۹ نکته ترکیب بندی عکاسی مقدماتی

در این مطلب فتوتیک ۹ نکته مهم ترکیب بندی عکاسی را به طور خلاصه مرور و لینک آموزش های مکمل و مرتبط آن نکات را معرفی می کنیم تا در صورت تمایل بتوانید درباره هر نکته بیشتر مطالعه نمایید.

نکات آموزش مقدماتی بوده، اما در قسمت های بیشتر بیاموزید، نکات حرفه ای تری نیز خواهید آموخت.

۹ نکته ترکیب بندی مقدماتی – فهرست

۱ – قانون یک سوم

۲ – فضای منفی

۳ – عمق میدان

۴ – خطوط هدایتگر

۵ – بافت

۶ – الگوها

۷ – کادربندی

۸ – پرسپکتیو

۹ – رنگ

نکته ترکیب بندی ۱: قانون یک سوم

Tamron 28-200mm @ 70mm
Tamron 28-200mm @ 70mm


این یکی از ساده ترین و در عین حال قوی ترین قانون های ترکیب بندی در کل عکاسی است، و دلیل خوبی هم دارد. جواب می دهد! نیازی نیست که به طور کامل از این قانون پیروی کنید، اما زمانی که امکان چیدمان هر تعداد سوژه دلخواه در صحنه شما وجود دارد، همیشه قانون یک سوم را در نظر داشته باشید.

Tamron 28-200mm @ 200mm
Tamron 28-200mm @ 200mm


گاهی اوقات، استفاده از قانون یک سوم راهی عالی برای ایجاد تعادل در کل صحنه است. در مثال بالا، خط افق تقریبا روی خط بالایی قانون یک سوم قرار گرفته است، اما موج سوار نیز تقریبا در نقطه تقاطع خطوط در پایین سمت چپ قرار دارد، و دکل نفتی تقریبا روی تقاطع خطوط بالا سمت راست است، که باعث می شود تصویر کمی متعادل تر به نظر برسد.

نکته ترکیب بندی ۲: فضای منفی

Tamron 28-200mm @ 200mm
Tamron 28-200mm @ 200mm


مطمئنم با جمله معروف «گاهی اوقات، کمتر بیشتر است» آشنا هستید. «خالی» گذاشتن بخش عمده تصویر و تنها یکی دو سوژه که با دقت در هر جایی از تصویر قرار گرفته اند، می تواند راه بسیار زیبایی برای ساده کردن دنیای اطراف ما باشد.


نکته ترکیب بندی ۳: عمق میدان

Tamron 17-70mm @ 70mm, f/2.8
Tamron 17-70mm @ 70mm, f/2.8


مسلما هیچ چیزی مانند مات کردن پس زمینه به برجسته شدن سوژه کمک نمی کند. اینجاست که داشتن یک دیافراگم سریع (دیافراگم باز – که امکان تنظیم سرعت شاتر سریع را می دهد) بسیار مفید است.

چه از یک دوربین کراپ سنسور و لنزی مانند Tamron 17-70mm f/2.8 استفاده می کنید و چه از یک دوربین فول فریم و لنزی مانند Tamron 28-200mm f/2.8-5.6، می توانید با باز کردن کامل دیافراگم و سپس کادربندی سوژه در مقابل پس زمینه ای که تا حد ممکن دور باشد، ماتی پس زمینه زیبایی به دست آورید. به عنوان یک قانون کلی، فاصله بین دوربین و سوژه شما باید حداقل نصف فاصله بین سوژه و پس زمینه باشد.

Tamron 28-200mm @ 35mm, f/3.2
Tamron 28-200mm @ 35mm, f/3.2


مطمئن شوید که با دقت فوکوس را بر روی سوژه تنظیم کنید! اگر یک عکس پرتره می گیرید، ممکن است حتی لازم باشد به فوکوس کردن بر روی چشم های سوژه هم توجه ویژه داشته باشید، در غیر این صورت ممکن است نوک بینی آنها شارپ، و چشم هایشان مات شود! در اکثر دوربین های سونی، استفاده از مُد Eye AF این مشکل بالقوه را به طور کامل از بین می برد.

با یک سنسور فول فریم، دستیابی به یک عمق میدان کم بسیار ساده تر می شود. تقریبا در هر فاصله کانونی، و با اکثر دیافراگم ها، می توانید ماتی پس زمینه چشمگیری ایجاد کنید، حتی وقتی که لنز شما در انتهای تله f/4 یا f/5.6 باشد.

۲۸mm @ f/2.8
۲۸mm @ f/2.8


هنگام زوم کردن، دیافراگم لنز ۲۸-۲۰۰mm به تدریج بسته می شود. با این حال، به لطف سنسور فول فریم شما هنوز هم یک عمق بسیار کم به دست خواهید آورد. در یک فاصله کانونی نرمال مانند ۶۰mm، هنگامی که لنز بر روی f/4 تنظیم شده، بوکه بسیار نرم باقی می ماند.

۶۰mm @ f/4
۶۰mm @ f/4


نکته ترکیب بندی ۴: خطوط هدایتگر

Tamron 28-200mm @ 28mm, f/2.8
Tamron 28-200mm @ 28mm, f/2.8


یکی از بهترین روش ها برای ایجاد تصویری که توجه بیننده را به خود جلب می کند، گنجاندن هر نوع خطی در تصویر است که از پیش زمینه صحنه شروع شده و نگاه بیننده را به داخل تصویر می کشاند. یک خط هدایتگر می تواند مستقیما به سمت یک سوژه قوی برود، یا به طور کلی می تواند به داخل صحنه، یا به سمت یک پس زمینه دور منتهی شود.

در هر صورت، این یک ترفند عالی است که باعث می شود بیننده احساس کند دارد از میان یک پنجره واقعی به صحنه و آن لحظه نگاه می کند، انگار که دارد یک تصویر سه بُعدی را می بیند.

نکته ترکیب بندی #۵: بافت

Tamron 28-200mm @ 131mm, f/5
Tamron 28-200mm @ 131mm, f/5


گنجاندن هر نوع بافتی در یک عکس تصمیمی است که باید بسیار به دقت گرفته شود، چون آن بافت می تواند از جذابیت هر چیز دیگری، از جمله سوژه اصلی، یا هر گونه خط، شکل، یا رنگ قوی در ترکیب بندی بکاهد.

Tamron 28-200mm @ 28mm, f/8
Tamron 28-200mm @ 28mm, f/8


به نوعی، اغلب خود بافت، حتی وقتی که تنها یک سطح صاف است، به یک سوژه اصلی تبدیل می شود. در صورتی که ظاهر آن بافت جالب و از نظر هنری زیبا به نظر برسد، و کل ترکیب بندی یک حس تعادل را حفظ کند، این مسئله اشکالی ندارد.


نکته ترکیب بندی ۶: الگوها

Tamron 28-200mm @ 85mm
Tamron 28-200mm @ 85mm


الگوها مانند بافت هستند، اما معمولا مدیریت و ثبت خلاقانه آنها بسیار ساده تر است. ساده ترین کار این است که فقط کل کادر را با آنها پر کنید! این ترفند ترکیب بندی به شما اجازه می دهد تا انواع واکنش ها را در نگاه بیننده ایجاد کنید. آیا صرفا یک سوژه دلپذیر و آرامش بخش است؟ یا یک المان ابهام یا انتزاع وجود دارد که نگاه بیننده را خیره و متحیر می کند، و باعث می شود تعجب کند که دارد به یک سوژه بسیار بزرگ نگاه می کند یا یک سوژه بسیار کوچک، یا این که خود صحنه ظاهرا تا ابد ادامه دارد؟

گشتن به دنبال الگوها می تواند یک فعالیت عکاسی بسیار هیجان انگیز باشد.


نکته ترکیب بندی #۷: کادربندی

Tamron 28-200mm @ 85mm, f/16
Tamron 28-200mm @ 85mm, f/16


قاب بندی یا کادربندی (Framing) یک تکنیک ترکیب بندی (کمپوزیسیون) در عکاسی است که به کمک یک کادر یا قاب طبیعی یا مصنوعی موجود در داخل صحنه سوژه را ایزوله یا تنها می کند. برای مثال شما ممکن است از یک تونل، پنجره یا شاخه های یک درخت برای ایجاد یک قاب دوم درون تصویرتان و هدایت چشم بیننده و تاکید بیشتر روی سوژه استفاده کنید. از این رو به این تکنیک، کادر در کادر یا قاب در قاب نیز گفته می شود.

قرار دادن یک سوژه کوچکتر و کم اهمیت تر در پیش زمینه تصویر یک تصمیم ترکیب بندی جسورانه است، و گاهی اوقات جواب نمی دهد، اما اگر احساس خلاقیت می کنید همیشه ارزش امتحان کردن را دارد.

Tamron 28-200mm @200mm, f/5.6
Tamron 28-200mm @200mm, f/5.6


به عنوان یک قاعده کلی، سعی کنید اجازه ندهید که سوژه های دیگر از لحاظ بصری بر دید شما نسبت به سوژه اصلی تاثیر نامطلوب گذاشته یا آن را مبهم کنند. دقت کنید که سوژه اصلی جلوه یا برجستگی اش را حفظ کند.

نکته ترکیب بندی ۸: پرسپکتیو

بینندگان همیشه وقتی یک پرسپکتیو یا چشم انداز منحصر به فرد می بینند با خود می گویند «وای!». چه این پرسپکتیو از بالا به پایین باشد، و چه برعکس، یک تغییر کوچک در پرسپکتیو می تواند همه چیز را تغییر دهد. یکی از ساده ترین راه ها برای ثبت یک تصویر منحصر به فرد، خلاقیت در زوایای دوربین یا زاویه عکاسی است. همیشه از سطح چشم عکس نگیرید. خلاق باشید، پایین بیایید و رو به بالا نگاه کنید، یا برعکس این کار را انجام دهید.

Tamron 28-200mm @ 28mm, f/5.6
Tamron 28-200mm @ 28mm, f/5.6
Tamron 28-200mm @ 28mm, f/5.6
Tamron 28-200mm @ 28mm, f/5.6


نکته ترکیب بندی ۹: رنگ

Tamron 28-200mm @ 28mm, f/4.5
Tamron 28-200mm @ 28mm, f/4.5


فقط به دنبال سوژه هایی با رنگ روشن و جا دادن تعداد زیادی از آنها در کادر خود نباشید! سعی کنید از منظر کل پالت رنگ، و نحوه ترکیب رنگ ها فکر کنید. طیفی از رنگ های مشابه (مجاور) یا دو سه تا رنگ متضاد (مکمل) قوی ترین نتایج را به همراه خواهد داشت.

امیدواریم این نکات ترکیب بندی و آموزش ها، برای شما مفید واقع شوند. برای بهبود عکاسی خود آن ها را تمرین کنید و از عکاسی لذت ببرید.


برای دیدن آموزش های دیگر عکاسی به سایت فتوتیک مراجعه کنید.