دیفای{DeFi}: کاربرد ها و چالش ها

امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) یا همان دیفای به مجموعه ای از برنامه های کاربردی اشاره دارد که می توانند امور مالی مهمی مانند دریافت وام و معاملات مالی را به صورت غیر متمرکز و بدون نیاز به واسطه انجام دهند. به عبارت دیگر، دیفای یک پروژه نیست، بلکه یک اکوسیستم از صدها پروژه گوناگون است که همه آنها خدمات مالی غیر متمرکز ارائه می دهند.

مدت هاست که بانک ها و سازمان های متمرکز بر دنیای مالی تسلط دارند. امروزه اگر بخواهید وام بگیرید، خرید و فروش کنید و یا اقساط و مالیات خود را پرداخت کنید، مجبور هستید به بانک، دولت یا دیگر سازمان های متمرکز مراجعه کنید. در تمام جهان، مردم هر لحظه به دولت ها اعتماد می کنند با این فرض که دولت ها پاک هستند و با کمک آنها از ارزش پول های ملی محافظت می شود. مردم دنیا به بانک ها اعتماد می کنند با این فرض که امانتدار درست کار پول هایشان هستند. هر لحظه به شرکت های واسطه اعتماد می کنند با این امید که خدمات مالی بدون نقص دریافت کنند.

اما تاریخ نشان داده است واسطه های متمرکز(CeFi) می توانند مرتکب فساد یا خطای غیرعمدی شوند. حوزه امور مالی غیرمتمرکز آمده است تا با استفاده از بلاک چین و مفهوم عدم تمرکز، فساد، خطای غیرعمدی و نیاز به اعتماد متمرکز را از بین ببرد.

همچنین می توانیم دیفای را این گونه تعریف کنیم: جنبشی برای ایجاد یک اکوسیستم خدمات مالی متن باز، بدون نیاز به مجوز و شفاف که برای همه قابل دسترسی است و بدون واسطه مرکزی کار می کند. به این ترتیب، کاربر کنترل کامل بر دارایی خود دارد و با اکوسیستم از طریق برنامه های غیرمتمرکز (Dapp ها) ارتباط برقرار می کند.

دیفای با هدف بزرگی که دارد می تواند در کنار بلاک چین به عنوان یکی از نوآوری های امیدوار کننده عصر دیجیتال در نظر گرفته شود.

مزایای اصلی دیفای چیست؟

دنیای مالی سنتی به نهاد هایی مانند بانک (به عنوان واسطه و دادگاه (به عنوان داور) وابسته است. برنامه های دیفای اما به هیچ واسطه یا داوری نیاز ندارند. این کیر برنامه نویسی است که چگونگی حل ودفصل اختلافات احتمالی را مشخص می کند. از همه مهم تر، کاربران بر دارایی های خود کنترل و نظارت کامل دارند.

در آرمان شهر دیفای هیچ کس نمی تواند پول شما را مصادره کند، بر امور مالی زندگی تان نظارت داشته باشد یا از معامله شما با فرد دیگری جلوگیری کند. همچنین فساد و سرقت به حداقل می رسد، چون همه چیز برای همه شفاف است.

علاوه بر از بین رفتن واسطه ها، استفاده از دیفای می تواند هزینه ها را کاهش دهد و امکان ایجاد یک سیستم مالی آسیب ناپذیر را فراهم کند. اگر چه حذف بانک ها و سازمان های متمرکز از دنیای مالی به این سادگی ها امکان پذیر نیست، اما به نظر می رسد در آغاز یک جریان قدرتمند قرار داریم.

کاربردهای DeFi:

اغلب بخش های دنیای مالی می توانند از مزایای دیفای بهره مند شوند، اما امروزه بیشتر فعالیت های این حوزه در سه بخش کلی خلاصه می شود:

• دریافت وام و وام دهی

پروتکل های وام دهی غیر متمرکز یکی از محبوب ترین برنامه های کاربردی اکوسیستم دیفای هستند. وام دهی و دریافت وام به صورت آزاد و غیر متمرکز مزیت های زیادی نسبت به سیستم اعتباری سنتی دارد. | از جمله ویژگی های جالب پلتفرم های وام دهی مبتنی بر بلاک چین می توان به پرداخت فوری، امکان وثیقه گذاری با دارایی های دیجیتال و نیاز نداشتن به چک های اعتباری اشاره کرد.

در این سیستم ها، تأمین کنندگان نقدینگی با قرار دادن دارایی های خود در پلتفرم می توانند سود دریافت کنند و افراد دیگر می توانند از آن نقدینگی وام بگیرند.

از آنجا که این خدمات روی بلاک چین های عمومی عرضه می شود، نیاز به اعتماد به حداقل می رسد و شفافیت بسیار بالایی برقرار خواهد شد. به طور کلی، سیستم های وام دهی غیر متمرکز ریسک طرف قرارداد را کاهش می دهند و باعث می شوند این کار ارزان تر و سریع تر باشد و افراد بیشتری از آن استفاده کنند.

• خدمات بانکی پولی

با توجه به اینکه برنامه های DeFi طبق تعریف، برنامه های مالی هستند، خدمات بانکی پولی یکی از کاربرد های بدیهی این برنامه ها است. این خدمات می تواند شامل صدور استیبل کوین ها (Stable Coins - ارز های دیجیتال باثبات)، رهن و بیمه نامه باشد.

با در نظر گرفتن روند بالغ شدن صنعت بلاک چین، تمرکز زیادی بر ایجاد استیبل کوین هایی وجود دارد که مانند تتر ارزش ثابت داشته باشند و در عین حال غیر متمرکز هم باشند. استیبل کوین به نوعی از ارزهای دیجیتال گفته می شود که دارای پشتوانه یک دارایی یا کالای پایدار مانند دلار است. مثلا یک ارز دیجیتال باثبات داری (مثل تتر) پشتوانه دلار دارد و ارزش آن همواره یک دلار است.

در مورد خدمات اعتباری، در سیستم سنتی به دلیل وجود واسطه های فراوان، فرایند ثبت رهن و وثيقه بسیار پر هزینه و زمان بر است. با بهره مندی از قرار داد های هوشمند، هزینه های حقوقی و پذیره نویسی به طور چشم گیری کاهش پیدا می کند.

از طرف دیگر، صدور بیمه روی بلاک چین نیاز به واسطه ها را از بین می برد و ریسک نقض بیمه نامه را تا حد زیادی کاهش می دهد. به این ترتیب، با حفظ کیفیت خدمات، مبلغ بیمه نامه می تواند کمتر شود.

• صرافی های غیر متمرکز

به عقیده صاحب نظران صرافی های غیر متمرکز در آینده حوزه معاملات مالی نقش انکار ناپذیری خواهند داشت این صرافی ها خود شامل دیفای میشوند. در صرافی های غیر متمرکز که روی بلاک چین کار میکنند معامله گران میتوانند دارایی های دیجیتال را بدون واسطه به شکل مستقیم خرید فروش کنند.

این معاملات از کیف پول شخصی کاربران انجام میشود. از آنجا که. یک سازمان متمرکز نمیتواند کنترلی بر فرایندهای صرافی داشته باشد کارمزد معاملات بسیار ناچیز است اگر چه هنوز درباره کارمزد تراکنش های خود شبکه چالش هایی وجود دارد. همچنین میتوان از فناوری بلاک چین برای صدور ارائه مالکیت تعداد زیادی از ابزار های مالی بهره برد. این برنامه ها با ایجاد بستری غیر متمرکزء نیاز به اعتماد به سازمان های امانتدار را از بین میبرند با کمک فناوری دفتر کل توزیع شده یک نقطه شکست یکنا ندارند که احتمال حمله به آنها وجود داشته باشد. برای مثال، در حوزه دیفای میتوان ابزار ها منابعی را برای عرضه توکن های سهامی اوراق بهادار ارائه داد که با آنها افراد کسب کارها میتوانند برای دارایی هایی مثل سهام املاک، ارز دیجیتال ایجاد کنند پارامتر های دلخواه خود را برای آن در نظر بگيرند. بازار های مشتقه قراردادهای آتی اختیار همچنین بازار های پیش بینی مانند آگر هم میتوانند زیر مجموعه دیفای باشند.