تعریف اوراکل در بلاک‌چین و تاثیر آن بر دی‌فای

اوراکل (Oracle)ها خدمات و سرویس‌های شخص ثالثی هستند که به قراردادهای هوشمند داخل بلاک‌چین‌ها امکان می‌دهند تا اطلاعات را از خارج از اکوسیستم دریافت کنند.

اوراکل‌ها همانند منبع اطلاعاتی عمل می‌کنند که می‌توان آنها را داخل قراردادهای هوشمند وارد کرد. این موضوع به قراردادهای هوشمند امکان می‌دهد تا به اطلاعات همزمانی دسترسی یابند که در بلاک‌چین وجود ندارند. این اطلاعات اغلب اوقات، قیمت رمزارزهاست. اگر چه خود اوراکل‌ها یک منبع اطلاعات نیستند، اما لایه‌هایی هستند که اطلاعات درون زنجیره‌ای مربوط به رویدادهای واقعی را بررسی کرده و اطلاعات جمع‌آوری شده را در قراردادهای هوشمند ثبت می‌کنند.

اوراکل و نقش آن در دی‌فای چیست؟

در حال حاضر، شرکت‌های فعال در عرصه دی‌فای برای اطلاعات درون زنجیره‌ای همزمان به اوراکل‌ها متکی هستند. در واقع، ۷ مورد از ۱۰ برنامه برتر دی فای برای دریافت اطلاعات خارجی مهم، تحت پشتیبانی اوراکل‌های متمرکز یا نیمه متمرکز هستند؛ زیرا اوراکل غیرمتمرکز سریع و ایمن وجود ندارد.

نیاز به اوراکل‌ها به آن دلیل افزایش یافته است که بلاک چین‌ها اطلاعات درون زنجیره‌ای ذخیره‌شده در اکوسیستم خود ندارند. این اطلاعات معمولا از صرافی‌های بزرگ ارز دیجیتال نظیر Binance و کوین‌بیس دریافت می‌شود که برنامه‌نویسی‌ رابط کاربری آنها به صورتی است که اوراکل‌ها می‌توانند درخواست‌های خود را اجرا کنند.

انواع اوراکل ها

اوراکل ها بر اساس منبع اطلاعات، سمت و سوی اطلاعات و سطح اعتماد دسته‌بندی می‌شوند.

منبع اطلاعات می‌تواند سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری باشد. اوراکل‌های سخت‌افزاری، اطلاعات را مستقیما از دنیای فیزیکی جمع‌آوری می‌کنند و سپس آنها را به مقادیر دیجیتالی تبدیل می‌کنند که قابل ورود به قراردادهای هوشمند هستند. این موارد شامل اسکنرهای بارکد و سنسورهایی است که اطلاعات را به صورت فعال یا منفعل جمع‌آوری می‌کنند و آن را به قرارداد هوشمند انتقال می‌دهند.

اوراکل های نرم‌افزاری اطلاعات را از منابع آنلاین و بررسی وب‌سایت‌ها دریافت می‌کنند و در نتیجه، بروزترین اطلاعات را به قراردادهای هوشمند ارائه می‌دهند. برای بلاک‌چین‌ها، این اطلاعات معمولا از صرافی‌‌های رمزارزها به دست می‌آید.

سمت و سوی اطلاعات می‌تواند به سمت درون یا بیرون باشد. در حالی که اوراکل‌های درونی به شبکه امکان می‌‌دهند تا اطلاعات را از منابع خارجی به قراردادهای هوشمند ارسال کنند، اوراکل های بیرونی به قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهند تا اطلاعات را به منابع خارجی ارسال کنند.

اوراکل‌های متمرکز به عنوان نهاد مجزایی عمل می‌کنند که اطلاعات را از منبع خارجی به قرارداد هوشمند دارای ویژگی‌های امنیتی ارسال می‌کنند. هر چند، از آنجایی که همانند سیستم مالی سنتی که فقط یک نقطه شکست وجود دارد، در این مورد نیز فقط یک نود مسئول حاضر است، ورود اطلاعات به قراردادهای هوشمند در مقابل حملات و دستکاری، آسیب‌پذیرتر می‌شود.

از طرف دیگر، اوراکل‌های غیرمتمرکز برای افزایش اعتبار اطلاعات ارائه داده‌ شده به قراردادهای هوشمند با چندین منبع خارجی متکی هستند. اوراکل های غیرمتمرکز بر اساس نکات نظریه بازی شلینگ (Schelling) کار می‌کنند که طی آن، تمام شرکت‌کنندگان بدون تبانی با یکدیگر به ارائه اطلاعات می‌پردازند. نظریه بازی شلینگ تعیین می‌کند که آیا اطلاعات اجماع یا الحاقیه‌های پیشنهاد شده، معتبر و قابل قبول هستند یا خیر.

چرا اکوسیستم دی‌فای به اوراکل های غیرمتمرکز نیاز دارد؟

اوراکل‌ها واسطه‌هایی هستند که اعتماد در اکوسیستم دی‌فای را تضمین می‌کنند.

اول از همه باید گفت که در اکوسیستم دی‌فای، اولویت در استفاده از اوراکل های غیرمتمرکز است؛ زیرا استفاده از اوراکل‌های متمرکز، بر خلاف شعار محصولات و برنامه‌های دی‌فای است؛ برنامه‌های دی‌فای، ابزارهای مالی هستند که بر بستر بلاک‌چین و در اکثر موارد بر بستر شبکه اتریوم ایجاد شده‌اند.

خطرات استفاده اوراکل ها در دی‌فای

تاخیر و مشکل اوراکل، خطرات مهم اجرای اوراکل ها در بلاک‌چین هستند.

مشکل اوراکل به دلیل تضاد اعتمادی به وجود می‌آید که سیستم‌های شخص ثالث متمرکز به سیستم‌های غیرمتمرکز بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند وارد می‌کنند. از آنجایی که اطلاعات ارائه‌شده توسط اوراکل‌ها مستقیما به قراردادهای هوشمند وارد می‌شوند، مشخص است که اوراکل‌ها قدرت سلسله مراتبی در اجرای قراردادهای هوشمند در اختیار دارند. به دلیل این موضوع مهم، داشتن اوراکل‌هایی با اطلاعات معتبر و تاخیر هرچه کمتر برای دی‌فای بسیار حیاتی است.

راهکارهای اوراکل را می‌توان به دو بخش دسته‌بندی کرد:

• اوراکل های سریع اما ناایمن
• اوراکل های ایمن اما کُند

دسته اول اساسا اوراکل‌های غیرمتمرکز هستد که نرخ تاخیر (latency rate) کمی دارند؛ به دلیل آسیب‌پذیری به حملات مختلف نظریه بازی، بخش عمده‌ای از برنامه‌های دی‌فای بر بستر اوراکل های متمرکز یا نیمه متمرکز اجرا می‌شوند.

اکثر اوراکل های غیرمتمرکز از مکانیزم شلینگ‌کوین (ShellingCoin) استفاده می‌کنند که طی آن، منابع مستقل بدون هماهنگی با سایر منابع به گزارش اطلاعات و داده‌ها می‌پردازند. به دلیل عدم وجود ارتباط، این منابع واقعی‌ترین اطلاعات بر حسب قابلیت خود را گزارش می‌دهند و انتظار دارند که سایر منابع نیز همین کار را انجام دهند.

این مکانیزم در مقابل مشکلاتی نظیر تبانی بین طرفین، سیگنال‌دهی و حتی رشوه آسیب‌پذیر هستند؛ اگر هکری به اطلاعات ورودی حمله کند، هیچ گونه مکانیزم جبران و عکس‌العملی وجود ندارد. حتی مقداری اطلاعات اشتباه می‌تواند پیامدهای چشمگیری برای برنامه‌های متکی به اوراکل‌ها داشته باشد.

اوراکل‌های متمرکز در دسته اوراکل‌های ایمن اما کُند جای می‌گیرند. این اوراکل ها در مقایسه با اوراکل‌های غیرمتمرکز منسجم بوده و دارای مولفه‌های نظریه بازی هستند. این اوراکل‌ها از رای‌گیری دستی و “حل اختلاف” برای غلبه بر حملاتی استفاده می‌کنند که در صدد دستکاری اطلاعات هستند؛ اما از آنجایی که این روش‌ها دارای زمان انتظار طولانی‌تری است، برنامه‌های دی‌فای اغلب تمایلی به استفاده از آنها به عنوان اوراکل مطلوب و مورد نظر خود ندارند.

هر چند، علیرغم محافظت در برابر حملات نظریه بازی، هم‌چنین در معرض خطر طرف مقابل (counterparty) و احتمال زیاد هک شدن به دلیل داشتن تک نقطه شکست هستند. این موضوع، امنیت برنامه‌های دی‌فای در این زمینه را کاهش می‌دهد.

برنامه‌های دی‌فای چگونه بر محدودیت اوراکل‌ها غلبه می‌کنند؟

امنیت قابل توجه بر اساس نظریه بازی در مشکلات و اختلاف‌ها می‌تواند راهکارهای مختلفی به مشکل اوراکل ارائه دهد.

همان‌طور که در موارد امنیتی Synthetix و bZx مشاهده کرده‌ایم، اوراکل‌های بلاک‌چین در مقابل حملات هکرهایی که در صدد سوء استفاده از اختلاف قیمت و هدف قرار دادن اوراکل ها هستند، آسیب‌پذیرند؛ زیرا از نظر تئوری، خارج از مکانیزم اجماع بلاک‌چین هستند و در نتیجه، مکانیزم‌های امنیتی بلاک‌چین بر روی آنها اعمال نمی‌شود.

پیشروی عرصه توسعه اوراکل‌ها، پلتفرم‌هایی نظیر چین لینک، Band Protocol و کامپوند هستند. چین لینک با غول‌های فناوری نظیر گوگل، Oracle Corporation، بایننس، Gartner و حتی شبکه خدمات بلاک‌چین کشور چین همکاری کرده است و صحبت‌هایی با سوییفت (SWIFT) استاندارد جهانی ارتباطات بین نهادهای مالی انجام داده است.

محبوب‌ترین پروتکل‌های دی‌فای اجراکننده اوراکل

پروتکل‌های وام‌گیری و وام‌دهی نظیر MakerDAO، کامپوند، یونی‌سواپ و Aave از اوراکل ها برای دریافت اطلاعات خارجی استفاده می‌کنند.

پروتکل MakerDAO از محبوب‌ترین پروتکل‌های وام‌دهی دی‌فای است و توکن آن به این دای (Dai) دارای پشتوانه دلار است. MakerDAO از ماژول‌های اوراکل برای تعیین قیمت همزمان دارایی‌ها استفاده می‌کنند. این ماژول شامل آدرس‌های مجازی از اوراکل‌ها و گردآورندگان قراردادها هستند. این اوراکل ها، به‌روزرسانی‌های دوره‌ای قیمت را با گردآورندگانی ارسال می‌کنند که قیمت میانگین را تعیین می‌کنند و سپس به عنوان قیمت مرجع در پلتفرم موردنظر استفاده می‌شود.

کامپوند یک پروتکل بازار پول است که به کاربران امکان می‌دهد تا در ازای وثیقه خود، سود کسب کنند و یا دارایی‌های مختلف وام بگیرند. کامپوند نیز همانند MakerDAO از اوراکل‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات قیمت استفاده می‌کند و سپس آن را به اطلاعات ورودی قیمت تبدیل می‌کند. این اطلاعات توسط “مدیران” مدیریت و کنترل می‌شوند. این مدیران از دارندگان توکن اصلی کامپوند به اسم COMP هستند.

منابع : bainance , cointelegraph