بازی جوانمردانه


بازی جوانمردانه یک نظریه نیست بلکه نگرشی است

که در رفتار نمود پیدا می‌کند. ورزشکاران می‌توانند با بازی جوانمردانه‌شان به بهتر شدن جهان و گسترش صلح در کشورها کمک کنند.


بدون عدالت و اعتماد، نظم جامعه ما در معرض خطر است.

اگر طبق قوانین، بازی نکنیم باعث تخریب روح بازی شده و در واقع رقابت سالم با کسانی که بازی جوانمردانه را رعایت نمی‌کنند، غیر ممکن است.


بازی جوانمردانه چیست؟

بازی جوانمردانه مفهومی پیچیده است که نه تنها شماری از ارزش‌های اساسی در ورزش را در برمی‌گیرد، بلکه با جنبه‌هایی از زندگی روزمره در ارتباط است.


ارزش‌های اساسی بازی جوانمردانه کدامند؟

رقابت منصفانه، احترام، دوستی، روحیه تیمی، برابری، ورزش بدون دوپینگ، احترام به قوانین نوشته و نانوشته مانند صداقت، همبستگی، تحمل، مراقبت، تعالی و شادی بندهایی از بازی جوانمردانه است که می‌توان آن‌ها را در داخل و خارج از زمین بازی تجربه کرد و آموخت.


صداقت

صداقت و پایبندی به اصول اخلاقی از جمله ضروریات بازی جوانمردانه است. اگر می‌خواهید یک قهرمان واقعی باشید باید بدانید ورزش کردن در یک چارچوب صحیح اخلاقی بسیار واجب است.


همبستگی

مهم است که از یکدیگر حمایت کنید و احساسات، اهداف و رویاهای خود را به اشتراک بگذارید. موفقیت متقابل ماحصل حمایت متقابل در خارج و داخل میدان است.


تحمل

تمایل به پذیرش رفتار و یا تصمیماتی که خلاف نظر شماست به تقویت خود کنترلی در فرد کمک می‌کند. در نهایت رفتار ماست که باخت و برد را تعیین می‌کند.


مراقبت

قهرمان واقعی در عین اینکه می‌داند ممکن است فرد مقابل برای او ارزشی قائل نباشد اما باز هم برای فرد مقابل ارزش قائل می‌شود.


تعالی

ورزش ما را درگیر تلاش جمعی برای دنبال کردن تعالی بشریت می‌کند.


رقابت منصفانه

برای لذت بردن از ثمره موفقیت تنها پیروزی کافی نیست. هنگام سنجش پیروزی باید از ابزار انصاف مطلق، صداقت و بازی بهره گرفت.


احترام

رعایت قوانین نوشته برای ورزشکاران اجباری و احترام به قوانین نانوشته یک الزام است. بازی جوانمردانه یعنی احترام بدون قید و شرط برای رقیب، بازیکنان خودی، داور و هواداران.


دوستی

رقابت در زمین بازی مانعی برای دوستی نیست. برعکس، دوستی‌ها می‌تواند از رقبای جدید شروع شود.


روحیه تیمی

افراد می‌توانند به تنهایی قوی باشند، اما در یک تیم قدرتشان چند برابر می‌شود. به اشتراک گذاشتن لحظه پیروزی با تیم خود نهایت لذت است.


برابری

رقابت در شرایط برابر در ورزش ضروری است، در غیر این صورت نمی‌توان عملکرد را به درستی سنجید.


ورزش بدون دوپینگ

بازی جوانمردانه یعنی عدم استفاده از هرگونه دارویی که نیروی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اگر فردی این کار را انجام دهد بازی را برای سایرین نیز خراب می‌کند.


شادی

پیر دو کوبرتن، پدر بازی های المپیک مدرن می‌گوید: در زندگی، پیروزی نیست که اهمیت دارد بلکه مبارزه اهمیت بیشتری دارد. بنابراین خوب مبارزه کردن مهم‌تر از پیروزی نهایی است. ممکن است رقابت و مسابقه سخت باشد، اما همیشه باید در هنگام تمرین و ورزش در جستجوی شادی باشید و هرگز نباید حتی در میان یک مبارزه سخت از اهمیت خود مبارزه غافل شد.


بازی جوانمردانه بخشی مهم و حیاتی در رقابت، پیشرفت و توسعه موفقیت‌آمیز در ورزش و زندگی است که می‌تواند تحمل و احترام به دیگران را به مردم بیاموزد. همچنین آنان را در برقراری تعامل با جامعه توانا می‌سازد و روحیه کار تیمی را ایجاد می‌کند.


این مقوله در ورزش به متحد کردن بازیکنانی منجر می‌شود که اغلب به خاطر داشتن ملیت، سیاست، مذهب و فرهنگ متفاوت از یکدیگر فاصله دارند.


اعمال روحیه بازی جوانمردانه به نسبت بازی پاک نتایج بهتری در زندگی خواهد داشت. می‌توان گفت بازی جوانمردانه نقش کلیدی و نقش یک کاتالیست را در جامعه بازی می‌کند و به عنوان ابزاری برای ارتقاء کیفیت زندگی و رفاه بشریت باید از آن بهره گرفت. اما بازی جوانمردانه از کجا ریشه می‌گیرد؟


ورزش در سال‌های آغازین دوران سرمایه داری صنعتی شده و از یک فعالیت صرفا تفریحی به شکل نوعی تجارت درآمده است. در آن زمان مردم بسیار مشتاق شرط‌بندی روی بازیکنان بودند. پیروزی آنقدر اهمیت پیدا کرده بود که با دستکاری رقابت‌ها شانس برابر پیروزی را از بین می‌بردند. در نتیجه قوانین و مقررات تحت تاثیر علاقه طراحان آن‌ها برای به حداکثر رساندن میزان سود قرار گرفت.


علی‌رغم این گرایش‌ها، همچنان افرادی حضور داشتند که به وجود ارزش‌های حقیقی ورزش آگاه بودند. در این زمان جنبشی آغاز به کار کرد که تربیت‌بدنی را به عنوان ابزار آموزشی منحصربه‌فرد تلقی می‌کرد.


سرانجام در قرن نوزدهم همزمان با شکل‌گیری لیبرالیسم بورژوازی و سرمایه‌داری، اندیشه بازی جوانمردانه و توسعه ورزش مدرن پدید آمد. این اصطلاح برای اولین‌بار در نمایش "شاه جان" شکسپیر در سال 1597 میلادی استفاده شد، اما پس از آن و در دهه 1800 در جوامع ورزشی گسترده و شناخته شد.


چه کسی برنده بازی جوانمردانه است؟


در بازی جوانمردانه در واقع همه پیروز میدان هستند. پایه و اساس انجمن بازی جوانمردانه، توجه هدفمند، متقابل و خودداری است که از آرمان‌های اخلاقی مشترک همه ما سرچشمه می‌گیرد. امروزه این آرمان‌ها و حس مسئولیت‌پذیری که در همکاری بشریت ضروری است توسط والدین، معلمان و در درجه اول رسانه‌ها شکل می‌گیرد.


جایزه بازی جوانمردانه فیفا


فیفا با اهدای این جایزه رفتار شایسته در ورزش را به رسمیت می‌شناسد و سعی در ارتقاء روح بازی جوانمردانه و شفقت در فوتبال ملت‌ها دارد. این جایزه برای اولین‌بار در سال 1987 اهدا شد و برنده این جایزه را می‌توان از میان افراد، تیم‌ها، طرفداران، فدراسیون‌های فوتبال و حتی کل جوامع فوتبالی انتخاب کرد. این جایزه سالی یک الی دو بار اهدا می‌شود، به استثنای سال 1994 که هیچ‌کس نامزد این جایزه نشد.


از همان سالی که فیفا این جایزه را به باشگاه‌های هواداران، تیم‌های ملی، انجمن‌های فوتبال و ورزشکاران اهدا کرد، برخی از دریافت‌کنندگان توانستند بر مشکلات سیاسی میان کشورهایشان غلبه کنند. به طور مثال انجمن فوتبال ایران و ایالات متحده در جام جهانی 1998 فرانسه بخاطر رفتار ورزشی و همکاری متقابلشان موفق به دریافت مشترک این جایزه شدند. 10 سال بعد این اتفاق برای دو تیم ترکیه و ارمنستان علی‌رغم روابط تیره دیپلماتیک کشورهایشان رخ داد.


اندیشمندان اخلاق در بسیاری از جوامع مدرن اعتقاد دارند ورزش و مسابقه تاثیر شگرفی در رشد فردی و اجتماعی دارد، به گونه‌ای که ورزش در هر جامعه بازتابی از فرهنگ آن جامعه است، البته نباید از این مهم غافل شد که ورزش علاوه بر تاثیرگذاری، می‌تواند از ارزش‌های جامعه تاثیر بپذیرد.


می‌توان گفت ورزش مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. از میان تمامی این مسائل بحث فرهنگی و اخلاقی در ورزش بیش از همه مورد بی‌مهری واقع شده است. اما همانطور که می‌دانید نمایش ارزش‌های اخلاقی در یک رویداد ورزشی چیزی است که به آن زیبایی می‌بخشد.


احترام به قوانین، حریفان، داوران و تماشاگران، به همراه گذشت، صبر، جوانمردی، عدم خشونت، عدم استفاده از الفاظ ناپسند، مصرف نکردن داروهای نیروزا و مسائلی از این قبیل از آن جمله هستند.