چند خط با نابرابری دیجیتال

اصطلاح شکاف دیجیتالی اولین بار در دهه ۱۹۹۰ ایجاد شد و به طور کلی به نامنظم و ناموزون بودن فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) اشاره دارد. در واقع شکاف دیجیتالی دو سطح دارد. شکاف سطح اول به دسترسی نابرابر بخش‌های مختلف جامعه به فناوری اشاره می‌کند در حالی که شکاف سطح دوم به استفاده نابرابر از این فناوری اشاره دارد.

در واقع پس از ظهور فناوری‌های مدرن که با سرعت بسیار بالایی در میان زندگی مردم نفوذ کردند، انقلابی عظیم در دنیای دانش و فناوری رخ داد که در نهایت منجر به ظهور شکاف جدایی بین کشورهای ثروتمند و کشورهای فقیر یا بین کشورهای شمال و کشورهای جنوب شد که از آن به عنوان شکاف دیجیتال یاد می‌شود. در مواردی حتی این شکاف یک چالش بزرگ برای کشورهای در حال توسعه یا فقیر برای همگام شدن با توسعه اطلاعات محسوب می‌گردد.

شکاف دیجیتالی همان عدم تعادل جریان ارتباط اطلاعات است. با این حال آمار و نتایج مطالعات به ما نشان می‌دهد که با وجود تمامی تلاش‌هایی که به منظور توسعه و نوسازی در کل دنیا انجام شده است، این شکاف همچنان باقی خواهد ماند؛ زیرا سال به سال به میزان قشر فقیر دنیا افزوده می‌گردد.

نابرابری‌های دیجیتالی تمایزهای قابل توجهی را در میان جوامع مختلف جهانی ایجاد کرده است، که برخی از بارزترین نتایج حاصل از شکاف دیجیتالی شامل موارد زیر است:

تاثیرات ناشی از شکاف بر اقتصاد

خدمات مخابراتی و استفاده گسترده از اینترنت می‌تواند اقتصاد یک کشور را تقویت سازد. همچنین مردم می‌توانند از این طریق با از بین بردن ازدحام‌های ترافیکی به خریدهای آنلاین بپردازند زیرا؛ انجام این جور معاملات بدون استفاده از هرگونه کاغذ یک رویکرد مناسب برای ایجاد توانمندی اقتصادی است. شکاف اقتصادی در حال حاضر در کشورهای در حال توسعه‌ای که قدرت ادغام کافی فناوری اطلاعات و ارتباطات را ندارند، بیشتر از سایر کشورهای دیگر است.

تاثیر شکاف دیجیتال بر آموزش

شاید بتوان یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد شکاف دیجیتالی در ایران را عدم دسترسی عده و قشر خاصی از کودکان، خصوصاً دختران به امکانات آموزشی دانست. از آن‌ جایی که اینترنت کتابخانه‌ای غنی از هرگونه اطلاعات است، اکنون دیگر بیش از هر زمان دیگری این موضع اهمیت دارد تا سیستم‌های آموزشی بتوانند آموزش‌های خود را با علم و تکنولوژی مطابقت دهند.

همواره دستیابی به فناوری اطلاعات و ارتباطات با موفقیت‌ها و تحقیقات عالی علمی در ارتباط مستقیم بوده است. از آن‌جایی که آموزش قدرت ذهن انسان را توانمند می‌سازد و او را برای رسیدن به موفقیت‌های چشمگیر در جامعه آماده می‌سازد، دیگر وجود هرگونه شکاف دیجیتالی می‌تواند یک سد در راه رسیدن قشر خاصی از مردم یک کشور یا یک منطقه به موفقیت شود.