چرا مادران باید به اکوکاردیوگرافی جنین اهمیت بدهند؟

دکتر محمدتقی مجنون فوق تخصص قلب کودکان، اتند مرکز طبی کودکان
آدرس اینستاگرام: Majnoon633@

یکی از پر اهمیت ترین نکات در بارداری انجام سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی قلب جنین در شکم مادر است. علت اهمیت این موضوع مخصوصا در ایران به این علت است که در ایران ازدواج فامیلی رواج دارد که این باعث افزایش میزان احتمال بیماری های ارثی می شود. نکته بعدی این است که، سقط قانونی در ایران مدت محدودی دارد و نسب به سایر کشور ها زمان کمتری وجود دارد. مادران بارداد باید در 18 الی 19 هفتگی به فوق تخصص قلب کودکان مراجعه کنند تا قلب کودک مورد بررسی قرار گیرد.

تشخیص زودهنگام بیماری های مادرزادی قلب

اکوکاردیوگرافی جنین، یک تکنیک غیرتهاجمی تصویربرداری اولتراسوند، نقش مهمی در ارزیابی ساختار و عملکرد قلب جنین دارد. به دلیل توانایی آن در تشخیص بیماری های مادرزادی قلبی (CHDs) و سایر ناهنجاری هایی که می تواند بر سلامت و رشد جنین تأثیر بگذارد، این روش برای مادران باردار توصیه می شود. در اینجا چهار دلیل قانع کننده وجود دارد که چرا مادران باید اکوکاردیوگرافی جنین را در نظر بگیرند:

تشخیص زودهنگام بیماری های مادرزادی قلب: اکوکاردیوگرافی جنین شناسایی CHD های اصلی را امکان پذیر می کند، که برای برنامه ریزی مراقبت های مناسب دوران بارداری و مداخلات پس از زایمان ضروری است. با تشخیص زودهنگام اختلالات قلبی، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی می توانند میزان بقا را بهبود بخشند و عوارض احتمالی را کاهش دهند. شناسایی این شرایط در رحم به متخصصان پزشکی اجازه می دهد تا استراتژی های مدیریتی جامعی را توسعه دهند که منجر به نتایج بهتری برای مادر و نوزاد می شود.

ارزیابی عملکرد قلب جنین: تکنیک های پیشرفته اکوکاردیوگرافی، مانند تصویربرداری داپلر بافتی (TDI) و اکوکاردیوگرافی ردیابی لکه (STE)، بینش های ارزشمندی را در مورد عملکرد میوکارد و دریچه در بیماری های مادرزادی و اکتسابی قلب ارائه می دهد. با ارزیابی عملکرد قلب جنین، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی می توانند درک جامعی از عملکرد قلب به دست آورند و مداخلات یا درمان های مناسب را برای بهینه سازی سلامت نوزاد برنامه ریزی کنند.

نظارت بر بارداری های پرخطر: اکوکاردیوگرافی جنین برای مادران دارای سابقه CHD، کودک قبلی مبتلا به بیماری قلبی، یا سایر عوامل خطر مانند دیابت بارداری، افزایش شفافیت نوکال یا یافته های غیر طبیعی سونوگرافی اهمیت ویژه ای دارد. نظارت منظم با استفاده از اکوکاردیوگرافی در بارداری های پرخطر به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اجازه می دهد تا هر گونه ناهنجاری قلبی بالقوه را به سرعت تشخیص دهند. این تشخیص زودهنگام مدیریت بهتر بارداری را تسهیل می کند و مراقبت مناسب برای مادر و نوزاد را تضمین می کند.

ارتباط با پیامدهای پس از تولد: مطالعات نشان داده اند که ارزیابی اکوکاردیوگرافی جنین از عملکرد دریچه سه لتی و بطن راست در سندرم هیپوپلاستیک قلب چپ با پیامدهای پس از زایمان، از جمله بقای بدون پیوند، ارتباط دارد. با درک عملکرد قلب قبل از تولد، متخصصان پزشکی می‌توانند چالش‌های احتمالی پس از زایمان را پیش‌بینی کنند و مداخلات یا درمان‌های مناسب را برنامه‌ریزی کنند و شانس زندگی سالم کودک را افزایش دهند.

ارزیابی رشد و تکامل جنین

اکوکاردیوگرافی جنین علاوه بر نقشی که در تشخیص بیماری های قلبی دارد، به ارزیابی رشد و نمو جنین نیز کمک می کند. عوامل متعددی مانند استرس مادران در دوران بارداری و علائم افسردگی می توانند بر نتایج عصبی-رفتاری در دوران کودکی تأثیر بگذارند. سرعت رشد جنین به عنوان یک واسطه بالقوه برای این پیامدها پیشنهاد شده است. اکوکاردیوگرافی جنین به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اجازه می دهد تا رشد و تکامل جنین را تحت نظر داشته باشند و اطلاعات ارزشمندی در مورد اینکه چگونه عوامل مختلف، از جمله استرس مادر، ممکن است بر سلامت نوزاد تأثیر بگذارد، ارائه می دهد.

بهبود دقت تشخیص و فواید برای بارداری های پرخطر

اکوکاردیوگرافی جنین به عنوان یک ابزار تشخیصی دقیق برای تشخیص CHD در جنین برجسته است. مطالعات نشان داده اند که بین نتایج اکوکاردیوگرافی جنین و پس از تولد در اکثر موارد تفاوت اندکی وجود دارد و تنها درصد کمی اختلافات جزئی یا عمده را نشان می دهد. این دقت تشخیصی بالا به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اجازه می دهد تا اطلاعات و توصیه های دقیقی را به والدین ارائه دهند و آنها را قادر می سازد تا تصمیمات آگاهانه در مورد سلامت کودک خود بگیرند.

علاوه بر این، اکوکاردیوگرافی جنین مزایای قابل توجهی برای بارداری های پرخطر دارد. مادران با سابقه CHD، فرزند قبلی مبتلا به بیماری قلبی، یا سایر عوامل خطر مانند دیابت بارداری یا یافته های غیرطبیعی سونوگرافی می توانند از نظارت منظم اکوکاردیوگرافی جنین سود زیادی ببرند. تشخیص زودهنگام نقایص قلبی به برنامه ریزی مناسب برای مراقبت های دوران بارداری و مداخلات پس از زایمان کمک می کند و در نتیجه نرخ بقای بهبود یافته و کاهش عوارض برای مادر و نوزاد را به همراه دارد.

اطمینان از بهترین مراقبت و نتایج ممکن

در نتیجه، اکوکاردیوگرافی جنین نقش حیاتی در تشخیص زودهنگام بیماری های مادرزادی قلب و ارزیابی عملکرد قلب جنین ایفا می کند. این ابزار ارزشمندی برای مادرانی است که دارای حاملگی های پرخطر یا سایر عوامل خطر هستند و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی را قادر می سازد تا بهترین مراقبت ها و نتایج ممکن را برای نوزادان خود ارائه دهند. اکوکاردیوگرافی جنین با شناسایی زودهنگام بیماری‌های قلبی، نظارت بر رشد و تکامل، بهبود دقت تشخیص و ارتباط با نتایج پس از زایمان، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی را قادر می‌سازد تا اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهند و در نتیجه نوزادان سالم‌تر و خانواده‌های شادتر به وجود بیایند.

https://www.who.int/

منابع:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34038649/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1595802/

https://www.semanticscholar.org/paper/de6df54b63b8950a688efeb8bae61c9e1f45cf72

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3539050/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31494840/

https://www.semanticscholar.org/paper/0f6b770bf5e15c0cc8d62d170f21eaa6dddede61