آموزش ساخت موسیقی با هوش مصنوعی

این هفته قراره با همدیگه یکی از اشعار فردوسی در پادشاهی اشکانیان قسمت سیزدهم به موزیک تبدیل کنیم برای این کار با من همراه باشید

امروز بخش سیزدهم از پادشاهی اشکانیان را با همدیگه به ساختاری عمیق از هر بیت توصیف آن و چگونگی تبدیل آن به موزیکال و شرح اون به هوش مصنوعی با هم انجام بدیم

برای تبدیل این بخش از شاهنامه به موسیقی، به چند مؤلفه‌ی اساسی نیاز خواهیم داشت:

انتخاب ساختار و فرم موسیقایی، فضای احساسی و اجرایی، تعیین سبک سازبندی و تنظیم، و در نهایت شیوه‌ی تلفیق شعر و موسیقی. در ادامه، پیشنهادهایی برای هر بخش ارائه می‌دهم.

پیشنهاد من برای ساختار و تقسیم روایت

مقدمه (توصیف نبرد و خطر):

موسیقی پرتنش و پرقدرت؛ استفاده از ضرب‌آهنگ سنگین، ریتم حماسی و تم‌های کوبن

لحظه‌ی اوج بحران (تنگنا، تشنگی، شب):

ملودی‌ها کشیده، سازهایی با رنگ تیره (کمانچه/تار بم)، ریتم کند و ملایم‌

نجات و پناه (ظهور آتش، حضور شبانان):

تغییر ناگهانی فضا به ملودی‌های آرام و امیدبخش با حضور سازهای ساده‌تر مثل نی، دف، سنتور

استراحت و دعای قهرمان:

لحن شکرگزاری و آرامش، حضور آواز تکنفره و ملودی معنوی با هارمونی سا

راهیابی و جمع‌آوری نیرو:

بازگشت تدریجی انگیزش؛ افزودن ضرب و دوباره تکرار ملودی‌های رزم با تم امید و قدرت رو به ا

فضای احساسی و اجرایی

فضا باید نشانه‌ای از گذار از ناامیدی به امید، از خطر به اطمینان داشته باشد.

انتقال احساس تشنگی، خستگی و سپس حس آرامش و همدلی می‌تواند با تغییر شدت (دینامیک)، مدولاسیون گام و رنگ‌آمیزی صوتی صورت بگیرد.

استفاده از صدای گروه کر برای صحنه‌های جمعی (لشکر و مردم روستا)، و آواز تکنفره (اردشیر) برای صحنه‌های دعا و مناجات.

انتخاب سازبندی

سازهای ایرانی پیشنهادی من

ضرب‌آهنگ جنگ: دهل، تنبک، نقاره

ملودی توصیفی: کمانچه، تار، عود، سنتور

برای صحنه‌های آرام: نی، دف، تنبور

لحظات اوج و حماسی: گروه کُر، شیپور جنگ

در صورت تلفیق با سازهای جهانی: استفاده از ارکستر زهی (استرینگ)، تیمپانی، شیپور فرانسوی و باسون برای انتقال فضاسازی حماسی و تراژیک.

نحوه اجرا و فضاسازی

روایت شعر با وزن شاهنامه را می‌توان به صورت آواز آزاد (بدون مُتر موسیقایی ثابت) اجرا کرد و یا با ریتم ۶/۸ یا ۷/۸ حماسی پیوند داد.

ارتباط صوتی با شنونده با استفاده از آواز مردانه پرقدرت (در نقش اردشیر/شاعر) و بخش جواب‌خوانی گروه (در نقش سربازان یا مردم).

فضاسازی صوتی: استفاده از افکت‌های محیطی (سم اسب، باد، صدای آتش، صدای شتر و شب) برای بسط درام.

خلاصه قالب پیشنهادی اجرا

شروع با صحنه‌ی نبرد (ضرباهنگ تند و سازهای کوبه‌ای)

گذار به بحران و عقب‌نشینی (آهنگ‌آهسته، ملودی کشیده)

آرامش در نزد چوپانان (ملودی آرام و گرم، آواز شکرگزاری)

آماده‌سازی برای بازگشت (افزایش تدریجی ریتم و سازبندی قوی‌تر)

پایان با اجرای گروهی و تاکید بر اتحاد و امید

شیوه‌ی تنظیم شعر برای اجرا

ابیات را می‌توان به گونه‌ای چینش کرد که با تغییرات موسیقی همسو شوند (برای مثال ابیات سختی و نبرد با تم خشن، ابیات شکرگزاری با موسیقی آرام).

می‌توان از تکرار بخشی از ابیات یا ترجیع‌بند ساده (مثل تکرار مصرع‌های کلیدی) به صورت پاسخ گروهی بهره گرفت.

حفظ اصالت واژگان شاهنامه برای خوانش و اجرا؛ اگر تغییر واجب بود فقط برای وضوح بیشتر و هم‌آوایی با موسیقی، با احتیاط انجام شود.

(مثلاً با فضاسازی و سازبندی پیشنهادیاین ابیات بخش بلندی از شاهنامه‌ی فردوسی است که یکی از داستان‌های مربوط به اردشیر بابکان (بنیان‌گذار ساسانیان) را روایت می‌کند. هدف این بخش، شرح صحنه‌ای از نبرد و تعقیب و گریز اردشیر و یارانش تا رسیدن به آرامش و تجدید قوا و در نهایت جمع‌آوری نیرو برای ادامه کار است.

خلاصه‌ی روایی

لشکری به فرماندهی بی‌مر (رئیس سپاه اصطخر) آماده می‌شود تا با اردشیر بجنگد و او را شکست دهد.

اردشیر به شدت در تنگنا قرار می‌گیرد و با او می‌جنگند؛ اما دشمن برتری عددی چشمگیری دارد (یک به سی).

جنگ سختی شکل می‌گیرد و سپاه اردشیر مجبور به عقب‌نشینی می‌شود. سواران و نامداران بسیاری زخمی یا کشته می‌شوند و صحنه‌ی جنگ پر از خون و خشونت است.

در جدال طاقت‌فرسا، اردشیر و اندک سپاهیان باقی‌مانده از شدت تشنگی در خطرند. شب هنگام، نشانه‌ای (آتشی بر کوه) می‌بینند.

نزد چوپانان پناه می‌برند، آب و ماست می‌نوشند، استراحت می‌کنند؛ شب با زره و خود استراحت می‌کنند و صبح با روشن شدن هوا، سرپناه و راهنمایی چوپانان را طلب می‌کنند.

چوپان محلی مسیر امن را نشان می‌دهد؛ اردشیر کسانی از گله‌بانان را به عنوان راهنما با خود می‌برد.

سرانجام اردشیر و سپاهیانش به ده رفته، با کمک سران روستا و پیرمردان راهی منزلگاه امن می‌شوند و با جمع‌آوری قوا و آماده‌سازی، سی‌هزار سوار و هزار کماندار برای نبرد بعدی مهیا می‌کند.

تحلیل محتوایی و هنری

درون‌مایه (Theme): نبرد عدالت‌جویانه و مبارزه با ظلم، پایداری در برابر دشواری‌ها، اهمیت راهنمایی و حمایت مردم عادی (شبانان).

پرداخت قهرمان: اردشیر شخصیتی خستگی‌ناپذیر و نیک‌نهاد تصویر می‌شود؛ حتی در نهایت سختی، از خدا یاری می‌خواهد و خسروانه بخشش و مهربانی چوپانان را در برابر آسایش پاسخ می‌دهد.

واقع‌گرایی جنگ: وزن و تصویری که فردوسی از جنگ، کشتگان، خسته‌ها و رنج آورده، بسیار عینی و ملموس است:

"ز بس کشته و خسته بر دشت جنگ / شد آوردگه را همه جای تنگ"

تشنگی و گرد و غبار ("زبان‌ها شد از تشنگی چاک چاک")

استفاده از نمادها: آتش در کوه نشانه‌ی پناه و راه زندگی است، چوپانان نمایش‌دهنده عوام و مردم ساده‌اند که ناجی قهرمان می‌شوند.

سازه‌ی داستانی: فرار از شکست و تدارک برای بازگشت دوباره با قدرت فزون‌تر، ساخت داستانی که هم امید را تزریق می‌کند، هم با الگوی کهن «فرار-یافتن-تجدید قوا-بازگشت» پیوند دارد.

عناصر فنی و زبانی

وزن عروضی: ابیات همگی در قالب شاهنامه (بحر متقارب مثمن محذوف) سروده شده‌اند و سرشار از واژگان اصیل و مردمی‌اند.

ساختار روایت: ابتدا صحنه‌ی نبرد و خطر، سپس پناه و استراحت، بعد جستجوی راه نجات و در نهایت تجدید قوا برای نبرد بزرگ‌تر.

ترکیبات تصویری: واژه‌ها و ترکیباتی مانند "دهانش پر از خاک آوردگاه"، "خوابگاه شایسته"، "سرشبان"، "بالین کیی مغفرش" همگی ایجاز و تصویرسازی قوی فردوسی را نشان می‌دهند.

پیام داستان

پایداری در برابر دشواری: حتی در اوج تنگنا و شکست، با امداد الهی و یاری مردم فرودست، راه نجات پیدا می‌شود.

اهمیت مردم و اتحاد: نجات اردشیر بدون کمک شبانان و روستاییان ممکن نبود؛ نیروی مردم و راهنمایی اهل محل عامل پیروزی است.

آمادگی و تجدید قوا: پس از سختی و شکست، نیروی تازه یافته شده و اردشیر با لشکر بزرگ‌تر آماده بازپس‌گیری سرزمین خود می‌شود.

نکته آخر شاید بعضیا بگن که چه کاریه یه کپی پیست می‌کنیم و موسیقی واسمون ساخته می‌شه این هم می‌تونه انجام بشه اما فرقش با شرح بالا اینه که شما ریز به ریزه دیگه کاملاً مال شماست فقط هوش مصنوعی ابزار به شما دادم شما دقیقاً مثل یک رهبر ارکست کاملاً نشستید ریز به ریز داستانو براش توضیح دادید تا چیزی که شما می‌خواید تولید بشه پس خیلی متفاوته

منبع مقاله بالا.

دست نوشته‌های #کاوه_کاشفی

؟