ترفند‌های کثیف برنده شدن در بحث + معرفی کتاب

اکثر ما فریب می‌خوریم و در استدلال کردن عمیقاً تحت تاثیر شبه استدلال‌ها یا همان مغالطات هستیم. افراد فریب‌کار معمولاً به صورت ذاتی و یا با مطالعه و آگاهی به شکلی بسیار ظریف از مغالطات برای فریب افکار عمومی بهره می‌برند و شما هر چه هم فرهیخته و اهل مطالعه باشید تا وقتی مستقیماً به مطالعۀ این فنون کثیف فریبکاری در استدلال و تفکر نپردازید امکان فریفته شدن دارید. سقراط در یونان در برابر این مغالطه‌گران قهار که سوفیست یا سوفسطایی نامیده می‌شدند برخاست و در برابر "سفسطه" یا مغالطه، منطق را پدافندی برای روشنگری مردم کرد. امروز که تمام شئون زندگی ما به لطف انبوه پروپاگانداهای رسانه‌ای تحت بمباران مغالطات است، هزار بار بیش‌تر از عهد یونان و سوفسطاییان به این علم نیاز داریم تا تمام عمر با توهم اینکه بسیار حقیقت طلب و منطقی هستیم در اشتباهات و کذبیات زندگی نکنیم. گاهاً از انسان‌هایی فرهیخته و باسواد مغالطاتی میبینیم که تعجب می‌کنیم نکند ما در اشتباهیم و اساساً این حرف و استدلال مغالطه نیست و دقیقاً نقطۀ تمایز مرگبار مغالطه همینجاست! مغالطات با رشد فرد از نظر حجم سواد رشد می‌کنند. هرچه باسواد‌تر، مغالطات احتمالی فنّی‌تر و استادانه‌تر! مغالطات در ظاهر بسیار متقاعد کننده هستند ولی بسیار بر تحریک احساسات مخاطب تکیه دارند.

مثلاً در مغالطۀ پهلوان پنبه، فرد روبه‌رو می‌گوید باید وضعیت مهاجران سامان داده شده و منظم‌تر شود و شما با لحنی بسیار مزورانه و نیشخندی به سمت مخاطبان، می‌گویید: "بفرما! آقا میخواهد تمام مهاجران را لب مرز به گلوله ببندد. میخواهد با آنها مانند نژاد پست‌تر برخورد کند. می‌خواهد هرکس که بر خلاف منافع حکومتش عمل میکند را به اسم مهاجر سرکوب کند". شما یک استدلال واضحاً معیوب را مانند پهلوانی پنبه‌ای به فرد مقابل چسباندید و شروع کردید به کتک زدن آن پهلوان. مخاطب هم که اکثراً به فن بیان، رادیکال صحبت کردن، قیافۀ حق به جانب گرفتن و فنون جدل نگاه می‌کند سریعاً حق را به شما می‌دهد و شما را فردی آزادی‌خواه و مسلط می‌خواند. به اعتقاد شخصی خودم، کشورهایی که از گذشته تحت آماج حملات استعماری هژمون‌های استعمارگر بوده‌اند از تمام ملل دیگر به علم تشخیص مغالطات به‌عنوان عنصری حیاتی نیازمندند. چامسکی و ولچک در مصاحبه‌ای که با یکدیگر داشتند با ابراز تعجبی عمیق می‌گویند ما نمیدانیم چگونه این حجم عظیم پروپاگاندا روی کشورهایی مثل کوبا، ایران، چین، روسیه و اساساً کشورهایی که خلاف جریان هژمون غربی (با هر عیب داخلی) شروع به اکت‌هایی کردند وجود دارد و آنها از هم پاشیده نشده‌اند. به‌نظرم امروز با این وضعیت رسانه‌ای (چه داخلی چه امپریالیستی و خارجی) از همیشه بیش‌تر و فوری‌تر به شناخت مغالطات و احساسی‌کاری‌ها و درام کردن وضعیت با چهارتا کلیپ و موسیقی متن نیاز داریم. در وضعی که از همۀ جناح‌ها و سمت و سوها تحت حملۀ مغالطات هستیم.

یکی از کتاب‎‌های کم حجم و مقدماتی مناسب برای شروع روند تفکر نقادانه نسبت به رسانه‌ها و جریان‌های فکری، سیاسی و مقاوم شدن به مغالطات غول‌های رسانه‌ای همین کتاب است. کتاب 44 مغالطه را با مثال‌هایی معرفی کرده و در انتها هم چند سخنرانی از مقامات سیاسی آورده تا شما خودتان مغالطاتش را استخراج کنید. کتاب با توجه به حجم کمش قطعاً بهترین منبع برای یادگیری مغالطات نیست اما شروع بسیار خوبیست. در آینده از یک نویسنده ایرانی کتابی جامع در باب تمام مغالطات معرفی خواهم کرد. به‌عنوان نقد هم، بهتر بود کتاب مغالطات اصلی‌تری را به‌جای بعضی مغالطات فرعی‌تر بیاورد و جا داشت حجم کتاب بیشتر باشد. اگر از ابتدای کتاب هم خسته شدید می‌توانید مستقیم به بخش ترفندها بروید.

پی‌نوشت: اینکه در هنگام خواندن کتاب دائماً به گفتار و استدلالات رقیب فکری خود فکر کنید تقریباً باعث اثر خاصی در شما نخواهد شد. سعی کنید به آن رسانه، کتاب، فرد یا اساساً منطقی که تقریباً به آن یقین دارید فکر کنید و ببینید واقعاً تحت تاثیر موج مردم و سانتی‌مانتالیسم و احساسات نبوده‌اید و در شن‌زار مغالطات نیفتاده‌اید؟

قیمت: 26500 تومان تعداد صفحات:168

دو کتاب دیگر هم که بعدتر جدا معرفی خواهم کرد "هنر همیشه بر حق بودن" از آرتور شوپنهاور و "مغالطات" از علی‌اصغر خندان است که حتماً توصیه می‌کنم مطالعه کنید.