۵نکتهای که برای نویسندگان از نان شب واجبتر است!
نوشتن یعنی برقراری ارتباط! پس اگر به دنبال توسعۀ فردی خود هستید باید کانالهای ارتباطی خود را بیشتر کنید. در دنیای پر از تکنولوژی امروز، نوشتن مهمترین راه برقراری ارتباط با دنیا است. وقتی شما آثاری را خلق میکنید، میتوانید سوار بر کلمات جادویی درون ذهن خواننده نفوذ کنید و اثری طولانی مدت روی او بگذارید. حتی میتوان گفت که نوشتن و نویسندگی هم نان میشود و هم آب!
امروزه، حرف اول را گوگل میزند. به قول یکی از دوستان، «اگر سوالی دارید به سراغ استاد گوگل بروید. او همه چیز را میداند».
پس اگر میخواهید در گوگلِ همهچیزدان، جایی داشته باشید باید به عنوان یک نویسنده حرفهای عمل کنید. در ادامه به نکاتی که میتواند در راه نویسندگی الهامبخش شما باشد، اشاره شدهاست.
نکتۀ اول؛ با غولهای ادبیات دنیا همنشین شوید
مطالعه در قدم اول به باز شدن ذهن برای خلق یک اثر تاثیرگذار کمک خواهد کرد. مطالعۀ آثار نویسندگان برجستۀ دنیا به شما کمک خواهد کرد که دامنۀ واژگان خود را گسترش دهید و فرقی ندارد که میخواهید در چه زمینهای بنویسید. هرچه دامنۀ مطالعۀ خود را بیشتر کنید، با سبکهای نوشتن بیشتری نیز آشنا میشوید. خدا را چه دیدید، شاید در این بین جرقهای زده شود و شاعری نیز متولد شود!
البته باید گفت که خواندن یکبارۀ کتابهای با ارزش کافی نیست. چند بار خواندن آنها نیز آنچنان تفاوتی ایجاد نخواهد کرد. برای کشف هر چیزی باید به داخل آن سفر کرد. تمام اجزای آن را بیرون آورد و جداگانه بررسی کرد. پس، از روی کتاب مورد علاقۀتان رونویسی کنید. این کار را با صدای بلند انجام دهید یعنی هم بخوانید و هم بنویسید. با این روش با چند حس، آن را درک خواهید کرد.
مارسی هاکان در مقالهای درمورد خواندن کتاب نویسندگان دیگر به نکتۀ جالبی اشاره میکند:
«هر یک از این آثار از زاویۀ دیگری به جهان نگریستهاند، که آشنایی با نگاههای متفاوت برای هر نویسندهای ضروری است».
نکتۀ دوم؛ اینجا نظم حکم میکند
وقتی عملی را مرتب تکرار کنید، بعد از مدتی به یک عادت تبدیل میشود. فرقی نمیکند چه کاری باشد؛ میخواهد کتاب خواندن باشد یا ورزش کردن. هر روز نوشتن، به نویسنده کمک میکند تا نوشتن برایش آسانتر شود. هر روز سر ساعتی مشخص فضایی الهامبخش برای خود مهیا کرده و شروع به نوشتن کنید.
یکی دیگر از کارهایی که میتواند به نظم داشتن در امر نوشتن کمک کند این است که برای خود یک محدودۀ زمانی در نظر بگیرید و مانند یک معلم سختگیر، خود را مجبور کنید تا نوشتۀتان را تا بازۀ مشخص شده تمام کنید. دقیقاً مانند کارآموزش پروکسیما!
البته لازم نیست که ساعتها بنویسید و از کار و زندگی بیفتید! ممکن است روزی بتوانید پنج دقیقه صرف نوشتن کنید و روزی دیگر چهار ساعت. همین کار برای ایجاد نظم در نوشتن کافی است. در کتاب «چگونه نویسنده شویم» از شاهین کلانتری، الگوی نوشتاری بسیار کاربردیای پیشنهاد شده است که در اینجا به صورت مختصر به آن اشاره خواهم کرد:
برای نویسندگی برنامهای داشته باشید. این برنامه را در سه سطح دستهبندی کنید.
- خرد (۵۰ کلمه)
- خوب (۵۰۰ کلمه)
- عالی (۲۰۰۰ کلمه)
بسته به توان خود هر یک از این سطوح را اجرا کنید و سعی کنید به مرور به سطح بالاتر ارتقا پیدا کنید. ولی از این که هفتهای را در یک سطح ماندهاید، ناراحت نباشید. زیرا اهمیت نوشتن و نظم داشتن بیشتر از مقدار نوشتن است.
نکتۀ سوم؛ نقشۀ گنج یادتان نرود
برای سفر به هرجای ناشناختهای باید مسیر راه را از قبل داشته باشید. هیچ انسان دانایی بدون نقشه، به دل جاده نمیزند. نویسندگی هم دستِ کمی از یک جادۀ ناشناخته ندارد.
اگر شما نیز وسط نوشتن رشتۀ کلام از دستتان درمیرود یا نمیدانید چطور یک مقالۀ هزار کلمهای و منسجم بنویسید، یعنی نقشۀ مسیر را گم کردهاید!
برای داشتن یک نقشه که شما را به گنج برساند، لازم است ابتدا موضوع خود را بررسی کنید و به موضوعات جزئیتر تبدیل کنید. سپس با توجه به تعداد کلمات و سبک نوشتارتان، موضوعاتی که شما را از هدف دور میکنند را حذف کنید. موضوعاتی که میماند همان نقشۀ شما برای رسیدن به یک مقالۀ ارزشمند و پرمحتوا است که میتواند قلب هر خوانندهای را بهدست بیاورد.
نکتۀ چهارم؛ هر نویسنده، یک مسوده نامه
مسوده نامه همان چرکنویس یا پیشنویس است که دهۀهای قبل از این کلمه استفاده میشد. داشتن چند پیشنویس در نوشتن یک متن قوی نقش بسزایی دارد.
با توجه به نقشۀ راهی که در مرحلۀ قبل بهدست آوردید، نوشتن را آغاز کنید. دنبال عالی نوشتن نباشید و هر چه به ذهنتان خطور میکند را در برگهای یادداشت کنید. بسیاری از نویسندههای معروف از این روش استفاده میکردند. به عقیدۀ آنها بعد از نوشتن چند پیشنویس طولانی و زشت، میتوان داستانی قوی خلق کرد.
این گفتۀ جان اشتاین بک را همیشه به خاطر بسپارید:
«آزادانه و تا جایی که ممکن است پیوسته و به سرعت بنویس و همه چیز را به روی کاغذ بریز».
نکتۀ پنجم؛ ویراستار خودت باش
از کودکی مادرم همیشه میگفت «هر چیزی را برای داشتن یک زندگی راحت لازم است، بلد باش تا وابستۀ دیگران نباشی.»
نویسندگی نیز مانند یک زندگی است که باید خیلی چیزها بلد باشید تا بتوانید گلیم خود را از آب بکشید. یکی از موارد مهمی که در این مسیر اهمیت دارد، قواعد ویراستاری است. دانستن قواعد نگارشی و شناخت زبان فارسی دوتا از ابزارهای نویسندگی بهشمار میروند.
اگر این ابزار را فراموش کنید و نویسندۀ یک مجله باشید به ویراستار خود وابسته خواهید بود و اگر یک نویسندۀ آزادکار باشید که کلاهتان پس معرکه است! این قواعد، زیاد، سخت و گاهی گیجکننده هستند ولی یاد گرفتنشان غیرممکن نیست. پس تخصص داشتن در این زمینه را فراموش نکنید.
سخن آخر
- مطالعه و رونویسی از آثار بزرگان
- داشتن نظم
- نوشتن پیشنویس
- بههمراه داشتن نقشۀ نوشتن
- رعایت نکات نگارشی
با انجام پنج نکتۀ گفته شده، هر نویسندهای میتواند در اوج موفقت به پرواز درآید و بر ذهن و قلب خواننده اثری ژرف بگذارد. این کلام را با سخنی از استفن کینگ به پایان میرسانیم:
«زیاد بخوان و زیاد بنویس».
شما نیز اگر نکتهای درنظر دارید، با ما به اشتراک بگذارید.
مطلبی دیگر از این انتشارات
چی شد که از پروکسیما سر در آوردم؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
پروکسیما، خروج از کنج عزلت
مطلبی دیگر از این انتشارات
هر کسی نمی خواد، جمع کنه بره یه سیاره دیگه.