متاورس چیست؟

متاورس پدیده‌ای نوظهور است که با وجود بیش از چنده دهه قدمت این واژه، به‌تازگی مفهومی عملیاتی به خود گرفته و این روزها بسیاری از علاقه‌مندان به تکنولوژی را سرگرم خود کرده است. این تکنولوژی شبیه بسیاری دیگر از مفاهیم فناورانه دیگر، در ابتدا در حد یک رؤیاپردازی در ذهن چند نویسنده و فیلمساز بوده که اخیراً به مرحله اجرا رسیده است.

متاورس (Metaverse) یک جهان مجازی است که کاربران می‌توانند با استفاده از عینک‌های مخصوص به نام عینک واقعیت مجازی شخصیت موردعلاقه خود را در آن بسازند و به‌واسطه آواتار (تصویر مجازی و کاراکتری که از خود می‌سازید)، درست مانند زندگی واقعی، در آنجا زندگی کنند.

شرکت هایی که در زمینه نوآوری تکنولوژی های جدید کار می کنند، از فناوری متاورس جهت ارائه تجربه جدید و پیشرفته ای برای تقویت و توسعه دنیای سه بعدی استفاده می نمایند. کلمه “metaverse” یک دنیای دیجیتالی را توصیف می کند که مشابه یک دنیای واقعی کاملا تحقق یافته و فراتر از دنیایی است که در آن زندگی می کنیم.
در حال حاضر متاورس به عنوان یک جهان مجازی قلمداد می شود که تمامی جنبه ‌های فناوری ‌های دیجیتال شامل ویدئو کنفرانس، بازی ‌های ویدئویی اینترنتی مانند ماین کرافت یا روبلوکس، معاملات ارزهای دیجیتال، ارسال و دریافت ایمیل، واقعیت مجازی، رسانه‌های اجتماعی و پخش های زنده را با هم ترکیب می ‌کند.
فعالیت های متخصصان بر روی اینکه چگونه می توان این بخش های مجازی را با هم هماهنگ نمود، در حال پیشرفت است. اما بعضی از بزرگان دنیای فناوری، متاورس را آینده ارتباطات و تعامل انسانی می ‌دانند.

تاریخچه متاورس

با وجود اینکه هنوز خیلی با نمونه‌های کاربردی فناوری متاورس فاصله داریم اما این مفهوم مدتهای طولانی و برای چندین دهه است که در داستان‌ها، بازی‌های رایانه‌ای و فناوری‌های دیجیتال مطرح بوده است. در حقیقت واژه متاورس و خلق آن به دهه ۹۰ میلادی زمانی که نیل استفنسون (Neal Stephenson) کتابی با نام اِسنو کرَش (Snow Crash) منتشر کرد باز می‌گردد.

این نویسنده در این کتاب برای اولین بار مفاهیمی مثل متاورس و آواتار (Avatar) را در قالب داستان پیش‌بینی کرد. مفاهیمی که سالها بعد از آن با همین نام به دنیای دیجیتال راه پیدا کردند. این ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود. مدت‌ها بعد نویسنده کتاب بازیکن شماره یک آماده (Ready Player One) ، ارنست کلاین (Ernest Cline) به روایت زندگی انسان‌ها در سال ۲۰۴۴ می‌پردازد.

در این کتاب روایت شده انسان‌ها می‌توانند زندگی مشقت‌باری که در دنیای واقعی دارند را با زندگی در دنیای مجازی و دیجیتال ادامه دهند. نگاهی به همه این جریانات و در نهایت تغییر نام فیس‌بوک به متا همه نشان‌دهنده این است که از گذشته تاکنون برنامه‌های زیادی برای مقوله متاورس وجود داشته است.

واقعیت مجازی «VR» در متاورس چیست؟

متاورس اغلب به عنوان نوعی واقعیت مجازی (VR) نامیده می شود که در آن کاربران می توانند با یکدیگر در یک محیط تولید شده توسط کامپیوتر ارتباط دو طرفه داشته باشند. در دنیای مجازی metaverse به کاربران اجازه داده می شود کار کنند، بازی کنند و تجربیاتی خارج از تصور داشته باشند.
سه بعدی سازی عنصر اصلی در تولید واقعیت مجازی است، به همین دلیل در شرایط فعلی بازی های ویدئویی مشابه ترین تجربه metaverse را عرضه می کنند. البته تنها مورد سه بعدی بودن بازی های ویدئویی نیست، بلکه اکنون خدمات و ویژگی ‌هایی را ارائه می‌کنند که به دیگر جنبه ‌های زندگی ما نیز ربط دا‌رند.
با قراردادن هدست واقعیت مجازی (VR) روی سر، محیط مجازی در جلوی چشمان کاربر قرار گرفته و بر اساس حرکت سر و بدن با محیط مجازی تعامل برقرار می‌کند. این هدست در کنار گجت‌های دیگر می‌تواند حواس پنج‌گانه را شبیه‌سازی کند تا کاربر تجربه کامل‌تری از فضای مجازی داشته باشد.
بازی ویدئویی Roblox حتی میزبان رویدادهای مجازی مانند کنسرت، دیدارهای حضوری و کنفرانس ها می باشد. بازیکنان دیگر فقط بازی را انجام نمی دهند بلکه از این فضا برای سایر فعالیت ها و بخش هایی از زندگی خود در فضای مجازی نیز استفاده می کنند.
همچنین در بازی Fortnite، که چند نفر همزمان می توانند بازی کنند، حدود ۱۲ میلیون نفر در تور مجازی موسیقی درون بازی حضور داشتند.

واقعیت افزوده «AR» در متاورس چیست؟

فناوری واقعیت افزوده یا Augmented reality با علامت اختصاری AR از اختلاط اطلاعات بصری، شنیداری و احساسی در ارتباط با دنیای واقعی کمک می گیرد تا تجربه فردی را افزایش دهد. مشاغل کوچک و یا شرکت ها از واقعیت افزوده جهت تبلیغ تولیدات یا خدمات خود استفاده می کنند. همچنین در راه اندازی اشکال بازاریابی جدید و گرد آوری داده های یکتای کاربران به کار می رود.
در تکنولوژی AR عناصر پیرامون توسط سنسور دریافت شده و کامپیوتر پردازش می‌کند. سپس المان‌های گرافیکی کامپیوتری و پیش چشمان کاربر به دنیای واقعی وارد شده و به تعامل می‌پردازد. مشابه تجربه تکنولوژی واقعیت افزوده را می‌توان در کارتون‌ها و فیلم‌های سینمایی کودکانه مانند فیلم گارفیلد یا مینیون‌ها دید که در آن‌ها شخصیت‌های کارتونی بدون هیچ واسطه‌ای به دنیای فیزیکی ما اضافه می‌شوند و ما با آن‌ها تعامل برقرار می‌کنیم.
کاربران به آسانی قادرند از طریق یک گوشی هوشمند با واقعیت افزوده AR ارتباط برقرار کنند. استفاده کنندگان می ‌توانند توسط آن حرکات خود را در دنیای فیزیکی کاملا به دست گرفته و کنترل کنند. یکی از نمونه های استفاده از AR در بازی Pokemon GO بوده است. بازیکنان به دلیل ترکیب دوربین گوشی هوشمند با محیط واقعی امکان تجسم پوکمون ‌های مجازی را جلوی روی خود دارد. در این صورت بازیکن می ‌تواند با این جلوه های مجازی برخورد کرده و تعامل نماید.
شرکت Microsoft از چند سال پیش روی این تکنولوژی کار کرده است. اولین هدست واقعیت افزوده به نام HoloLens را در سال ۲۰۱۶ ارائه کرد. این شرکت آن را واقعیت ترکیبی نامیده بود. از طریق این هدست کاربران قادر بودند محیط بازی نرم ‌افزاری را در دنیای فیزیکی اطراف خود احساس کنند. در سال ۲۰۱۹ نسل دوم این هدست و در سال های بعد سرویس Microsoft Mesh را در این رابطه ارائه دادند.