تاریخچه طراحی و سیر تحول لوگوی پژو

بارها تصاویری در مورد تغییرات برندینگ شرکت‌های بزرگ را در طول سالیان متوالی دیده‌ایم. اما دگرگونی لوگو و محصولات یک برند، کمتر بررسی و تحلیل شده است. در این مستند تلاش کردم با نگاهی تحلیلی بازطراحی‌های لوگوی شرکت خودروسازی پژو فرانسه را همراه با سیر بروزرسانی محصولاتش بررسی کنم.

این مطلب با معرفی لوگوی جدید پژو در سال ۲۰۲۱ بروزرسانی شد.

سال ۱۸۱۰ شرکت خانوادگی پژو توسط امیل پژو برای ساخت آسیاب‌های قهوه در شهر فرانش-کمته (Franche-Comté) تاسیس شد. اما آرماندو پژو (پسر امیل) در سال ۱۸۸۲ با تولید دوچرخه وارد صنعت حمل و نقل شد و کمی بعد در سال ۱۸۸۹ نخستین خودروی سه‌چرخش را تولید کرد.

در تصویر زیر سیر تحول لوگوهای شرکت پژو را می‌توانید دنبال کنید.

اما جالب‌تر از آن مشاهده نمایش لوگوها روی نمودار زمانی است

سال‌های نخست فعالیت، لوگوی پژو از یک شیر طلایی روی تیر(پیکان) تشکیل شده بود. در این تصویر شیر (نماد قدرت) سوار بر تیر (نماد سرعت) است. فعالیت پژو در این دوره تولید دوچرخه بود و نمونه‌های یافت شده روی ستون فرمان دوچرخه نصب می‌شدند. نشان دوچرخه‌های پژو در این سال‌ها تغییرات جزئی در اجرا داشتند و تصویر شیر و پیکان در زوایای متفاوتی اجرا شده بود. در نوشتار (PEUGEOT) دست‌خطی تحریری بالای نشان استفاده می‌شد.
سال ۱۸۸۹ اولین اتومبیل (۳چرخ) پژو وارد بازار شد. در این دوره (۱۸۹۰-۱۹۰۵) هنوز نماد شیر روی ماشین‌های پژو دیده نمی‌شد.

از سال ۱۹۱۰ شیر طلایی‌رنگی با پس زمینه سرخ که تیری را بین پنجه و تخته سنگ گرفته و نعره می‌زند بر روی محصولات جدید مشاهده می‌شود. نوشتار پژو قدرتمند و ضخیم‌تر از گذشته شده و در پایین لوگو قرار می‌گیرد.
سمت راست بج‌های دوچرخه که در طول زمان ساده‌ و ارزان‌تر ساخته‌شده

وسط تصویر مجسمه‌ متعلق به سال ۱۹۲۷ است. این اثر ریخته‌گری شده روی پیچ رادیاتور خودرو قرار می‌گرفته و آذین‌دهنده محصولات نه‌چندان لوکس پژو بوده.

تصاویر سمت چپ: نمونه‌های چاپی لوگو بصورت تک‌رنگ و رنگی مشاهده می‌کنید که در مجلات و روی محصولات مخصوصا دوچرخه‌های پژو استفاده می‌شد.

از خصوصیات خودروهای پژو در طول این سال‌ها، استفاده از سردیس و مجسمه شیر روی محصولاتش بوده که در این راستا از هنرمندان مجسمه‌سازی نظیر Rene Baudichon بهره گرفته است. پژو همچنان علاقه‌مند به ساخت مجسمه‌های شیر است و به تازگی مجسمه‌ای بزرگ (به‌نام لئو) در نمایشگاه‌های سالیانه خودرو رو نمایی کرد.

برای مشاهده مجسمه‌های پژو این مطلب را بخوانید.

سال ۱۹۲۹ آغاز شکل‌گیری نام‌گذاری پژو به سبک کنونی‌اش می‌باشد. در این شیوه نامگذاری عدد اول بیانگر سایز و گنجایش خودروست و عدد بعد از ۰ ،بیانگر سلسله نسل خودرو است.
برای مثال ۲۰۶ خودروی ۲نفره‌ی سایز کوچک پژوست و جدیدتر از نسخه (۲۰۵) است. و ۴۰۵ خودروی ۴نفره و قدیمی‌تر از ۴۰۶ است.

• عدد صفر در میان دو عدد تداعی کننده سوراخ هندل در وسط خودروست :)
• پژو تمامی نام‌های ۱۰۱ تا ۹۰۹ را ثبت‌تجاری کرد و باعث شد نامگذاری پورشه افسانه‌ای از ۹۰۱ به ۹۱۱ تغییر دهد.

از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۸ لوگوی پژو در قابی به شکل سپر و با طرحی ساده‌شده‌ی شیر به رنگ آبی روی زمینه‌ی زرد مشاهده می‌شود. جالب اینکه از هر دو نوشتار سابق در نسخه‌های مختلف لوگو استفاده شده.

سال ۱۹۴۸ لوگوی شیر طلایی که بر روی دو پای عقب ایستاده، بصورت رسمی و به عنوان لوگوی جهانی پژو ثبت و برای نخستین بار روی پژو ۲۰۳ نصب شد. نقش شیر و زمینه آبی با طرح شطرنجی در اصل برگرفته از پرچم و نشان نظامی فرانش کنته (Franche-Comté) زادگاه اصلی پژوست.

سال ۱۹۶۰ لوگوی جدید و متفاوتی از پژو (سر و یال شیری طلایی درحال غرش بر روی زمینه سیاه) رونمایی شد که علی‌رغم زیبایی چشم‌نواز و آینده‌نگرانه‌اش تنها ۵ سال عمر کرد و نمونه‌های زیادی از آن یافت نشده است.

جذابیت این لوگو در سال‌های اخیر به قدری مورد توجه بوده که در نمایشگاه ژنو سال ۲۰۱۸ پژو این نشان را روی نمونه خودروی کانسپتش (Peugeot E-Legend Concept) که برگرفته از (1976 - Peugeot 504 coupe) بود قرار داد و از لوگوی رسمی کنونی‌ خودداری کرد.

سال ۱۹۶۵ نمونه قبلی دستخوش تغییر شد و از طرحی با خطوط مورب و شکسته استفاده شد. این نمونه هم عمر کوتاهی داشت و تا حدود سال ۱۹۷۰ استفاده شد.

سال ۱۹۶۵ شیر طلایی ایستاده روی دوپا با جزئیات و نمایش حجم بدنی لاغر اما عضلانی و یال‌وکوپال پریشان و زبانی مثل اژدها و چنگالی تیز به روی زمینه سیاه باز می‌گردد.

سال ۱۹۷۰ شیر طلایی پژو عضلانی‌تر اما با جزئیات کمتر و با جنسی ارزان‌تر از گذشته روی ورودی هوای پژو نصب می‌شود.

در طی این سال‌ها نشان تو خالی می‌شود و جزئیاتش را از دست می‌دهد. ممکن است در سال‌های گذشته خودروهای ۵۰۴ سال ۱۹۷۴ و ۴۰۵ را با این لوگوها در خیابان‌های ایران دیده‌اید.

شاید باورکردنش سخت باشد اما لوگوی پیش رو طراحی سال ۱۹۹۸ است و برای ما ایرانی‌ها به واسطه تولید پژو ۲۰۶ و ۴۰۵(پرشیا) کاملا آشناست. پویایی و قدرت در عین سادگی عناصر اصلی این لوگو هستند که آن را به پختگی رسانده اند. طراحی محصولات پژو در این سال‌ها الهام گرفته از پوزه، چهره‌ و عضلات پیکر شیر است و لوگوی پژو در قابی قرار گرفته تا بینی شیر را به مخاطب القا کند.

سال ۲۰۱۰ پژو تصمیم گرفت با تغییر و بروزرسانی سبک طراحی خودروهایش، نشان خود را نیز هماهنگ‌تر کند.
بدین شکل نسخه جدید نشانش را از نظر فرمی ساده‌تر و یکپارچه‌تر از نسخه پیشین با دو رنگ کروم سیقل‌خورده و کروم مات معرفی کرد و خطوط منحنی و برش‌خورده آن با سبک طراحی جدید و خطوط بدنه محصولاتش هماهنگ شده.

سال ۲۰۲۱ لوگوی جدید‌ پژو منتشر شد. همانطور که حدس می‌زدم برگرفته از لوگوی ۱۹۶۰ بصورت تک‌رنگ سیاه و سفید روی قابی با فرم سپر.

طراحی یک برند آشنا و منسجم نیازمند زمان زیادی است تا به پختگی کامل برسد.
پژو از با سابقه‌ترین خودروسازان جهان است و با وجود تغییرات بسیار در فرم و شکل نشان و قاب‌هایش ، هویت خود را ثابت حفظ کرده و از یک سمبل واحد (شیر) استفاده می‌کند. از طرفی تغییرات زیاد لوگو شاید نشان دهنده زنده بودن برند و پویایی آن باشد اما مشکلاتی مثل تنوع بالای نمونه‌های طراحی شده در گذر زمان باعث کمرنگ‌شدن وحدت وجودی یک برند می‌شود.

من را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
redl.ink/arian