وانها واسا: شهری که زمان فراموش کرد

مقدمه

وانها واسا (Vanha Vaasa)، یا "واسای قدیم"، بخشی از شهر واسا (Vaasa) در فنلاند است که در حدود 7 کیلومتری جنوب‌شرقی مرکز شهر واقع شده است. این منطقه به عنوان یک منطقه منظره‌ای با اهمیت ملی شناخته می‌شود و شامل جاذبه‌هایی است که بازتاب‌دهنده فرهنگ، تاریخ باستانی، سکونت و زیبایی‌های طبیعی است. پدیده بلند شدن زمین (maankohoaminen) در این منطقه بسیار مهم است و تخمین زده می‌شود که حدود 1000 سال پیش از دریا بیرون آمده باشد. در نیمه دوم قرن چهاردهم، قلعه کورسهولم (Korsholman linna) به عنوان مرکز اداری منطقه ساخته شد. شهر واسا در سال 1606 توسط پادشاه کارل نهم (Kaarle IX) تأسیس شد. شهر در اطراف کلیسای سنت مری (Pyhän Marian kirkko)، یک ساختمان سنگی مستحکم، توسعه یافت و در قرن‌های هفدهم و هجدهم، یک طرح خیابانی متقارن (ruutukaava) برای این شهر نوظهور طراحی شد. هدف ایجاد یک شهر باغ‌واره سبز (puutarhakaupunki) بود، هم برای جلوگیری از آتش‌سوزی و هم برای افزایش آسایش شهروندان.

تاریخچه

وانها واسا در سال 1606 توسط پادشاه کارل نهم (Kaarle IX) سوئد بر روی مکان روستای قرون وسطایی موستاساری (Mustasaari) تأسیس شد. طرح شهر در دهه 1650 توسط کلاس کلاسون (Claes Claesson) و مایکل بانگ (Mikael Bång) طراحی شد. بندر اصلی ابتدا در شهر قرار داشت، اما به دلیل بلند شدن زمین، در قرن هجدهم به منطقه وانهانساتاما (Vanhansatama) منتقل شد و بعداً به پالوساری (Palosaari).

در سه‌شنبه 3 اوت 1852، واسا تقریباً کاملاً توسط آتش‌سوزی سوزانده شد. علت آتش‌سوزی به یک بازاری غفلتگر نسبت داده می‌شود که در یک انبار خارجی J.F. Aurén. خوابیده بود و لوله تنباکو خود را رها کرد، که این امر باعث شروع آتش شد. وزش باد شدید در آن روز باعث گسترش سریع آتش به سراسر شهر شد، که ساختارهای چوبی شهر را به سرعت سوزاند. تنها ساختمان‌هایی که باقی ماندند، خانه واساستیرنا (Wasastjerna-talo) بود که در سال‌های 1780-1781 ساخته شده بود و ساختمان دادگاه تجدیدنظر (hovioikeuden rakennus) از سال 1786. رویدادهای کلیسای سنت مری، ساختمان شورای شهر (raatihuone)، برج زنگ (kellotapuli) و مدرسه تریویال (triviaalikoulu) همچنان در وانها واسا قابل مشاهده هستند. خانه واساستیرنا اکنون به عنوان موزه وانها واسا (Vanha Vaasan museo) فعالیت می‌کند و ساختمان دادگاه تجدیدنظر به کلیسای موستاساری (Mustasaaren kirkko) تبدیل شده است. پس از آتش‌سوزی، شهر به مکان فعلی خود منتقل شد. منطقه تا دهه 1930 با حدود 20 خانه کم‌جمعیت باقی ماند. در سال 1931، کمیته‌ی Vanhan Vaasan toimikunta برای برنامه ریزی و اجرای نوسازی شهر قدیمی تشکیل شد. این کمیته در سال 1960 منسوخ شد. طبق برنامه‌های کمیته، ویرانه های کلیسای قدیمی بازسازی شد، منطقه بازار قدیمی تسطیح شد و مکان ساختمان های واقع در آنجا مشخص شد و قبرهای قدیمی در Kappelinmäki نقشه برداری شد.

در کنار خانه Wasastjerna در Kauppiaankatu 30

درباره روستای موستاساری

روستای موستاساری، که وانها واسا بر روی آن تأسیس شد، یک سکونتگاه قرون وسطایی بود که در نزدیکی خلیج بوثنیا (Pohjanlahti) قرار داشت. این روستا به دلیل موقعیت استراتژیک خود در نزدیکی دریا و مسیرهای تجاری، به عنوان یک مرکز مهم در منطقه شناخته می‌شد. قلعه کورسهولم، که در قرن چهاردهم ساخته شد، در نزدیکی موستاساری قرار داشت و به عنوان یک پایگاه نظامی و اداری برای کنترل منطقه عمل می‌کرد. ساکنان موستاساری عمدتاً به کشاورزی، ماهیگیری و تجارت کوچک مشغول بودند. خانه‌های این روستا عمدتاً چوبی بودند و کلیساهای کوچک و زمین‌های کشاورزی بخش مهمی از ساختار آن را تشکیل می‌دادند. پدیده بلند شدن زمین باعث شد که خط ساحلی به تدریج از روستا دور شود، که این امر به کاهش اهمیت بندر محلی منجر شد. با تأسیس شهر واسا در سال 1606، موستاساری به بخشی از ساختار شهری جدید تبدیل شد و هویت روستایی خود را به تدریج از دست داد. اطلاعات دقیق درباره جمعیت یا وسعت این روستا در قرون وسطی محدود است، اما نقش آن به عنوان پایه‌ای برای توسعه وانها واسا غیرقابل انکار است.

واقعیت‌ها و آمار

وانها واسا بخشی از واسا است که در حدود 7 کیلومتری از مرکز شهر قرار دارد و بخشی از منطقه بزرگ ریستینومی (Ristinummi) است. این منطقه شامل منطقه تجاری لییسانلهتو (Liisanlehto) و منطقه صنعتی واسا ایرپورت پارک (Vaasa Airport Park) است. جمعیت وانها واسا در سال 2013 حدود 700 نفر بود که در سال 2015 به 666 نفر کاهش یافت. توزیع زبانی در سال 2015 به این صورت بود:

65.5% فنلاندی
24.9% سوئدی
9.6% سایر زبان‌ها.

نیروی کار (2013):

17.0% دانشجو
11.1% بیکار

مشخصات دیگر:

کد پستی: 65380
مختصات: 63°04′23″N 021°43′20″E.

وضعیت فعلی

جمعیت وانها واسا در سال 2015، 666 نفر بود و همچنان مناطق مسکونی و صنعتی مانند واسا ایرپورت پارک در حال توسعه است. این منطقه به عنوان بخشی از واسا، همچنان اهمیت فرهنگی و تاریخی خود را حفظ کرده و جاذبه‌هایی برای گردشگران فراهم می‌کند.

جاذبه‌های گردشگری

وانها واسا دارای جاذبه‌های تاریخی متعددی است که گردشگران را به خود جذب می‌کند. در زیر فهرستی از مهم‌ترین جاذبه‌ها ارائه شده است:

کلیسای سنت مری (Pyhän Marian kirkko): خرابه‌های کلیسای قرن 14-15، یکی از نمادهای اصلی منطقه. 63.0752°N 21.7223°E
خانه واساستیرنا (Wasastjerna-talo): موزه وانها واسا (Vanha Vaasan museo)، تنها ساختمان خصوصی که از آتش‌سوزی 1852 جان سالم به در برد. 63.0723°N 21.7224°E
کلیسای موستاساری (Mustasaaren kirkko): ساختمانی از سال 1786، اکنون کلیسا. 63.0706°N 21.7317°E
بیمارستان وانها واسا (Vanha Vaasan sairaala): یکی از قدیمی‌ترین بیمارستان‌های فنلاند، از سال 1768. 63.0719°N 21.7111°E
خرابه‌های قلعه کورشولم (Korsholman linna)نماد تاریخی منطقه، از قرن چهاردهم. 63.0694°N 21.7211°E
خرابه‌های مدرسه تریویال (Triviaalikoulu): مدرسه‌ای که یوهان لودویگ رونبرگ (Johan Ludvig Runeberg) در آن تحصیل کرد، از سال 1744. 63.0744°N 21.7232°E
کانال وانها واسا (Vanha Vaasan kanava): کانال تاریخی از سال 1838-1845، نشان‌دهنده اهمیت اقتصادی گذشته. 63.0738°N 21.7139°E
خیابان هوویوکئودنپویستو (Hovioikeudenpuisto): خیابانی زیبا با درختان قدیمی، از سال 178163.0702°N 21.7268°E.
میدان کوستا (Kustaantori): مکانی تاریخی برای جشن‌ها، در دهه 1780 چمن‌زده شد. 63.0705°N 21.7305°E.
کاخ کینگ کورشولم (Korsholman kuninkaankartano): اکنون مؤسسه آموزشی، از دهه 1550. 63.0644°N 21.719°E.
جنگل هوویوکئودن (Hovioikeudenmetsä): منطقه سبز و آرام برای پیاده‌روی. 63.0664°N 21.7313°E

راهنمای گردشگری

برای بازدید از وانها واسا، می‌توانید از مرکز شهر واسا با اتوبوس یا ماشین حرکت کنید. فاصله تقریبی حدود 7 کیلومتر است و دسترسی به منطقه آسان است. موزه وانها واسا در خانه واساستیرنا واقع شده است و بازدید از آن رایگان است. این موزه در فصل تابستان از ساعت 10 صبح تا 5 بعدازظهر باز است. همچنین، می‌توانید از کانال وانها واسا (Vanha Vaasan kanava) قایقرانی کنید یا در پارک‌های اطراف مانند پارک روئین (Roihunpuisto) قدم بزنید. برای اطلاعات بیشتر، به وبسایت رسمی گردشگری واسا (Visit Vaasa) مراجعه کنید.