معرفی انواع بلاکچین

در طول چندین سال گذشته، بلاک چین ها بسته به ساختار و پیکربندی خود، در گونه های مختلفی تکامل پیدا کرده‌اند. محتوایی که در بلوک های بلاک چین ذخیره شده است و همچنین فعالیت های انجام شده توسط شرکت کنندگان مختلف در شبکه های بلاک چین را می توان بسته به نحوه پیکربندی بلاک چین و اینکه چگونه انتظار می رود هدف تجاری مورد نظر را برآورده کند، کنترل کرد. به طور کلی، بلاک چین های عمومی و خصوصی دو نوع رایج هستند. آنها به شدت در بین شبکه های مختلف ارزهای دیجیتال و شرکت های خصوصی استفاده می شوند. دسته سوم، بلاک چین های مجوز محور، نیز مورد توجه قرار گرفته است.
بیایید در ادامه این مقاله از آکوچین نگاهی به تفاوت های کلیدی بین شبکه های بلاک چین عمومی، خصوصی و مجوز محور بیندازیم.
در یک بلاک چین عمومی، هر کسی آزاد است که به فعالیت های اصلی شبکه بلاک چین بپیوندد و در آن شرکت کند.
یک بلاک چین خصوصی فقط اجازه ورود منتخب شرکت کنندگان تایید شده را می دهد. اپراتور حق لغو، ویرایش یا حذف ورودی های ضروری در بلاک چین را دارد.
یک بلاک چین مجوزمحور دارای ویژگی های بلاک چین خصوصی و عمومی است.
بلاک چین های مجوز محور به لطف توانایی آنها در تخصیص مجوزهای خاص به کاربران مختلف در شبکه، محبوبیت بیشتری را تجربه کرده اند.
بلاک چین مجوزمحور (Permissioned Blockchain) سطح امنیتی بیشتری را نسبت به سیستم های بلاک چین معمولی مانند بیت کوین فراهم می کنند، زیرا به یک لایه کنترل دسترسی نیاز دارند.
بلاک چین های مجوز محور مورد علاقه نهادهایی هستند که به امنیت، هویت و تعریف نقش در فناوری بلاک چین نیاز دارند.
با درک مزایای کسب و کارها، بلاک چین مجوزمحور (Permissioned Blockchain) رایج تر می شوند.

بلاک چین عمومی (Public Blockchain)

اگر کسی مایل به ایجاد یک بلاک چین کاملاً باز، مشابه بیت کوین است، که هر کسی و همه را قادر می سازد به شبکه بپیوندند و در آن مشارکت داشته باشند، می توانند به سراغ یک بلاک چین عمومی بروند. در یک بلاک چین عمومی، هر کسی آزاد است که به فعالیت های اصلی شبکه بلاک چین بپیوندد و در آن شرکت نماید. هر کسی می تواند فعالیت های جاری در شبکه بلاک چین عمومی را بخواند، بنویسد و ممیزی کند، که به یک بلاک چین عمومی کمک می نماید تا ماهیت خودگردان خود را حفظ کند.
شبکه عمومی بر اساس یک طرح تشویقی عمل می کند که شرکت کنندگان جدید را تشویق می نماید تا به شبکه بپیوندند و چابک نگه دارند. بلاک چین های عمومی از نقطه نظر یک عملیات واقعاً غیرمتمرکز، دموکراتیک و بدون اقتدار راه حل بسیار ارزشمندی را ارائه می دهند.
یک بلاک چین عمومی چند معایب دارد. اولین مورد مصرف برق سنگین است که برای نگهداری دفتر کل توزیع شده عمومی ضروری می باشد. از دیگر مسائل می توان به عدم حفظ حریم خصوصی و ناشناس بودن کامل اشاره نمود. این می تواند به امنیت ضعیف شبکه و هویت شرکت کننده منجر شود. همراه با مشارکت کنندگان واقعی، گاهی اوقات ممکن است شرکت کنندگان شامل اعضای کلاهبردار نیز باشند که ممکن است در فعالیت های مخرب مانند هک، سرقت توکن، و مسدود شدن شبکه شرکت داشته باشند.

بلاک چین خصوصی (Private Blockchain)

اگر شخصی نیاز به اجرای یک بلاک چین خصوصی داشته باشد که فقط اجازه ورود منتخب شرکت کنندگان تایید شده را می دهد، مانند شرکت کنندگان برای یک کسب و کار خصوصی، می توان پیاده سازی بلاک چین خصوصی را انتخاب کرد. یک شرکت کننده فقط از طریق یک دعوت نامه معتبر و تایید شده می تواند به چنین شبکه خصوصی بپیوندد. اعتبار سنجی نیز یا توسط اپراتور(های) شبکه یا توسط یک پروتکل مجموعه ای مشخص که توسط شبکه پیاده سازی شده است ضروری است.
تمایز اصلی بین بلاک چین های عمومی و خصوصی این است که بلاک چین های خصوصی کنترل می کنند که چه کسانی مجوز محور به مشارکت در شبکه هستند، پروتکل توافقی را که حقوق و پاداش های استخراج را تعیین می کند، اجرا می نمایند و دفتر کل مشترک را حفظ می کنند. مالک یا اپراتور این حق را دارد که در صورت لزوم، ورودی‌های ضروری در بلاک چین را لغو، ویرایش یا حذف گرداند.
به معنای واقعی، یک بلاک چین خصوصی غیرمتمرکز نیست و یک دفتر کل توزیع شده است که به عنوان یک پایگاه داده بسته و امن بر اساس مفاهیم رمزنگاری عمل می کند. از نظر فنی، همه نمی توانند یک گره کامل را روی بلاک چین خصوصی اجرا نمایند، تراکنش ها را انجام دهند یا تغییرات بلاک چین را تایید و احراز هویت کنند.

بلاک چین مجوز محور (Permissioned Blockchain)

دسته سوم بلاک چین ها، بلاک چین های مجوز محور هستند. بلاک‌چین‌های مجوز محور به ایجاد یک کیسه ترکیبی بین بلاک‌چین عمومی و خصوصی اجازه می‌دهند و بسیاری از گزینه‌های سفارشی‌سازی را پشتیبانی می‌کنند. این موارد شامل اجازه دادن به هر کسی برای پیوستن به شبکه مجوز محور پس از تأیید هویت مناسب و تخصیص مجوزهای منتخب و تعیین شده برای انجام فعالیت‌های خاصی در شبکه است. به عنوان مثال، ریپل، یکی از بزرگترین ارزهای دیجیتال، از نقش های مبتنی بر مجوز برای شرکت کنندگان پشتیبانی می کند.
چنین بلاک چین ها به گونه ای ساخته شده اند که مجوزهای ویژه ای را به هر شرکت کننده می دهند. این به شرکت کنندگان امکان می دهد تا عملکردهای خاصی مانند خواندن، دسترسی و نوشتن اطلاعات روی بلاک چین را انجام دهند. کسب‌وکارها به طور فزاینده‌ای شبکه‌های بلاک چین مجوزمحور را انتخاب می‌کنند، زیرا این امکان را به آن‌ها می‌دهد تا هنگام پیکربندی شبکه‌ها، محدودیت‌هایی را انتخاب کرده و فعالیت‌های شرکت‌کنندگان مختلف در نقش‌های مورد نظر را کنترل کنند.
به عنوان مثال، اگر یک شبکه بلاک چین برای مدیریت معاملات در محصولات مزرعه از مبدأ (مزرعه) تا مشتری نهایی (بازار) استفاده شود، این فرآیند شامل چندین نهاد است. بگوییم که یک کشاورز یک گیاه دارویی را کشت می کند که آن را به چندین بازار در سراسر جهان می فرستد. در این مورد، چندین طرف – مقامات گمرکی که محصول را برای ورود به کشور مربوطه خود ترخیص می کنند، شرکت های حمل و نقل که محصول را جابجا می کنند، و اپراتورهای انبار که نیاز به نگهداری محصول در محدوده دمایی مشخص دارند – همگی در خدمت یک امر حیاتی اما خاص هستند. عملکرد در معامله کشاورز در این مورد، شبکه های مجوز محور ممکن است بهترین تناسب را ارائه دهند.
کشاورز ممکن است قیمت و مقدار خاصی را برای فروش محصول خود به یک خریدار در آمریکا و قیمت و مقدار دیگری را به خریدار دیگری در اروپا نهایی کند. سایر نهادهای درگیر مانند اپراتور انبار ممکن است لزوماً به اطلاعاتی در مورد قیمت های توافق شده بین کشاورز و خریداران مختلف او نیاز نداشته باشند. آنها ممکن است به سادگی نیاز به دسترسی به اطلاعات محدود – مانند مشخصات کمیت و کیفیت – داشته باشند تا عملکرد خود را در پشتیبانی از چنین معاملاتی انجام دهند.
در واقع بلاک چین مجوز محور (Permissioned Blockchain) یک دفتر کل توزیع شده است که برای عموم قابل دسترسی نیست. فقط کاربران با مجوز می توانند به آن دسترسی داشته باشند. کاربران فقط می توانند اقدامات خاصی را انجام دهند که توسط مدیران دفتر به آنها اعطا شده است و ملزم به احراز هویت خود از طریق گواهی ها یا سایر ابزارهای دیجیتال هستند.
ممکن است اضافه شدن کاربران مجاز را به عنوان یک سیستم امنیتی بلاک چین اضافی در نظر بگیرید. مدیران یک لایه کنترل دسترسی را حفظ می کنند تا اعمال خاصی را فقط توسط شرکت کنندگان قابل شناسایی خاصی انجام دهند. سوابق در بلاک چین از افرادی که در تراکنش ها دخیل می باشند ، نگهداری می شود. این امر باعث می شود بلاک چین های مجوز محور از بلاک چین های عمومی متفاوت باشند.

تفاوت بین بلاک چین های بدون مجوز و و مجوز محور (Permissionless و Permissioned)

یک بلاک چین را می توان به روش های مختلفی ساخته و به آن دسترسی داشت. برخی از بلاک چین ها برای خواندن، دسترسی و نوشتن اطلاعات به مجوزهای ویژه نیازمند هستند. دیگران فقط نیاز دارند که شما توانایی اتصال را داشته باشید و بتوانید کار را برای شبکه انجام دهید. پیکربندی ذاتی هر بلاک چین، تراکنش‌های شرکت‌کنندگان را کنترل می‌کند و نقش‌های آن‌ها را مشخص می‌نماید که در آن هر شرکت ‌کننده می‌تواند به بلاک چین دسترسی داشته باشد و در آن مشارکت کند.
بلاک چین های مجوز محور شبیه بلاک چین های بدون مجوز هستند زیرا از فناوری های مشابهی استفاده می کنند. با این تفاوت که بلاک چین های مجوز محور به کاربران اجازه نمی دهند بدون شناسایی به بلاک چین دسترسی داشته باشند.
به عنوان مثال، یک بانک ممکن است یک بلاک چین مجوز محور را اجرا کند که از طریق تعداد مشخصی از گره های داخلی بانک برای ردیابی نقل و انتقالات پول کار می نماید. شما نمی توانید به این بلاک چین دسترسی پیدا کنید زیرا مجوزهای لازم را ندارید. در مقابل، زمانی که یک حساب کاربری نیمه ناشناس در آن شبکه ایجاد نموده اید، می‌توانید به یک بلاک چین بدون مجوز مانند یک شبکه استخراج ارز دیجیتال بپیوندید.
از نظر فنی، شبکه‌های بلاک چین مجوز محور دارای یک لایه کنترل دسترسی در گره‌های بلاک چین هستند.

بسیاری از عملکردهای داخلی بلاک چین ها یکسان است. تفاوت های اصلی بین آنها عبارتند از:

• قابلیت دسترسی در مقابل استفاده عمومی
• عدم تمرکز
• توسعه
• شفافیت
• قابلیت دسترسی در مقابل استفاده عمومی

بیت‌ کوین، محبوب ‌ترین بلاک‌ چین بدون مجوز ارز دیجیتال، به هر کسی اجازه می‌دهد تا با ظرفیت یک گره کامل یا یک ماینر مشارکت ‌کننده در شبکه شرکت کند. هر کسی می‌تواند نقشی فقط خواندنی داشته باشد یا تغییرات قانونی در بلاک چین ایجاد نماید، مانند اضافه کردن یک بلوک جدید یا حفظ یک کپی کامل از کل بلاک چین.
با رشد و بلوغ استفاده‌های بلاک چین، کسب ‌و کارها و دولت‌های بیشتری متوجه مزایای صرفه‌ جویی در هزینه‌هایی شده‌اند که فناوری به یک سازمان معرفی می‌کند. در نتیجه، بلاک چین‌های مجوز محور در بین شرکت‌ها و سازمان‌های صنعت ارز دیجیتال محبوب شده‌اند که امنیت، هویت و تعریف نقش برای آنها ضروری است.
برای مثال، تولیدکننده‌ای که محصولی را تولید می‌کند ممکن است از یک بلاک چین مجوز محور استفاده کند که به مدیریت زنجیره تامین آن مرتبط است. تراکنش‌های این بلاک چین احتمالاً شامل شرکای لجستیک، بانک‌های تأمین مالی و سایر فروشندگان درگیر در فرآیندهای تأمین و تأمین مالی می‌شود. هر نهادی سطح شفافیت و مجوزهای خاص خود را دارد که می تواند از آنها برای ساده کردن عملیات، ردیابی موجودی، یا نظارت بر هزینه ها و صورتحساب ها استفاده نماید.

عدم تمرکز

بلاک ‌چین‌های بدون مجوز دارای تمرکززدایی گسترده هستند، زیرا به کاربران بیشتری اجازه می‌دهند و می‌توانند در شبکه بسیار بزرگ‌تری گسترش یابند. از سوی دیگر، بلاک چین‌های مجوز محور دارای تمرکززدایی محدود می باشند، زیرا معمولاً برای اهداف سازمانی و تجاری استفاده می‌شوند و به مقادیر مختلفی از تمرکز نیاز دارند.

توسعه

به طور کلی، بلاک چین های بدون مجوز منبع باز هستند، به این معنی که یک جامعه آنها را توسعه می دهد. آنها را می توان تغییر داد و توسط هر کسی استفاده کرد. بلاک چین های مجوز محور عموماً اختصاصی هستند و توسط توسعه دهندگان یا کسب و کارهایی که از آنها استفاده می نمایند کنترل می شوند.
در بیشتر مواقع، کسب‌وکارهایی که «بلاک چین» ایجاد می‌کنند یا از آن استفاده می‌کنند، از بلاک چین استفاده نمی‌کنند. آنها یک دفتر کل توزیع شده با مکانیزم اجماع برای تأیید تراکنش ها می سازند. تشخیص این تفاوت می تواند دشوار باشد زیرا هنوز تعریف مجموعه ای وجود ندارد که بلاک چین و DLT را واقعاً از هم جدا کند.
توسعه‌دهنده‌ای که یک بلاک چین مجوز محور می‌سازد ممکن است تصمیم بگیرد که چند رکورد انتخابی مانند نام محصول و کمیت درگیر در یک تراکنش را برای خواندن همه در دسترس قرار دهد. با این حال، فقط شرکت کنندگان منتخب مجوز محور به مشاهده قیمت معامله می باشند. سایر پیاده‌ سازی ‌ها ممکن است شامل محدود کردن شرکت ‌کنندگان برای عمل به عنوان گره‌ها در شبکه باشد که امنیت شبکه را افزایش می‌دهد.
تمام این مجوزها و نگهداری پروفایل توسط این لایه کنترل دسترسی انجام می گردد. اینها با شبکه های بلاک چین بدون مجوز یا عمومی که لایه کنترلی ندارند متفاوت است.

شفافیت

بلاک‌ چین‌های بدون مجوز، شفافیت کمتری دارند، زیرا میزان مشخصی از ناشناس بودن را برای کاربران فراهم می‌کنند. به طور کلی نمی توان آدرس های کیف پول را برای کاربران بلاک چین ردیابی کرد و تراکنش ها با استفاده از روش های مختلف رمزنگاری رمزگذاری می شوند.
بلاک چین های مجوز محور به شفافیت بیشتری در سطوح خاصی نیاز دارند زیرا برای انجام تجارت استفاده می شوند. گره ها یا کاربران و اتصالات آنها شناخته شده و تراکنش های آنها قابل مشاهده است. در میان بسیاری از مزایای دیگر، این می تواند از شرکت در برابر صورت حساب مضاعف، هزینه، پرداخت یا هر تعداد خطای دیگری که می تواند با استفاده از برنامه های مدیریت سازمانی ایجاد شود، دفاع نماید.