آیا در فقه میان مسئله ی حضانت و رضاع(شیر دهی مادران) رابطه ای برقرار است؟
حضانت
جلسه چهارم
? همانطور که جلسه پیش گفته شد در میان روایات و به تبع، فتوای فقیهان در مورد حضانت اختلاف وجود دارد. این اختلاف در حوزه روایت ها حتی به تعارض هم خواهد رسید. حال باید پرسید آیا منشأ این تعارض مشخص است؟ برای پاسخ به این پرسش باید به بررسی مفهوم رضاع(شیردهی) و خلط آن با حضانت بپردازیم.
? شیر دادن مادر به کودک مسئلهای است که در خود قرآن به عنوان امری مهم مطرح میشود . قرآن زمان شیردهی کامل را دو سال میداند. فقیهان به تفصیل در ارتباط با احکام شیردهی و در مورد حق یا حکم بودن آن بحث کرده اند. اما آن چه که برای ما مهم است احتمال خلط مسئلهی رضاع و حضانت در روایات و علت اختلاف فتواها است.
یکی از فقیهان معاصر، خانم زهره صفاتی، در این مورد میگوید: «مجموعا حدود ١٠ روایت در این زمینه داریم که به سه دسته تقسیم میشود. دستهی اول مربوط به ایام رضاع است و آن را دو سال بیان میکند و فرقی بین دختر و پسر نمیگذارد. این روایات در مورد رضاع است و اگر به سوال و پاسخ امام توجه کنیم، ارتباطی به حضانت نمییابیم. دسته دوم روایاتی هستند که سن هفت سال را در نظر میگیرند و دستهی سوم روایاتی که مادر را تا زمانی که ازدواج نکرده است، در امر حضانت برتری میدهد.»
با درنظر گرفتن این نکته که روایات دو سال مربوط به شیردهی است، علاوه بر این که دیگر تعارضی میان روایات وجود ندارد، علت برتری مادر در امر حضانت که همان مصلحت کودک است ثابت میماند. با این حساب طبق قول برخی فقیهان، مادر تا هفت سالگی کودک حضانت را برعهده دارد و تمایز جنسیتی در کار نیست. پایان حضانت نیز به طور قطع، سن بلوغ کودک است.
مطلبی دیگر از این انتشارات
تبعیض جنسیتی در اسلام
مطلبی دیگر از این انتشارات
آیا حضانتِ کودک با ولایت بر او تفاوت دارد؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
آیا اسلام یک دینِ مردانه است؟!