نقشه استارتاپ‌های سلامت؛ تقسیم‌بندی برای تقویت نوآوری

استارتاپ‌ها به دلیل نوآور و ساختارشکن بودنشان اغلب در دسته‌بندی‌های کلاسیک بازار نمی‌گنجند. این امر برای استارتاپ‌های سلامت نیز صادق است و قراردادن آنها در دسته‌بندی‌های بازار سنتی سلامت نمی‌تواند به خوبی بیانگر فعالیت‌های آنها باشد. در ضمن استارتاپ‌ها برای نوآوری، مرزی نمی‌شناسند و اغلب جایی میان دسته‌های مختلف قرار می‌گیرند و به همین دلیل دسته‌بندی آنها سخت‌تر می‌شود.

برای کمک به درک بهتر از حوزه‌های فعالیت استارتاپ‌های سلامت، دسته‌بندی با عنوان نقشه استارتاپ‌های سلامت ارائه شده است. این نقشه به شکل یک هرم است. چهار راس قاعده این هرم شامل موارد زیر هستند:

1) توانمندسازی بیمار:

بیماران به شکل قابل توجهی از تصمیم‌گیری و مشارکت در مراقبت‌های سلامت کنار گذاشته شده‌اند. وقتی که بیماران و مردم احساس کنند که در این امر مشارکت دارند انگیزه و اشتیاقشان برای اقدام مثبت در جهت سلامت و مراقبت‌های بهداشتی درمانی خودشان بیشتر می‌شود. به عنوان مثال اگر بیمار احساس کند که در مورد دارویی که برایش تجویز شده اطلاعات کافی به وی داده نشده احتمال قطع و عدم ادامه درمان بالا می‌رود. بدون سامانه کارآمد برای جستجوی پزشکان و دسترسی آنلاین به آنها، بسیاری از اقدامات برای دریافت مراقبت‌های بهداشتی درمانی انجام نمی‌شوند.

برای حل این مشکلات استارتاپ‌های این حوزه تلاش دارند بیماران و مردم را توانمند کنند تا در قبال سلامت خود مسئول باشند و برای حفظ و ارتقای آن اقدام کنند. اغلب این استارتاپ‌ها با ایجاد فضایی مشتری‌محور، دریافت و دسترسی به خدمات را تسهیل می‌کنند.

2) هماهنگی مراقبت‌های سلامت:

سیستم سلامت بسیار از هم گسسته است و نه تنها بیماران در مراقبت‌ها مشارکت ندارند بلکه قسمت‌های مختلف سیستم سلامت نیز از هم دور و منزوی هستند. در بسیاری از مواقع حتی در یک بیمارستان، زیرساخت‌ها و پایگاه داده‌ها در بخش‌های مختلف متفاوت است. پرونده‌های پزشکی از پزشکی به پزشک دیگر منتقل نمی‌شود. بیمه‌ها برای خود، داده‌های مستقلی دارند که می‌تواند برای مراقبت‌های سلامت مفید باشد و در دسترس نیستند. وقتی که بیمار از بیمارستان مرخص می‌شود معمولا پیگیری و پایش از نحوه ادامه درمان و انجام دستورات وجود ندارد.

این قبیل مشکلات را استارتاپ‌هایی با برقراری ارتباط میان ذی‌نفعان مختلف حوزه سلامت حل می‌کنند. هر استارتاپی که به نحوی برای ایجاد ارتباط بین اجزای نظام سلامت مانند برقراری ارتباط میان پزشکان با پرستاران، پزشکان با بیمارستان یا بیمارستان با بیمه تلاش می‌کند در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد.

3) اصلاح نظام پرداخت:

هزینه‌های مراقبت‌های سلامت رو به افزایش است و درمان روز به روز گران‌تر می‌شود. هرچند مدیریت بهتر در نظام سلامت می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد ولی این امر بدون تغییرات بنیادی در نحوه پرداخت برای سلامت، پایدار نخواهد ماند. سوال اصلی این است که آیا می‌توانیم مشوق‌های مالی به ذی‌نفعان سیستم سلامت برای ارائه مراقبت‌های بهتر ارائه دهیم؟

هرچند برای این مشکلات راهکارهای دولتی ارائه می‌شود ولی استارتاپ‌ها نیز با ارائه پلتفرم‌هایی که به هم‌راستا کردن مشوق‌های مالی با منافع ذی‌نفعان سلامت، به خصوص بیماران، کمک می‌کند، برای حل این مشکلات اقدام کرده‌اند. اکنون انگیزه‌ها برای ایجاد این تغییرات کم است چون کسانی که از صرفه‌جویی در هزینه‌ها سود می‌برند همان کسانی که روی این تغییر سرمایه‌گذاری می‌کنند نیستند. با آنکه مراقبت از بیمار همیشه هدف اصلی است ولی دیدگاه‌های مالی بین بیمه‌ها، پزشکان یا سیستم سلامت متفاوت است. بنابراین استارتاپ‌های این حوزه بر بازطراحی مشوق‌های مالی بین ذی‌نفعان مراقبت‌های سلامت تمرکز کرده‌اند تا بتوانند راهکاری برای این مشکلات ارائه دهند.

4) پزشکی شخصی‌سازی شده:

درمان‌های امروزی برای جمعیت انسان‌ها طراحی و تهیه شده‌اند. مطالعات بالینی برای ارزیابی درمان‌ها و داروها بر روی صدها یا هزاران نفر انجام می‌شوند و حتی راهنماهای بالینی برای جمعیت بزرگی از مردم طراحی می‌شود. دسترسی به داده‌های جدیدی از بیماران و ظهور تست‌های آسان و ارزان ژنتیکی، عرصه جدیدی برای تحقیقات در زمینه پزشکی شخصی‌سازی شده گشود. یعنی درمان با توجه به سابقه پزشکی و درمانی و ترکیب ژنتیکی فرد شخصی‌سازی می‌شود. هرچند هزینه پزشکی شخصی‌سازی شده می‌تواند گران باشد ولی استارتاپ‌های حوزه اصلاح نظام پرداخت به کاهش این هزینه‌ها نیز توجه دارند.

در پزشکی شخصی‌سازی شده اعتقاد بر این است که هرچقدر که ما داده‌های بیشتری از بیماران به دست بیاوریم، می‌توانیم درمان‌های بهتر و اختصاصی‌تر برای بیماران طراحی کنیم. استارتاپ‌های این حوزه بیشتر بر روش‌های تشخیصی شخصی و درمان‌های مبتنی بر ژنوم تمرکز دارند و برای بهبود روش‌های تشخیصی و درمانی تلاش می‌کنند.

5) داده‌های کلان سلامت:

در راس بالایی هرم نقشه استارتاپ‌های سلامت، داده‌های کلان سلامت قرار دارد. علم پزشکی و حوزه سلامت یکی از قدیمی‌ترین حوزه‌های علمی است و رازهای بسیاری در طول صدها سال در آن کشف و حل شده است ولی ما تقریبا به دوره‌ای از تاریخ رسیده‌ایم که حل بسیاری از مشکلات با استفاده از روش‌های قدیمی کارساز نیست. ما نیاز به داده‌های بیشتر و بیشتر و توان فکری زیاد و زیادتر برای تحلیل و ارزیابی آنها داریم. علم داده‌های کلان از یک سو و هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، افقی تازه را برای کشف راهکارهای جدید به روی ما گشوده است.

داده‌های کلان سلامت به نحوی در هر 4 حوزه گفته شده قبلی وجود دارند ولی برخی از استارتاپ‌ها بیشتر در زمینه جمع‌آوری و تحلیل و استفاده از آنها فعال هستند و برخی کمتر. پرواضح است که استارتاپ‌هایی که از داده‌های کلان در کار خود بیشتر بهره می‌برند آینده سلامت را هدف قرار داده‌اند.

زیر حوزه‌های نقشه استارتاپ‌های سلامت بین حداقل دو حوزه تعریف می‌شوند. ما در اینجا زیر حوزه‌هایی که بر روی اضلاع قاعده هرم قرار می‌گیرند را معرفی می‌کنیم.

1) بین پزشکی شخصی و توانمندسازی بیمار:

شماره 1.1. Consumer Diagnostics: امکان دسترسی آسان، کم هزینه یا همگانی به ابزارها و روش‌ها تشخیصی را فراهم می‌کنند.

شماره 2.1. Assessment Solutions: ابزارها و راهکارهای جدید برای تشخیص بیماری‌ها ارائه می‌دهند.

شماره 3.1. Wearables: گجت‌ها یا دستگاه‌های پوشیدنی که امکان پایش مداوم یا درمان ساده‌تر را فراهم می‌کنند.

شماره 4.1. Wellness and life style: پلتفرم‌هایی هستند که به بهبود و ارتقا سطح سلامت و سبک زندگی افراد کمک می‌کنند.

شماره 5.1. Health Education: پلتفرم‌ها و راهکارهایی که برای آموزش یا تغییر رفتار طراحی شده‌اند.

شماره 6.1. Patient Engagement: پلتفرم‌ها و راهکارهایی که انگیزه فرد برای درمان یا ارتقا سطح سلامت خود را افزایش می‌دهند.

2) بین توانمندسازی بیمار و هماهنگی مراقبت سلامت:

شماره 1.2. Health Convenience: راهکارهایی که ارائه خدمات را شفاف‌تر می‌کنند و منجر به دسترسی بهتر و راحتتر افراد به خدمات سلامت می‌شوند.

شماره 2.2. Tele Health: پلتفرم‌هایی که امکان ارائه خدمات سلامت از راه دور را فراهم می‌کنند.

شماره 3.2. Care Delivery: راهکارهایی که خدمات سلامت را در محل به افراد ارائه می‌دهند.

شماره 4.2. Care Management: راهکارهایی که افراد را در داخل سیستم پیچیده سلامت برای دریافت بهترین خدمات هدایت می‌کنند.

شماره 5.2.Decision Support Systems: پلتفرم‌ها یا راهکارهایی که به ذینفعان مختلف در حوزه سلامت برای تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کنند.

3) بین هماهنگی مراقبت سلامت و اصلاح نظام پرداخت:

شماره 1.3. Health IT and EHR: راهکارهایی که بر تسهیل و بهبود زیرساخت‌ها و روندها در داخل سیستم سلامت تمرکز دارند.

شماره 2.3. Care Management and Monitoring: پلتفرم‌ها یا راهکارهایی که اختصاصی برای یک وضعیت یا بیماری هستند و اغلب منجر به کاهش هزینه‌های مراقبت و درمان می‌شوند.

شماره 3.3. Quality Metrics Reporting: با افزایش نیاز به فهم بهتر از عملکرد و اثربخشی سیستم سلامت راهکارهای این حوزه به ارزیابی کیفیت خدمات سیستم سلامت می‌پردازند.

شماره 4.3. Health System Engineering: راهکارهایی که با بازطراحی سیستم سلامت به عنوان مثال مراقبت‌های اولیه سلامت، منجر به بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌ها می‌شوند.

شماره 5.3. Health Exchange and Maketplace: پلتفرم‌هایی که مبادلات و خرید و فروش میان ذینفعان مختلف سلامت را تسهیل می‌کنند.

4) بین اصلاح نظام پرداخت و پزشکی شخصی‌سازی شده:

شماره 1.4. Insurance: راهکارهایی که با روش‌های مختلف سعی در کاهش هزینه‌های سیستم بیمه و یا ارتقا سلامت افراد تحت پوشش دارند.

شماره 2.4. Alternative Financing and Value Based Care: پلتفرم‌های و راهکارهایی که روش‌های نوین پرداخت در نظام سلامت را ایجاد یا تسهیل می‌کنند.

شماره 3.4. Companion Diagnostics: راهکارهای تشخیصی نوینی که درمان بیماری‌ها را بهبود می‌دهند یا متحول می‌کنند.

شماره 4.4. BioMed and BioPharma: راهکارهایی که تجهیزات پزشکی یا داروهای جدید و نوآورانه را به بازار عرضه می‌کنند.

شماره 5.4. Genetics-Based Therapy: راهکارهایی که درمان‌های شخصی‌سازی شده براساس ساختار ژنتیکی ارائه می‌دهند.

ویدئو معرفی نقشه استارتاپ‌های سلامت را در آپارات MedLeanMag به آدرس زیر مشاهده کنید. http://www.aparat.com/v/pytsx