رمزارز پایدار دای DAI: چرا و چگونه؟

این سری توئیت رو دوستمون مهدی صالحی اواخر سال ۲۰۲۰ توئیت کرده. خودش با این همه زحمت ندیدم جایی جمعش کرده باشه. گفتم همه رو یه جا جمع کنم، از بین نره. او در ۸ گام موضوع رو برای شما باز می‌کنه. براش آرزوی موفقیت می‌کنم.

گام نخست

اگر تو حوزه ی بلاکچین و رمزارزها فعالیت کرده باشید احتمالا اسم رمزارز DAI یا همون دای به گوشتون خورده. این جا می‌خوام در مورد پروژه ی Maker که رمز ارز پایدار DAI رو معرفی کرده، صحبت کنم. تو این رشته توییت یه پیش زمینه می‌گم بقیش بمونه برای بقیه روزای هفته.

خب Maker یک اپلیکیشن غیر متمرکز یا به قولی Dapp هست بر بستر بلاکچین اتریوم که از تعدادی قرارداد هوشمند یا Smart Contract تشکیل شده. این که هر قرارداد چی هست و چه کار می کنه رو تک تک در طول هفته توضیح می‌دم.

ولی کلا هدف این اپلیکیشن چیه؟ خیلی ساده هست. اینه که یه توکن تعریف کنه که ارزشش همیشه نزدیک به ۱ دلار آمریکا باشه.

خب اینجا چنتا سوال ممکنه مطرح شه. اول اینکه چرا به استیبل کوین یا در واقع توکنی نیاز داریم که قیمتش ثابت باشه؟ جواب این سوال خودش در حد یه اپیزود پادکست وقت نیاز داره و اینجا در موردش صحبت کردم. البته خیلیا معتقدن ضرب کردن استیبل کوین‌ها اشتباهه!!

اگر تو این فضا ترید کرده باشید یا فعال باشید حتما پیش خودتون گفتید که خب مگه ما تتر یا USDC رو نداریم که استیبل کوین هستند. پس چه نیازی داریم به یه استیبل کوین دیگه‌ای که اسمش دای هست؟

اینو هم تو همین قسمت کامل گفتم ولی اگه بخوام خیلی سریع دوباره توضیح بدم باید بگم تتر چی هست: تتر یه استیبل کوین هست که قیمتش دلار آمریکا رو دنبال می‌کنه. در واقع قرار بر این هست که بنیاد تتر به ازای هر توکن یه دلار در بانک قفل کنه و معادلش یه تتر در بلاکچین مورد نظر ضرب بشه.

حالا مشکلاتی که تتر داره چیه؟
۱. اثبات این که بنیاد تتر مقداری که باید رو در بانک ذخیره کرده و دست بهش نزده خودش بزرگترین چالشه
۲. بنیاد تتر یه شرکت هست و هر چالش حقوقی یا شکایتی ازش بشه دارایی شما رو ممکنه در خطر قرار بده.
۳. تتر و استیبل کوین های مشابه اون معمولا توانایی فریز کردن آدرس‌هایی که بخوان رو دارن و چندین بار اتفاق افتاده که دارایی فرد خاصی بلوکه شده.

خب پس اینطور که مشخص شد مشکل اصلی اینه که یه شرکت حقوقی داره تضمین می کنه که استیبل کوین منتشر می‌کنم پس باید دنبال راه حلی باشیم که اون شرکت واسط رو حذف کنیم. چجوری؟
از طریق قرار داد های هوشمند بیایم یه پروژه بسازیم بر بستر یه بلاکچین که اسمش میشه پروژه ی Maker و از طریق اون استیبل کوین DAI رو منتشر کنیم.

همین جا DAI و Maker رو کامل باز می‌کنم. اینم که میبینید نمودار تغییرات قیمت DAI هست که با تقریب خوبی همیشه ۱ دلار هست:

گام دوم

دوستان من تو توضیحات سعی می‌کنم از دید یه طراح و پله پله ببرمتون جلو. خیلی جاها رو توضیح میدم و میریم جلو و یه دفعه به یه مشکلی می خوریم که مجبوریم کلی از قسمت های قبل رو تغییر بدیم.

پس این سیستمی که پایین توضیح میدم خیلی جاهاش با سیستم فعلی پیاده شده در Maker و DAI فرق داره و لطفا تا آخر هفته و داستان دنبال کنید تا خطایی در فهم سیستم واقعی اتفاق نیفته واستون.

در رشتوی قبلی به اینجا رسیدیم که می خواستیم بنیاد تتر رو به عنوان واسط حذف کنیم وخب بهترین راه واسه تمرکززدایی خود بلاکچین هست. در واقع دنبال راهی بودیم که کاری که بنیاد تتر میکنه رو با مجموعه ای از قرارداد های هوشمند جایگزین کنیم.

کاری که بنیاد تتر می کنه چیه؟ گفتم به ازای هر توکن که منتشر می‌کنه یه دلار در بانک قفل می‌کنه. در واقع داره یه توکن با پشتوانه ۱ دلار آمریکا تولید می‌کنه.

خب بیایم سعی کنیم این رو تو بلاکچین اتریوم انجام بدیم. یعنی به ازای هر توکن DAI که میخوایم منتشر کنیم یه پشتوانه ۱ دلاری در قرارداد هوشمند ذخیره کنیم. اما این ممکنه؟

ما که دلار نداریم روی اتریوم که بخوایم ذخیرش کنیم. اصلا ما دنبال این هستیم که یه توکن معادل دلار تعریف کنیم. اینجا اولین جرقه واسه پروژه‌ی Maker برای انتشار توکن DAI مطرح شد.

سازندگان پروژه گفتن بیایم از کوین شبکه اتریوم که Ether هست به عنوان پشتوانه برای انتشار DAI استفاده کنیم. یعنی بیایم یه مقداری Ether در قرارداد هوشمند ذخیره کنیم در ازای انتشار هر واحد توکن DAI. حالا سوال سخت مطرح شد: چقدر Ether رو پشتوانه ی یک دای کنیم؟

بیاید ساده فکر کنیم و معادل ۱ دلار اتر رو ذخیره کنیم در قرارداد هوشمند و به ازای اون یه توکن دای رو منتشر کنیم که داره با معادل ۱ دلار اتر پشتوانه میشه. ولی یه جای کار میلنگه نه؟

اگر یه ساعت دیگه قیمت اتر مثلا ۱۰ درصد ریخت باعث میشه اون مقداری که ذخیره کرده بودیم بشه ۰.۹ دلار و در واقع ارزش هر توکن دای دیگه ۱ دلار نباشه. فرقش با کاری که تتر می کرد چیه؟ اونجا دقیقا ۱ دلار ذخیره می شد و خب ۱ دلار همیشه ۱ دلاره کمتر که نمیشه.

پس چه کار کنیم؟! جوابش اینه که مقدار بیشتری اتر رو به عنوان وثیقه در ازای هر توکن دای در قرارداد هوشمند ذخیره کنیم تا اگر قیمت اتر ریخت باز هم هر توکن دای پشتوانه ی حداقل یک دلار رو داشته باشه.

به وثیقه تو انگلیسی میگن Collateral. حالا ما داریم وثیقه ی بیش از اندازه میذاریم دیگه درسته؟ به این میگن Over-Collateralization یا بیش وثیقه گذاری.

سوال سخت بعدی: به ازای هر توکن دای که قراره ارزشش یه دلار باشه چقدر اتر ذخیره کنیم که اطمینان خاطر داشته باشیم که اگر اتر ریخت باز هم پشتوانه حداقل یه دلار می مونه؟

جوابی که طراحان پروژه Maker به این سوال دادن واسه خودشون ۱.۵ بود در ابتدا. یعنی اینکه گفتن شما اگه توکن دای میخوای که ارزشش ۱ دلار قراره باشه باید معادل ۱.۵ دلار اتر رو در قرارداد هوشمند ما ذخیره کنی تا ما بهت یه توکنت رو بدیم.

خب اینکه به نظر مسخره میاد. من چرا برم معادل ۱.۵ دلار اتر بدم که بهم یه توکن ۱ دلاری بدید؟ داستان فقط همین نیست. شما علاوه بر توکن دای که بهت داده میشه یک موقعیت معاملاتی یا Position هم بهت داده میشه که در اون لحظه ی اول ارزشش ۰.۵ دلاره.

پس چی شد در کل؟ کاربر میره معادل ۱.۵ دلار اتر رو واریز می کنه به قرارداد هوشمند و در ازاش ۱ توکن ۱ دلاری دای و یه موقعیت معاملاتی با ارزش ۰.۵ دلار بهش داده میشه. اینطور فرمولی تو ذهنتون باشه:
(Deposit = DAI + Position (CDP

واسه این موقعیت یا همون position طراح های Maker یه اسم سخت انتخاب کردن. اسمش رو گذاشتن Collateral Debt Position یا همون CDP. اگر بخوام به فارسی ترجمش کنم میشه موقعیت بدهی وثیقه.

خب حالا اگر اتر قیمتش ۱۰ درصد بریزه چی میشه؟ ما معادل ۱.۵ دلار اتر ذخیره کرده بودیم دیگه درسته؟ الان ۱۰ درصد ارزشش کمتر شده. یعنی شده ۱.۳۵ دلار. خب قرار بر این بود دای ۱ دلار بمونه. این یعنی CDP ما ارزشش شده ۰.۳۵ به جای ۰.۵ که مجموعشون بشه همون ۱.۳۵!!

یه نگاه کنید چی شد. اتر ۱۰ درصد ریخت ولی CDP از ۰.۵ شد ۰.۳۵و این یعنی ارزش CDP معادل ۳۰ درصد ریخته و نه ۱۰ درصد. جالب شد نه؟ اونایی که ترید کردن و یا با مالی آشنایی دارن می دونن به این میگن اهرم یا Leverage با ضریب ۳ !!

باز ترش کنم: ریسک تغییرات قیمت اتر رو انداختیم روی دوش دارندگان CDP و از اونور قیمت دای رو ثابت کردیم. خب ممکنه واستون سوال شه چرا کسی باید CDP بخواد؟ من فقط سناریو ریختن قیمت اتر رو گفتم. حالا بریم سناریو بالا رفتنش رو هم بررسی کنیم.

این دفعه فرض کنید قیمت اتر ۱۰ درصد بره بالا. چون معادل ۱.۵ دلار اتر گذاشته بودیم و ۱۰ درصد رفته روش یعنی شده 1.65 دلار. یعنی باز دای معادل ۱ دلاره و CDP معادل 0.65 دلار. این یعنی 0.5 دلارش شده 0.65 و معادل ۳۰ درصد سوده. یعنی اهرم ۳ .

حالا سخت ترین سوال: اگر قیمت اتر خیلی ریخت ( بیشتر از ۳۳.۳۳ درصد) اون وقت چی میشه؟؟ اینطوری اون مقدار اتری که ذخیره کرده بودیم ارزشش میاد زیر ۱ دلار و دیگه دای ۱ دلار نمیرزه و هرچی ساختیم خراب میشه …

این یعنی تمام سیستمی که ساختیم مشکل داره. باید یه جور اساسی عوضش کنیم. بقیش رو میذارم واسه فردا دیگه :دی همونطور که گفتم این سیستمی که بالا توضیح دادم خیلی جاهاش با پیاده سازی واقعی فاصله داره پس ادامه داستانو دنبال کنید که ببینیم چی میشه!

گام سوم

تو قسمت قبل تا اینجا رسیدیم که با ضریب ۱.۵ به تنهایی به مشکل می خوریم. چون اگر اتر بیشتر از ۳۳.۳۳ درصد بریزه اونوقت ارزش پشتوانه ی هر دای میاد زیر ۱ دلار و خب دای دیگه ارزشش ۱ دلار نمی مونه.

راهی که طراحا رفتن واسه درست کردنش این بود: گفتن این ۱.۵ که ما گفتیم حداقله مقدار اتری هست که شما می تونید به ازاش ۱ دای دریافت کنید. خب یعنی چی حداقل؟ چرا وقتی می تونی معادل ۱.۵ دلار اتر بذاری واسه هر دای بیای بیشتر بذاری؟

دلیلش یه مکانیزم هست که طراحا پیاده کردن واسه تنبیه کسایی که ارزش دارایی ذخیره شدشون میاد زیر ۱.۵ دلار. اگر ارزش Deposit اومد زیر ۱.۵ دلار چی میشه؟ موقعیت CDP شما نقد یا به اصطلاح Liquid میشه.

یعنی چی Liquid میشه؟ دوستانی ترید می کنن یا مالی خوندن اینو زیاد دیدن مخصوصا در حساب های مارجین. ولی بخوام واسه بقیه ساده توضیح بدم اینطوریه که اگر ارزش دارایی که ذخیره کردید اومد زیر ۱.۵ دلار اون وقت بقیه می تونن CDP شما رو با قیمت کمتر بخرن و موقعیت شما از دستتون میره.

خب تا همینجاش رو یه جمع بندی ریز کنیم بعد بریم تو جزییات. اگر یه نفر بخواد یک دونه توکن دای تولید کنه و مثلا بره باهاش چیزی بخره باید حداقل معادل ۱.۵ دلار اتر رو توی قرارداد هوشمند Maker ذخیره کنه. اینکه چقدر بیشتر ذخیره می کنید به میزان ریسکی که می خواید داشته باشید بستگی داره.

چون اگر مثلا ۱.۵۵ بذارید و قیمت اتر ۵ درصد حتی بریزه چون ارزش ذخیره اومده زیر ۱.۵ دلار موقعیت CDP شما نقد میشه و خب ضرر می کنید. این که ضررش چیه رو در ادامه توضیح میدم.

خب بیاید اصلا فرض کنیم شما رفتی یه دونه توکن دای ضرب کردی و معادل ۱.۵ دلار هم گذاشتی تو خزانه ی خودت تو پروژه ی Maker. (خزانه ترجمه ی Vault هست که در پروژه ی Maker استفاده میشه). فرض کن اصلا اون توکن دای رو رفتی باهاش یه چیزی خریدی و دیگه نداریش.

یه ساعت بعد قیمت اتر یه دفعه ۱۰ درصد میریزه. الان ارزش دارایی شما ۱.۳۵ هست. همونطور که گفتم چون ارزش خزانه شما شده ۱.۳۵ که کمتر از ۱.۵ هست CDP شما Liquid میشه. این Liquid شدن در یه حراجی اتفاق میفته. چه کسایی تو اون حراجی شرکت می کنن؟ یه سری گرگ که تو Maker بهشون میگن Keeper.

بذارید باز هم جزیی تر بگم. اصلا این Keeper ها همش دارن همه ی Vault ها یا خزانه ها رو نگاه می کنن و دنبال یه خزانه هستن که یه لحظه بره زیره ضریب ۱.۵ . سریع میان یه تابع رو در قرارداد هوشمند صدا میزنن به اسم bite و آدرس اون خزانه ای که اومده زیر ۱.۵ رو بهش میدن.

قرارداد چک میکنه و اگر ذخیره در اون خزانه اومده باشه زیر ۱.۵ میفرستتش واسه حراج که Liquid اش کنه. تو این حراج CDP فردی که Liquid شده به حراج میرسه و Keeper ها که در واقع می تونن هرکسی با آدرس اتریوم باشن بازیگر های این حراج هستن.

خب قبل از اینکه حراج رو توضیح بدم در مورد تنبیهی که دارنده ی CDP ای که حواسش نبوده و خزانش Liquid شده بگم. این فرد در جا ۱۳ درصد از ذخیره ای که داره رو از دست میده. به این میگن Liquidation penalty.

** این قسمت و قسمت بعد توضیح اضافه هست اگر دیدی نمیفهمی برو بعدی. اولش تو سیستم اینو نذاشته بودن و تنها تنبیه برای فرد خاطی این بود که CDP ایش به حراج گذاشته می شد و زیر قیمت می خریدنش و خب ضرر می کرد.**

**ولی یه دفعه دیدن بعضیا میان از عمد همون ضریب ۱.۵ رو میذارن تا Liquid شن. بعد میرفتن تو حراج دارایی خودشون رو ارزون تر می خریدن. به این حمله میگن Grinding Attack. واسه همین این ۱۳ درصد رو گذاشتن کسی این کارو نکنه.**
خب برگردیم سر اصل مطلب

خب حراج شروع میشه و Keeper ها شروع می کنن به پیشنهاد دادن. یادمون بیاد حراج سر چی بود؟ سر ذخیره ی خزانه که تو مثالی که بالا زدیم و الان ارزش ۱.۳۵ دلاره. حواستون باشه اون کسی که خزانش نقد شده بود یه دای یک دلاری گرفته بود و رفته بود خرجش کرده بود.

پس الان کلا چیزی که می مونه واسش ته تهش ۰.۳۵ دلاره که یه مقداریشو هم سر او ۱۳ درصد Liquidation penalty باخته و رفته. پس باید وایسه ببینه تو حراج چه اتفاقی میفته و اصلا ته حراج چیزی می مونه که بهش برسه یا باید با همون ۱ دلاری که خرید کرد خوش باشه.

برگردیم سر حراج. Keeper اول یه مقدار DAI پیشنهاد میده. دومی یه مقدار دیگه و همین طور پیش میره حراج تا جایی که کسی نباشه پیشنهاد جدید بذاره. (این قسمت رو بازتر نمیکنم که گیج نشید. اگر کسی خواست جزییات بیشتر بدونه که سیستم تا چه زمانی صبر میده Reply کنه توضیح بدم)

این همه ی ماجرا نیست و این حراج پیچیده تره متاسفانه. حراج در حالت عادی ادامه پیدا می کنه و نفر بعدی DAI بیشتر پیشنهاد میده تا جایی که یکی از پیشنهادا کل طلب فرد خاطی رو شامل شه.

طلب صاحب خزانه نقد شده چی هست؟ اون یه دونه DAI بود که برداشت و برد به علاوه ی اون ۱۳ درصد جریمش به علاوه ی یک چیز دیگه(Staibility Fee) که الان نمی گم و بعدا بهش بر میگردیم.

خب فرض کنید به این نقطه رسیدیم و یه نفر این مقدار DAI معادل طلب صاحل خزانه رو پیشنهاد داد ولی یه نفر دیگه بخواد پیشنهاد جذاب تر بذاره. آیا باید DAI بیشتر پرداخت کنه؟

نه چون سیستم اون مقدار DAI که می خواست رو گرفته. حالا این حراج اصطلاحا Reverse میشه و Keeper ها میان روی همون مقدار DAI که گذاشته بودن مقدار کمتری از ذخیره خزانه رو پیشنهاد میدن. یعنی این دفعه جنگ بر سر میزان کمتر خزانه به ازای مقدار ثابت دای هست.

همونطور که گفتم کلا حراج زمانی تموم میشه که دیگه کسی نباشه پیشنهاد جدید بده. ته داستان اینه که تو حراج اگر چیزی هم موند داده میشه به اون صاحب خزانه ی نقد شده.

به علاوه ی این اون مقدار DAI که از این حراج به دست اومد اندازه ی ۱ دلارش که می سوزه تا DAI اضافی در سیستم نداشته باشیم و بقیش هم میره توی یه جایی به اسم Buffer Surplus که بعدا در موردش حرف میزنیم.

نتیجه ی این قسمت: کسی که می خواد Vault باز کنه تو Maker کامل باید ریسک رو واسه خودش حساب کتاب کنه و بعد اگر خیلی نمی خواد ریسک کنه خیلی بیشتر از ۱.۵ دلار واسه هر دای ذخیره کنه. و اینکه محاسبه ی ریسک واسه CDP ها خیلی شبیه Options هست در مالی

سعی می کنم هر روز یه آپدیت بزنم تا کامل این پروژه رو توضیح بدم و بعدش اگر به نظرتون بهتره ادامه بدیم میرم سراغ یه پروژه دیگه. حقیقتش نمیدونم این مطالب چقدر طرفدار داره به زبون فارسی چون اکثر فارسی زبون ها الان قفل روی بیت کوبن هستن.

به اين حراجش ميگن Collateral auction و مدل حراج پيچيده اي رو پياده كردن. حقيقتش سعي كردم ساده بگم ولي خب نشدني بود :دي

گام چهارم

واسه اینکه خیلی خلاصه بگم تا اینجا چی شده یه مثال میزنم. فرض کنید من میخوام ۱۰۰ تا دای جدید ضرب کنه. باید یه خزانه باز کنم در Maker و در اون حداقل معادل ۱۵۰ دلار اتر ذخیره کنم. معمولا همه بیشتر از ذخیره می کنن که ریسکی نباشه.(مثلا با ضریب ۲)

بعدش قرارداد هوشمند به من ۱۰۰ تا دای میده و یه موقعیت CDP. من اون ۱۰۰ تا دای رو برمیدارم میرم خرجش می کنم. اگر قیمت اتر یه جوری ریخت که ارزش خزانه من اومد زیر ۱۵۰ دلار یک Keeper میاد و به قرارداد هوشمند میگه که خزانه ی مهدی باید نقد بشه.

قرارداد هوشمند یه حراج راه میندازه و همه سر خزانه من یه تعدادی دای پیشنهاد میدن تا برنده مشخص شه. برنده دای ها رو به سیستم میده و اون مقدار اتری که تو حراج برده رو قرارداد ازتو خزانه من بهش میده.اگر چیزی هم موند قرارداد واسه من میفرسته. این خلاصش بود و یه سری جزییات رو هم نگفتم

بریم سراغ اقتصاد این پروژه: تو اقتصاد Maker دو بازیگر اصلی وجود داره. یکی کسایی هستن که دنبال یه استیبل کوین یا ارز پایدار هستن و از تغییرات قیمتی فراری هستن. اینا دنبال دای هستن و نگه دارنده ی دای.

یه عده دیگه دنبال تغییرات قیمتی هستن و تغییرات قیمت اتر به تنهایی واسشون کافی نیست و می خوان به شکل اهرمی سرمایه گذاری کنن روی اتر. اینا دنبال CDP هستن چون چند برابر اتر تغییرات داره و از دای بدشون میاد.

خب کسی که CDP میخواد باید چه کار کنه؟ بیاد یه خزانه بسازه و بعد دای رو که گرفت ببره بفروشه به کسایی که دای می خوان و یه CDP واسش بمونه. کسی که دای می خواد چه کار کنه؟ باید تو مارکت بره دای بخره. یا از کسی که دای تازه منتشر کرده یا از یه نفر دست چندم بخره.

این قسمتش که کسی که دای می خواد نمی تونه دای جدید منتشر کنه خیلی عجیبه نه؟ چرا نمی تونه؟ چون اگر یه دای جدید بسازه باهاش یه CDP هم ساخته. CDP هم قابل انتقال نیست متاسفانه. پس مجبوره نگهش داره. یعنی کسی که از تغییرات قیمتی فراری هست باید یه چیزی با چند برابر تغییرات رو نگه داره.

این مشکل بزرگ رو بعدا در آخر که می خوام نواقص پروژه و راه حل هاشو بگم بهش برمیگردم. مشکل اینجا هست که CDP ها قابل خرید و فروش نیستن.

برگردیم سر بازی اقتصادی Maker. خب الان ۲ تا بازیگر داریم نگهدارنده ی دای و نگهدارنده ی CDP. هدف سیستم کنترل قیمت دای هست روی ۱ دلار. تا الان تنها کاری که واسش کردیم اینه واسش پشتوانه حداقل یه دلارو تضمین کردیم.

آیا این کافیه؟ نه. قیمت همیشه تابع عرضه و تقاضا هست. فرض کنید مثلا مردم گرایش به خرید دای پیدا کردن. یعنی تقاضا میره بالا. اگر عرضه به همون میزان بره بالا که قیمت دای همون ۱ دلار میمونه. اگر عرضه زیاد نشه قیمت میره بالا چون دست بالا رو فروشندگان پیدا می کنن.

خب سیستم میخواد قیمت دای ثابت و ۱ دلار بمونه. پس باید عرضه ی دای رو ببره بالا یه جوری دیگه. یعنی باید تعداد دای های بیشتری ضرب بشه و به بازار عرضه کنه.

کی بود که دای جدید میساخت و سریع میفروختش؟ کسی که CDP می خواست. حالا وقتی اقبال بر دای و پایداری قیمتی هست هیچ لزومی نیست که تعداد بیشتری خواهان CDP باشن.

پس این سیستم این جاش داره میلنگه. این سیستم به شکل آزاد نمیتونه بین CDP و دای تناسب برقرار کنه. پس نیاز هست به یک مکانیزم دیگه. طراح ها اومدن از کاری که بانک مرکزی واسه کنترل توزیع پولی در جامعه انجام میده ایده گرفتن و واسه سیستم نرخ بهره گذاشتن.

۲تا نرخ بهره هم گذاشتن. اول ساده تره رو بگم. یک قرارداد هوشمندی گذاشتن به اسم DSR که شما می تونی توکن دای که داری رو تو این قرارداد ذخیره کنی و یه مقداری بهره روش بگیری. به این نرخ بهره میگن Dai saving rate یا همون DSR.

این مثل سودی هست که بانک ها روی حساب های ذخیره ای میدن. مثلا اگر قیمت دای بالا رفته باشه تو مارکت باید DSR یا سودی که این قرارداد میده کم بشه تا مردم دای هاشون رو خارج کنن و تو بازار عرضه کنن و قیمت دای بیاد پایین و برعکسش.

حالا نرخ بهره ی دوم: بهش میگن Stability fee یا هزینه پایداری. چی هست؟ یه چیزی به فرآیند ایجاد خزانه جدید اضافه کردن. گفتن در حال حاضر وقتی خزانه میسازی یه CDP می گیری و یه مقداری دای

حالا اگر کسی خواست موقعیت CDP خودش رو ببنده باید همون مقدار دای رو برگردونه به سیستم و به علاوه ی اون مقدار دای یه Stability fee هم پرداخت کنه تا بتونه موقعیت رو ببنده و اتر های تو خزانش رو خارج کنه.می دونم فهم این دومی سخته دوستان ولی راهی بهتر واسه توضیحش پیدا نکردم.

خب حالا فرض کنید سیستم به تعداد بیشتری خزانه ی جدید و اتر نیاز داره. در واقع نیاز داره که CDP جدید ساخته شه. باید یه امتیازی بده به کسایی که میخوان CDP نگه دارن. چه کار می تونه کنه؟

باید Stability fee رو بیاره پایین. اینطوری کسایی که CDP نگه میدارن موقع بستن موقعیتشون هزینه ی کمتری می خواد پرداخت کنن و تشویق میشن به ساخت CDP جدید. برعکسش هم صادقه دیگه.

خلاصه داستان: اقتصاد Maker ۲ تا بازیگر اصلی داره متقاضیان CDP و دای. هر بازاری نیاز یه دینامیک واسه کنترلش در نقطه ی تعادلش نیاز داره. در این پروژه این کار با تغییر دادن ۲ نرخ بهره در سیستم انجام میشه:Stability fee و DSR rate.

توضیح آخر بخش اینکه شاید بپرسید خب کیا این ۲ نا نرخ رو تغییر میدن؟ کسانی که توکن اصلی شبکه رو دارن که اسمش MKR توکن یا Maker توکن هست. در رای گیری تعیین می کنن که نرخ ها رو عوض کنن. رای گیری رو با DAO انجام میدن واسه همینه که احتمالا همه جا اسم Maker Dao رو میشنوید.

نحوه ی رای گیری و ساختار MakerDao رو هم بعدا کامل میگم.

گام پنجم

تو اين پست می‌خوام در مورد حراجی كه دفعه قبل سريع گفتمش دوباره صحبت كنم. اسمش در واقع حراج وثيقه يا collateral auction هست. اول ميخواستم همه ي حراج هايي كه در این سيستم داريم رو بگم بعد ديدم روي همين يكي متمركز شم بهتره و شايد گيج بشيد.

دوباره با يه مثال توضيحش ميدم. فرض كنيم مهدي يه خزانه باز كرده در سيستم ولي بعد از يه مدت نسبت ارزش اتر هايي كه در خزانش هست به تعداد داي هايي كه برده بوده از ١.٥ اومده پايين تر.

يعني مثلا روز اول معادل ١٦٠ دلار اتر گذاشته بود و ١٠٠ تا داي ١ دلاري برداشته بود. حالا قيمت اتر ريخته و ارزش اتر هاي داخل خزانش شده ١٤٠ دلار. چون ١٠٠ تا داي برده بوده نسبت وثيقه يا Collateral Ratio اومده زير ١.٥.

علي يه دولوپر هست و در سيستم Maker به اصطلاح Keeper.علی یه نرم افزار Bot نوشته كه هميشه بلاكچين رو چك ميكنه كه اگر نسبت وثيقه در خزانه اي اومد زير ١.٥ بوق هشدار بده.

نرم افزار علي خزانه ي مهدي رو ميبينه و سريع هشدار ميده. در ادامه اون نرم افزار يه تابع از قرارداد هوشمند رو صدا ميزنه و آدرس خزانه مهدي رو ميده بهش. قرارداد هوشمند خزانه ي مهدي رو به حراج ميذاره. علي و يه تعداد Keeper ديگه ميان سر خزانه ي مهدي پيشنهاد هاشون رو ميدن.

اينجا يه پرانتز باز مي كنم. سيستم يه تعداد اتر در خزانه ی مهدی داره که میخواد بفروشه. مهدي به ازاي اون ١٠٠ تا داي برده. تو پست قبل توضيح دادم كه مهدي علاوه بر اون ١٠٠ تا داي بايد يه درصدي هزينه پايداري يا Stability fee هم به سیستم برگردونه.

حالا نرخ بهره ی دوم: بهش میگن Stability fee یا هزینه پایداری. چی هست؟ یه چیزی به فرآیند ایجاد خزانه جدید اضافه کردن. گفتن در حال حاضر وقتی خزانه میسازی یه CDP می گیری و یه مقداری دای

مثلا اگر الان stability fee باشه ١ درصد مهدي در اصل ١٠١ تا داي بدهكاره به سيستم. اين تا اينجاش. يه چيز ديگه هم گفته بودم اگه یادتون باشه. كسي كه خزانش نقد يا liquid ميشه ي جريمه 13 درصدي بهش تعلق ميگيره. خب اينطوري يه چيزي حدود ١١٥ تا داي سيستم نياز داره.

برگرديم سر حراج. حراج رو واستون كامل بگم. مثل اينه كه برگزاركننده حراج يه تعداد اتر داره و خودش گفته من اندازه ي حداكثر ١١٥ تا داي نياز دارم تا حراج رو ببندم و اتر ها رو به برنده بدم.

حراج شروع ميشه يه نفر ممکنه 0 داي پيشنهاد بده. اگه هيچ كسي تا زمان مشخص شده در سيستم پيشنهاد جديد نداد حراج بسته ميشه و برنده با همون 0 داي اتر ها رو ميبره.

ولي غير معمول هست اين اتفاق چون دست زياده تو حراج. يه نفر ديگه مياد يه پله بيشتر داي پيشنهاد ميده. اين اتفاق ادامه پيدا مي كنه تا اينكه يكي از اين ٢ مورد اتفاق بيفته:

۱)آخرين پيشنهاد كمتر از ١١٥داي باشه و كسي پيشنهاد بالاتر نده ديگه. در اين صورت اون فرد برنده ميشه و اتر هاي خزانه گيرش مياد.
۲)پيشنهادها برسه به ١١٥ تا داي. در اينصورت سيستم ميگه ببينيد من نهايتش همين ١١٥ تا داي رو مي‌خواستم. ديگه داي پيشنهاد نديد. به جاش چيز ديگه پيشنهاد بديد.

بگيد به ازاي ١١٥ تا داي چقدر از اتر هاي تو خزانه رو مي خوايد. يعني حراج برعكس. اينجا پيشنهادي برنده هست كه مقدار كمتر اتر رو پيشنهاد بده به ازاي اون ١١٥ تا داي. یعنی مثلا اگر حراج سر ۰.۵ اتر بوده با ۱۱۵ تا دای. نفر بعدی بگه من ۱۱۵ تا دای میدم ولی واسه ۰.۴۵ اتر ها

خب وقتي برنده مشخص شد ١١٥ تا داي رو ميده به سيستم. اون مقدار اتر كه پيشنهاد داده بود از خزانه گيرش مياد. بقيه اتر ها به خود مهدي بر مي گرده. البته اگر چیزی مونده باشه دیگه

خب در حالت دوم كه سيستم اون ١١٥ تا داي كه گيرش مياد رو چيكار ميكنه؟ ١٠٠ تاش رو كه مهدي گرفته بود برده بود خرج كرده بود. پس سيستم ملزم هست ١٠٠ تا رو بسوزونه چون ميخواد خزانه ي مهدي رو ببنده و نميخواد داي بدون پشتوانه در سيستم داشته باشه.

١٠٠ تا رو سوزوند ١٥ تاي ديگه چي ميشه؟ سيستم Maker يه قلّك داره واسه خودش كه اين پول اضافيا رو ميريزه توش. يادتون هست ١٥ تا مال چي بود؟ يه مقداريش واسه stability fee بود و يه مقداريش واسه تنبيه كه بهش ميگن liquidation penalty. پس اين قلك كه گفتم با اين ٢ تا پر ميشه.

اسم قلكه چيه؟ اسمش surplus buffer هست. يكي از استفاده هاش رو امروز ميگم يكي رو تو پست بعدي.

خب حالت دوم حراج ختم به خير شد. حالت اول چي؟ يعني اگر برنده كمتر از ١١٥ تا داي داده بود چه بايد كرد؟ خب سيستم اينجا ميگه من بايد حتما ١٠٠ تا داي بسوزونم و از اين كوتاه نميام. اون ١٥ تاي ديگه مهم نيست واسم. ولی ۱۰۰ تا رو حتما باید بسوزونم

پس اگه برنده بيشتر از ١٠٠ تا دای داده باشه مشكلي نداره و فقط پول كمتري ميذاره تو قلكش. ولي اگه برنده حراج كمتر از ١٠٠ تا داي داده باشه به سيستم اونوقت قرارداد ميره و دست مي كنه تو قلكش و مابه تفاوتش رو تا ١٠٠ داي از اونجا ميده.

اين اصلي ترين استفاده ي surplus buffer هست. حالت بد چيه؟ اينه كه حتي تو قلكش هم پول نباشه. اين اتفاق خيلي كم پيش مياد و دليلش اين ميتونه باشه كه قيمت اتر خيلي ريخته و تعداد زيادي خزانه رفتن واسه حراج و نقد شدن و قلك ديگه جوابگو نيست. مثل ۵ شنبه سیاه که بعدا توضیحش میدم

در اين حالت سيستم يه حراج ديگه برگزار مي كنه به اسم حراج بدهي و در اون توكن governance سيستم رو كه اسمش MKR هست میفروشه به عموم تا اون مقدار داي كه مي خواد رو بدست بياره. اين حراج آخري رو دفعه بعد توضيح ميدم. تمام!

گام ششم

تو پست قبل حراج وثيقه يا Collateral Auction رو توضيح دادم. در اين پست دو حراج ديگه تو سيستم يعنی حراج بدهی يا Debt Auction و حراج مازاد يا Surplus Auction رو می‌گم.

در قسمت قبل به اينجا رسيديم كه اگر سيستم بعد از حراج اون مقدار دای كه می‌خواست رو گيرش ميومد كه همه چيز حل بود. اگرم بيشتر گيرش ميومد اضافی رو می‌ريخت تو قلک surplus buffer.

رسيديم به اينجا كه اگر سيستم از حراج نتونست اون مقداری كه می‌خواست دای رو فراهم كنه دست می‌كرد تو قلك و اون مقدار رو برمی‌داشت. ولی اگه دست كرد تو قلك و اون مقدار پول نبود چی می‌شه؟

سيستم در اين وضعيت مقصر وضع پيش اومده رو حكمرانان سيستم می‌دونه. چون معتقده كه اونا می‌تونستن يه جوری پارامترهای سيستم رو تغيير بدن كه پول تو قلك باشه و يا اصلا خزانه‌ای به حراج نره كه بخواد تو حراج پول كافی جمع نكنه.

ولي حكمرانان سيستم كيا هستن؟ دارندگان توكن حكمراني سيستم يعني توكن MKRيا Maker. اينكه چرا حكمراناي سيستم هستن و چجوري حكم مي كنن رو بعدا كامل مي گم.

خب گفتم در اين شرايط سيستم پولشو مي خواد ولي نتونسته از حراج اون پولو جمع كنه و تو قلك هم پول نبوده و نگهدارندگان MKR رو مقصر می‌دونه پس بايد اون پول رو از اونا بگيره. ولي چجوري می‌خواد از كسي كه توكن MKR داره دای بگيره؟

سيستم مياد يه حراجی برگزار می‌كنه. توش اعلام می‌كنه كه آقا من اينقدر دای كم دارم و بايد جمع كنم. به ازاش توكن MKR ميدم بهتون. به اين حراج ميگن حراج بدهی يا Debt Auction.

در اين حراج تعداد دای‌های مشخصی پيشنهاد می‌شه که تعدادش ثابته. شركت كنندگان حراج كه همون Keeperها هستن و بايد تعدادی توكن MKR پيشنهاد بدن در ازای اون مقدار داي. كسی برنده هست كه تعداد MKR كمتری پيشنهاد بده.

وقتي برنده مشخص شد سيستم ازش اون مقدار دای كه می‌خواست رو می‌گيره. بعدش تعداد MKR كه در حراج مشخص شد رو ضرب می‌كنه (يعني MKR جديد می‌سازه) و می‌ده به برنده.

خب اين كه به نظر مياد ضرری واسه نگهدارندگان MKR نداره؟ داره ديگه. تعداد كل توكن هاي MKR بيشتر می‌شه و به تبع اون قيمتش هم مياد پايين. اين از حراج بدهی. حالا بريم سراغ حراج مازاد يا Surplus

طرفِ بد سكه رو گفتيم بريم سراغ طرف خوب سكه. خب ما يه قلك داشتيم به نام surplus buffer. هميشه stability feeهايی كه جمع ميشه به این قلک اضافه می‌شه. علاوه بر اون هر دفعه يه خزانه نقد می‌شه هم يه مقداری جريمه يا liquidation penalty بهش اضافه می‌شه.

خب اين قلک رو مثل هر قلک ديگه‌ای محدودش كردن كه یه سقفي داشته باشه. که وقتي سقفش پر بشه يه مقداريش رو خالي كنيم و جايزه بديم و بذاريم دوباره پر شه. اينكه سقف اين قلك چه مقداريه و وقتی پر شد چقدر ازش می‌تونيم به عنوان جايزه برداريم رو حكمرانان يا همون MKR هولدر ها تعيين می‌كنن.

حالا سوال اصلی: جايزه گير كي بياد؟ خب معلومه گير حكمران‌ها. چون سيستم رو خوب اداره كردن و قلک پر شده. جايزه چطور تقسيم می‌شه؟ از طريق يه حراج به اسم حراج مازاد يا surplus auction.

توضيح كاملش اينجوريه كه وقتي دای‌های توی buffer يا قلک به سقف رسيد يه مقدار مشخص شده(Lot) ازش گذاشته می‌شه واسه حراج. حراج اينطوری هست كه به ازای اون مقدار مشخص دای(Lot) كسی برنده هست كه تعداد بيشتری توكن MKR پيشنهاد بده.

اين يعني فقط كسايی كه توكن MKR دارن مي تونن شركت كنن در اين حراج. وقتي توكن هاي MKR گرفته شد سوزونده ميشه و خب به طبع اون تعداد كل MKR ها كم می‌شه و ارزشش می‌ره بالاتر.

اين هم از حراج ها. ٢ تا مورد اصلي ديگه از اين پروژه مونده. يكي Oracle يكي اينكه MKR هولدر ها چجوری حكمرانی ميكنن و DAO اين پروژه چطوري كار می‌كنه. بعد از اين ٢ تا يه پست می‌ذارم و ضعف‌های سيستم رو ميگم و بعدم يه سری پيشنهاد واسه دولوپرا كه شايد بتونن از اين پروژه پول در بيارن.تمام!

گام هفتم

در قسمتهای قبل کلیت سیستم گفته شد مونده چنتا ریزه کاری. اولیش اینکه این همه در توضیحات سیستم از ارزش دلاری اتر صحبت کردیم ولی مگه در بلاکچین قیمت دلاری داریم؟ اصلا ما چجوری به اطلاعاتی که بیرون از بلاکچین هستن در قرارداد های هوشمند دسترسی داریم؟

این سوال یه سوال کلی هست که در اکثر مواقع که میخوایم قرارداد هوشمند در بستر اتریوم بنویسیم واسمون پیش میاد. ما که قیمت رو در خود بلاکچین نداریم پس چه کار کنیم؟

برای حل این مشکل سیستم هایی طراحی شدن که بهشون میگیم Oracle که ترجمش میشه جادوگر. این سیستم های Oracle معمولا یه سری پروژه ی مستقل هستن که کارشون آوردن اطلاعات از بیرون بلاکچین به داخل اون هست. یعنی یه جورایی واسط هستن بین دنیای بیرونی و بلاکچین.

اون موقع که پروژه Maker شروع به کار کرد پروژه مستقلی که به تنهایی Oracle باشه نبود و بهتر بگم اونقدر قابل اعتماد نبودن.ولی خب Maker برای خیلی از محاسباتش مثل Liquidation به قیمت اتر نیاز داشت. واسه همین خودشون یه قرارداد هوشمند زدن واسه Oracle. پس اوراکل سیستم Maker داخلی هست.

حالا چجوری کار می کنه؟ در قرارداد هوشمند اصلی Maker یک لیست هست از آدرس هایی که بهشون میگن تهیه کنندگان داده یا Data feeders. کار این data feeder ها خوندن اطلاعات از بیرون و فرستادن اونها از طریق تراکنش به قرارداد هوشمند اوراکل سیستم Maker هست.

اوایل که پروژه تازه راه افتاده بود فقط 14 تا data feeder بودن که هویتشون هم ناشناس بود. ولی در ورژن جدید اوراکل تعدادی data feeder جدید بهشون اضافه شدن./. این Data feeder های جدید اکثرا پروژه های شناخته شده مثل dYdX هستن.

وقتی تعداد data feeder ها رو بردن بالاتر یه سری تغییرات دیگه هم دادن. یکیش اینکه حالا که تعداد از ۱۴ تا بیشتر شد اولش با یه فیلتر و محاسبه ی آماری هر دفعه 14 تا رو از بین اونا انتخاب می شه و اون ۱۴ تا داده می‌رن مرحله‌ی بعد.

یه کار دیگه هم که کردن کنترل این لیست Data feeder رو در اختیار حکمرانان سیستم یعنی نگهدارندگان توکن MKR گذاشتن تا اگر هر کدوم خطایی کنن از لیست حذفشون کنن. یعنی الان اینکه کیا Data feeder هستن رو حکمرانان تعیین می‌کنن.

حالا بریم سر پروسه ی بارگذاری قیمت در بلاکچین. اینData feeder ها موظف هستن که قیمت اتر رو نهایتا هر 6 ساعت یه بار آپدیت کنن و داده ی جدید رو به قرارداد هوشمند بفرستن. ولی در کل همیشه به محض تغییر چشمگیر قیمتشونو آپدیت می‌کنن.

حالا اگر نکردن چی میشه؟ حکمرانان اونا رو از لیست کنار میذارن. در واقع حکمرانان خیلی حواسشون به قیمت هایی که داده میشه هست تا اگر کسی اشتباهی کرد خطش بزنن. اگر همه چیز خوب پیش بره ما 14 تا قیمت داریم. چجوری اینا رو با هم ترکیب کنیم که یه قیمت واحد داشته باشیم؟

شاید ساده ترین جوابش این باشه که میانگین بگیریم. ولی علم آمار بهمون میگه میانگین اشتباهه چون اگر یکی از این 14 تا یک قیمت خیلی پرت بده کل سیستم رو میریزه به هم.

پس چه کار کنیم؟ میانه جوابه این سواله. اگر یادتون باشه واسه محاسبه میانه ی تعدادی عدد اونا رو اول به ترتیب می کردیم و عدد وسطی رو انتخاب می کردیم. اینطوری دیگه یه داده پرت هم نمیتونه نتیجه رو به هم بریزه. جزییات دیگه ای هم هست در مورد اوراکل که به نظرم نیاز نیست اینجا مطرح شه.

از این سیستم Maker یه حکمرانیش مونده طلب شما که کاملش می کنم در پست بعدی.

گام آخر

خب در قسمت های قبل که سیستم رو معرفی کردم یه سری پارامتر در سیستم معرفی کردم که این پارامتر ها باید در زمان تغییر کنن تا سیستم متناسب با وضعیت به کار خودش ادامه بده

مثلا در گام ۴ در مورد دو پارامتر Stability fee و DSR صحبت کرده بودم و اینکه با بازی کردن با این 2 پارامتر عرضه و تقاضای DAI و CDP رو میشه کنترل کرد.

یا مثلا در گام ۷ که داشتم در مورد اوراکل میکر می‌گفتم، گفته بودم که لیست کسایی که داده های قیمتی رو تو اوراکل تعیین میکنن میتونه عوض شه و این یه پارامتر سیستم هست.

حالا سوالی که اینجا مطرح میشه و باید بهش پاسخ داده میشه اینه که خب این تغییرات چطوری انجام میشه؟ چه کسی واسه این تغییرات نظر میده؟ و ....

اینجا هست که توکن MKR میاد وسط. در واقع دارندگان توکن MKR حکمرانان سیستم هستند. اونا هستند که نظر میدن چه پارامتر هایی نیاز به تغییر داره و چرا؟ در این مورد بحث کنن و در آخر هم رای گیری انجام بدن. ولی چطوری؟

باید سیستم میکر رو مثل یه ماشین حالت در نظر بگیریم. یعنی الان مثلا در حالت 1 هست و اگر تغییر یا تغییراتی انجام بشه روش میره به حالت 2. حمنظور از حالت چیه؟ تمام پارامتر های سیستم. در واقع مجموعه‌ی همه ی پارامتر هایی که میشه عوضشون کرد.

این حال مثلا شامل این میشه که الان چه توکن هایی رو میشه به عنوان وثیقه در میکر گذاشت و دای جدید ضرب کرد. واسه اون توکن ضریب وثیقه گذاری چنده؟ (مثلا واسه اتر 1.5 هست الان). =نرخ پایداری و نرخ DSR چنده؟ لیست فراهم آورندگان قیمت چی هست و از این دست پاراترا که قبلا همه رو گفتم.

خب فرض کنید الان تو حالت 1 هستیم و یه مقادیر مشخص واسه پارامترا داریم. کی تغییر حالت داریم پس؟ بذارید با یه مثال کامل توضیح بدم.

مثلا یه کوین جدید اومده و همه معتقدن اونقدر قوی هست که بشه به عنوان وثیقه واسه ضرب کردن دای جدید استفاده شه. خب باید این توکن به لیست وثیقه ها اضافه شه و یه سری پارامتر هم واسش تعیین شه. (مثلا ضریب وثیقه) چجوری این اتفاق میفته؟

یک نفر باید اول بیاد یه پروپوزال ثبت کنه و در واقع قرارداد هوشمندش رو بذاره رو شبکه مبنی بر اینکه مثلا توکن الف اضافه شه به سیستم مثلا با ضریب 2.5 اونایی که توکن MKR دارن میتونن در مورد پروپزال ها نظر و سیگنال بدن. زمانی که واسه هر پروپزال گذاشته میشه متغیره و مثلا تا 7 روز هست.

در این ۷ روز همه در مورد این پروپزال صحبت می‌کنن و سیگنال می‌دن تا اینکه معلوم شه در کل باهاش موافق هستن یا نه. اگر احساس شد که موافقت عمومی رو داره یه نفر قرارداد هوشمندش رو می‌نویسه و دیپلوی می‌کنه روی شبکه‌ی اتریوم. حالا وقت رای‌گیری اصلیه.

یادتونه گفتم حالت 0 داریم و میخوایم بریم حالت 1؟ خب حالت 0 یه قرارداد هوشمند بوده شامل همه ی پارامتر های سیستم که قبلا توسط حکمرانان انتخاب شده بوده. انتخاب شده بوده یعنی چی؟ یعنی اینکه دارندگان توکن MKR, توکن خودشون رو تو این قرارداد(مثلا قرارداد حالت 0) ذخیره کردن.

حالا قراره بریم به حالت 1. قرارداد هوشمند حالت 1 هم که زده شده و پارامتر هایی که قرار بوده عوض شن، عوض شدن و پارامترای دیگه بدون تغییر در این قرارداد هستن. حالا چجوری از حالت 0 میریم به حالت 1؟

در صورتی این تغییر انجام میشه که تعداد بیشتری توکن MKR در این قرارداد جدید ذخیره بشه. یعنی به محض اینکه این قرارداد جدید که به حالت 1 اشاره میکنه تعداد توکن های فریز شده بیشتری داشته باشه سیستم با اون پارامتر ها کار می‌کنه.

حالا یا آدمای جدید توکن های MKR خودشونو گذاشتن در قرارداد جدید، یا همون افراد قبلی توکن رو از قرارداد قبلی در آوردن گذاشتن در قرارداد جدید.

این کلیت رای گیری و حکمرانی در سیستم بود اگر سوالی داشتید مطرح کنید که در این مورد جواب بدم. ولی توکن MKR در دو جای دیگه هم کاربرد داره.

یکیش اینجاست که گفته بودم در حراج بدهی چوت سیستم مقصر رو حکمرانان سیستم میدونه توکن جدید ضرب میکنه و با دای معاوضه میکنه که این باعث میشه ارزش این توکن بیاد پایین.

خب گفتم در اين شرايط سيستم پولشو مي خواد ولي نتونسته از حراج اون پولو جمع كنه و تو قلك هم پول نبوده و نگهدارندگان MKR رو مقصر ميدونه پس بايد اون پول رو از اونا بگيره. ولي چجوري مي خواد از كسي كه توكن MKR داره دای بگيره؟

یکی دیگش هم حراج مازاد بود که اینجا گفتم. وقتی حکمرانان خوب عمل کردن با توکنشون میتونن برن تو حراجی و دای بگیرن و سیستم این توکنای MKR رو می‌سوزونه و ارزشش می‌ره بالاتر.

طرفِ بد سكه رو گفتيم بريم سراغ طرف خوب سكه. خب ما يه قلک داشتيم به نام surplus buffer. هميشه stability fee هايي كه جمع ميشه به این قلک اضافه ميشه. علاوه بر اون هر دفعه يه خزانه نقد ميشه هم يه مقداري جريمه يا liquidation penalty بهش اضافه ميشه.

با این ۸ گام تمام قسمت‌های این پروژه رو گفتم. امیدوارم مفید بوده باشه. در آخر هم از همه دوستانی که بازنشر کردن تا به دست همه برسه ممنونم.