آخرین ملاقات من و فلسفه صدرایی

مقطع کارشناسی ارشدِ من با فتنه 88 همزمان شده بود. آن موقع یکی از مشغولیت های ذهنی‌ام فتنه 88 و دامنه آن در بین دانشجوبان و اساتید دانشگاه بود. یکی از مسئولان (فکر میکنم فرمانده سپاه قزوین یا استان دیگری) چیزی به این مضمون گفته بود که فتنه گران حرام زاده هستند وگرنه با نظام در نمی افتادند. ( حرفش مصداق بهترین حمله به یک چیز دفاع بد از آن است بود) در همان ایام هم با یکی از اساتید محترم درس شواهدالربوبیه فی مناهج السلوکیه را داشتیم. من گارد عجیبی در برابر ملاصدرا در این کتاب داشتم. چون هر چند صفحه یکبار نوشته بود که این حرفهای من را تنها کسی میفهمد که قلب و طینت پاک داشته باشد و سالها ریاضت کشیده باشد. با خودم میگفتم این چه جور فلسفه‌ای هست که به جای عقلانیت و راحت‌تر کردن فهم مردم از واقعیت، برعکس دارد مرزها و موانع پیچیده بیشتری در راه فهم حقیقت تعریف میکند؟ حتی با نگاه کلامی، فلسفه برای اثبات دین و اصول آن است. بنابراین اگر کسی سراغ تهذیب و خودسازی برود دیگر چه نیازی به فلسفه و فهم آن خواهد داشت؟

به تعبیر آقای دینانی: دین را با عقل میفهمیم یا عقل را با دین؟

گاهی این فکرم را در کلاس هم مطرح میکردم و به استاد میگفتم من این چیزها را فلسفه نمیدانم. استاد میخندید و درس را ادامه میداد. هنوز هم شواهدالربوبیه فی مناهج السلوکیه را درس فلسفه نمیدانم. آن مسئول استانی هم ضعف نظام برای حفظ بدنه اجتماعی خودش را به گردن پدر و مادر اغتشاش‌گرها می‌انداخت.

در گفتگوی شبکه چهار با دو استاد جامعه شناسی |تقی آزاد ارمکی و ابراهیم فیاض| بحث‌ها به این سمت رفت که فقدان فرهنگ باعث ایجاد بحران در کشور شده که ریشه در دین دارد. گفته شد دین کنونی که در اختیار ماست یک قرائت عرفانی و مخرب و ضدخانواده است که هیچوقت ما را به فرهنگسازی و جامعه سازی نمیرساند. اینجا هم اسم ملاصدرا آمد. خواستم بگویم یکی از اشتراکات من و فیاض همین نظرمان درباره فلسفه‌ی ملاصدراست. (شاید جفتمان درست آنرا نخوانده‌ایم)

توی برنامه میگفت جامعه ما بحران های زیادی داره در این حد که وقتی مردم میان توی خیابون اعتراض میکنن نمیدونن که برای چی و برای کدومیک از اون بحرانها اومدن :) اینو راست میگه. یه مقدار هم نقد و انتقادات به جمهوری اسلامی کردن. وقت بذارید ببینیدش. حرفاشون بد نبود.