رنگ، خیال یا احساس؟

آیا تا به حال فکر کرده اید احساس واقعا چیست؟ آیا تا به حال با شنیدن اسم رنگ قرمز ناگهان به گلی قرمز، چراغ قرمز و یا خون فکر کرده اید؟ مسلما در آن لحظه قرمز بودن آن ها است که جلب توجه می کند. پس از دیدن این موارد قرمز رنگ در واقعیت چه اتفاقی در بدن و مغز ما می افتد؟ تقریبا همه انسان ها با دیدن چراغ قرمز سر چهارراه ها سرعت خود را کم می کنند و پدال گاز را می فشارند، اما همه این ها چیست؟ آیا این رنگ قرمز نبوده که چنین ساز و کارهایی را در مغز و بدن ما ایجاد می کند؟

چنین تجارب و تداعی هایی در واقع نوعی فرایند فیزیولوژیک در بدن ما هستند. مثلا رنگ قرمز به هر نوعی که باشد می تواند باعث بالا رفتن ضربان قلب و تغییرات سیستم عصبی خودمختار می شود. اما می توانیم بگوییم صرفا همین فرایند ها به معنی رنگ قرمز هستند؟

جان کوین اورگان، عصب شناسی آمریکایی، این نوع احساس خام قرمزی و یا هر رنگ دیگری را به نوعی هسته تمام تجربیات می داند که بدون وجود تداعی ها و تجربیات باز هم وجود داشته باشند که در دنیای فیلسوفان از آن به عنوان کوالیا یاد می شود. در نظر او حتی اگر روزی تمام اتصالات و شبکه های نورونی مرتبط با رنگ قرمز یا سبز را هم به طور دقیق متوجه شویم باز هم چرایی وچیستی آن احساس خام مشخص نخواهد شد. اما این که چرایی تولید این احساسات توسط مطالعه شبکه های نورونی مشخص نمی شود، دلیلی بر این نیست که ساز و کارهای مغزی برای ایجاد این احساس کافی نیستند.

اما احساسات چیستند؟ اورگان احساسات را متفاوت از خیالات می داد و از نظر او احساسات نیاز به تعامل مغز با محیط دارند ولی خیالات می توانند مستقل از دنیای خارجی هم وجود داشته باشند. و علاوه بر آن احساسات لزوما نیاز به زمینه ای از قبل ندارند و می توانند مستقلا وجود داشته باشند اما خیالات بدون داشتن زمینه ای از مفهومات اولیه نمی توانند شکل بگیرند. و همین طور احساسات می توانند از طریق تغییر بلاواسطه‌ی ورودی های حسی رخ می دهد.