دانشجوی مهندسی کامپیوتر دانشگاه سراسری تبریز، عضو هیئت تحریریه نشریه Logisia، علاقه مند به فلسفه و علوم شناختی
فاصلهگذاری اجتماعی تا 2022 طول خواهد کشید؟
مقالهای جدید و شوکآور از سوی پژوهشگران بخش سلامت عمومی دانشگاه هاروارد دربارهی مدت لزوم ادامه فاصلهگذاری اجتماعی منتشر شده است. این محققان که نحوه سرایت ویروس کووید-۱۹ را مدلسازی میکنند اظهار کردهاند: " شاید فاصله گذاری اجتماعی برای مدتی بیشتر و به صورت دورهای تا 2022 ضروری باشد." در حالیکه بسیاری امیدوارند این شرایط به زودی تمام شود، رسانههای مختلف با استناد به این مقاله، بر طولانی شدن زمان قرنطینه تاکید میکنند. اما بهتر است به جای توجه به عدد سال ۲۰۲۲ به کلمه "شاید" توجه کنند.
متغیرهای کلیدی تحقیق جدید
این مقاله که در تاریخ 14 آوریل در journal science منتشر شده، اولین تحقیق گستردهای است که با استفاده از دادههای دو نوع ویروس کرونای مشابه به کووید-19 یعنی OC43 و HKU1، دو ویروسی که عامل سهم بزرگی از موارد سرماخوردگیاند، رفتار ویروس جدید را پیشبینی میکند.
این مقاله که تاثیر خصایص فصلی در گسترش ویروس مسبب همهگیری فعلی یعنی SARS-COV-2 را بررسی میکند، دو متغیر کلیدی دارد. اولین متغیر کلیدی این است که اگر بر طبق فرض محققان، SARS-COV-2 مشابه دو ویروس مذکور رفتار کند آنگاه تابستان شیوع آن را به صورت چشمگیری کاهش خواهد داد ولی نه به اندازهای که بیماری ریشهکن شود. این خطر نیز وجود دارد که فاصلهگیری اجتماعی طولانی مدت شرایط را برای شیوع شدیدتر ویروس در زمستان 2020-21 آماده کند چون افراد زیادی به ویروس مبتلا نخواهند شد.
متغیر کلیدی بعدی مدت زمان مصونیت بهبودیافتگان است. مارس لیپاستچ، اپیدمیولوژیستی مورد احترام و یکی از نویسندگان اصلی این پژوهش، در گفتوگویی خبری گفت : "حدسیات معقولی نشان میدهند در بدترین حالت مصونیت تقریبی حدود یک سال و در بهترین حالت چند سال ادامه پیدا میکند ولی این حدسیات صرفا نظریاند."
در مصونیتی که تا یکسال دوام میآورد، سالانه کووید-19 شیوع پیدا میکند (بدون در نظر گرفتن فاصلهگذاری اجتماعی و هرگونه دخالت انسانی) ولی مصونیت طولانیتر شیوعهای متناوب کاهش میدهد و اگر افرادی که قبلا به دو ویروس سرماخوردگی مبتلا شدهاند سطحی از مصونیت در مقابل SARS-CoV-2 بدست آورند این شیوعها کمتر جدی خواهد بود.
فرضیات تحقیق جدید
در این مدل چند فرض ساده لحاظ شده است. برای مثال، تاثیر شدت ردیابی تماس یعنی ردیابی ارتباطات و تماسهایی که ممکن است در شیوع ویروس دخیل باشد، در سرکوبی شیوع ویروس در نظر گرفته نشده و همه افراد یکسان مدل شدهاند. هر کسی جز یکی از چهار حالت است: بهبود یافته، آلوده، در معرض آلودگی و یا حساس. در این چارچوب نمیتوان طرز تفاوت واکنش افراد در سنین مختلف را به ویروس در نظر گرفت.
در نبود فاصلهگذاری اجتماعی، میانگین تعداد افراد حساسی که یک فرد بیمار آلوده میکند بین 2 و 2.5 فرض میشود. پژوهشهایی از بیشتر بودن این عدد گفتهاند و این میتواند خبر خوبی باشد چرا که در این صورت بیماری بیشتر شیوع یافته و کشندگی ویروس کمتر از باور عمومی است. لیپاستچ میگوید: " اگر مصونیت عمومی بیشتر از آن چه باور داریم باشد آنگاه شاید بیماران شناخته شده از طریق موارد خفیف بیماری، مصونیتی بیشتر از انتظار را در بدنشان بدست آورده باشند. چنین چیزی ممکن است." همچنین در این مدل فرض شده است که هیچ پیشرفتی در راستای درمان بیماری و تولید واکسن رخ نخواهد داد.
نتیجهگیری پژوهش
با فرضیات مذکور و همچنین با فرض این که فاصلهگذاری اجتماعی قابلیت انتقال ویروس را تا 60 درصد و تابستان آن را تا 40 درصد کاهش می دهد، نتیجه پیشبینی این مدل از این قرار است : برای تثبیت آمار بیمارانی که به مراقبت جدی نیاز دارند، در حدی که بیمارستانها توانایی ارائه آن را داشته باشند، آمریکا باید فاصلهگذاری اجتماعی را تا اواسط ماه مه رعایت کند و از ماه آگوست و اواخر اکتبر تا آخر سال دوباره آن را اعمال کند و همچنین از فوریه تا آوریل 2021، ژوئن 2021 و بازههایی زمانی در 2022 و بعد.
با دو برابر کردن تخت ها – بدون تغییر سایر فرضیهها – شرایط بهتری به دست میآید. بعد از سه بازه زمانی یک یا دو ماهه تا اواسط 2021 و سپس بازه زمانی 1 ماهه در آخر 2021، آمریکا را تا جولای 2022 از مصونیت عمومی بهرهمند میکند. با این حال با کثرت ناشناختهها، ترکیب مولفهها میتواند شدت بخش یکدیگر شود. در این مقاله، پژوهشگران سناریوهای زیادی را مد نظر قرار دادهاند. به گفته لیپاستچ در همه سناریوها " فاصلهگذاری اجتماعی در بازههایی زمانی مختلف برای رسیدن به مصونیت عمومی نیاز است."
راهحلهای برون رفت از بحران
معلوم نیست دقیقا چند بازه زمانی نیاز است و دلیلی وجود ندارد با اطمینان اظهار کنیم که تا تابستان 2022 طول خواهد کشید. کارهای بیشتری از دو برابر کردن تعداد تخت میتوان کرد. ردیابی تماس موثر در تشخیص افرادی که در معرض بیماری قرار گرفتهاند مفید است و لازم نیست کل یک منطقه را ببندیم. اگر تستهای تشخیص بیماری در یک یا دو ماه آینده به صورت گستردهتری انجام شود، راجع به مقدار شیوع فعلی بیماری و حدود آن در آینده، دادههایی بهتری به دست خواهیم آورد. حتی اگر آمریکا از پیشروهای انجام تست نباشد دادههای بهتری مثلا از آلمان و فنلاند، به پژوهشگران اجازه میدهد با اطمینان بیشتر نسبت به نتایج، به پیشبینی بپردازند.
اما همانطور که زینب توفکچی در آتلانتیک یادآوری کرده است، چنین مدلهایی قرار نیست آینده را پیشبینی کنند بلکه قرار است "طیف وسیعی از احتمالات" را توصیف کنند و "این احتمالات نسبت به اقدامات ما بسیار حساس هستند." (این احتمالات در گرو کارهایی هستند که ما انجام میدیم) اگر اقدامات خاصی را به انجام نرسانیم، ممکن است سالها در قرنطینه بمانیم در حالیکه می توان با انجام اقداماتی که گفته شد هر چه زودتر این مشکل را پشتسر بگذاریم.
منبع:
https://www.technologyreview.com/2020/04/15/999618/2022-social-distancing-science-lipsitch/
مطلبی دیگر از این انتشارات
اتوماتونها مادر رباتهای امروزی/ مروری بر تاریخچه هوش مصنوعی ۱
مطلبی دیگر از این انتشارات
شبکه های هوش مصنوعی شفاف، با استدلال های شبه انسانی
مطلبی دیگر از این انتشارات
"انقلاب عصبی" : ساخت ایمپلنتهای مغزی، از ایده تا واقعیت