استند آپ کمدی چگونه از فناوری استریم استفاده می کند؟

شاید برنامه «خندوانه» اولین برنامه صدا و سیما بود که در آن از واژه استند آپ کمدی استفاده شد. برنامه «خندوانه» به کارگردانی و اجرای «رامبود جوان» استند آپ کمدی را به ایرانیان معرفی کرد. در طی 3 فصل اول، دعوت از کمدین های سینما و تلویزیون و حضور آن ها به عنوان استند آپ کمدین، کم کم مردم ما را با این سرگرمی جهانی آشنا کرد.

شاید در برخی موارد اجراها در چارچوب تعاریف استاندارد استند آپ کمدی قرار نمی گرفت و بیشتر به اجراهای تک نفره شباهت داشت، ولی به هر حال «خندوانه» تنها برنامه تلویزیونی است که به ترویج استند آپ کمدی و خنده در صدا و سیما می پردازد و این خود گامی رو به جلو است. در فصل چهارم «خندوانه»، «رامبود جوان» از «خنداننده شو» رونمایی کرد و شاید بتوان گفت این بخش از نقطه عطف فصل چهارم آن است.

در «خنداننده شو» 4 مربی تیم های 4 یا 5 نفره خود را از میان شرکت کنندگان انتخاب کردند. در حال حاضر مسابقه «خنداننده شو» در مرحله یک هشتم نهایی قرار دارد و با استقبال گسترده ایرانیان رو به رو شده است.

جایگاه استند آپ کمدی در غرب

اما استند آپ کمدی در غرب به دهه ها پیش باز می گردد. امروزه شوهای استند آپ به قدری محبوب هستند که گجت هایی ویژه برای استریم کردن استند آپ کمدی شکل گرفته اند و برخی از آن ها حتی رویدادهای استند آپ را به صورت زنده پوشش می دهند.

«جرج کارلین» مشهورترین استند آپ کمدین قرن 20 ام لقب گرفته است و بسیاری از کمدین های امروزی مانند «لویی سی کِی» از او الگو گرفته اند. در آمریکا و انگلستان، سالن های بسیاری به اجرای برنامه های استند آپ کمدی اختصاص دارند و کمدین ها با اجرا در آن ها رشد می کنند و در صورت مواجه شدن با اقبال عمومی به تولید ضبط برنامه های خود می پردازند.

تولید پاد کست و انتقال آنها از طریق اینترنت زمینه انتقال فایل های صوتی استند آپ ها را آسان کرده است و کمدین ها با ضبط برنامه ها و به اشتراک گذاری آن ها در شبکه های اجتماعی رفته رفته مطرح می شوند.

استریم و استند آپ کمدی

در این بین «Spotify» و «Pandora»، دو غول صنعت استریم موسیقی فایل های صوتی استند آپ کمدی ها را در آرشیو خود قرار داده اند و آثار بسیاری از کمدین های سرشناس را در خود جای داده است. اما چالشی که برای استریم کردن آثار کمدی در این بسترها وجود دارد این است که این بسترهای برای استریم موسیقی ساخته شده اند و محتوای کمدی در آن ها جنبه جانبی دارد. حال استارتاپی در آمریکا شروع به فعالیت کرده است که هدف آن بر طرف ساختن چالش دسترسی به محتوای صوتی و یا ویدئویی استند آپ کمدی است.

پلتفرم «Laugh.ly» اپلیکیشنی است که به وسیله کارآفرین با سابقه آمریکایی، «دِیو اسکات» در سال 2016 شکل گرفته است. اگرچه غول های صنعت استریم نیز چند وقتی است که به تولید برنامه های کمدی و استند آپ کمدی می پردازند اما «اسکات» معتقد است که بازار «Laugh.ly» به کلی با بازار و اهداف کمپانی هایی مانند «نتفلیکس» متفاوت است.

پلتفرم «Laughly.» در حقیقت «Spotify» برای استند آپ کمدی است و آرشیو گسترده ای از اجراهای استند آپ را از سراسر آمریکا، انگلستان و جهان را در خود جای داده است. به گفته «اسکات» مشکل پلتفرم هایی مانند «اسپاتی فای» و «پاندورا» در این است که کاربران تنها پس از چند روز مراجعه به آرشیو کمدی آن ها با پیشنهادات تکراری رو به رو می شوند و در این پلت فرم ها امکان گزینش محتوای کمدی بر اساس سلیقه و علایق آن ها وجود ندارد. با توجه به محبوبیت استند آپ کمدی و مطرح شدن سالانه ده ها کمدین در آمریکا، هیچ کانونی برای جمع آوری تعداد زیاد اجراها نبوده است و این عاملی برای ایجاد «لافلی»/ «Laughly» بود.

«لافلی» در 11 اوت 2016 برای اولین بار رونمایی شد. در «لافلی» بیش از 18 هزار ساعت فایل صوتی از بیش از 700 کمدین وجود دارد. از کمدی های تلخ و گاه زننده «لویی»/«Louie CK» تا جک های بی مزه ولی خنده دار «اِدی مورفی» و کلیه کمدین های کلاسیک دیگر در لافلی موجود است. مخاطبان «لافلی» می توانند از طریق دستگاه های اندروید یا «iOS» خود به اپلیکیشن «لافلی» دسترسی داشته باشند.

دسترسی به محتوای «لافلی» به 4 صورت امکان پذیر است. راه اول از طریق ورود به بخش کاتالوگ و کلیک کردن بر روی آرتیست محبوب (بر اساس چیدمان A تا Z)، در دومین راه کاربران می توانند ایستگاه رادیویی خود را بر اساس سلیقه و ژانر کمدین ها تعیین نمایند. و در راه سوم انتخاب و ایجاد پلی لیست محبوب نیز امکان پذیر است. و دسته چهارم به استریم زنده محتوای کمدی «لافلی» اختصاص دارد. این جایی است که فناوری های مدرن استریم به داد این استارتاپ رسیده اند. «لافلی» با توافقاتی که با بسیاری از کلوپ های معرف استند آپ کمدی داشته است، اجراهای کمدین ها را به صورت فایل صوتی زنده مستقیما از طریق میکروفون آن ها به سراسر جهان مخابره می نماید.

ویژگی که به تازگی به «لافلی» اضافه شده است، حمایت «لافلی» از 100 برنامه پادکست کمدی است. طرفداران این پادکست ها مستقیما از طریق «لافلی» میتوانند به پادکست هفتگی کمدین های محبوب خود دسترسی داشته باشند. در حال حاضر اپلیکیشن «لافلی» به صورت رایگان عرضه می شود و در این نسخه تبلیغ نیز وجود دارد. اما با پرداخت 3.99 دلار ماهانه می توان محتوای «لافلی» را بدون تبلیغ استریم کرد. همچنین قابلیت دانلود محتوای مورد علاقه و دسترسی به آن در حالت آفلاین نیز دیگر ویژگی مشترکین «لافلی» است.

سابقه «دِیو اسکات» مالک «لافلی» در اوایل قرن 21 ام تجربه ای مانند «رید هستینگز» مالک «نتفلیکس» (توزیع فیلم دی وی دی از طریق ایمیل) را تجربه کرده است. «اسکات» سابقه توزیع و فروش آنلاین محصولات استودیوهای فیلم سازی مطرحی چون «برادران وارنر»، «Dreamwork» و «اسنتلی» را بر عهده داشت. شرکت او «Next Planet Over» نام داشت که در سال 2001 به «Toys R Us» فروخته شد.

«اسکات» در مقطعی از زندگی با دشواری های بسیاری رو به رو بود و برای کاهش فشارها و گذراندن زمان به کلوپی می رفت که در آن استنداپ کمدین ها به اجرای برنامه می پرداختند. از آن پس او به استند آپ کمدی علاقه مند شد. در آن دوران او به قدی به استندآپ کمدی علاقه مند شد که به صورت هفتگی سی دی های کمدی را از فروشگاه ها می خرید. او در آن زمان متوجه شد که مردم علاقه بسیاری به کمدی دارند و همانند آلبوم های موسیقی، سی دی های کمدی نیز بازار بزرگی دارد.

با تحول دنیای دیجیتال و آغاز عصر استریم، موسیقی با سرعت با استریم همسو شد ولی «اسکات» معتقد است که کمدی در دوره استریم هیچگاه جایگاه مستقلی نداشته و پلت فرم وی می تواند به توسعه بازار استریم کمدی کمک کند. از آنجایی که آثار کمدی معمولا کمپانی های توزیع مستقلی نداشتند، چالش خرید حق بهره برداری از آثار به صورت استریم کمی پیچیده بود زیرا قراردادهای واگذاری حقوق با قراردادهای آلبوم های موسیقی تفاوتی نداشت و این امر بسته شدن قرارداد میان «لافلی» و کمپانی ها را دشوار ساخته بود. اما در نهایت او توانست در گام نخست 20 کمپانی مادر در توزیع حقوق آثار کمدی را متقاعد نماید.

مخاطبین این استارتاپ به دو دسته تقسیم می شوند، یک آنهایی که طرفدار سرسخت کمدی هستند و با آرتیست ها و آثار آنها آشنایی دارند و دسترسی به آثار کلاسیک و آثار کمدین های گمنام در کلاب های سراسر آمریکا برای آنها فرصتی طلایی است. دسته دوم افراد عادی هستند که تنها خواهان دسترسی به محتوای کمدی هستند و آشنایی با آرتیست ها ندارند. جزو هر دسته که باشید «لافلی» سورپرایزهایی برای شما خواهد داشت. دسترسی به رادیوهای کمدی از آثار 150 کمدین بر اساس ژانر و نوع کمدی آنها میتواند برای مخاطبان عادی جذاب باشد.

همچنین «اسکات» امروزه از اعضای سابق «پاندورا» در بخش کمدی بهره می برد و با توسعه الگوریتم های توصیه گر بر اساس سلیقه شخصی کاربران تجربه متفاوتی را از کمدی برای مخاطبان آن امکان پذیر ساخته است. این استارتاپ در حال حاضر دارای 14 نیروی انسانی است و 25 هزار کاربر فعال دارد. 10 درصد از این تعداد مشترکین پولی «لافلی» را تشکیل می دهند. «لافلی» توجه بزرگترین شرکت های دنیا را به خود جلب کرده است و با قراردادن تبلیغ های آنها پول خوبی به جیب زده است. «برگر کینگ» و «مرسدس بنز» از جمله شرکتهایی هستند که قرارداد تبلیغاتی با «لافلی» به امضا رسانده اند.

قطعا موفقیت برنامه «خنداننده شو» نشان دهنده وجود استعدادهای بسیاری در استند آپ کمدی کشور است و با توسعه نمایش های استند آپ در کشور شاید روزی نیاز باشد تا ما نیز پلت فرم های ویژه استند آپ در کشور راه بی اندازیم. اما تا آن زمان راه طولانی باقی است، راهی که شاید جوانان با استعداد ما در زمان کمتری طی کنند و توسعه فناوری استریم نیز در کنار استند آپ کمدی بستر شادی بیشتر جامعه را فراهم کند.