آگاهی جوانان و پیش گیری از ایدز

در سراسر جهان، جوانان و نوجوانان، به دلیل نوع رفتارهای خود یکی از آسیب پذیرترین گروه ها در مقابل همه گیری بیماری ایدز هستند.

آمارهای جهانی حاکی از آن است که بیش از نیمی از موارد ابتلا به ویروس ایدز در جوانان کمتر از 25 سال است.

به گزارش مرکز پیش گیری و کنترل بیماری(CDC) از هر 5 تشخیص HIV جدید،یک مورد در بین جوانان 13 تا 24 سال است.

با وجود اینکه تقریبا بیش از سه دهه از شیوع این بیماری می گذرد، همچنان بسیاری از جوانان، در مورد چگونگی شیوع این بیماری اطلاع دقیقی ندارند و هرگز باور ندارند که خودشان هم در معرض خطر هستند.

آن عده از جوانان نیز که درباره ی HIV اطلاعاتی دارند، به دلیل عدم مهارت، نبود حمایت و فقدان امکانات لازم برای انجام رفتارهای صحیح اکثرا در مقابل ویروس ایدز از خود مراقبت نمی کنند.

بدین جهت دهم آوریل هرسال،روز آگاهی دادن به جوانان درباره HIV/AIDS است.

ایدز نوعی بیماری مزمن است که براثر ویروس HIV معروف به «ویروس نقص ایمنی اکتسابی» به‌وجود می‌آید.

صرف نظر از سن ابتلا، بعد از این که ویروس وارد بدن شد مسیر تقریباً مشخصی را طی می کند.ویروس وارد بدن می شود، تكثیر شده و به طور تدریجی سیستم ایمنی را تا جایی ضعیف می کند که ، توانایی فرد مبتلا در مقابله با ارگانیسم‌های عامل بیماری دچار اختلال می شود.

مراحل مختلفي از زمان ورود ویروس و ایجاد مرحله پیشرفته ی بیماری که به آن ایدز مي گوییم وجود دارد که به طور متوسط 5 تا 10سال طول مي کشد.

از فاصله زمانی بین ورود ویروس به بدن تا مثبت شدن تست آزمایشگاهی حدود 1 تا 3 ماه و گاهی تا 16 ماه (که به آن دوران پنجره گویند) و از فاصله بین آلودگی به ویروس تا مرحله ایدز بین 3 ماه تا 10 سال متغیر است.

بنابراین فرد آلوده به ویروس در مراحل اولیه، ممکن است مدت ها سالم بوده و سال ها وارد مرحله بیماری ایدز نشود.

اما وقتی HIV، سیستم ایمنی بدن را به حدی ضعیف کند که دیگر فرد نتواند در مقابل بیماری هایی که به طور عادی آنها را مهار کرده، محافظت نماید، فرد به مرحله ای از بیماری می رسد که به آن، ایدز می گویند.

ویروس HIV از طرق زیر منتقل نمی شود:

انتقال HIVشبیه به انتقال سایر عوامل بیماری زای مسری نیست، بدین معنا که از راه تعاملات ارتباطی یا از راه هوا منتقل نمی شود.

هیچکس از طریق معاشرت اجتماعی در خطر انتقال HIV نیست.

اچ آی وی ،ویروسی نیست که به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل شود و یا بیرون از بدن به مدت زیادی زنده بماند.

بنابراین نمی تواند از راه ارتباط عادی روزانه ی افراد حتی با فرد بیمار در منزل، محل کار و در اجتماع انتقال یابد.

آنچه که مسلم است این است که HIV از هیچکدام از این راه ها منتقل نمی شود:

از راه دست دادن، بغل کردن و در آغوش گرفتن، روبوسي (و نه حتی بوسه عمیق)، عطسه و سرفه، استفاده از توالت و حمام مشترك، استفاده از ظروف غذاخوری مشترک، استفاده از استخر عمومی، نیش حشرات.

ویروس HIV عملا ویروس ضعیفی است که نمی تواند به مدت زیادی در خارج از بدن زنده بماند. به همین
سبب بسیار بعید است که از راه یک سوزن یا سرنگ دور انداخته شده در یک محل عمومی منتقل شود .

چگونگی انتقال HIV :

برای مبتلاشدن به HIV باید خون، منی یا مایع واژن آلوده به ویروس وارد بدن شود.

راه‌های انتقال این بیماری بدین شرح است:

• رابطه‌ی جنسی پرخطر یا محافظت نشده. هر نوع رابطه‌ی جنسی (واژنی، دهانی، مقعدی) بدون استفاده از کاندوم با فرد مبتلا چنان‌ که خون، منی یا مایع واژن فرد مبتلا وارد بدن دیگری شود بیماری را انتقال می‌دهد. ویروس از طریق زخم‌های دهانی، بریدگی‌های واژنی یا مقعدی در طول رابطه‌ی جنسی وارد بدن می‌شود.
• تزریق خون. در برخی از موارد ویروس از طریق تزریق‌های خونی انتقال می‌یابد. هم‌اکنون بیمارستان‌ها و بانک‌های خونی منابع خونی را ازلحاظ عدم وجود ویروس HIV بررسی می‌کنند در نتیجه خطر ابتلا از این طریق بسیار کاهش یافته است.
• سرنگ مشترک.ویروس HIV ممکن است از طریق سرنگ آلوده به خون انتقال یابد. لوازم تزریق مواد مخدر مشترک فرد را در معرض خطر شدید مبتلاشدن به HIV و سایر بیماری‌ها از جمله هپاتیت قرار می‌دهد.
• انتقال از مادر به کودک. مادر مبتلا می‌تواند در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی کودک خود را نیز مبتلا کند. اما اگر در طول دوران بارداری معالجات لازم را انجام دهد، خطر ابتلای کودک خود را تا حدچشم‌گیری کاهش می‌دهد.

عوامل خطرآفرین :

نخستین بار که ایدز HIV / AIDS در کشور امریکا شناخته شد، آشکارا علائم آن در مردان هم‌جنس‌گرا نمایان شد.

با وجود این، اکنون این بیماری به‌وضوح بین افراد غیرهم‌جنس‌گرا نیز شایع شده است و صرف‌نظر از نژاد، جنس، سن و تمایلات جنسی افراد می‌تواند منتقل شود.

عوامل مهمی که فرد را در معرض خطر جدی ابتلا به این بیماری قرار می‌دهد بدین شرح است:

• روابط جنسی محافظت‌نشده یا رابطه ی جنسی بدون استفاده از کاندوم.خطر ابتلا به این بیماری در رابطه‌ی جنسی مقعدی بیش‌تر از رابطه‌ی واژنی است. هم‌چنین شرکای جنسی متعدد بالطبع فرد را در معرض خطر بیش‌تری قرار می‌دهد.
• ابتلا به بیماری‌های جنسی دیگر. بسیاری از بیماری هایی که از طریق رابطه ی جنسی منتقل می‌شوند سبب بروز زخم‌هایی در ناحیه‌ی تناسلی می‌شوند که در واقع این زخم‌ها دروازه‌ی ورود HIV به بدن‌ اند.
• استفاده از مواد مخدر تزریقی. افرادی که داروهای مخدر تزریقی مصرف می‌کنند غالباً از سوزن مشترک استفاده می‌کنند که این امر آن‌ها را در تماس با خون سایر افراد قرار می‌دهد.

پیشگیری :

اگرچه تاکنون درمانی برای ایدز کشف نشده است و هم‌چنین واکسنی نیز برای پیشگیری از ابتلا به آن وجود ندارد.

ولی امکان پیشگیری از ابتلا به این بیماری وجود دارد. به این منظور افراد باید اطلاعات شخصی‌شان را در مورد این بیماری بالا ببرند.

بیماری ایدز قابل پیشگیری است و معمولاً از طریق آزمایش خون یا بزاق دهان و آزمون حضور پادتن ضد ویروس ایدز تشخیص داده می‌شود.

تشخیص زودهنگام باعث می‌شود برای جلوگیری از سرایت این ویروس به سایر افراد، هرچه سریع‌تر اقدامات احتیاطی انجام ‌شود.

هم‌چنین شواهد بسیاری نشان می‌دهد که درمان‌های به‌موقع مزیت‌های فراوانی برای بیمار دارد:

درصورت تشخیص بهنگام، روند بیماری با دارو قابل کنترل است، زندگی و طول عمر نسبتا طبیعی برای فرد مبتلا با تشخیص بهنگام و مصرف دارو ایجاد می شود.

بنابراین صحبت کردن والدین، معلمان، پزشکان و سایر بزرگسالان در مورد HIV و سلامت جنسی با جوانان مهم ترین اقدام در پیشگیری از این بیماری است.

با نوجوان خود در موردHIV صحبت کنید :

نوجوانان در مدرسه از دوستان ،از تلویزیون، اینترنت در مورد HIV مطلع می شوند. آن ها معمولاً اطلاعات ابتدایی و کلی دارند با این وجود ممکن است آنچه که می دانند ناصحیح باشد و همچنین بسیاری از نوجوانان علاقه مندند تا بیشتر بدانند.

نوجوانان نیاز به اطلاعات صحیح و متناسب با سنشان دارند. شامل:

• بیماری HIV چیست و چگونه انتقال می یابد.
• چگونه می توان از خود در برابر آن محافظت کرد.
• کجا می توان آزمایش ایدز انجام داد
• تفاوتHIV و ایدز چیست.
• چگونه باید با والدین و شرکای جنسیشان درباره HIV صحبت کنند.
• طریقه استفاده صحیح از کاندوم چیست.
• تصمیم گیری صحیح در مورد فعالیت جنسی به چه صورت است.

با توجه به آنچه گفته شد،والدین نقش مهمی در آگاهی بخشی به نوجوان دارند. تحقیقات مرکز کنترل و پیش گیری بیماری(CDC) نشان داده که صحبت کردن به موقع و واضح درمورد سلامت و روابط جنسی، با فرزندان بسیار مهم است.

صحبت کردن مداوم در مورد رابطه جنسی، بیماری های جنسی و جلوگیری از بارداری می تواند به نوجوانان کمک کند که برای داشتن روابط جنسی تصمیمات مسئولانه تری بگیرند.

به‌منظور پیشگیری از گسترش این بیماری باید به نکات زیر توجه کرد:

• استفاده از کاندوم در هر بار رابطه‌ی جنسی : اگر نمی‌دانید شریک جنسی‌تان مبتلا به ایدز است یا نه در هر بار رابطه ی جنسی( دهانی، مقعدی و واژنی) از کاندوم استفاده کنید.
• مطلع‌کردن شریک جنسی از ابتلا به این بیماری : برای هر شخص این مسئله‌ای بسیار مهم است که بداند شریک جنسی‌اش مبتلا به ایدز است یا نه. شریک شما اگر به این ویروس مبتلا شده باشد، به آزمایش و معالجه نیاز دارد. هم‌چنین باید از وضعیت HIV خود مطلع باشد تا ناقل آن به دیگری نباشد.
• استفاده از سرنگ غیرآلوده : اگر از سرنگ برای تزریق مواد مخدر و یا دارو استفاده می‌کنید، از استرلیزه‌بودن آن اطمینان حاصل کنید و نیز آن را با دیگری به اشتراک نگذارید.از برنامه‌های تعویض سرنگ بهره ببرید و برای استفاده‌ی دارویی خود از آن‌ها کمک بگیرید.
• مراقبت‌های پزشکی ویژه و سریع در صورت حامله‌بودن: اگر HIV مثبت دارید، امکان دارد این ویروس را به کودک خود منتقل کنید. اما اگر درمان‌های دوره‌ی بارداری را به‌خوبی انجام دهید، به احتمال دوسوم خطر ابتلای کودک خود را کاهش داده‌اید.
• ختنه‌کردن مردان: بنابر شواهدی ختنه‌کردن خطر ابتلا به HIV را کاهش می‌دهد.

در نتیجه مهم ترین اقدام در پیش گیری از بیماری HIV ،آگاهی، آموزش در ارتباطات اجتماعی، تشویق به انجام آزمایش، پرهیز از قضاوت است که می تواند خطر ابتلا به HIV را در میان جوانان و نوجوانان کاهش دهد.