بوم مدل کسب و کار علی بابا

علی بابا چیست و چه کار می کند؟

گروه شرکت های علی بابا، یک کمپانی اینترنتی چینی است که شامل یک سری کسب و کارهای تحت وب می شود. مهم ترین عنصر این شرکت، فروشگاه های آنلاینش است.

تائوبائو (Taobao) یکی از این فروشگاه هاست که فعالیت مانند eBay دارد. نام دیگری، تیمال (Tmall) است و ویژه عرضه کالاهای برندهای بزرگ، مانند اپل است. و جوهواسوان (Juhuasuan) که کالاهای روزمره را ارائه می کند.

این کمپانی بزرگ، از سیستم پرداختی مشابه PayPal، اما ویژه خود که AliPay نام دارد، استفاده می کند. همچنین سرمایه گذاری هایی در بخش های استریم آنلاین ویدئو، پیام رسانی موبایل و پردازش ابری انجام داده است.

آیا علی بابا «آمازون چین» است؟

نه دقیقاً. برخلاف آمازون، علی بابا خودش کالا را به مصرف کننده نهایی نمی رساند. بلکه مانند بازار بزرگی برای عرضه کالای تجار و کمپانی های بزرگ است. علی بابا سود خودش را از طریق قرار دادن آگهی های مبتنی بر سرچ با استفاده از لغات کلیدی (مثل گوگل) یا دریافت حق کمیسیون به دست می آورد.

همچنین این شرکت، با فروش حق عضویت ویژه، سرویس های پردازش ابری و دسترسی به اطلاعات درآمد قابل توجهی را کسب می کند.

مغز متفکر علی بابا کیست؟

جک ما (Jack Ma)، کسی است که علی بابا را بنیان نهاد. او که یک معلم انگلیسی بازنشسته است، شرکت خود را به سال ۱۹۹۹ در آپارتمانش در شهر هانگ ژو تأسیس کرد. سواد او به اندازه یک متخصص کامپیوتر معمولی هم نیست. او تا سال ۱۹۹۵ از اینترنت استفاده نمی کرد و البته هنوز هم کدنویسی بلد نیست.

با این وجود، او مغر اقتصادی خوبی دارد به طوری که توانست طی چند سال پس از سال ۲۰۰۰ میلادی، eBay را از عرصه رقابت در چین خارج کند. وی همچنین تأثیر زیادی بر فعالیت های شرکت می گذارد. این در حالی است که آقای ما، دیگر ریاست کمپانی خودش را برعهده ندارد.

مهره های کلیدی این کمپانی چه کسانی هستند؟

یاهو، یک پنجم سهام علی بابا را در اختیار دارد و منتظر است تا با عرضه عمومی سهام این شرکت، سود بادآورده ای را به جیب بزند. با فروش ۱۲۰ میلیون سهم علی بابا طی عرضه اولیه، ۸٫۳ میلیارد دلار بدون احتساب مالیات، عاید یاهو می شود. پس از آن نیز ۱۶٫۳ درصد برایش باقی می ماند که همراه با رشد علی بابا افزایش می یابد. شرکت ژاپنی Softbank نیز که مالک اپراتور Sprint است، بیشترین مقدار سهام علی بابا را با ۳۲٫۴ درصد در اختیار دارد و سود بسیاری را پس از عرضه سهام کسب خواهد کرد.

البته با وجود این سرمایه گذاری های عظیم، شرکت یاهو و Softbank نقش زیادی در فعالیت های کمپانی علی بابا ندارند و کار نظارت و اجرای برنامه ها را به گروهی از متخصصان به نام Alibaba Partnetship واگذار کرده اند.

کمپانی Alibaba Partnetship چیست و چه می کند؟

این گروه، از کارمندان دائمی علی بابا از جمله آقای ما و دست راست او آقای جو تسای (Joe Tsai) که کنترل کاملی بر فعالیت های شرکت دارد، تشکیل شده است. البته این کمپانی هیئت مدیره ای نیز دارد اما اکثریت اعضای آن توسط Alibaba Partnetship انتخاب می شوند و اینگونه، این گروه، بدون دخالت سهام داران خارج از آن، کمپانی را مدیریت می کند.

آیا سرمایه گذاران باید از این نوع ساختار نگران باشند؟

چنین ساختاری بسیار غیرعادی است. ساختار مبتنی بر مشارکت توسط بورس هنگ کنگ رد شده بود و این طور شد که علی بابا از وال استریت سر در آورد. با توجه به آنچه که در راهنمای عملکرد کمپانی ذکر شده، اعضای گروه مشارکت باید سهام قابل توجهی در علی بابا داشته باشند و هیچ اشاره ای به مقدار آن نشده است.

پروفسور لوسیان بِچاک (Lucian Bebchuk)، از اساتید دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد در این باره اظهار داشته که در این ساختار، شرکا می توانند بخشی از سهام خود را خارج کنند و به روش هایی که برای سهام داران غیرمتعارف است، بر کمپانی تأثیر بگذارند. برای مثال، جک ما، پلتفرم مالی علی بابا یعنی AliPay را که به سرعت در حال رشد است، در سال ۲۰۱۱ با یکی دیگر از شرکت های خودش ادغام کرد که موجب عصبانیت یاهو شد. در هر صورت، یاهو و Softbank که بیشتر سهام علی بابا را در اختیار دارند، از این شیوه مدیریت استقبال کرده اند.

بیخیال ریسک! چگونه می توان در این IPO شرکت کرد؟

در عرضه سهام علی بابا فقط در صورتی شرکت کنید که بسیار پولدار باشید. در غیر این صورت ریسک خیلی بزرگی است. این سهام به صندوق های تأمینی (گروه های مشارکتی سهام داران با ریسک پذیری بالا) و صندوق های متقابل (صندوق های سرمایه گذاری که به صورت حرفه ای و منظم مدیریت می شود) و اشخاص حقیقی که در ابعاد بزرگ سرمایه گذاری می کنند عرضه خواهد شد.

ممکن است در ابتدای کار، ارزش سهام پایین باشد اما این تقاضاست که همه چیز را تعیین می کند. پیش بینی شده که هر سهم علی بابا سریعاً به مرز ۶۶ تا ۶۸ دلار، یعنی بالاتر از حد IPO برسد. برای مثال، هر سهم توییتر در ابتدای عرضه سهام، ۲۶ دلار بود. اما به دلیل تقاضای بسیار زیاد، در ماه نوامبر به ۴۵ دلار رسید. فراموش نکنید که در صورت سرمایه گذاری، بهتر است آن را به چشم یک برنامه بلند مدت بنگرید و قبل از هر کار، دفترچه راهنمای عملکرد علی بابا را با دقت بخوانید.

برنامه بعدی علی بابا چیست؟

رشد سرسام آور این شرکت در چین، عدم پسرفت و قدرت آن را نشان می دهد. پس از چین نیز، علی بابا نقشه هایی را برای رقابت در بازار آمریکا در سر می پروراند. در طول همین تابستان، این کمپانی ۱۱ پلتفرم بزرگ برای اتصال تاجران و فروشندگان بزرگ به خرده فروشان و بوتیک ها طراحی کرده است.

آقای ما، در رابطه با توسعه علی بابا پس از عرضه عمومی اولیه سهام این شرکت، گفته است: «پس از عرضه عمومی سهام در آمریکا، شرکت را با قدرت در اروپا و آمریکا گسترش خواهیم داد. زیرا در نهایت ما یک کمپانی چینی نیستیم، بلکه یک کمپانی اینترنتی هستیم که به طور اتفاقی در چین شکل گرفته.»

در تصویر زیر می توانید بوم مدل کسب و کار علی بابا را مشاهده نمایید:

منبع