طول نظرسنجی یکی از مهم‌ترین عواملی است که باید هنگام طراحی نظرسنجی‌ها در نظر گرفته شود. براساس تحقیقات انجام شده، در سراسر جهان حدود نیمی از نظرسنجی‌ها (۴۶/۵٪) تنها یک صفحه یا کمتر هستند. اما ۳۲/۹٪ نظرسنجی‌ها ۶ صفحه یا بیشتر طول دارند. به طور کلی، کارشناسان توصیه می‌کنند نظرسنجی‌ها را تا حد امکان کوتاه نگه دارید تا از خستگی پاسخ‌دهندگان جلوگیری شود.

طول نظرسنجی بر روی عوامل مختلفی تأثیر می‌گذارد. از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به میزان پاسخ‌دهی، کیفیت پاسخ‌ها، میزان تکمیل نظرسنجی و دقت و صحت پاسخ‌ها اشاره کرد. هرچه نظرسنجی طولانی‌تر باشد، احتمال کاهش این عوامل بیشتر می‌شود.

بنابراین طراحان نظرسنجی باید به دقت طول آن را مدیریت کنند تا بتوانند بهترین نتایج ممکن را کسب کنند. در ادامه به بررسی جزئیات بیشتر این موضوع و نکات کاربردی برای طراحی نظرسنجی‌های کارآمد خواهیم پرداخت.

طول ایده‌آل برای نظرسنجی چقدر است؟

همیشه سعی کنید نظرسنجی خود را در یک صفحه و حداکثر ۱۰ سوال خلاصه کنید. البته ارسال نظرسنجی‌های طولانی‌تر هم مشکلی ندارد، فقط باید مطمئن شوید که دلیل منطقی برای طولانی‌تر بودن آن‌ها دارید و سوالات را به صورت منطقی و موضوعی گروه‌بندی کنید تا از خستگی پاسخ‌دهنده جلوگیری شود.

به طور کلی نظرسنجی‌های کوتاه‌تر نسبت به نظرسنجی‌های طولانی‌تر مزایای زیر را دارند:

- میزان پاسخ‌دهی بالاتر: افراد تمایل بیشتری به پر کردن نظرسنجی‌های کوتاه‌تر دارند؛

- کیفیت بهتر پاسخ‌ها: در نظرسنجی‌های کوتاه، افراد وقت بیشتری برای فکر کردن به سوالات و انتخاب دقیق پاسخ‌ها دارند؛

- میزان تکمیل بالاتر: احتمال ترک نیمه‌کاره نظرسنجی‌های کوتاه‌تر کمتر است؛

- دقت بیشتر: خستگی کمتر باعث می‌شود افراد با دقت بیشتری به سوالات پاسخ دهند؛

- هزینه کمتر: نظرسنجی‌های کوتاه‌تر نیاز به زمان و منابع کمتری برای طراحی و تجزیه و تحلیل دارند.

البته همیشه باید تعادلی بین طول نظرسنجی و اطلاعات مورد نیاز ایجاد کرد. اگر نظرسنجی بیش از حد کوتاه باشد، اطلاعات کافی را فراهم نمی‌کند و اگر بیش از حد طولانی باشد، مشکلاتی که ذکر شد را به وجود می‌آورد.

چند نکته برای کوتاه نگه داشتن نظرسنجی

• مشخص کردن اهداف نظرسنجی

مشخص کردن اهداف دقیق نظرسنجی و اطمینان از هم‌راستا بودن تمام سوالات با این اهداف، بهترین راه برای حذف سوالات غیرضروری و کوتاه نگه داشتن نظرسنجی است.

اگر اهداف نظرسنجی مشخص نباشد، احتمال طرح سوالات اضافی و غیرضروری بسیار زیاد است که منجر به طولانی شدن ناخواسته نظرسنجی می‌شود. پس قبل از طراحی سوالات، باید اهداف واضح و دقیقی تدوین کرد و مطمئن شد که تمام ذی‌نفعان از جمله طراح، سفارش‌دهنده و پاسخ‌دهندگان با این اهداف موافق هستند.

• جلوگیری از پاسخ‌دهی سرسری و یکنواخت

نظرسنجی‌های طولانی ممکن است منجر به پاسخ‌دهی سریع و بدون تأمل پاسخ‌دهندگان شود. کوتاه نگه داشتن نظرسنجی از این مشکل جلوگیری می‌کند.

وقتی نظرسنجی خیلی طولانی باشد، پاسخ‌دهندگان احتمالاً سعی می‌کنند سریعاً آن را تکمیل کنند تا زودتر از شر آن خلاص شوند. در نتیجه ممکن است به سوالات با دقت پاسخ ندهند یا همه سوالات را یکسان پاسخ دهند.

پس برای جلوگیری از این مشکلات، باید طول نظرسنجی را مدیریت کرد. البته این بدان معنا نیست که نباید نظرسنجی طولانی طراحی کرد، بلکه باید آن را به گونه‌ای طراحی نمود که پاسخ‌دهندگان در طول مسیر انگیزه خود را حفظ کنند.

• ارائه توضیحات کافی در معرفی نظرسنجی

اگر نظرسنجی شما طولانی است، در معرفی آن دلایل این طولانی بودن را توضیح دهید تا انگیزه پاسخ‌دهندگان افزایش یابد.

به عنوان مثال می‌توانید توضیح دهید که نتایج این نظرسنجی چه کمکی به بهبود وضعیت فعلی خواهد کرد؛ یا اینکه پاسخ‌های آن‌ها چقدر برای شما ارزشمند است. هرچه پاسخ‌دهندگان احساس کنند مشارکت آن‌ها در نظرسنجی مفید و موثر است، با انگیزه بیشتری آن را پر خواهند کرد.

• محدود کردن تعداد تصاویر

تعداد زیاد تصاویر در نظرسنجی ممکن است باعث شود پاسخ‌دهندگان احساس کنند نظرسنجی طولانی‌تر از آنچه هست، به نظر می‌رسد.

تصاویر می‌توانند ابزار مفیدی برای دریافت بازخورد در مورد طرح‌های گرافیکی، بسته‌بندی، تبلیغات و غیره باشند، اما نظرسنجی‌هایی که حاوی تعداد زیادی تصویر هستند اغلب برای پاسخ‌دهندگان خسته‌کننده و طاقت‌فرسا به نظر می‌رسند.

پس سعی کنید تنها تصاویر حیاتی که برای دریافت بازخورد مورد نیاز لازم هستند را در نظر بگیرید. همچنین می‌توانید تصاویر را به صورت تصادفی در بین پاسخ‌دهندگان نمایش دهید تا هر فرد تنها بخشی از آن‌ها را ببیند.

• بهینه‌سازی برای دستگاه‌های موبایل

اگر نظرسنجی طولانی دارید، حتما آن را برای دستگاه‌های موبایل بهینه‌سازی کنید تا تجربه کاربری بهتری داشته باشد.

امروزه بسیاری از پاسخ‌دهندگان از طریق گوشی‌های هوشمند خود به نظرسنجی‌ها دسترسی پیدا می‌کنند. نمایش صحیح نظرسنجی بر روی صفحات کوچک گوشی‌های همراه یک چالش به حساب می‌آید.

راه‌حل‌هایی مانند استفاده از قالب‌های سازگار با موبایل، طراحی ساده و خلاصه، کاهش حجم تصاویر و متون و اجتناب از اسکرول افقی می‌تواند به بهبود تجربه کاربران موبایلی کمک شایانی کند.

جلوگیری از خستگی ناشی از تکرار

یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از خستگی پاسخ‌دهندگان، اجتناب از سوالات تکراری و یکنواخت است.

اگر سوالات مشابه و یکسانی در نظرسنجی تکرار شود، پاسخ‌دهندگان احساس خستگی و بی‌علاقگی می‌کنند. به عنوان مثال پرسیدن ۱۰ سوال یکسان در مورد ویژگی‌های یک محصول. به جای آن سعی کنید سوالات را متنوع و جذاب نگه دارید. از سوالات باز و بسته، سوالات تصویری، مقیاس‌های اندازه‌گیری و غیره استفاده کنید تا فرآیند پاسخ‌دهی برای شرکت‌کنندگان یکنواخت و خسته‌کننده نباشد.

• جلوگیری از سوگیری

گاهی پرسش‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که سوگیری ناخودآگاه در پاسخ‌دهنده ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال پرسش "آیا محصول X بهترین در نوع خود است؟" این پرسش ذهن پاسخ‌دهنده را به سمت پاسخ مثبت سوق می‌دهد. به جای آن بهتر است پرسید: "نظر شما در مورد محصول X چیست؟"

سوالات باید بی‌طرفانه و بدون هیچ سوگیری طراحی شوند تا پاسخ واقعی پاسخ‌دهندگان را دریافت کنید.

نتیجه‌گیری

با رعایت نکات بالا می‌توانید نظرسنجی‌های کوتاه‌تر و موثرتری طراحی کنید و از خستگی پاسخ‌دهندگان جلوگیری نمایید. طول نظرسنجی تأثیر بسزایی بر میزان و کیفیت پاسخ‌ها دارد، پس حتما آن را در طراحی‌های خود مد نظر قرار دهید.