ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) چیست؟

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

هشدار خبری ۹ مارس ۲۰۲۲: پرزیدنت بایدن فرمان اجرایی را امضا کرد که به سازمان‌های دولتی مختلف موظف شد چارچوب‌ها و پیشنهادهای سیاستی را برای افزایش مقررات و «توسعه مسئولانه» ارزهای دیجیتال ایجاد کنند. این دستور شامل ارزیابی زیرساخت مورد نیاز برای صدور CBDC ایالات متحده است.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی، توکن‌های دیجیتالی هستند، مشابه ارزهای دیجیتال، که توسط بانک مرکزی صادر می‌شوند. آنها به ارزش پول فیات آن کشور وابسته هستند.

بسیاری از کشورها در حال توسعه CBDCها هستند و برخی حتی آنها را اجرا کرده اند. از آنجایی که بسیاری از کشورها در حال تحقیق در مورد راه های انتقال به ارزهای دیجیتال هستند، مهم است که بدانیم آنها چیست و چه معنایی برای جامعه دارند.

آشنایی با ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

پول فیات یک ارز صادر شده توسط دولت است که توسط کالاهای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمی شود. این نوعی مناقصه قانونی در نظر گرفته می شود که می تواند برای مبادله کالا و خدمات مورد استفاده قرار گیرد. به طور سنتی، پول فیات به شکل اسکناس و کوین عرضه می‌شد، اما فناوری به دولت‌ها و مؤسسات مالی اجازه می‌دهد تا پول فیات فیزیکی را با مدلی مبتنی بر اعتبار تکمیل کنند که در آن مانده‌ها و تراکنش‌ها به صورت دیجیتالی ثبت می‌شوند.

ارز فیزیکی هنوز به طور گسترده رد و بدل و پذیرفته می شود. با این حال، برخی از کشورهای توسعه یافته کاهش قابل توجهی را در استفاده از آن تجربه کرده اند و این روند در طول همه گیری COVID-19 تسریع شد.

معرفی و تکامل فناوری ارزهای دیجیتال و بلاک چین، علاقه بیشتری به جوامع بدون پول نقد و ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. بنابراین، دولت‌ها و بانک‌های مرکزی در سراسر جهان در حال بررسی امکان استفاده از ارزهای دیجیتالی تحت حمایت دولت هستند. زمانی که و اگر اجرا شوند، این ارزها از ایمان و حمایت کامل دولتی که آنها را منتشر کرده است، درست مانند پول های فیات برخوردار خواهند بود.

اهداف ارزهای دیجیتال بانک مرکزی

در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر، بسیاری از مردم به خدمات مالی دسترسی ندارند. تنها در ایالات متحده، ۵ درصد از بزرگسالان حساب بانکی ندارند. ۱۳ درصد دیگر از بزرگسالان ایالات متحده دارای حساب بانکی هستند اما از خدمات جایگزین گران‌قیمت مانند حواله، وام های روز پرداخت و خدمات نقدینگی چک استفاده می کنند.

هدف اصلی CBDC ها ارائه حریم خصوصی، قابلیت انتقال، راحتی، دسترسی و امنیت مالی به مشاغل و مصرف کنندگان است. CBDCها همچنین می‌توانند تعمیر و نگهداری مورد نیاز یک سیستم مالی پیچیده را کاهش دهند، هزینه‌های تراکنش بین‌مرزی را کاهش دهند و گزینه‌های کم‌هزینه‌تری را برای افرادی که در حال حاضر از روش‌های انتقال پول جایگزین استفاده می‌کنند، فراهم کنند.

CBDC همچنین ابزارهایی را برای بانک مرکزی یک کشور برای اجرای سیاست های پولی برای ایجاد ثبات، کنترل رشد و تأثیرگذاری بر تورم فراهم می کند. ارزهای دیجیتال بانک مرکزی همچنین خطرات استفاده از ارزهای دیجیتال را به شکل فعلی کاهش می دهد. ارزهای دیجیتال بسیار نوسان هستند و ارزش آنها دائماً در نوسان است. این نوسانات می تواند باعث استرس مالی شدید در بسیاری از خانوارها شود و بر ثبات کلی یک اقتصاد تأثیر بگذارد.

CBDCها که توسط دولت حمایت می شوند و توسط یک بانک مرکزی کنترل می شوند، وسیله ای پایدار برای مبادله ارز دیجیتال برای خانوارها، مصرف کنندگان و کسب و کارها فراهم می کنند.

انواع CBDC ها

دو نوع CBDC وجود دارد، عمده فروشی و خرده فروشی. CBDC های عمده فروشی در درجه اول توسط موسسات مالی استفاده می شوند. CBDC های خرده فروشی توسط مصرف کنندگان و کسب و کارها مانند، اشکال فیزیکی ارز استفاده می شود.

CBDC های عمده فروشی

CBDCهای عمده فروشی مشابه نگهداری ذخایر در بانک مرکزی هستند. بانک مرکزی به موسسه حسابی اعطا می کند تا وجوه سپرده گذاری کند یا از آن برای تسویه نقل و انتقالات بین بانکی استفاده کند. سپس بانک‌های مرکزی می‌توانند از ابزارهای سیاست پولی مانند ذخایر الزامی یا سود موجودی ذخیره برای تأثیرگذاری بر وام‌دهی و تعیین نرخ‌های بهره استفاده کنند.

CBDC های خرده فروشی

CBDC های خرده فروشی، ارزهای دیجیتالی تحت حمایت دولت هستند که توسط مصرف کنندگان و مشاغل مورد استفاده قرار می گیرند. CBDC های خرده فروشی ریسک واسطه را حذف می کنند – این خطر که صادرکنندگان ارز دیجیتال خصوصی ممکن است ورشکسته شوند و دارایی های مشتریان را از دست بدهند.

دو نوع CBDC خرده فروشی وجود دارد. آنها در نحوه دسترسی و استفاده کاربران از واحد پول خود متفاوت هستند:

• CBDC های خرده فروشی مبتنی بر توکن با کلیدهای خصوصی/عمومی قابل دسترسی هستند. این روش اعتبارسنجی به کاربران اجازه می دهد تا تراکنش ها را به صورت ناشناس انجام دهند.
• CBDC های خرده فروشی مبتنی بر حساب برای دسترسی به یک شناسه دیجیتالی نیاز دارند

مسائل مربوط به آدرس دهی و ایجاد CBDCها

فدرال رزرو گزارشی را در مورد مسائلی که معتقد است CBDC با آن روبرو می شود، و مسائلی که باید قبل از طراحی و اجرای موفقیت آمیز آن مورد توجه قرار گیرند، منتشر کرده است.

مسائلی که توسط CBDC ها مورد توجه قرار گرفته است

• عاری از ریسک اعتباری و نقدینگی
• بهبود پرداخت های فرامرزی
• از نقش بین المللی دلار حمایت می کند
• شمول مالی
• دسترسی به عموم مردم را گسترش می دهد

مسائلی که نیاز به رسیدگی دارند

• ساختار مالی تغییر می کند
• ثبات سیستم مالی
• نفوذ سیاست پولی
• حریم خصوصی و حفاظت
• امنیت سایبری

مسائل مربوط به آدرس های CBDC توضیح داده شده است

یک CBDC خطر شخص ثالث رویدادهایی مانند ورشکستگی یا اجرا شدن بانک را از بین می برد. هر گونه ریسک باقیمانده که در سیستم باقی می ماند بر عهده بانک مرکزی است.

هزینه های بالای مبادلات فرامرزی را می توان با کاهش سیستم های پیچیده توزیع و افزایش همکاری های قضایی بین دولت ها کاهش داد.

دلار همچنان پر استفاده ترین ارز در جهان است.۶ یک CBDC ایالات متحده می تواند موقعیت مسلط خود را حمایت و حفظ کند.

هزینه اجرای ساختار مالی در یک کشور را برای دسترسی مالی به جمعیت بدون بانک حذف می کند.

CBDC ها می توانند ارتباط مستقیمی بین مصرف کنندگان و بانک های مرکزی برقرار کنند و در نتیجه نیاز به زیرساخت های گران‌قیمت را از بین ببرند.

مسائلی که CBDC ایجاد می کند توضیح داده شده است

ساختار مالی ایالات متحده می تواند به شدت تغییر کند. اینکه چگونه یک تغییر بر هزینه‌های خانوار، سرمایه‌گذاری، ذخایر بانکی، نرخ بهره، بخش خدمات مالی یا اقتصاد تأثیر می‌گذارد، ناشناخته است. اثرات تغییر به CBDC بر ثبات سیستم مالی ناشناخته است. برای مثال، ممکن است نقدینگی بانک مرکزی کافی برای تسهیل برداشت در طول بحران مالی وجود نداشته باشد.

بانک‌های مرکزی سیاست‌های پولی را برای تأثیرگذاری بر تورم، نرخ بهره، وام‌دهی و مخارج اجرا می‌کنند که به نوبه خود بر نرخ اشتغال تأثیر می‌گذارد. بانک های مرکزی باید اطمینان حاصل کنند که ابزارهای مورد نیاز برای تأثیرگذاری مثبت بر اقتصاد را دارند.

حفظ حریم خصوصی یکی از مهم‌ترین محرک‌های پشت سر ارزهای دیجیتال است. CBDCها به میزان مناسبی از نفوذ مقامات برای نظارت بر جرایم مالی نیاز دارند. نظارت نیز مهم است زیرا از تلاش‌ها برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم حمایت می‌کند.

همانطور که چندین بار شاهد بوده ایم، ارزهای دیجیتال هدف هکرها و سارقان قرار گرفته اند. یک ارز دیجیتال صادر شده توسط بانک مرکزی احتمالاً همان جمعیت دزد را جذب می کند، بنابراین تلاش برای جلوگیری از نفوذ سیستم و سرقت دارایی ها و اطلاعات باید قابل توجه باشد.

CBDC ها در مقابل ارزهای دیجیتال

اکوسیستم های ارزهای دیجیتال نمایی اجمالی از یک سیستم ارز جایگزین را ارائه می دهند که در آن مقررات دست و پاگیر شرایط هر تراکنش را تعیین نمی کند. تکثیر یا جعل آنها سخت است و با مکانیسم‌های اجماع که از دستکاری جلوگیری می‌کند محافظت می‌شوند. ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به گونه ای طراحی شده اند که شبیه ارزهای رمزنگاری شده باشند، اما ممکن است به فناوری بلاک چین یا مکانیزم های اجماع نیاز نداشته باشند.

علاوه بر این، ارزهای رمزپایه تنظیم نشده و غیرمتمرکز هستند. ارزش آنها توسط احساسات سرمایه‌گذار، استفاده و علاقه کاربر تعیین می شود. آن‌ها دارایی‌های بی‌ثباتی هستند که برای سفته‌بازی مناسب‌تر هستند، و این باعث می‌شود آنها را نامزدی برای استفاده در یک سیستم مالی که به ثبات نیاز دارد، بعید تبدیل کند. CBDC ها ارزش ارز فیات را منعکس می کنند و برای ثبات و ایمنی طراحی شده اند.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در یک نگاه

بسیاری از بانک‌های مرکزی برنامه‌های آزمایشی و پروژه‌های تحقیقاتی برای تعیین قابلیت و قابلیت استفاده از CBDC در اقتصاد خود دارند. تا مارس ۲۰۲۲، ۹ کشور و منطقه وجود داشت که CBDCs را راه‌اندازی کرده بودند.

• باهاما
• آنتیگوا و باربودا
• سنت کیتس و نویس
• مونسرات
• دومینیکا
• سنت لوسیا
• سنت وینسنت و گرنادین ها
• گرانادا
• نیجریه

۸۰ کشور دیگر با ابتکارات و پروژه های CBDC در دست اجرا هستند.

در فوریه ۲۰۲۲، بانک مرکزی هند اعلام کرد که روپیه دیجیتال را تا پایان سال ۲۰۲۳ معرفی خواهد کرد.

جامائیکا اولین دسته از CBDC خود را در آگوست ۲۰۲۱ تولید کرد. انتظار می رود بانک جامائیکا CBDC خود را در سال ۲۰۲۲.۱۰ راه‌اندازی کند.

Riksbank سوئد پس از کاهش استفاده از پول نقد، شروع به توسعه نسخه الکترونیکی کرون (به نام e-krona) کرد.

ایالات متحده در حال بررسی CBDC ها برای بهبود سیستم پرداخت داخلی، افزایش کارایی و کاهش هزینه ها است.

بانک انگلستان (BoE) هنوز در حال بررسی ادغام CBDC در سیستم مالی خود است.

بانک کانادا (BOC) به تحقیق در مورد اجرای CDBC ادامه می دهد.

منبع :