ابرهای ذخیره‌سازی غیرمتمرکز | وقتی امنیت داده‌ها معنای جدیدی پیدا می‌کند!

فضاهای ذخیره‌سازی غیرمتمرکز مفهومی است که اشاره به فضای ذخیره شبکه‌ای و اشتراکی دارد. به عبارت دیگر، داده‌ها تنها بر روی یک سرور مرکزی قرار نمی‌گیرند بلکه در ذخیره‌سازی غیرمتمرکز و توزیع شده نگهداری داده‌ها میان چند اپراتور به اشتراک گذاشته می‌شود. البته از دید کاربر، فضای ابری غیرمتمرکز هیچ تفاوتی با فضاهای متمرکز سنتی ندارد و امکان بارگذاری، ذخیره و دسترسی مجدد به داده‌ها همچون گذشته امکان‌پذیر است. در این مقاله قرار است بیشتر با فضای ابری غیرمتمرکز آشنا شویم.

چرا سراغ راهکارهای ذخیره‌سازی ابری غیرمتمرکز برویم؟

استانداردی که اکنون برای ذخیره‌سازی داده‌های دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد، ذخیره‌سازی ابری نامیده می‌شود. به این ترتیب، کاربرانی که به دنبال میزبانی داده‌ها، برنامه‌ها و وب سایت‌ها در اینترنت هستند، به ارائه‌دهندگان متمرکز مانند آمازون، گوگل و مایکروسافت متکی هستند. این روش ذخیره‌سازی که برای آن نیاز به سرور متمرکز است اغلب ارزان‌تر، مقیاس‌پذیرتر و در مناطق جغرافیایی گوناگون قابل دسترسی‌تر از استانداردهای ذخیره‌سازی در سخت افزار فیزیکی است.

اما به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین نگرانی در مورد مدل‌های ذخیره‌سازی متمرکز این است که کاربران باید به مرجع مرکزی ارائه‌دهنده این سرویس اعتماد کنند تا به داده‌هایشان دسترسی داشته باشند وب‌سایت‌ها را آنلاین نگه دارند. اما در پاسخ به این موضوع، فناوری بلاک چین و شبکه‌های غیرمتمرکز یک روش کاملا جدید برای ذخیره‌سازی دیجیتال ایجاد کرده‌اند و آن ذخیره‌سازی ابری غیرمتمرکز است.

تفاوت فضای ابری متمرکز و غیرمتمرکز

علاوه بر موارد گفته شده، فضای متمرکز و غیرمتمرکز تفاوت‌های دیگری هم دارند. برخلاف ارائه‌کنندگان ابر متمرکز، ارائه‌کنندگان فضای ذخیره‌سازی ابری غیرمتمرکز از زیرساخت‌هایی استفاده می‌کنند که برای کاهش کنترل یا نفوذ ناخواسته طراحی شده است و امنیت بالاتری را تامین می‌کند. مدل‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز که از لحاظ مفهومی شبیه بلاک چین غیرمتمرکز هستند، امنیت خود را از ساختار گسترده‌شان می‌گیرند. این معماری کلی می‌تواند به مقاوم‌تر کردن این سیستم‌ها در برابر هکرها، حملات و قطعی‌هایی که مراکز داده بزرگ و متمرکز را تحت تأثیر قرار داده‌اند، کمک کند.

مهم‌ترین ویژگی‌های فضای ابری غیرمتمرکز

• انعطاف‌پذیری

باید بپذیریم که اینترنت به‌صورت بسیار جدی آسیب‌پذیر است. هریک از محتواهای وب‌سایت‌ها به یک سرور تعلق دارند که اگر سرویس‌دهنده به هر دلیلی با قطعی مواجه شود، امکان دسترسی به محتواهای ذخیره‌شده وجود نخواهد داشت. اما در یک سیستم ذخیره‌سازی غیرمتمرکز، ازکارافتادن یک اپراتور، مانعی برای دسترسی کاربران به محتواهای ذخیره‌شده، نیست. چنین فضایی، هم مسئولیت‌ها را در شبکه تقسیم می‌کند و هم در برابر قطعی آسیب‌پذیر نخواهد بود.

• بهره‌وری

هریک از فضا‌های ابری، مزایا و معایب خاص خود را دارند. بنابراین هیچ راهکاری جوابگوی همه نیازها نیست. در حال حاضر، تعداد محدودی مرکز داده متمرکز در سراسر دنیا، بخش عظیمی از داده‌ها را در درون خود جای داده‌اند. اگر دو کاربر در یک شبکه درحال ارسال پیام باشند، این پیام‌ها در ابتدا به دست مرکز داده خواهد رسید. حالا فرض کنید صد کاربر به‌شکل جداگانه درخواست مشابهی را به سرور مرکزی ارسال کنند و به‌صورت موازی تعداد زیادی کپی آن محتوا را دانلود کنند. درحالی‌که حالت بهینه آن، دانلود تنها یک نسخه و اشتراک‌گذاری آن در شبکه محلی است.

اما به لطف ذخیره‌سازی غیرمتمرکز دیگر برای به‌اشتراک‌گذاری فایل‌ها نیازی به ارسال درخواست‌های متعدد به تعداد محدودی مرکز داده، نخواهد بود و شبکه‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار خواهند کرد. به این ترتیب، برای اعضای یک شبکه، امکان تعامل به صورت مستقیم فراهم می‌شود.

راهکارهای غیرمتمرکز ذخیره‌سازی می‌توانند به‌شکل قابل توجهی موجب کاهش هزینه‌های جاری شوند. به‌اشتراک‌گذاری فایل از طریق شبکه‌های محلی باعث صرفه‌جویی در پهنای باند می‌شود و همین موضوع برای کاربرانی که دسترسی محدودی به اینترنت دارند، فرصت بسیار خوبی است.

• بدون نیاز به اعتماد!

یک سیستم بدون نیاز به اعتماد یا Trustless، همکاری میان طرفین را بدون نیاز به شناخت یا کمک گرفتن از یک شخص ثالث، امکان‌پذیر می‌کند. در نظرگرفتن مشوق‌هایی در یک شبکه ذخیره‌سازی غیرمتمرکز، اعضا را به داشتن رفتار درست برای عملکرد صحیح شبکه ترغیب می‌کند.

در یک فضای ذخیره‌سازی غیرمتمرکز باید بتوان به‌صورت مداوم از نگهداری صحیح داده‌ها اطمینان پیدا کرد. این نوع ممیزی، رمز دستیابی به سیستمی بدون نیاز به اعتماد است. اگر همیشه از ذخیره‌سازی صحیح داده‌ها اطمینان داشته باشید، نیازی کمتری به اعتماد کردن به سرویس‌دهنده وجود خواهد داشت.

• متن-باز

در نهایت، یک فضای ذخیره‌سازی اشتراکی، متن-باز است. به این ترتیب کد منبع متن-باز برای همه قابل مشاهده خواهد بود. به‌علاوه، سیستم نگهداری داده‌ها نباید یکپارچه باشد بلکه باید به‌صورت متن-باز زمینه را برای ورود همه کاربران فراهم کند.

آیا فضای ابری غیرمتمرکز جایگزین ابرهای سنتی خواهد شد؟

در سال‌های اخیر فضای ابری غیرمتمرکز بیش از قبل مورد توجه قرار گرفته و گزینه‌های بسیاری دردسترس است. هزینه استفاده از فضای ذخیره‌سازی ابری تاحدودی بالا است و مشترکان علاوه بر پرداخت هزینه دانلود و آپلود فایل‌ها، باید هزینه اشتراک ماهانه یا سالانه نیز برای فضای ذخیره‌سازی خود پرداخت کنند. علاوه بر این امنیت و حفظ حریم شخصی نیز موضوع دیگری است که باید بیشتر به آن توجه کرد. اما ذخیره‌سازی غیرمتمرکز، فرصت خوبی برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند که با تأکید بر امنیت و کارایی فضای غیرمتمرکز، چشم‌انداز جدیدی را برای ذخیره و تبادل اطلاعات فراهم آورند و فضای وب با انعطاف بیشتری در دسترس همه مردم قرار گیرد.