آیا عمر Torrent تمام شده است؟

ما در کشوری زندگی می کنیم که در آن رعایت کپی رایت جدی گرفته نمی شود. همچنین از معدود کشورهایی هستیم که همچنان در پذیرش معاهدات بین المللی مرتبط با کپی رایت سر باز می زنیم. شانسی که آوردیم این است که در دهه‌ی اخیر مدل توزیع دیتایی به نام «تورنت» همزمان با گسترش مدل های به اشتراک گذاری روی کار آمد. نسخه ای که مبتنی بر مدل «Peer to Peer» یا همتا به همتا عمل می کند. چنین مدلی به ما این اجازه را داد تا در روندهای جهانی حضور داشته باشیم و فیلم ها، سریال ها، کتب و موسیقی که هر یک دارای قیمتی مشخص هستند را به صورت رایگان دانلود کنیم. فیلم، سریال، موسیقی و کتاب و هر چیز دیگری که بخواهید می توانید در «تورنت» پیدا کنید.

• بیشتر بخوانید:‌ بهترین سایت های دانلود رایگان فیلم از تورنت Torrent - آپدیت 2020

شاید در ابتدا هدف اصلی طراحان چنین سیستمی صرفا نقض کپی رایت نبود؛ ولی آنچه در سال های اخیر رخ داده است؛ زیان های فراوانی بود که صنعت موسیقی، سینما و تلویزیون از طریق به اشتراک گذاری تورنت متحمل شده است. امروزه لغت «Piracy» و «Pirate» با تورنت گره خورده است. در روزهایی که سرعت اینترنت به صورت امروزی نبود، به اشتراک گذاری به صورت P2P راه حلی بود، خلاقانه و نوآورانه که چالش دریافت از یک منبع مستقیم و خاص را تغییر داد. بهتر است تا نگاهی سریع و اجمالی به نحوه کار تورنت بی اندازیم.

تورنت فایل بسیار کوچکی است که شاید اندازه آن تنها 1 کیلوبایت باشد. این فایل در حقیقت آدرسی است که فایل خاصی را مشخص می نماید. در پوشه فایل مورد نظر مشابه همان آدرس قرار دارد. تورنت در ابتدا توسط دانشجویان و برای انتقال داده های بزرگ در بستر اینترنت شکل گرفت. به اشتراک گذاری کتاب های درسی و رفرنس های مرتبط به دانشگاه اولین کاربرد این سیستم های «Peer to Peer» بود.

مدل فعالیت آن به این صورت است که شخصی ابتدا فایلی را آپلود می نماید و آدرس آن به صورت یک فایل یک کیلوبایت کوچک در داخل یکی از سایت ها و موتورهای جستوجوی تورنت مانند «The Pirate Bay» و یا «Kickass Torrent» قرار می گیرد. بعد از در دسترس قرار گرفتن فایل کوچک که شامل آدرس است، این فایل توسط کاربران از موتورهای جستوجو دانلود می شود. حال هر شخص می تواند یکی از کارکردهای تورنت را بر عهده گیرد.

برای دریافت هر فایل نیاز است تا شما به کاربرانی که این فایل را یا به صورت کامل و یا ناقص دارند ارتباط پیدا کنید. نرم افزار «uTorrent» و «BitTorrent» وظیفه ایجاد بستر به اشتراک گذاری را فراهم می کنند. حال شما می توانید فایل مورد نظر را یا از «Seed»ها بگیرید و یا از «Peer»ها! «Seed» کاربری است که فایل مورد نظر را به صورت کامل در اختیار دارد و همزمان آن را با دیگران به اشتراک می گذارد.

شما می توانید به او وصل شوید و تمامی فایل را از کاربر Seed دریافت نمایید؛ ولی برای دریافت یک فایل می توانید به هزار کاربر «Seed» دیگر نیز وصل شوید. «Seed»ها وظیفه آپلود فایل های تکمیل را بر عهده دارند. «Peer»ها کاربرانی هستند که فایل مورد نظر شما را به صورت کامل در اختیار ندارند و خود دریافت کننده هستند؛ با این حال می توانند بخشی از محتوا را که در حال حاضر در اختیار دارند را برای شما آپلود کنند. اصلاح دیگر «Leecher»ها هستند. «Leech» به معنای زالو است و کاربرانی را شامل می شود که از دیگران داده دریافت می کنند ولی خود پس از تکمیل فایل آن را در اختیار دیگران قرار نمی دهند.

حال که با نحوه کار تورنت آشنا شدیم بهتر است از تاریخچه سایت های آپلود که پیش از تورنت شکل گرفتند نیز سخن بگوییم. در حقیقت توسعه اینترنت فضایی را فراهم آورد که سرعت انتقال داده را به صورت غیرقابل تصور افزایش داد. حال قوانین کپی رایت و مکانیزم های بازدارنده در حوزه اشتراک گذاری غیرقانونی محتوا در اینترنت با سرعت توسعه اینترنت همتراز نبود.

همین امر سبب شد تا چالش های حقوقی بسیار در حوزه مالکیت محتوا شکل بگیرد. بستر به اشتراک گذاری «Mega Upload»، یکی از سایت هایی بود که در دهه اول هزاره جدید موفقیت بسیاری کسب کرد و کاربران بسیاری روزانه میلیون ها فایل را در آن آپلود می کردند.

پس از مدتی، شکایت هایی از این سایت به دلیل نقض کپی رایت صورت گرفت و پس از مدتی بسته شد. مدل کسب و کار این سایت نیز به صورت عضویت رایگان و پولی تعریف شده بود. برای دسترسی به سرعت بالاتر جهت دانلود و آپلود امکان پرداخت ماهانه و سالانه وجود داشت.

پیش از شکل گیری تورنت بسترهای «Peer-to-Peer» دیگری مانند «Kazza» و «Napster» وجود داشتند که کارکرد متفاوت و ابتدای تری نسبت به تورنت داشتند. دادگاه های طولانی مدت موزیسین ها و گروه های معروف آمریکا در دادگاه های کالیفرنیا هنوز در خاطر دست اندرکاران صنعت موسیقی است.

در سال 2000 گروه «متالیکا» پرونده شکایت خود از بستر به اشتراک گذاری «P2P»، «نپستر» را به دادگاه عالی کالیفرنیا کشید و با همراهی هنرمندان مطرح آن زمان ها یعنی «Dr.Dre» توانستند تا این شرکت را به پرداخت جریمه محکوم کنند.

در این سال ها جنبش های بسیاری در عموم مردم شکل گرفت؛ این که آیا به اشتراک گذاری فایل توسط اشخاصی که از آن ها بهره برداری اقتصادی نمی کنند جرم محسوب می شود یا خیر، پرسشی بود که در رسانه ها مطرح می شد. امروزه تورنت در بسیاری از کشورها غیر قانونی است.

قوانین بسیاری برای محدود کردن آن وضع شده است. حتی مدیر یکی از بزرگترین مراجع تورنت، یعنی وبسایت «Kickass Torrent» نیز پس از دادگاهی به زندان افتاد. ردیابی IPهای کاربرانی که از تورنت فایل دانلود می نمایند و در فرایند به اشتراک گذاری آن دخیل هستند سبب کمتر شدن گرایش کاربران به تورنت شده است.

صنعت موسیقی با دانلود تورنت مبارزه کرده است و موفقیت هایی نیز بدست آورده است. ولی کشاندن پرونده به دادگاه و روندهای کند رسیدگی به پرونده ها راه حل چالش کپی رایت نخواهد بود. جلوگیری از نقض کپی رایت باید با ارائه گزینه های بدیل توسط صنعت صورت گیرد؛ زیرا بسیاری از نقض کنندگان کپی رایت تنها به دلیل برآورده نشدن نیازها و یا عدم دسترسی به محتوای قانونی به سوی این صنعت می روند.

در حقیقت مدل های توزیع دیجیتال موسیقی به گونه ای توسعه یافته است که دیگر نیاز به دانلود غیرقانونی آنها احساس نشود؛ پرداخت هزینه ای ناچیز برای بهره مندی از آرشیوی از موسیقی در بسترهایی مانند «iTunes» و «Spotify» سبب شده است تا دانلود غیرقانونی آن حداقل در کشورهای توسعه یافته کاهش یابد.

بر اساس گزارش وبسایت «Muso»، «BitTorrent» امروزه تنها 5 درصد از ترافیک روزانه شمال آمریکا را به خود اختصاص داده است. سهم این بستر در سال های پیش بسیار بیشتر بود و تا 25 درصد نیز می رسید. بسته شدن KAT یا «Kickass Torrent» خود ضربه ای بزرگ به تورنت بود؛ بر اساس ادعای وزارت دادگستری آمریکا تورنت صنعتی بسیار بزرگی است که همچنان مبارزه با آن باید ادامه پیدا کند. وبسایت KAT تنها از بخش تبلیغات خود 17 میلیون دلار سالانه درآمد کسب می نماید.

تورنت به گونه ای است که حتی پس از بسته شدن آن ها، این وبسایت ها از طریق Hostهای ناشناس مجددا فعال می شوند. KAT در رتبه 69 پربازدیدترین سایت های جهان قرار دارد و روزانه حدود 50 میلیون بازدید کننده به آن مراجعه می کنند. حال چنین مقدار کلانی از بازدید می تواند سبب نقض بسیار گسترده کپی رایت شود که این امر زیان بسیاری برای صنایع فیلم و موسیقی و تلویزیون دارد.

با این حال صنعت سینما و تلویزیون همچنان با این چالش رو به رو است. اما توسعه شبکه های استریمی که در هر جایی امکان دسترسی را برای کاربران فراهم می نمایند، کاربران سایت های تورنت را کاهش داده است. با شروع توسعه پرشتاب شبکه های استریم و VODها مانند نتفلیکس و آمازون ویدئو روند نزولی تورنت آغاز شده و ادامه دارد.