فعال حوزه معاملات الگوریتمی
بازارگردانی چیست؟ الگوریتم‌های رایج بازارگردانی و بک‌تست آن
بازارگردان کیست؟
بازارگردان شخصی است به صورت پیوسته در بازار حضور دارد و طبق قواعد خاصی در دو سمت خرید و فروش سفارش‌گذاری می‌کند.
مزایای بازارگردان برای بازار چیست؟ دلایل اهمیت وجود بازارگردان در بورس چیست؟
۱- افزایش نقدشوندگی و عمق بازار (دارایی‌ای نقدشونده گفته می‌شود که به راحتی به پول نقد تبدیل شود بدون اینکه بازار آن را تحت تاثیر قرار دهد.)
۲- کاهش فاصله سرخط خرید و فروش (اسپرد)
۳- ارائه قیمت منصفانه با کاهش نوسانات زیاد و ناخواسته قیمت
۴- کاهش هزینه معاملات پنهان (هزینه معاملاتی که مرتبط با تفاوت قیمت خرید و فروش است.)
۵- کم کردن عدم توازن عرضه و تقاضا و کاهش صف‌های خرید و فروش
۶- افزایش حجم معاملات
مزایای بازارگردانی برای بازارگردان چیست؟
۱- کسب سود از عملیات بازارگردانی و تفاوت قیمت خرید و فروش
۲- تخفیف در کارمزدهای معاملاتی
۳- دریافت کارمزد از ناشر سهم برای عملیات بازارگردانی
قوانین بازارگردانی در بورس ایران چیست؟
قوانین بازارگردانی در بورس به صورت خلاصه در ادامه گفته می‌شود؛ برای اطلاع از قواعد به صورت دقیق به سایت tse مراجعه کنید.
پارامترهایی برای بازارگردانی هر سهم مشخص می‌شود:
۱- دامنه مظنه (معمولا ۳٪)
۲-حجم انباشته
۳-حجم تعهدات روزانه( معمولا ۲۰ برابر حجم انباشته)
قوانین سفارش گذاری به صورت زیر است:
۱- بازارگردان باید همواره یک سفارش خرید و فروش در بازار داشته باشد.
۲- فاصله این دو سفارش باید حداکثر برابر با دامنه مظنه باشد.
۳- حجم سفارش خرید و فروش باید با هم برابر و حداقل به اندازه حجم انباشته باشد.
۴- در صورت وجود صف در بازار بازارگردان تنها سفارش در جهت عرضه به صف و کاهش حجم صف ارسال می‌کند.
۵- در صورتی که مجموع حجم معاملات سهم در یک روز به اندازه حجم تعهدات روزانه برسد بازارگردان دیگر الزامی به سفارش گذاری نخواهد داشت.
۶- در صورتی که سفارش در یک سمت اجرا شود بازارگردان ۲ دقیقه زمان دارد سفارشات را هم اندازه کند.
وضعیت صندوق‌های بازارگردانی در ایران:
الگوریتم‌های بازارگردانی و خودکار کردن بازارگردانی
در بازارهای پیشرفته دنیا، الگوریتم‌های بازارگردانی جز اولین الگوریتم‌های استفاده شده توسط معامله گران بوده است و به رونق و کارایی بازارها کمک شایانی کرده است.
الگوریتم: حل یک مسئله به وسیله تعدادی مرحله نامتناهی را الگوریتم می‌گویند.
معاملات اتومات یا الگوریتمی: استفاده از یک برنامه نرم‌افزاری به منظور اجرای یک سری تصمیمات معاملاتی را معاملات الگوریتمی می‌گویند.
بازارگردانی اتوماتیک یا الگوریتمی: اجرای اتومات یک استراتژی مشخص بازارگردانی که معمولا به صورت هم‌زمان در سمت خرید و فروش سفارش گذاری می‌کند. در بازار بورس ایران این الگوریتم باید الزامات سازمان بورس را هم رعایت کند.
مزایای استفاده از معاملات الگوریتمی بازارگردانی:
۱- واکنش سریع‌تر به تغییرات قیمت بازار
۲- مقیاس پذیری و توانایی بازارگردانی هم زمان در سهم‌های مختلف
۳- دقت بالا و اجرای کامل الزامات سازمان بورس
۴- امکان گرفتن بک تست و بهینه سازی پارامترها متناسب با سهم و شرایط بازار
ریسک‌های بازارگردان:
۱- حجم معاملات خیلی پایین در سهم و عدم اجرای سفارشات
۲- اجرا شدن سفارشات تنها در یک سمت و به هم خوردن توازن سهم و وجه نقد
۳- معامله گران دارای رانت اطلاعاتی که باعث خرید و فروش اشتباه بازارگردان و تحمل ضرر بازارگردان می‌شوند.
الگوریتم‌های بازارگردانی مهدا:
۱- الگوریتم متقارن:
اولین و ساده‌ترین الگوریتم سفارش گذاری متقارن در پایین و بالای نقطه میانی سرخط است. فاصله این دو سفارش به اندازه دامنه مظنه است و بدون توجه به شرایط بازار و سهم همواره سفارش گذاری متقارن می‌کند.
۲- الگوریتم توازن:
بازارگردان همواره در تلاش است در بازار به صورت سریع و هم‌زمان خرید و فروش کند. در صورتی که خرید انباشته یا فروش انباشته زیادی داشته باشد با ریسک زیادی مواجه می‌شود و ممکن است نتواند سهام فروخته شده را در قیمت پایین تر بخرد یا سهام خریداری شده را در قیمت بالاتر بفروشد. به این منظور بالانس نگه داشتن حجم خرید و فروش بسیار حائز اهمیت است. ما در مهدا دو نوع الگوریتم حفظ توازن داریم که یکی محتاطانه و دیگری به صورت تهاجمی به نحوی سفارش گذاری می‌کنند که این توازن حفظ شود. هرچند وجود صف و الزام به عرضه صف ممکن است موجب اختلال در روند این الگوریتم و عدم توازن کامل شود.
۳- الگوریتم AI:
اکثر بازارگردانان با این مشکل مواجه هستند که در زمان صعود سهم اقدام به فروش سهم و در زمان نزول بازار اقدام به خرید می‌کنند.دلیل این امر این است که معمولا هیچ‌گونه پیش بینی سهم در سفارش گذاری‌ها دیده نمی‌شود. متخصصان مهدا در الگوریتم‌های پیش‌بینی روند و بازارگردانی را با هم ترکیب کرده‌اند تا الگوریتم با توجه به روند بازار سفارش‌گذاری کند و بازدهی بهتری بتواند کسب کند.
تمامی الگوریتم‌های مهدا می‌تواند برای سهم‌های مختلف پارامترها را بهینه سازی کند و سود بیشتری نصیب بازارگردان کند و موجب انگیزه بیشتر بازارگردانان و رونق بیشتر معاملات سهام شود.
نتایج بک تست مدل‌های بازارگردانی مهدا روی سهم وخاور:
پارامترهای مدل در جدول زیر خلاصه شده است. برای بک تست بازه‌ای انتخاب شده است که هم صعود و هم نزول سهم را در برگیرد. پارامترهای بازارگردانی مطابق با بازارگردانی فعلی سهم است.
همان طور که در نمودارها مشاهده می‌کنید سهم وخاور در دوره تست تنها ۰.۳٪ بازدهی داشته است. بازدهی بازارگردانی این سهم با مدل متقارن ۵.۳۶٪ و مدل هوش مصنوعی ۱۷.۰۵٪ بازدهی کسب کرده است.
فاصله سفارش خرید و فروش در مدل هوش مصنوعی در این سهم به طور میانگین ۱.۷۸٪ است در سایر مدل‌ها فاصله در وضعیت متعادل بازار ۳٪ است.
تحلیل و بررسی مدل‌ها:
- در بازه بلند مدت مدل هوش مصنوعی مهدا سود آوری بیشتری کسب کرد؛ اما در بازه کوتاه مدت، خصوصا در ترندهای صعودی قوی این مدل از نظر سودآوری رتبه پایین‌تری دارد.
- سه مدل اول از نظر سودآوری تقریبا مشابه هم عمل کرده‌اند.
- حجم معاملات انجام شده در مدل «بالانسینگ دو» بسیار بالاتر از سایر مدل‌هاست. مدل هوش مصنوعی مهدا در رتبه دوم حجم قرار دارد.
- مدل «بالانسینگ دو» در بالانس نگه داشتن حجم خرید و فروش بسیار خوب عمل می‌کند. مدل‌های «متقارن» و «بالانسینگ یک» هم از این نظر عملکرد مطلوبی داشته‌اند؛ اما مدل هوش مصنوعی، به علت تلاش برای خرید و فروش در قیمت‌های مناسب‌تر نتوانسته این توازن را حفظ کند.
- مدل هوش مصنوعی، میانگین قیمت خرید پایین‌تری نسبت به میانگین قیمت فروش دارد و از این نظر بسیار موفق‌تر از سایر مدل‌ها بوده است.
- به علت تجمیع خرید در برخی نقاط در مدل هوش مصنوعی مهدا نیاز به منابع مالی بیشتری نسبت به سایر روش‌ها وجود دارد.
مطلبی دیگر از این انتشارات
معاملات الگوریتمی چگونه راه خود را به بازارهای مالی باز کرد؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
بازدهی سکه بازدهی مسکن و بازدهی بورس ۲۰ ساله
مطلبی دیگر از این انتشارات
بک تست چیست؟