باید چیزهایی بدونیم تا سالمتر، درستتر و بهتر زندگی کنیم.
فصل اول-اپیزود دوم( پاندمی‌ها)
سلام، من آرش کلانتر دانشجوی سال آخر رشته‌ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران و این قسمت دوم پادکست پادداروعه که در مرداد 99 داریم منتشرش می‌کنیم.
پاددارو یه پادکست سلامت محوره که قصد داره اطلاعاتی ارائه بده که زندگی با کیفیت‌تر و با سلامتی بیشتری داشته باشین. امیدوارم از این قسمت خوشتون بیاد و حال خوبی براتون رقم بزنیم.
قسمت قبل درباره‌ی کرونا بصورت کلی و تاثیر اون در زندگی روزمره‌ی سه قشر مطرح جامعه سلامت و همچنین دورکاری صحبت کردیم. دوستانی که تازه با ما همراه شدن میتونن لینک قسمت اول رو در بیوی صفحه اینستاگرام ما مشاهده کنن. صفحه‌ی اینستاگرام ما به آدرس پاددارو در دسترستونه. خوشحال می‌شیم ما رو در اینستاگرام دنبال کنید؛ به زودی سایت و کانال تلگرام مون راه می‌ندازیم تا بتونیم راحت‌تر با هم در ارتباط باشیم.
میخوایم در ابتدا تاریخچه پاندمی‌ها و اپیدمی‌های بشری در طول حیات خودش درگیر اون بوده رو به صورت گذرا با هم مرور کنیم. اول از همه یه سوال: شما فرق پاندمی اپیدمی رو می‌دونین؟ پاندمی به فراگیری یک بیماری در سطح وسیع جهانی میگن، اما اپیدمی فراگیر یک بیماری در یک موقعیت خاص جغرافیایی. پس ابتدا هر بیماری پاندمی به صورت اپیدمیه، اما بعدش اگر گسترش پیدا کنه به پاندمی تبدیل میشه. مثلا کرونا، ابتدا بصورت اپیدمی در وهان چین بود، اما الان به سه پاندمی وسیع جهانی تبدیل شده. دونستن تاریخچه پاندمی و اپیدمی‌های گذشته میتونه به ما دید خوبی بده که کرونارو دست کم نگیریم و بتونیم با خسارات جانی و مالی کمتری از اون عبور کنیم.
فقط نیاز داره یه خرده بیشتر به فکر هم باشیم و از مشکلات عبور کنیم. چیزی که دردناکه اینه که خیلی از دوستان و نزدیکان خودمون تا عزیزی رو از دست ندن عمق فاجعه و خطر رو حس نمی‌کنن. بگذریم، اولین اپیدمی یا پاندمی کشف شده به سه هزار سال قبل از میلاد حضرت مسیح یعنی پنج‌هزارسال پیش برمی‌گرده. از اجسادی که در خانه‌ای در چین پیدا شد متوجه شدن یه بیماری فراگیر علت مرگ تمامی اجساد پیدا شده بود. فراگیری بعدی مربوط به چهارصد و سی سال قبل از میلاد حضرت مسیحه؛ بعداز جنگ آسپارتا و آتن خب برگشت سربازان به آتن یک بیماری با علائم سردرد، قرمزی و التهاب چشم و زبون، التهاب گلو و مشکلات تنفسی مشاهده میشه.
که بر اثر اون در طی پنج سال، صد هزار نفر جونشونو از دست دادن. علائم بیماری خیلی شبیه کرونای الان خودمونه؛ ولی حدس زده میشه این بیماری ابولا به نبع تیفوییدی بوده باشه. در سال 165 تا 180 میلادی در امپراتوری روم، بعد از اینکه سربازا از جنگ برگشتن علائمی شبیه آبله مرغون داشتن که همین الان ساده باعث میشه در طی پانزده سال پنج میلیون نفر از بین برن. قشنگ معلومه آه مردمی که باهاش جنگیده بودن دامشونو گرفت. در طی سال‌های 250 تا 271 میلادی در تونس فعلی بیماری فراگیر میشه که در طول تاریخ به طاعون تونس معروف شده.
اما علت اون مشخص نیست؛ میزان مرگ و میر اونقدر زیاد بوده که در طول یک روز حتی تعداد فوتی‌ها به پنج هزار نفر می‌رسیده. از این فراگیری مردم با نام آخر دنیا هم یاد می‌کنن. بقایای پیدا شده نشون میده که فوتی‌هارو با آهک دفن می‌کردن. در طی سال‌های 1346 تا 1353 میلادی شاهد یک پاندمی بزرگ در اروپا بودیم؛ که گویا از آسیا وارد شده بوده و طی پنجاه درصد جمعیت اروپا کشته میشن که به همین جهت با نام مرگ سیاه از اون یاد می‌کنن. عامل این پاندمی یه باکتری به نام یرسینیا پستیسه؛ که همون باکتری عامل طاعون بوده. که توسط کک‌های روی بدن جوندگان منتقل میشه. از همین سال‌ها قتل عام این باکتری منحوس شروع میشه و هر قرن یا چند سال یکبار یه گوشه‌ی دنیا ظهور پیدا می‌کنه و فاجعه پشت فاجعه.
بذارید برای شروع بحث طاعون و میزان مرگبار بودنش اثرات اجتماعی و اقتصادی بعد از این فراگیری رو مرور کنیم. این پاندمی باعث شد نیروی کار در اروپا کاهش پیدا کنه، در نتیجه دستمزد کارگران به علت تقاضای بیشتر افزایش پیدا کرد و فراوانی غذا نسبت به جمعیت رخ داد؛ به طوری که گوشت به سبد غذایی کارگران اون روزگار اضافه شد. عده‌ای علت پیشرفت‌های صنعتی بعدی رو آسوده خاطری کارگران از تامین معاش خودشون میدونن. البته در مورد این موضوع اختلاف نظرهای زیادی وجود داره؛ ولی برای اینکه توجهتون رو به بزرگی پاندمی جلب کنم دوباره به آمار پنجاه درصد فوتی در اروپا اشاره می‌کنم.
یعنی از هر دو نفر یک نفر جون خودشونو از دست دادن؛ طاعون آمریکا در قرن شانزده، منظور از آمریکا و منطقه و قاره‌ی امریکاست، نه کشور ایالات متحده، باعث میشه که نود درصد جمعیت بومی نیم‌کره غربی از بین برن. طاعون بزرگ لندن در سال 1665 و 1666 میلادی؛ در تابستان با افزایش تعداد جوندگان و کک روی بدن اون‌ها که عامل اصلی انتقال طاعون بودن اپیدمی گسترش پیدا می‌کنه. با سردتر شدن هوا در زمستون همگیری کاهش پیدا می‌کنه.
در مجموعه این فراز و نشیب پونزده درصد جمعیت لندن که حدود صد هزار نفر بودن جونشونو از دست میدن؛ تا صحبت از لندن شد بگم که یه فاجعه‌ی دیگه غیر بیماریم سال بعد از تا طاعون تو لندن رخ میده که یک چهارم شهر کامل در آتش می‌سوزه و جز خاکستر چیزی از اون باقی نمی‌مونه. علت آتش‌سوزی هنوز مشخص نشده، اما این آتش‌سوزی سه روز کامل طول میکشه و هشتاد هزار نفر سرپناهشون رو از دست دادن. می‌تونیم این سال‌ها رو سال‌های فاجعه‌بار برای لندن به حساب بیاریم.
طاعون بزرگ مارسی؛ این طاعون در طی سال‌های 1720 تا 1723 میلادی رخ میده. این فراگیری علت نابودی سی درصد مردم شهر شمرده میشه. ناقل بیماری هم کشتی‌ای بوده که از مدیترانه وارد مارسی شده بوده و بررسی های لازم به دقت به اون صورت نگرفته شده.
طاعون روسیه در طی سال‌های 1770 تا 1772 میلادی در زمان کاترین دوم به وقوع می‌پیونده. که از کاترین دوم به عنوان کاترین بزرگ هم یاد میشه. خود همین ملکه هم بر اثر این اپیدمی جونشو از دست میده.
در بین این اپیدمی‌ها و پاندمی‌های طاعونی در دنیا طی این پنج شیش قرن، فراگیری‌های بزرگ دیگری هم داشتیم. مثلا در سال 1545 تا 1548 میلادی در آمریکای مرکزی، اپیدمی کوکولیستلی، (امیدوارم اسمشو درست تلفظ کرده باشم) رخ داد. که نوعی تب خونریزی دهنده بود؛ که باعث مرگ پونزده میلیون نفر به ویژه در مکزیک شد. اپیدمی‌های بعد از طاعون یرسینیه تا طاعون اصلی فاصله گرفتن. در سال 1793 در فیلادلفیا که اونموقع پایتخت ایالات متحده آمریکا بود، تب زرد شیوع پیدا کرد که به طاعون زرد هم معروفه.
علایم این بیماری به صورت تب، لرز، از دست دادن یا کاهش اشتها، تهوع و دردهای ماهیچه‌ای بروز پیدا می‌کرد. عامل انتقال این بیماری نیز پشه‌ی ماده بود که با گرم‌تر شدن هوا تعدادشون بیشتر می‌شد و شیوع بیماری گسترش پیدا می‌کرد. پاندمی آنفولانزا در طی سال‌های 1889 و 1890 میلادی در تقریبا تمام دنیا شیوع پیدا کرد و شباهت زیادی به پاندمی کوید 19 داشت؛ هم از نظر علائم، هم از نظر راه سرایت. در این پاندمی نیز اولین کیس‌ها در کشورهای صنعتی و مدرن اون موقع مثل روسیه مشاهده شد. با اینکه در اون زمان سفرهای هوایی وجود نداشت به سرعت کشورهای مختلف درگیر این بیماری شدن و قشر آسیب پذیر مشابه اکثر بیماری‌های ویروسی افراد مسن بودن.
صد هزار نفر مرده کمترین آمار تخمینی‌ست که از این پاندمی ذکر شده؛ فاصله شیوع اولیه تا پیک بیماری بسیار کوتاه و حدود پنج هفته بود؛ بسیار مشابه با نحوه‌ی شیوع کرونا. فراگیری بعدی اپیدمی فلج اطفال در سال 1916 در نیویورک بود، عامل این بیماری ویروسی بنام پلیوویسروسه که بیشتر به کودکان و نوزادان آسیب می‌زنه و علاوه بر مرگ خیلی از افراد مبتلا رو دچار عوارض گوارشی و بدتر از اون حرکتی می‌کنه. دراین اپیدمی که در سال 1916 رخ داد در سال اول، بیست و هفت هزار مبتلا و شیش هزار مرگ قطعی بر اثر این بیماری رخ داد.
فلج اطفال فقط از طریق انسان به انسان منتقل میشه و بعد ساخت واکسن روی اون در بسیاری از کشورها ریشه‌کن شد. آخرین مورد ابتلا در ایالات متحده در سال 1979 گزارش شد. در ایران هم این بیماری از بین رفته و آخرین مورد در سال 1997 گزارش شد. واقعا امیدواریم روز همه‌ی بیماری‌های کشورمون از بین رفته باشه.
پاندمی آنفولانزای اسپانیایی یکی از معروف‌ترین فراگیری‌هاس که در طی سال‌های 1918 تا 1920 رخ داد. دقیقا بعد از پایان جنگ جهانی اول که در طی سال‌های 1914 تا 1918 رخ داد. بر اثر این بیماری تقریبا پونصد میلیون نفر در سراسر دنیا مبتلا شدن که از هر پنجاه نفر یک نفر از اونا جونشون از دست دادن. حتی بخشی از جمعیت بومی منقرض‌شدن. مرگ و میر آنفولانزا بر اثر عواملی مانند فقر، کمبود مکان‌های بهداشتی و تغذیه ضعیف که به دنبال جنگ جهانی اول بدتر هم شده بودن به شدت گسترش یافت.
می‌دونید آنفولانزای اسپانیایی اولین بار در کجا مشاهده شد؟ جواب این سوال همانطور که حدس زدیم باید تعجب شما رو به همراه داشته باشه. اسپانیا به علت اعلام بی‌طرفی در جنگ جهانی اول اوضاع بهتری داشت؛ خوب نه، ولی در اوضاع نابسامان اون روز ها متوسط هم خوب به حساب میومد و مطبوعات فارغ از سانسور حکومت مرکزی مطالب را منتشر می‌کردن. این آزادی بیان مطبوعات منجر شده بود که گزارش‌های بیشتر و دقیقتری از این بیماری به گوش مردم برسه و این باور غلط رو ایجاد کنه که این بیماری مختص اسپانیاست.
پاندمی آنفولانزای مرغی در طی سال‌های 1957 و 1958 میلادی حدود 1.1 میلیون نفر رو از بین برد؛ که صد و شونزده هزار نفر از این آمار مربوط به ایالات متحده آمریکا. پاندمی ایدز از سال 1981 شروع شد و همچنان ادامه داره. این بیماری اولین بار در یک مرد آفریقایی مشاهده شد که به علت تماس جنسی با شامپانزه به این بیماری مبتلا شده بود. شاید شما هم بپرسید واقعا چرا؟ ولی خیلی مواقع یک دیوانه سنگی رو در چاه میندازه که هزارتا عاقل هم نمی‌تونن اونو در بیارن. به علت روش انتقال خاص بیماری ایدز که فقط از راه خون و تماس جنسی منتقل میشه، سرعتش شیوع آهسته‌تری داره.
اما به علت دوران نهفتگی طولانیش، ریشه‌کنی اون بسیار سخته؛ ممکنه یک فرد شیش تا ده سال به ایدز مبتلا باشه اما خودش و اطرافیانش متوجه نشن و علامت خاصی‌ام بروز نده. از ابتدای پاندمی ایدز تاکنون حدود چهل میلیون نفر به این بیماری به صورت قطعی مبتلا شدن؛ که فقط و فقط دو نفر از اونا به صورت کامل بهبود پیدا کردن. از سال 1990 با ورود داروهای ضد ویروسی جدید به بازار دارویی، طول عمر بیماران مبتلا به ایدز به افراد سالم نزدیک‌تر شد.
آنفولانزای خوکی که در طی سال‌های 2009 و 2010 میلادی از مکزیک شروع شد و اپیدمی ابولا که طی سال‌های 2014 تا 2016 در آفریقا رخ داد از جمله فراگیری‌ها معاصرن. آخرین فراگیری قبل از کوید-19 مربوط به ویروس زیکا در سال 2015 که هم از راه تماس جنسی و هم از راه نیش پشه منتقل میشه. این بیماری برخلاف بیماری قبل بیشتر به نوزادان آسیب می‌زنه و جامعه پر ریسک متفاوتی با بقیه بیماری‌ها داره.
اطلاعاتی که خدمتتون ارائه شد از سایت livesence.com استخراج و ترجمه شده.
شاید شمام مثل من دیده باشین که انسان‌های مختلف نظرات و پیشنهادات مختلفی درباره افرادی که کرونا گرفتن دارن؛ یه عده دنبال روغن بنفشه‌ان، یه عده ادرار شتر، یه عده نیش زنبور عسل و غیره. یه عده میگن فلان مکملو بخور، یه عده میگن فلان چیزو نخور. سعی می‌کنیم با اطلاعاتی که در ادامه بهتون از منابع معتبر می‌دیم سردرگمی‌تون رو کاهش بدیم. در ابتدا نکته‌ی ضروری بهتون میگم بسیاری از افرادی که به کرونا مبتلا میشن، بدون نیاز به مراقبت در بیمارستان و با استراحت در خونه و قرنطینه کردن خودشون برای مبتلا نکردن بقیه، میتونن سلامتی خودشون رو بدست بیارن؛ فقط کافیه مایعات زیاد مصرف کنن و استراحت کافی داشته باشن.
اگر بدن درد یا تب دارن برای رفع این علائم دارو مصرف کنن. داروی انتخابی برای تب و درد در بزرگسالان استامینوفن پونصد میلی گرمه، به صورت هر شش ساعت. همینجا تو پرانتز بهتون میگم که دوزبندی استامینوفن در اغلب موارد کمتر از میزان نیازه و اثر بخشی اون کافی نیست و اصطلاحا اندرتیریتمنت رخ میده. برای بدن درد تنها هم داروی انتخابی ناپروکسنه با ماکسیم دوز روزانه هزار و پونصد میلی گرم. مطالعات مختلف ناپروکسن رو بر ژلوفن در بیماری کوید-19 ترجیح داده. پس اینکه هر روز همه جا می‌شنویم که لعنت به این مملکت که کرونا مثبتارو می‌فرستن خونه، کاملا قضاوت اشتباهیه. البته فرستادن مریض بخونه باید زمانی باشه که کادر درمان به صورت قطع متوجه این نکته باشن که ارگان‌های حیاتی مثل ریه یا در موارد نادر قلب درگیر نشده باشن.
این روش روش مرسوم در تمام دنیاست و ارتباطی به نبود تخت و تجهیزات بیمارستانی نداره. در حال حاضر دارویی که به صورت خاص برای کرونا باشه ساخته نشده و هم اکنون داروهای بیماری مالاریا مثل هیدروکسی کلروکین، بیماری خودایمنی مثل ام‌اس رسیژن یا آنتی‌ویروس‌های که از قبل وجود داشتن مثلا فاویپیراویردارن استفاده میشن و نتایج خوبی هم نشون دادن. اما شاید سوال بشه چرا انقد ساخت دارو برای ویروس کرونا سخته؟ اول از همه اینکه ویروس زندگی وابسته به میزبان داره، یعنی زمانی رشد و تکثیر پیدا می‌کنه که به سلول میزبان زنده‌ی راه یافته باشه.
به همین علت دارو باید به اندازه‌ی اختصاصی باشه که فقط سلول آلوده به ویروس رو از بین ببره نه سلول‌های سالم بدن. موضوع بعدی اینکه خانواده‌ی ویروس‌های آنفولانزا و کرونا بشدت جهش ژنتیکی دارن و میتونن ویژگی‌های خودشونو از نسلی به نسل دیگه تغییر بدن و این باعث میشه رهگیری و نابود کردنشون توسط سیستم ایمنی سخت شه. علت اینکه هرسال واکسن آنفولانزا جدید تولید میشه اواخر تابستون و اوایل پاییز اونو تزریق می‌کنیم همین موضوعه.
میخوایم به صورت کلی دارو درمانی بیماران کوید-19 رو مورد بررسی قرار بدیم. در ابتدا با مکمل‌های پرطرفدار این روزا شروع می‌کنیم. مصرف ویتامین د3 از ابتلا کرونا جلوگیری می‌کنه؟ امکان نداره پزشکان و داروسازا این سوال رو در این روزها نشنیده باشن. ویتامین د3 بصورت روزانه در اثر برخورد نور خورشید بالای اپیدرم پوست ساخته میشه. همینجا توی پرانتز بهتون میگم که حدود ده تا پونزده دقیقه نه بیشتر در معرض نور مستقیم یا غیر مستقیم خورشید برای سلامت بدن و پوست ضروریه. بخش دیگر نیاز بدن به ویتامین د3 توسط تغذیه و توسط مواد غذایی لبنیات، سویا، زرده‌ی تخم‌مرغ و دیگر منابع تامین میشه.
در برخی مطالعات اثبات شده در افرادی که کمبود ویتامین د3 دارن نسبت به افراد معمولی در ریسک عفونت فوقانی دستگاه تنفسی بیشتری قرار دارن. ویتامین د3 با دو تا مکانیزم یکی تقویت بدن و جلوگیری از پاسخ‌های بیش از حد التهابی، میتونه تو کرونا مفید باشه اما برای چه افرادی؟ ببینید تاکید می‌کنم؛ افرادی که کمبود ویتامین دارن، نه افراد نرمال. حالا این کمبود از کجا تشخیص داده میشه؟ توسط آزمایش خون.
دوستان یه نکته‌ی خیلی اساسی وجود داره ویتامین‌های آ، دی، ای و کا محلول در چربی ان و از راه ادرار دفع نمی‌شن. اگر به صورت بلند مدت و بیش از حد مصرف بشن میتونن فرد دچار سمیت کلیوی کنن. پس به صورت کلی بهتون میگم اگر کمبود ویتامین د3 دارید مصرف روزانه قرص های هزار یا دو هزار واحدی میتونه براتون مفید باشه. ویتامین سی و تقویت سیستم ایمنی جز افسانه‌های دوران کودکی همه‌ی ما و گویا بزرگسالی بعضیاست. یعنی همون فکر می‌کردیم پرتقال و لیموشیرینی که می‌خوریم مثه داعش ویروس کرونا رو میکشه. حالا با این طرز تفکر کرونا پاندمی شده باشه، مگه میشه به فکرت نرسیده ویتامین سی نخوری.
دوستان نکته‌ی مهم و حیاتی که الان می‌تونم بهتون بگم اینه که ویتامین سی و زینک برای پیشگیری خوبن، یعنی باعث تقویت سیستم ایمنی میشن ولی توی درمان بیماری وقتی که بیمار میشید خیلی موثر نیست و بیشتر جنبه‌ی روانی داره. داروی مورد استفاده برای بیمار کرونایی بسته به وضعیت بیمار متفاوته و نوع داروهایی که برای یک بیمار سر پایی تجویز میشه با فردی که در بیمارستان بستریه از زمین تا آسمون متفاوته.
برای بیمار با علایم خفیف تا متوسط از ترکیب هیدروکسی کلروکین و آزیترومایسین و ناپروکسن به عنوان ضد درد، در صورت تب استامینوفن تجویز میشه. تو پرانتز اینکه دارم در مورد کشور خودمون ایران صحبت می‌کنم. کلروکین و هیدروکسی کلروکین از داروهای درمان مالاریا و آرتریت روماتویید ان. اما سوال اینه که کاربرد اینا تو کوید-19 چیه. در مطالعات آزمایشگاهی مشخص شد هیدروکسی کلروکین با دو روش باعث نابودی ویروس کرونا میشه. یکی از اتصال ویروس و غشای سلول میزبان و به طبع اون ورود ویروس به سلول جلوگیری می‌کنه، دومی ام اینکه در صورت ورود ویروس اجازه‌ی تکثیر به ویروس رو داخل سلول میزبان نمیده.
اما بعدا در مورد کارایی این دارو در کرونا حرف و حدیث های بسیاری شکل گرفت. قاعدتا در ماه های آتی به صورت دقیق مشخص میشه که وضعیت این دارو چگونه است.
آزیترومایسین یک داروی آنتی بیوتیک برای گلو درد های چرکی ناشی از استرپتوکو یا پنومونیای باکتریاییه. پس قاعدتا نباید برای عفونت ویروسی استفاده بشه اما نحوه‌ی عملکرد و تاثیر اون در کرونا جای سوال داره. اما حدسی که زده میشه اینه که آزیترومایسین با خاصیت ضد التهابی خودش جلوی پاسخ بیش‌ازحد سیستم ایمنی رو میگیره و همچنین با جلوگیری از سوار شدن عفونت‌های باکتریایی و عفونت ویروسی میتونه در درمان کرونا کمک کننده باشه؛ در مورد ناپروکسن و استامینوفن هم که قبلا با هم صحبت کردیم.
از داروهای ضد ویروس که برای درمان کوید-19 در ابتدا مورد توجه قرار گرفت، می‌تونیم به اسلتامیویر با نام تجاری تامیفلو اشاره کنیم که در پیشگیری و درمان آنفولانزای فصلی موثره. با مشخص شدن بی‌تاثیر بودن اسلتامیویر، بازار سیاه وحشتناک این دارو هم جمع شد. داروی کلترا که شامل داروی ضد ویروس لوپیناویر و ریتوناویره، برای درمان ایدز مورد استفاده قرار میگیره. از جمله داروهایی بود که گمان می‌رفت برویروس کرونا موثر باشه اما تحقیقات در انگلیس این فرضیه را به صورت کامل رد کرد. ضدویروس دیگه‌ای که سر و صدای زیادی به پا کرد فاویپیراویر بود که در ژاپن برای درمان آنفولانزا استفاده میشه؛ اما الان برای بیماران کرونا هم تجویز میشه.
این دارو توسط شرکت‌های دارویی داخلی تولید شده و وارد لیست دارویی کشور هم شده و به زودی در بازار عرضه میشه. به صورت کلی ویروس برای ساخت و تکثیر پروتئین‌های ضروری خودش و همانندسازی ماده‌ی وراثتیش که دی‌ان‌ای یا آران‌ایه به سلول میزبان نیاز داره. این داروهای ضد ویروس هر کدوم برای یک مرحله از چرخه زندگی ویروس، برای ورود به سلول میزبان و استفاده از اون برای تکثیر تاثیر میذارن. اما یه سوالی که ذهن خیلیا رو درگیر کرده اینه که چرا اصلا داروی بیماری‌های دیگه رو برای درمان کرونا استفاده می‌کنن.
از اونجایی که تولید و ساخت یک داروی جدید پروسه زمان‌بر و حساسه ما سعی می‌کنیم حتما تو قسمت بعد در مورد مراحل ساخت دارو و اکسن و مراحلی که یه دارو باید طی کنه تا وارد بازار دارویی بشه اطلاعات خوبی رو بهتون بدیم. برای جلوگیری از اتلاف وقت داروهایی که حدس زده میشه با توجه به مکانیزم اثرشون بتونن مفید باشن، در مطالعات اینویترو آزمایشگاهی و اینویوو یا موجودات زنده، ارزیابی بالینیشون می‌کنن تا زمانی که داروی اصلی بیماری وارد بازار بشه، از اینا استفاده کنیم تا از خسارت جانی و مالی بیماری جدید به حداقل میزان ممکن برسونیمش.
به همین دلیل که می‌بینین داروهای بیماری‌های دیگه برای کوید-19 دارن مورد استفاده قرار می‌گیرن؛ چون یه دارو فقط یه اثر خاص نداره. بذارید چنتا مثال براتون بزنم تا وضعیت کاملا مشخص بشه. داروی معروف ماینوکسیدیل که بصورت محلول برای تاسی سر آقایون مورد استفاده قرار میگیره، قبلا داروی کاهش فشار خون بود بعدا متوجه شدن عارضه ایجاد مو در بدن داره از همین عارضه استفاده کردن و محلول موضعی برای درمان ریزش مو درست کردن. یا مثلا داروی سیپراهپتادین دارای اثر آنتی هیستامینیه؛ اما الان برای افزایش اشتها در کودکان با برند معروف شربت راسیو داره مورد استفاده قرار میگیره.
اگر بخوام همینطوری مثال بزنم ممکنه تا صبح این روند ادامه پیدا کنه.
بقیه قسمت‌های پادکست پاددارو را می‌تونید از طریق CastBox هم گوش بدید:
مطلبی دیگر از این انتشارات
فصل سوم-اپیزود دوم (میسوفونیا)
مطلبی دیگر از این انتشارات
فصل سوم-اپیزود اول(هاله نور)
مطلبی دیگر از این انتشارات
فصل دوم-اپیزود یازدهم(فراموشم نکن)