تاریخ ایران‌ باستان (۶)

دوازده خدای هیتی‌ها در یازلیکایا تریکه
دوازده خدای هیتی‌ها در یازلیکایا تریکه


Ø حکومت "هیتی[1]"‌ در آسیای صغیر

... شاخه‌ی غربی مهاجران آریایی سرانجام حکومت مستقل آریایی هیتی یا خیتی را بوجود آورد که با از میان برداشتن فرمانروایی میتانی، در نیمه‌ی دوم هزاره‌ی دوم پیش از میلاد بر سراسر شبه جزیره‌ی آناطولی مسلط شدند و گستره‌ی قلمروی خود را تا شمال بین‌النهرین گسترش دادند، شاخه‌های فرعی دیگری از این گروه در هزاره‌ی بعدی، اروپا تا اسکاندیناوی را در نوردیدند و آن فلات را فراگرفتند و نژآد آریایی اروپایی را بوجود آوردند، با نگاه به سالنامه‌های آشوری، هیتی‌ها در اوایل هزاره‌ی دوم پیش از میلاد بجز تسلط بر شبه جزیره‌ی آناطولی، بر سرزمین‌های فلسطین و سوریه نیز مسلط شدند، پایتخت ایشان "هات‌توماس" در منابع آشوری "کرخمیش[2]" در دامنه‌ی شمالی سلسله جبالی که به سوی دریای سیاه کشیده شده، در روستای کنونی "بُغاز کوی" واقع شده بود؛ زبان هیتی‌ها شاخه‌ای از زبان "هند و اروپایی" بود و ایشان از فرهنگ و تمدنی پیشرفته برخوردار بودند ایشان در هزاره‌ی دوم پیش از میلاد از قدرتمندترین حکومت‌های منطقه بشمار می‌آمدند که با در دست داشتن مناطقی آباد و ثروتمند، تحت فرمانروایی "سوپیلولیوماس[3]" در سال 1350 پیش از میلاد در قدرت به اوج خود رسیده بودند و به علت موقعیت خاص جغرافیایی و قرار گرفتن این حکومت بر سر راه‌های عمده‌ی شرق و غرب هیتی‌ها ار لحاظ اقتصاد بسیار پر رونقی را تجربه می‌نمدند، سرانجام آنان در نیمه‌ی اول هزاره‌ی دوم پیش از میلاد به دست آشوریان از میان برداشته شدند و شرایط را برای حکومت‌های محلی یونانی و ایرانی در آسیای ضعیر فراهم نمودند. ... (ادامه دارد)

[1] Hittites

[2] Karkhamish

[3] Suppiluliumas