آموزش توکنومیک و مطالعه موردی ApeCoin

از سپتامبر تا دسامبر سال 2021 همه چیز در بازار کریپتو سودآور بود و فعالان این بازار بواسطه پلتفرم هایی مانند Olympus DAO و Time Wonderland سودهای زیادی از yield farming به دست می آوردند ولی این دوران سودآوری آنچنان طول نکشید. برخی از سرمایه گذاران به خیال اینکه این پروتکل ها تا ابد به سوددهی خود ادامه می دهند با شکست این پروژه ها، سرمایه خود را از دست دادند.
چه می شود اگر به شما بگویم که این ماجرا به تک تک پروژه های کریپتو مربوط می شود. از بیت کوین، اتریوم و آوالانچ گرفته تا time wonderland، دوج کوین و شیبا اینو. درک محرک های عرضه یکی از حیاتی ترین جنبه های تجزیه و تحلیل پروتکل ها می باشد تا به واسطه این تحلیل ها جلوی ضررهای آینده را بگیریم.

محرک های عرضه

چه عاملی قیمت ارزهای دیجیتال را تعیین می کند؟ عرضه و تقاضا. در طول دوره های صعودی، تقاضا چیزی است که باعث تغییر قیمت می شود. هنگامی که تقاضا افزایش پیدا می کند، قیمت نیز انگیزه ی رشد پیدا می کند. وقتی در دوره های نزولی هستیم چطور؟ هنگامی که تقاضا کاهش می یابد، یعنی کسی علاقه ای به خرید ندارد بنابراین با وجود نبودن خریدار قیمت انگیزه رشد ندارد و کاهش پیدا می کند.
در پاراگراف بالا فرض براین بود که عرضه ثابت است، اما در بازار ارزدیجیتال اینطور نیست. در طول دوره های صعودی، تنها عاملی که هر بار کنار گذاشته می شود، عرضه است. وقتی تعداد افزایش می یابد هیچ کس به پیامدهای عرضه در آینده اهمیت نمی دهد. بلکه سرمایه گذاران فقط به این موضوع اهمیت می دهند که سود 10 برابری یا 20 برابری بعدی را بگیرند.
اما ماجرا به همینجا ختم نمی شود. چند نفر از ما که در این بازار فعالیت می کنیم بعد از گرفتم سود 10 برابری از یک توکن، دچار طمع شدیم و در بازار نزولی با وجود 90 درصد سقوط هنوز توکن مورد نظر را در کیف پولمون نگه داشتیم. به امید بازار گاوی بعدی تا قیمت دوباره به جایگاه گذشته خودش برگردد. البته ناراحت نباشید این ماجرا قدمتی به درازای طول تاریخ دارد.
در طول بازارهای نزولی، درک پویایی عرضه ارزهایی که در حال سرمایه گذاری هستید بسیار مهم است. احتمال این وجود دارد که ICO ای که به تازگی روی آن سرمایه گذاری کرده اید، دوره هایی از تورم شدید را در سال های اولیه پروژه ببیند. وقتی عرضه به صورت تصاعدی افزایش می یابد و تقاضا کاهش پیدا می کند چه اتفاقی می افتد؟ دانستن میزان عرضه ی در گردش و اینکه از کجا می آید، دانشی ایجاد می کند که 99 درصد هولدرها نمی دانند.

مطالعه موردی توکنومیک پروژه Apecoin

هنگام تجزیه و تحلیل توکنومیک یک پروتکل، عواملی وجود دارد که باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند: تخصیص توکن، ارزش بازار کاملاً رقیق شده، چارت یا جدول عرضه توکن، برنامه های واگذاری و تورم.

تخصیص توکن یا Token Allocation

رایج ترین روش تحلیل توکنومیک از طریق بررسی تخصیص توکن است. معمولا این اطلاعات در وب سایت یا وایت پیپر پروژه موجود است. تخصیص توکن به ما نشان می دهد که چه کسانی توکن ها را دریافت می کنند و چقدر می گیرند. مهمترین بخشی که باید در تخصیص توکن بررسی شود، مقدار توکنی است که به VC ها و تیم پروژه واگذار شده است.
با مقداری فکر در مورد این موضوع متوجه می شویم، کسانی که به احتمال زیاد توکن را سریعا می فروشند، VCهای یک پروژه هستند. کمترین احتمال فروش، خزانه‌داری و پاداش‌های استیکینگ است. مقداری از ارزهای پروژه به رشد و ساخت پروژه اختصاص داده شده اند. اگر بخش عمده ای از توکن ها به VC ها اختصاص داده شود، یک پرچم قرمز برافراشته می شود.

ارزش بازار کاملا رقیق شده یا Fully Diluted Market Cap

هنگامی که به آمار یک پروتکل نگاه می کنید، دو شاخص ارزش بازار به شما نشان داده می شود: ارزش بازار و ارزش بازار کاملاً رقیق شده. ارزش بازار و ارزش بازار کاملاً رقیق شده معیارهایی هستند که برای ارزش گذاری ارزش بازار پروژه استفاده می شوند. یکسان قلمداد کردن این دو مورد یا استفاده از یکی در مقابل دیگری، یک اشتباه مرگبار است.
ارزش بازار، ارزش پروتکل را با ضرب تعداد توکن های موجود در گردش در قیمت اندازه گیری می کند.
ارزش بازار کاملاً رقیق شده ارزش یک پروتکل را با ضرب حداکثر عرضه یک توکن در قیمت اندازه گیری می کند.
در مورد Apecoin، حداکثر عرضه یک میلیارد APE است. با این حال، تقریباً 368.66 میلیون APE در گردش می باشد.

چارت یا جدول عرضه توکن: صدور و واگذاری یا Issuance and Vesting

تصویر زیر چارت عرضه توکن Apecoin را نشان می دهد. چارت های عرضه، تجسم نرخ تورم، تخصیص و برنامه‌های واگذاری توکن‌ها هستند. همه توکن ها بلافاصله آزاد نمی شوند. پروژه‌ها دارای نرخ‌های انتشار و زمان‌بندی واگذاری برای گسترش عرضه هستند و با همین روش از سرمایه‌گذاران محافظت می‌کنند.

صدور یا انتشار توکن

انتشار و تورم دو مفهومی هستند که در کنار هم استفاده می شوند. Ape coin دارای عرضه 292 میلیون توکن است، با این حال تا سال 2025 یک میلیارد توکن در گردش خواهد بود، بنابراین این پروژه انتشار توکن خود را بر طبق عرضه ثابت برنامه ریزی کرده است. اَپ کوین دارای فرایند انتشار ثابت می باشد که طبق زمان بندی هر ماه مقداری ثابت از توکن ها آزاد می شوند و در اختیار سرمایه گذاران گذاشته می شود.

برنامه ی زمانبندی شده ی واگذاری یا اعطای توکن

زمان‌بندی ‌های اعطا، تاریخ‌ های از پیش تعیین‌شده‌ ای هستند که تعیین می‌ کنند چه زمانی توکن ها آزاد شوند تا در اختیار صاحبانشان قرار گیرند. برنامه‌های واگذاری برای محافظت از پروتکل و سرمایه‌گذاران آن استفاده می‌شود. حامیان اولیه پروژه ها (شرکت های VC) با قیمت کمتری نسبت به عموم سرمایه گذاری می کنند. اگر آنها بتوانند با 0.01 دلار سرمایه گذاری کنند و زمانی که ICO پروژه در 1.00 دلار است، همه توکن ها را تخلیه کنند، یک ریزش شدید اتفاق خواهد افتاد. VC ها نه تنها بازدهی نامعقول و بالایی دارند، بلکه به پروژه و سرمایه گذاران آن نیز آسیب خواهند رساند.
غالب ترین نوع برنامه اعطا که مورد استفاده قرار می گیرد، برنامه آزادسازی خطی است. برنامه خطی به این معنی است که توکن ها در یک دوره معین (روز، ماه، فصل یا سال) در قسمت های مساوی منتشر می شوند.
نوع دیگر، برنامه‌هایی هستند که اصطلاحا به آن cliff گفته می شود. این برنامه ها، دوره های زمانی ای هستند که هیچ توکنی در آن بازه آزاد نمی شود. برخی از پروژه ها در ابتدا یک کلیف 12 ماهه دارند. سایرین در ماه اول 10٪ توکن های قفل شده را آزاد می کنند و به دنبال آن یک کلیف چهار ماهه رخ می دهد.
دانستن اینکه این توکن‌ها چه زمانی عرضه می‌شوند، چه تعداد هستند و اینکه متعلق به چه کسانی هستند، اطلاعات ارزشمندی است که برای تصمیم‌گیری به آنها نیاز داریم.

تورم

تورم قاتل مخفی هر پروژه ای است. افزایش عرضه به آرامی و آهسته ارزش واقعی دارایی های شما را کاهش می دهد. یا در برخی موارد، بسیار سریع. به یاد داشته باشید، Apecoin از یک برنامه اختصاصی خطی استفاده می کند که توکن های جدید را در شانزدهم هر ماه منتشر می کند.

بیایید به این تورم و مقدار آن نگاهی بیاندازیم:

قبل از اینکه شروع به نوشتن این مقاله کنم، قصد داشتم به بررسی توکن APE بپردازم و توکنومیک این پروژه را بررسی کنم. اما تصمیم گرفتم همه اطلاعات بدست آمده را به عنوان مقاله ای جامع بنویسم تا شما هم با این روند آشنا شوید. امیدوارم مفید باشه و بتونید تو تحلیلاتون از این اطلاعات استفاده کنید.