اخلاقِ پادکستی

کسایی که امسال، ۱۳۹۷ یا 2018، وارد حوزۀ پادکست شدن، میشن و یا خواهند شد، چه شنونده، چه گوینده و چه مُبَلِّغ، از فضای با اخلاقی که تو این جامعهٔ مجازی از پادکستایِ ایرانی جاری و ساری هست خبر دارن.

این اخلاق مداری به نوعی، از ابتدا، بدست کسایی شکل گرفت که خشت اول بنا رو کَج نذاشتن و راست و محکم پِیِ این دیوار رو ساختن (بذارین بگم علی بندری و جادی؛ از بقیه هم شرمنده ام فهرست اسامی طولانی میشه) ، امسال که ما اومدیم قاطیِ ردیفای اول تا آجرارو بچینیم، کار سختی نداشتیم فقط کافی بود همین ردیف رو بگیریم و بریم.

اینروزا پادکست‌های خوش فرم، باکیفیت و اخلاق مدار دارن زیاد میشن و سرزدن به همشون هم داره سخت میشه.

حالا که خشت اول رو معمارا کج نذاشتن بیاین ما هم تا ثریّا صاف بریم، راستش سختیِ کار اون اولش نبود، سختی کار از این به بعده، اینکه این دیوارِ اخلاق رو راست نیگه داریم و ببریم بالا تا به ثریا برسیم.

تو پست قبلیم از نحوه انتقاد گفتم که بشدت به اخلاق وابسته است. و پاسخ به انتقاد حتی از اون هم مهمتره، یعنی کار پادکست سازها بازم سختتره، چون شنونده ای که تا حالا ندیده کسی درست از کسی انتقاد کنه، فرقی بین دعوا، فحش، ایراد، اعتراض و انتقاد نمیبینه. و وقتی داره نقد میکنه کَانَّ هو، داره دعوا میکنه. حالا پادکستر باید بیاد بخونه، یه نفس عمیق بکشه، یه دوری بزنه، یه آبی بخوره و سعی کنه پاسخ مناسب بده. این جوری بقیه هم میبینن که راه دیگه ای هم برای انتقاد و پاسخ به انتقاد هست.

یادم باشه گفته بودم، یه پست جدا برای تحویل گرفتن انتقاد مینویسم که هنوز فرصت نشده.

من فکر میکنم ما اینجا داریم «ادبی رو که از بی ادبا یاد گرفتیم» تحویل هم میدیم، و ازش لذت میبریم. اینجا شاید بشه مأمنی برای فرار از کراهات غالب بر جامعه، مردمی که فارغ از حاکمانشون، میخوان «به تفاوت هر رنگ زبان» به هم خوبی کنن و «لشکر غم رو براندازند و طرحی نو دراندازند» .
نمیخوام ماجرا رو خیلی رمانتیکش کنم، اما امید دارم. از اونجاییکه پادکست سازی مستقل یه کار آزاد و بدون پشتوانهٔ سازمانیه (مثلاً نه مثل پادکستای بی‌بی‌سی)، هر کسی فرصت ادامه کار رو پیدا نمیکنه، ولی اونی که میمونه، به هر دلیلی، اگه طعمهٔ غرور خودش نشه، اصولاً تو هدف غاییش یه گوشه چشمی هم به اخلاق داره و به این فضا ثبات میده.

تو این فضا مردم بهترین قضاوتها رو میکنن، چون به قول همشهریِ شهیرِ ما «اینجا صحبت درهَم و دینار نیست» (البته اِسپانسرا خوبن :) ) و «قاضیِ شهر ما، تو این نیمه شب بیدار نیست» .