیا کاربرد دارد. در چین نیز وی‌پی‌ان‌ها می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای بالا رفتن از سد عظیم فیلترینگ چین استفاده شوند. در واقع عملكرد وی‌پی‌ان‌ها اين گونه است كه سرورهای وی‌پی‌ان به‌عنوان واسط بین آی‌پی مبدأ و مقصد عمل می‌کند و اطلاعات را میان این دو آی‌پی جابه‌جا می‌کند.

البته تکنولوژی فایروال روزبه‌روز در حال پیشرفت است تا بتواند وی‌پی‌ان‌های بیشتری را ممنوع و مسدود کند. در واقع فایروال، ترافیک وی‌پی‌ان‌ها را در نظر گرفته و با قطع اتصالات وی‌پی‌ان جلوی ارتباط با سرور خارجی را می‌گیرد

طبق يک گزارش اخير نيويورک تايمز، دولت چین در حال مجازات و اتخاذ اقدامات جدی علیه کسانی است که تلاش می‌کنند تا فایروال و قوانبن فیلترینگ را دور بزنند. محتوای این قانون به این صورت است:

دولت چین در حال قطع کردن خدمات تلفن همراه شهروندانی است که از نرم‌افزارهای ضدفیلترینگ (نرم‌افزارهایی که به افراد اجازه می‌دهد تا فیلترهای اینترنتی را دور بزنند) استفاده می‌کنند. به این ترتیب، استراتژی نظارت الکترونیکی تهاجمی در کشور تشدید خواهد شد.

در پایان ، اینترنت در بسیاری از مواقع هم میتواند خوب و هم شدیدا بد باشد . مردم حق  این را دارند که به صورت ازاد از اینترنت و محتوای ان استفاده کنند .