کشف المراد

دیشب داشتم کتاب شرح کشف المراد را ورق می زدم. شرح آقای شیروانی که در جلد دوم بخش امامت و معاد را آورده است. البته اعتراف می‌کنم که تا حالا فکر می کردم اصل این کتاب را علامه حلی نوشته است و خواجه نصیرالدین طوسی شارح کتاب است. نمی دانم چرا اما کاملا برعکس فکر می‌کردم! یعنی نویسنده اصلی کتاب تجرید الاعتقاد خواجه طوسی است و علامه حلی کتاب کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد را نوشته است. البته شاید چون نام خواجه نصیر با شرح اشارات در ذهنم مانده است گمان کردم که در اینجا نیز نقش شارح را دارد.

وقتی متوجه شدم این مطالب ناب در دفاع از امام علی علیه‌السلام و اثبات برتری او بر دیگران را جناب خواجه نصیرالدین طوسی نوشته است، شان و منزلت ایشان در ذهنم بسیار بالاتر رفت. (پیشنهاد می‌کنم حتما کتاب شرح کشف المراد آقای شیروانی را تهیه و مطالعه کنید. مخصوصا جلد دوم کتاب را. البته متن کتاب در فضای مجازی هم قابل دسترس است. یک شرح دیگر به فارسی به نام کلام برین وجود دارد که من آن را از نزدیک ندیده‌ام)

خواجه نصیرالدین طوسی (۵۷۹ - ۶۵۳ ه) با شرح کتاب اشارات و تنبیهات ابن سینا توانست فلسفه مشایی را در ایران احیا کند. او مجموعه آرا و دیدگاه‌های کلامی شیعه را در کتاب تجرید الاعتقاد گرد آورد.

تجرید الاعتقاد، شش «مقصد» (بخش) دارد که به ترتیب عبارتند از: امور عامه، جواهر و اعراض، اثبات صانع و صفات او، نبوت، امامت، معاد
عنوان مطالب بخش پنجم: وجوب نصب امام بر خدا، وجوب عصمت امام، وجوب افضل بودن امام، وجوب نص، امامت بلافصل علی بن ابی طالب بعد از پیامبر، ادلۀ عدم امامت دیگر مدعیان، افضل بودن علی از دیگر صحابه، امامت سایر امامان دوازده‌گانه، احکام مخالفان.

عجیب است که چرا بخش امامت کتاب کشف المراد را به ما رشته‌های الهیات و فلسه اسلامی درس ندادند؟ نمی‌دانم وزارت علوم این بخش را حذف کرده یا به خاطر سلیقه و سواد اساتید، دانشجویان از این مباحث محروم شده‌اند. چرا ما نباید علی را بشناسیم؟