کوتاه نوشته‌های زن؛ زندگی، آزادی(۶)

در متون حقوقی ساسانیان می‌خوانیم اگر پدری عمدا از انجام وظیفه‌ی خود نسبت به دخترش کوتاهی ورزد، مثلا از روی امساک و یا بیم از دست دادنش وی را به موقع شوهر ندهد یا اگر در اولین فرصت موفقیتی حاصل نگشت [پدر] دیگر مجاهدتی در این باره نمی‌کرد؛ در این صورت دختر می‌تواند به میل خود و حتی بدون اجازه‌ی پدر به ازدواج "غیرمشروع" تن در دهد که از لحاظ حقوقی به این دختر "خودسرای زن" می‌گفتند؛ حتی با انجام اینکار باز حقوق پشتیبان دختر بود و مانع از آن می‌شد که عملش عواقب وخیمی برای وی از پی‌داشته باشد؛ هزینه‌ی معاش و سهم ارث نیز برای وی باقی می‌ماند تنها در صورتی که دختر نمی‌توانست از ادامه‌ی رابطه‌ی نامشروعش، من‌بعد، اجتناب ورزد پدر مجاز بود که در مقدار سهم ارث وی تقلیل قائل شود. کودکانی که فرزندان رابطه‌ی آزاد به شمار می‌رفتند نخست تحت سرپرستی مادرشان در خانه‌ی پدربزرگ مادریشان رشد و تربیت می‌یافتند و در صورتی که کودک دختر بود پدربزرگ حتی وظیفه داشت از سن معینی برای وی وجهی به طور مقرری "یومیه" تعین کند. این چنین دختری دارای نصف سهم‌ارث دختر قانونی را دارا بود؛ تنها اگر مادر چنین کودکی که ثمره‌ی "عشق‌آزاد" به شمار می‌رفت، شوهر می‌کرد، دیگر خود مسئولیت پرستاری کامل از فرزند غیرقانونی خویش را عهده داشت نه پدربزرگ مادری کودک. سعی می‌شد که مسئله فرزندان روابط عشق آزاد در صورتی که مادرشان از خانواده‌های سرشناس و اشرافی بود، محرمانه حل شود و این کودک را نیز به لقب پر لطف "پیک‌خدایان" می‌نامیدند؛ در مواردی که مادر این "پیک‌خدایان" توانایی مالی نگهداری کودک خود را نداشت، تهیه‌ی وسایل خوراک و پوشاک مادر و فرزندش تا زمان بلوغ وی به عهده پدر بود. (نگاه کنید به: کریستیان بارتلمه، زن در حقوق ساسانی، ترجمه‌ی محمدحسن-ناصرالدین صاحب‌الزمانی، تهران. ۱۳۳۷ص۴۹-۵۰) و (نگاه کنید به: ستاری، جلال.۱۳۹۸ کتاب سیمای زن در فرهنگ ایران. ص۲۲)

در لینک زیر کوتاه نوشته‌های زن؛ زندگی، آزادی بعدی را نیز مطالعه فرمائید.