کارهای‌ خوبی که ناصرالدین می‌توانست و نکرد!

کارِ خوب برای ایران را ناصرالدین شاه میتوانست به قوه استبداد، طول سلطنت و مکنت و ثروت صورت دهد که آن مرحوم هم کاری جز خودپسندی، حقد و حسد، آب انار خوردن، جماع کردن، سواری و شکار، کباب مرغ و دمبلان نداشت.
.
ناصرالدین شاه خیلی خیلی کار میتوانست بکند و هیچ نکرد. درصورتیکه سه مرتبه فرنگستان رفت و خودش هم بقدری عالم و فاضل بود تا بداند که پیشرفت‌های فرنگ را میشود به ایران منتقل کرد. اما او بدین امر میل نداشت! او رعیتِ خوار و مفلوک را میپسندید!
.
ناصرالدین شاه بقدری حقد و حسد داشت که مایل نبود کسی اظهار کند که من قد بلندتر از شما هستم در صورتیکه بلندتر بود! او میل نداشت کسی بگوید خطم بهتر از شماست درحالیکه بسیار اعلی‌تر بود! حتی میل نداشت کسی در خانه خودش در یک شب سه مرتبه با زن خودش جماع کند! اگر میدانست خشمگین میشد! باری یک حقد و حسدی داشت که در عالم نظیر آن ممکن نمیشود.
.
ناصرالدین شاه در پنجاه سال سلطنت خود اگر سالی یک قانون و قاعده نیکو جاری کرده بود اکنون دارای پنجاه قانون بودیم؛ ناصرالدین شاه اگر سالی ده فرسنگ راه آهن کشیده بود اکنون دارای پانصد فرسنگ راه آهن بودیم؛ اگر سالی یک کرور پس‌انداز کرده بود اکنون پنجاه کرور پول داشتیم که البته اگر سیصد کرور هم بود مظفرالدین شاه به سیدبحرینی و امیر بهادر و ناصر همایون و فرنگیان داده بود.
.
هرگیلاس آب معدنی نحس و نجس کنترکسویل کرورها برای ملت ایران تمام شد. "اشاره به اقامت مظفرالدین شاه در شهر کنترکسویل فرانسه که در ۱۲۷۹ خ به توصیه پزشکان و برای استفاده از چشمه‌های آب گرم طبيعی شهر کنترکسویل فرانسه جهت معالجه درد دست و پا و اعصاب با شماری از همراهان و رجال قاجاری به این شهر سفر کرد."
.
من مغرض نیستم که در روزنامه* خودم که کسی نمیخواند حتی اولاد خودم، مزخرف بنویسم؛ هرچه را میبینم مینویسم؛ خوب را خوب و بد را بد.

* روزنامه: دفتر خاطرات روزانه
.
منبع
روزنامه خاطرات عین السلطنه، جلد سوم