متاورس و شهر هوشمند: سئول پیشرو در استفاده از متاورس در شهر هوشمند

با آنکه هنوز راه‌حلی برای مشکلات و چالش‌های جهان در حوزه‌های مختلف زیستی پیدا نشده است، افرادی به دنبال ایجاد پایگاهی برای زندگی در جایی دیگر همچون مریخ هستند. در این میان، افرادی مانند مارک زاکربرگ، به جهانی متفاوت‌تر از آنچه وجود دارد اشاره کرده و مفهوم متا و متاورس را مطرح کرده و آینده را در متاورس می‌داند. متاورس، اصطلاحی برای توصیف یک فضای مجازی مشترک است که ممکن است روزی جانشین اینترنت شود، جایی که همه ما ممکن است از طریق دستگاه‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده با یکدیگر زندگی، کار، بازی و تعامل داشته باشیم.

متاورس در حال تبدیل شدن به جریان اصلی در زندگی روزمره است و به همین خاطر شرکت‌ها و برندهای معتبر جهان به دنبال شناسایی زمینه‌ها و ارزش‌آفرینی براساس آن هستند و می‌کوشند تا جایگاه بهتری در این اکوسیستم پیدا کنند. متاورس، پیش از این در صنعت بازی‌سازی مطرح بود ولی از سال 2021، به یک اکوسیستم کاملاً کارآمد در حال تبدیل است که در آن کاربران می‌توانند به راحتی با سایر کاربران و محیط‌هایشان تعامل داشته باشند. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم متاورس، به کاربردهای آن در شهر هوشمند اشاره خواهد شد.

متاورس چیست

متاورس از دو بخش «متا» به معنی «برتر» و «ورس» به معنی «جهان» تشکیل شده است و منظور از آن جهانی برتر از آنچه وجود دارد است.متاورس، به دنیای مجازی سه بعدی مشترکی اشاره دارد که در آن تمام فعالیت‌ها با استفاده از تجهیزات واقعیت افزوده و واقعیت مجازی انجام می‌شوند. این پلتفرم‌ها در سال‌های اخیر محبوبیت پیدا کرده‌اند، زیرا در طی چند سال اخیر و به‌ویژه در همه‌گیری کرونا، مردم به سمت انجام فعالیت‌های روتین و یا روزمره به صورت آنلاین، حرکت کردند. در دنیای متاورس، کاربران قادر خواهند بود با یکدیگر و محیط اطراف تعامل داشته باشند و به صورت آنلاین و مجازی نقش‌آفرینی کنند. در متاورس، جنبه‌های مختلفی از فناوری‌هایی چون بلاکچین، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بازی‌های رایانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی با یکدیگر ادغام شده و فضایی جدید را ایجاد می‌کنند.

اگر به صورت مختصر بخواهیم به ویژگی‌های بارز متاورس اشاره کنیم، اولین ویژگی، موضوع حضور (Presence) خواهد بود به این معنی که در این فضا، کاربر خود را در کنار سایر کاربران حس کرده و این حس در افزایش سطح کیفی ارتباطات بین کاربران و نیز ارائه سرویس، تأثیر دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های متاورس که به طر مکرر به آن اشاره شده است، موضوع تعامل بین کاربران و نقش آفرینی آنها به صورت مجازی است. از دیگر ویژگی‌های قابل ذکر برای این فضا، دو موضوع سرعت و همزمانی است که در موضوع همزمانی، تمام کاربران به در سراسر جهان به صورت همزمان می‌توانند با یکدیگر تعامل و ارتباط داشته باشند و در بحث سرعت، تمامی اطلاعات به صورت آنی در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.

طرح چشم‌انداز سئول 2030

دولت محلی سئول قصد دارد متاورس را در این شهر پیاده‌سازی نموده و به اولین شهر وارد شده به این حوزه تبدیل شود. «متاورس سئول[1]» عنوانی است که دولت شهری سئول برای این حرکت انتخاب نموده و عنوان کرده است که قصد دارد یک اکوسیستم ارتباط مجازی در تمام حوزه‌های مدیریت شهری خود، ایجاد نماید. در این طرح که در سه مرحله و از سال 2022 آغاز می‌شود قرار است خدماتی که شامل خدمات اقتصادی، فرهنگی، گردشگری، آموزشی و مدنی است، به شهروندان ارائه شود.

سئول، برای رسیدن به بخشی از برنامه چشم‌انداز 2030، مبلغ 3.9 میلیارد وون کره جنوبی (معادل 2.8 میلیارد یورو) را در پروژه «متاورس سئول» سرمایه‌گذاری کرده و اعلام کرده است که می‌خواهد به یک «شهر همزیست، پیشرو، امن و آینده احساسی[2]» تبدیل شود. اگر این پروژه به واقعیت تبدیل شوند، شهروندان سئول می‌توانند با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی، مقامات شهری را ملاقات نموده و در رویدادهای جمعی مشارکت نمایند.

دولت محلی سئول اعلام نموده است که با آغاز سال نو 2022، زنگ سنتی ناقوس بوسینگاک[3] در شب سال نو هم در جهان واقعی و هم در دنیای متاورس به صدا در خواهد آمد. همچنین، دولت محلی اعلام نموده است که تسهیلات و خدمات مختلف تجاری، از جمله دفتر مجازی شهردار، آزمایشگاه فین‌تک سئول، سرمایه‌گذاری سئول و شهر پردیس سئول را در پلتفرم متاورس خود ارائه خواهد کرد.

در بیانیه‌ای که در این خصوص صادر شده است، مقامات شهر سئول اعلام کرده‌اند که در سال 2023، مرکز متاورس 120[4] (نام‌گذاری اولیه و آزمایشی)، یک مرکز ارائه خدمات عمومی مجازی خواهد بود، راه‌اندازی خواهد و در آن خدمات مشاوره‌ای از طریق آواتارهای مقامات دولتی در اختیار شهروندان قرار خواهد گرفت. مشاوره‌هایی که تا پیش از این به صورت حضوری و تنها در تالار شهر قابل ارائه بود. همچنین، جاذبه‌های مهم گردشگری سئول، مانند میدان گوانگوامون[5]، کاخ دیوکسوگونگ[6] و بازار نامدمون[7]، از طریق «منطقه توریستی مجازی» معرفی خواهند شد. از سویی دیگر، با استفاده از فناوری، منابع تاریخی از دست رفته، مانند دروازه دونویمون[8] (یکی از چهار دروازه ورود به پایتخت بوده است که در سال 1915 تخریب شد)، در فضای مجازی بازسازی خواهد شد. از سال 2023، جشنواره‌های برجسته سئول، مانند جشنواره فانوس سئول، نیز در متاورس برگزار می‌شود تا همه مردم در سراسر جهان از آن لذت ببرند. مقامات شهری اعلام کرده‌اند که خدمات را نیز برای افراد با شرایط خاص (مانند معلولان) از طریق واقعیت توسعه یافته ارائه خواهند داد.

با استفاده از «متاورس سئول»، سئول به دنبال تبدیل شدن به یک شهر فراجهانی است که گامی جدید در تکامل شهرهای هوشمند محسوب شده و بر محدودیت‌های مکانی و زمانی غلبه خواهد کرد. این شهر در حال حاضر، به دنبال برنامه‌ریزی برای استفاده از هوش مصنوعی برای نظارت بر فاضلاب و مراکز پسماند آب است. همچنین، یک چت‌بات هوش مصنوعی برای ارائه پاسخ به سؤالات و شکایات عمومی مربوط به مسائل مختلف شهری، از تخلفات پارکینگ گرفته تا پروتکل‌های COVID-19، ایجاد شده است.

این جهش بزرگ می‌تواند منجر به غلبه بر محدودیت‌هایی در دنیای واقعی شود که ناشی از محدودیت‌های زمانی یا مکانی و موانع زبانی است و از طریق پلت‌فرم متاورس توسعه‌یافته با فناوری‌های پیشرفته می‌توان راه‌حل‌هایی را برای این محدودیت‌ها ارائه کرد. سئول با ترکیب تقاضای عمومی با فناوری خصوصی، قاره جدیدی به نام «متاورس سئول» را ایجاد خواهد کرد.

دلایل نیاز به متاورس در سئول

1- نیاز به دیجیتالی شدن

در طول همه‌گیری، دیجیتالی‌سازی مسیری مطمئن برای تاب‌آوری در قالب دورکاری، آموزش و خدمات غیرنظامی بود. به عنوان مثال، ساندرلند توسط Digital Leaders 100 به عنوان شهر هوشمند سال به دلیل گسترش شبکه پهن‌باند خود برای بهبود انعطاف‌پذیری سازمان‌های خود در برابر بیماری همه‌گیری کرونا انتخاب شد. دسترسی به خدمات عمومی از راه دور و در خانه به ویژه برای بخشی از جمعیت شهری که سن بیشتری دارند و یا دارای شرایط خاصی چون معلولیت هستند، مهم است. براساس آمارهای موجود، 20 درصد از جمعیت کره جنوبی تا سال 2025 دارای سن 65 سال یا بیشتر خواهند بود. بر اساس گزارش چشم انداز اقتصاد کلان GlobalData سال 2021 در مورد کره جنوبی، 81.6 درصد از جمعیت کره جنوبی تا سال 2025 در شهرها زندگی خواهند کرد. بر این اساس، تعداد بیشتری از مردم کره جنوبی به خدمات عمومی ارائه شده توسط دولت سئول و سایر شهرها، متکی خواهند بود و همه‌گیری جهانی کرونا ثابت کرده است که این خدمات باید در برابر بحران‌های بهداشت عمومی مقاوم باشند.

2- ظرفیت فناوری

برای دسترسی به پلتفرم های متاورس، ارتباطات و سخت‌افزار مناسب مورد نیاز است. از نظر اتصال، کره جنوبی نسبت به بسیاری از کشورها «آماده‌تر متافورس» است. Internet World Stats کره جنوبی را در بین ده کشور برتر آسیا از نظر تعداد کاربران اینترنت در این کشور، قرار داد. بر اساس گزارش گلوبال دیتا، ضریب نفوذ اینترنت کره جنوبی در ژوئن 2021 در حدود 96.3 درصد ثبت شد و درصد کل خانوارهای سئول با دسترسی به خدمات اینترنت در سال 2020، 99.2 درصد بود. علاوه بر این، سئول قصد دارد تا سال 2022 دسترسی به داده‌های رایگان را برای همه شهروندانش ایجاد کند. علاوه بر این، در می 2021، وزارت علوم و فناوری اطلاعات کره جنوبی، «اتحادیه متاورس» را که یک همکاری مشترک بین رهبران بزرگ فناوری کره جنوبی مانند SK Telecom و هیوندای موتور برای توسعه پلتفرم‌های متاورساست را راه‌اندازی کرد.

3- تغییر نگرش کاربران فضای مجازی

تغییرات در سرگرمی‌های شهروندان کره جنوبی باعث آشنایی بیشتر کاربران با پلتفرم‌های مجازی آنلاین شده است. در زمان همه‌گیری کرونا، هنرمندان مختلف کی‌پاپ از جمله BTS، Twice و NCT کنسرت‌های خود را به صورت آنلاین اجرا کردند و از موفقیت تجاری برخوردار شدند. در واقع، یکی از کنسرت‌های BTS در سال 2020 رکوردها را شکست و با 756000 نفر (با جمع‌آوری نزدیک به 20 میلیون دلار) به بزرگترین رویداد موسیقی آنلاین تبدیل شد. در 15 نوامبر، شرکت بازی مبتنی بر بلاکچین Animoca با شرکت سرگرمی کره جنوبی Cube Entertainment برای توسعه متاورس K-pop شریک شد.

بسیاری از جوانان کره جنوبی به دلیل صنعت بازی قوی این کشور که خود شروع به توسعه امکانات ارائه شده توسط متاورس کرده است، با سرگرمی‌های مجازی بیشتر ارتباط گرفتند. در آوریل 2021، Netmarble، یک شرکت بازی‌سازی کره جنوبی، شرکت Metaverse Entertainment را راه‌اندازی کرد تا یک پلتفرم سرگرمی مجازی برای کنسرت‌ها، فیلم‌ها، برنامه‌های تلویزیونی و بازی ایجاد کند.

موانع احتمالی در پیاده‌سازی متاورس در سئول

اطلاعات موجود حاکی از آن است که متاورس سئول باید جدی گرفته شود، زیرا به ارائه خدمات عمومی انعطاف‌پذیر در قالب فناوری که به طور فزاینده‌ای برای شهروندان و کاربران کره‌جنوبی آشنا (و محبوب) است، می‌پردازد. این در حالی است که توسط تحقیق و توسعه پیشرو کره جنوبی نیز پشتیبانی می‌شود.

موانع بالقوه موفقیت متاورس در سئول، سخت‌افزارهای نامطلوب مانند هدست‌ها و همچنین جمعیت رو به رشد سالخورده است که از نظر دیجیتالی، به طور فزاینده‌ای کنار گذاشته می‌شوند. سئول در حال حاضر با ارائه برنامه‌های آموزش دیجیتال برای افراد بالای 55 سال، اقداماتی را برای رفع مانع اخیر انجام می‌دهد. گذشت زمان نشان خواهد داد که آیا موانع دیگری وجود خواهد داشت یا خیر.

[1] Metaverse Seoul

[2] a city of coexistence, a global leader, a safe city, and a future emotional city

[3] Bosingak Belfry bell

[4] Metaverse 120

[5] Gwanghwamun Plaza

[6] Deoksugung Palace

[7] Namdaemun Market

[8] Donuimun Gate