someone who wants to find something
5 نکته نویسندگی که دنیای نگارشتون رو عوض میکنه.
دریای نویسندگی ساحل ندارد و رفیق بی کلک قلم. در این دریای پهناور 5تا نکته مهم رو میخوام بهتون معرفی کنم. تضمین میکنم در هر سطح نوشتنی باشید با به کار گرفتن این نکات یه سر و گردن از سطح قبلیتون فاصله میگیرید. شما اگه استفاده کردی و نتیجه نگرفتی بیا یه چک بزن توگوش من.
1- مطالعه
بیا از همین اول رودروایسی رو بذاریم کنار. اگه مطالبی که مطالعه میکنی؛ فقط کپشنهای اینستاگرام، توییتهای توییتر و کانالهای تلگرامی و حتی خود ویرگوله و باور داری اینا باعث پیشرفتت میشه؛ با عرض احترام خدمتت عرض میکنم، داری اشتباه میزنی داداش/آبجی.
مطالعه تو فضای مجازی کِی باعث پیشرفتت میشه؟ وقتی که به یه درجهای رسیدی که سبک و فضای نگارش مورد علاقه تو پیدا کردی. ببین خوندن کپشن های پست اینستاگرام دخترخالت هیچی به تو اضافه نمیکنه اما کپشن های اینستاگرام مدرسه نویسندگی و نویسنده محبوبت چرا.
کتاب بخون. فرقی نداره کاغذی یا الکترونیکی. تعصب رو بذار کنار و به خوندن یه سبک اکتفا نکن. تو به یه انبار بزرگ کلمه و فعل و اصطلاح نیاز داری و اینا رو از تو کتابا باید استخراج کنی.
شما کتاب بخون یا گوش کن ،مطالعه تو اینستا رو هم کنارش ادامه بده.
مطالعه فقط خوندن کتاب و مجله نیست، مطالعه یعنی استفاده از حواس پنجگانه. فیلم و تئاتر، موسیقی و پادکست، امتحان کردن غذاهای جدید، عوض کردن عطرت، کوتاه کردن برگای اضافی گلدونت و حتا ظرف شستن، اینها یعنی مطالعه.
مخلص کلام، مطالعه یعنی با همه وجود دیدن و تجربه کردن.
2- نوشتن
بنویس. تا جان در بدن داری بنویس.
حتی اگر نمیدونی در مورد چی بنویسی در مورد همین ندونستن بنویس. فقط کافیه شروع کنی. واقعا هرچه دل تنگت میخواهد بنویس. از رستورانی که رفتی، دعوات با دوستت، خوابی که دیدی... . هرچی کلمه تو مغزت هست رو بیار بیرون با نوشتن.
ببین یه کتاب بهت معرفی میکنم اگه دوست داشتی بخونش، «رویای نوشتن». این کتاب بهت نمیگه چجوری،کی و کجا بنویسی ، این سوالها رو از یه سری نویسندههای خفن جهان پرسیده. با خوندن این کتاب قلم و ذهنت رو پویا میکنی و روش خودتو میسازی.
این کتاب در اصلا یه سری مصاحبه ست که در قالب یک کتاب جمع آوری شده. بخون، اگه ضرر کردی یه چکم بزن اونور صورتم.
3- نقشه نوشتن
اگر مطالبت رو همیشه توی گوشی یا لپتاپ تایپ میکنی و به نگارش دستی عادت نداری تو این مرحله باید «قلم و کاغذ» داشته باشی.
یه دایره میکشی و سط کاغذت و موضوع اصلیت رو مینویسی. هر چی که به ذهنت رسید رو با یه فلش و دایره دیگه به دایره اصلیت اضافه میکنی. فقط کلمه و عبارت که توی دایره هات بنویس نه جمله.
میتونی به هر کدوم از دایره هات مجدد شاخه اضافه کنی. اگه دیدی یه صفحه فقط دایره کشیدی لطفا نترس. یه نگاه به نقشهت میکنی و بعد یه سریا رو حذف میکنی. حالا ذهنت ورز داده شده و دستت آماده نوشتنه.
و اگر یه فرم کلی بخوام بهت بدم اینه که نگارش نقشه نوشتنت باید 3 تا بخش اصلی داشته باشه، مقدمه، متن اصلی و جمع بندی. شما هیچ جای دنیا متنی رو پیدا نمیکنی که از این فرم تبعیت نکنه.
تقلب: ببین مقدمه و جمع بندی خیلی مهمه ولی متن و بدنه اصلی یه چیز دیگه ست. یه الگویی هست به اسم«الگوی قالی ایرانی». قالی ایرانی همه طرح و شکلش وسطشه، خب؟. بالا و پایینش حاشیه ست و به اندازه وسطش پر و پیمون نیست. گرفتی چی میخوام بگم؟ این روش بیشتر برای داستان و رمان نویسی مطرحه ولی بازم بهم اعتماد کن تو همه جا قابل اجراست، وسط متنت رو بچسب.
4- کوتاه و رواننویسی
چون باهم راحتیم این حرف و بهت میزنم، ببین مردم حوصلۀ صغری کبری چیدن ندارن. مخاطبت دشمن تو نیست که میخوای بپیچونش و لقمه رو دور سرش بگردونی. صاف و پوست کنده حرفت و بزن. روون نوشتن با عامیانه نوشتن فرق داره. من دارم این مقاله رو با لحن عامیانه مینویسم و ممکن یه جاهاییش اصلا روون نباشه.
برای کوتاه نوشتن هم همین نکته رو داشته باش که استفاده زیاد از فعلها تو متن هات، جملاتت رو کوتاه میکنه و حتی توی روون بودن نوشتنه ت هم اثر داره. ببین کوتاه نوشتن تو مطالبت معجزه میکنه، یه پاراگراف 4 خطی نوشتن با یه فعل «است» اصلا هنر نیست، هم بی هنریه هم بی ادبی.
5- درستنویسی
فرضاً تا اینجا اومدیم و میگی من اصلا نمیخوام نویسنده باشم، اصلا نمیخوام بنویسم.
میگم باشه، ولی دیر اومدی نخوا زود برو. درستنویسی یه وظیفه انسانیه.
هر چقدر نخوای بنویسی هم بالاخره مجبوری یه جاهایی بنویسی. الان اگه داری بهم میگی نه همه جا ویس میدم و از برنامه های گفتار به نوشتار استفاده میکنم، ممکن باعث بشه من یه برخورد فیزیکی باهات داشته باشم. (مثلا با کمک جرم و شتاب یه نیرو بهت وارد کنم و قانون اول نیوتون« F=m*a » رو با رسم شکل نشونت بدم)
پرکردن فرم حساب بانکی رو میخوای چیکار کنی؟ فرض کن رفتی توی یه ده دور افتاده و فقط تو سواد داری، حالا چی؟
اگه هنوز دوستیم و یا واقعا مشتاق نوشتنی، نکته آخر یه چیزه، ویراستارِ خودت باش.
غلط ننوشتن، رعایت نیمفاصله و علائمنگارشی، جملهبندی درست و بدون ابهام و... همه اینا یعنی درستنویسی. بخدا زشته به عنوان کسی که سواد داره، حتی بلد نیستیم درست بنویسم.
و در آخر:
اگه میخوای در این عرصه ی وسیع نگارش و نویسندگی یه عرض اندامی کنی، لحن مخصوص خودت رو پیدا کن. چیزی که امضا و نشونه ی تو باشه. سبک مورد علاقه ت که مشخص بشه نصف نگرانیات میریزه و تکلیفت روشن تر میشه که قراره چی به این دنیا اضافه کنی.
دفترچه یادداشت برای ثبت ایدهها و روزمرگیات داشته باش. و قرار نیست همه ی این مسیر رو با آزمون و خطا و تنهایی پیش بری. یه عالمه کارگاه و کلاس نویسندگی هست از اونها غافل نشو. ما یدونه تولستوی، عباس معروفی، احمد محمود، سیمین دانشور و ویرجینا ولف و ... داریم. دوتا لازم نیست. ما آدمای دیگه هم لازم داریم مثل تو. پس بنویس.
مطلبی دیگر از این انتشارات
لینکسازی، به سادگی آبخوردن
مطلبی دیگر از این انتشارات
شکست همیشه بد نیست ،برمیگردی خونه
مطلبی دیگر از این انتشارات
چند روز قبل از ورود به سیاره