نقدی بر تعبیر دنیل دنت از ارادهٔ آزاد با استفاده از مفهوم آگاهی پدیداری



- نقد موضع تکیه بر نگاه تکاملی:

به نظر می‌رسد که برای هرکس قابل اذعان است که دانش ما از حال بسیار بیشتر از گذشته است. دانش ما از یک پدیدهٔ آهسته در بستر تاریخ بسیار محدودتر از دانش ما از پدیده‌ای است که امروزه داریم آن را زندگی می‌کنیم. صحبت از نبودن ارادهٔ آزاد قبل از بوجود آمدن حیات، نسبت به آنچه ما امروز آن را تجربه می‌کنیم یک صحبت کم‌پشتوانه است. اینکه اراده کردن برای یک انسان یک حالت پدیداری دارد، دلیل محکم‌تر و گزارهٔ قابل آزمایش‌تری است تا نبودن این مفهوم در گذشتهٔ بسیار دور. بنابراین به‌نظر من، نفی ارادهٔ آزاد جز از طریق نفی واقعی بودن امر پدیداری ممکن نخواهد بود. دنت از هر استدلالی ( ولو به قوت استدلال‌های تکاملی) جز توهم‌انگاری نمی‌تواند ارادهٔ آزاد به همان معنای “جادوی واقعی” را رد کند.

- کنترل به تنهایی وجود ندارد، کنترل + ارادهٔ آزاد وجود دارد: به نظر من، اینکه هر سیستم زیستی پایدار جهت حفظ خود و ذخیره ژنی‌اش، باید کنترلی مناسب بر خود نسبت به محیط پیرامون داشته باشد، امری معقول است. اما این استدلال مانند مورد قبل به هیچ‌وجه قدرت رد کردن ارادهٔ آزاد را ندارد. یک سیستم کنترل بر خود می‌تواند به طور همزمان ارادهٔ آزاد نیز داشته باشد. بنابراین به نظر من ناسازگاری میان مفهوم کنترل و ارادهٔ آزاد وجود ندارد.


در تلگرام

@aboutconsciousness