بررسی دسترسی‌پذیری وبسایت

افراد زیادی در جهان هستند که مثل اکثریت مردم نمی توانند به کامپیوتر دسترسی پیدا کنند. افراد ناتوانی که مشکلات شنوایی، بینایی، حرکتی یا شناختی دارند. تخمین زده شده که حدود 200 میلیون نفر در جهان مشکلات شناختی داشته باشند. همچنین گفته می شود بین 650 میلیون تا یک میلیارد نفر در جهان یکی از انواع معلولیت‌ها را دارند (همه ی این افراد لزومن مشکلی در استفاده از کامپیوتر ندارند).

متاسفانه بسیاری از این افراد معلول، امکان استفاده ی راحت از اینترنت را ندارند. امری که باعث می شود درصد کمتری از این افراد (نسبت به افراد سالم) به استفاده از اینترنت روی بیاورند (در سال 2017 در اروپا 73 درصد افراد سالم گفته‌اند به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند اما در مقابل 52 درصد از افراد معلول این دسترسی را داشته‌اند. همچنین در گزارشی که سال 2021 از آمریکا منتشر شد، نشان داده شد که 26 درصد افراد معلول به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند. در مقابل 44 درصد افراد سالم این دسترسی را داشته اند).

اما اکنون دسترسی به اینترنت برای بسیاری از کارها ضروری شده است. کارهای اداری، سفارش غذا و ماشین، خواندن کتاب و اخبار و... اهمیت امکان استفاده از اینترنت برای همه ی افراد، هر روز بیش از دیروز می شود.

یکی از راه هایی که همه ی افراد دخیل در وبسایت ها (اعم از توسعه دهنده ها، طراحان رابط و تجربه ی کاربری، مدیران و...) برای کمک به افراد ناتوان می توانند انجام دهند، رعایت استانداردهای دسترسی پذیری وبسایت است.

خوب است که طراحان وبسایت (به ویژه توسعه دهنده های فرانت اند) دوره ی کوتاه «دسترسی پذیری» در Free Code Camp را بگذرانند و با مبانی این مسئله آشنا شوند. همچنین خوب است که وبسایت خود را از نظر سطح دسترسی‌پذیری بررسی کنیم. یکی از سایت های خوب برای چنین کاری، سایت WAVE است. در این سایت، با نوشتن یک آدرس اینترنتی، برخی نکات مهم در زمینه ی دسترسی پذیری را می توانید ببینید. مثلن در تصویر زیر، بررسی بخشی از وبسایت اسنپ فود را می بینید.

در واقع در زمان طراحی وبسایت باید به این نکته توجه کنیم که تنها مخاطبان وبسایت ما، افراد سالم نیستند. خالی گذاشتن متن یک لینک (لینک کردن تصویر) باعث می شود افراد نابینا که برای دسترسی به وبسایت ما متکی به Screenreader هستند نتوانند به درستی با وبسایت کار کنند. رعایت نکردن استاندارد کانترست رنگ تصویر یا متن نسبت به رنگ بکگراند باعث می شود افرادی که مشکلاتی در تشخیص رنگ دارند، محتوای وبسایت ما را به درستی نبینند. ننوشتن کپشن و زیرنویس برای ویدئوها و صداهای وبسایت باعث ایجاد مشکل برای افراد ناشنوا می شود و...

برخی از فریم ورک های css (مانند بوت استرپ و Tailwind) کلاس های خاص صفحه خوان ها را دارند (sr-only). استفاده از این کلاس ها باعث می شود محتوای نوشته شده در وبسایت نمایش داده نشود اما امکان استفاده ی افراد متکی به اسکرین ریدرها هم فراهم شود. ابزارهای دیگری هم برای بررسی دسترسی پذیری وجود دارند (مانند ابزار تشخیص کانترست مناسب بین رنگ ها یا ابزار شبیه سازی نمایش عکس برای کوررنگ ها).

شما هم اگر ابزار یا راهکار دیگری می شناسید معرفی کنید.