هفت حقیقت در مورد شبکه‌ی صاعقه‌ بیت‌کوین و محدودیت‌هایش

۱- یعنی چی؟ چرا بیت کوین یه شبکه‌ی دومی نیاز داره؟

وقتی هزینه‌ی تراکنش‌ها در شبکه‌ی بیت کوین به بیش از «۳۰ دلار به ازای تنها یک تراکنش» رسید، همه به این نتیجه رسیدند که یک راه حل مجزا نیاز هست. بیت‌کوین در زمانی که به اوج قیمت ۲۰ هزار دلار رسیده بود، تنها ۷ تراکنش-در-ثانیه رو میتونست انجام بده، این در حالی هست که شرکت کارت اعتباری ویزا بعضی اوقات ۴۰۰۰۰ تراکنش-در-ثانیه رو پردازش میکنه.

۲-شبکه‌ی صاعقه چی هست؟

شبکه‌ی صاعقه یک راه حل پیشنهاد شده هست برای اینکه تراکنش‌های ریز و با تعداد زیاد، در شبکه‌ی بیت کوین قابل انجام باشند. به عبارتی با پیاده سازی این پیشنهاد، بیت کوین میتونه به عنوان یک واحد پولی دم دستی برای خرید های روزمره استفاده بشه. چون هم سرعت تراکنش بسیار بالا میره و هم هزینه تراکنش پایین میاد. اسم دیگر این شبکه «شبکه‌ی Lightening» یا «شبکه‌ی رعد و برق» هست.

۳- چطور کار میکنه؟

شبکه‌ی صاعقه در حقیقت یک سیستم تشکیل شده از تعدادی قرارداد هوشمند هست . این قراردادها طوری طراحی شده‌اند که تراکنش سریع و ارزان بین دو فرد درون شبکه را ممکن می کنند. برای رسیدن به تراکنش‌های سریع و ارزان این قدم‌ها طی می‌شود:

• یک کیف پول دو امضایی با یک حداقل موجودی ایجاد میشود. (حداقل یکی از طرفین باید واریز وجه اولیه را قبول کند.)
• این کیف پول در شبکه‌ی اصلی و فعلی بیت‌کوین ذخیره می‌شود که نشان میدهد هر کسی چقدر پول گذاشته است.
• تا اینجا یک کانال پرداختی بین دو نفر مذکور ایجاد شده است. از اینجا به بعد این دونفر میتوانند به تعداد نامحدود بین همدیگر پول رد و بدل کنند، بدون اینکه نیاز باشد هیچ اطلاعاتی در شبکه‌ی بیت‌کوین دست بخورد.
• با هر تراکنش روی کانال پرداختی (کیف دو امضایی) در واقع طرفین صرفا بیان میکنند که چقدر از پول موجود در کیف پول، به هر یک از آنها تعلق دارد.
• هر گاه که اختلافی بین طرفین رخ بدهد یا دیگر نیازی به تراکنش نباشد، هر یک از آنها میتوانند آخرین نسخه‌ی کیف دو امضایی را در شبکه‌ی اصلی بیت کوین منتشر کنند .با این کار، سهم هرکس از کیف پول مشترک، به حساب فردی آنها در شبکه واریز می شود. در هنگام این انتشار پایانی، ماینرهای شبکه‌ی اصلی بیت کوین مطمئن می‌شوند که آخرین نسخه کیف‌پول دو امضایی مورد پذیرش قرار بگیرد.

ممکن است این مراحل زیاد به نظر برسد، اما هیچ کدام از آنها دستی انجام نمیشود. در واقع تمام اینها در پشت صحنه، توسط برنامه‌هایی انجام خواهند شد. برای درک بهتر این فرایند، انیمیشن زیر را تماشا کنید (یوتیوب است و نیاز به رد کردن دارد):

۴- نیازه که با هرکسی یک کانال پرداختی باز کنم؟

نه. در واقع شما اگر با یک یا چند واسطه هم به فرد مورد نظرتان وصل باشید، دیگر نیاز نیست مراحل باز کردن یک کانال پرداختی را طی کنید، بلکه با استفاده از واسطه های بین تان پول بین شما و فرد مورد نظر جابجا خواهد شد.

با اینکه شما از واسطه ها استفاده می‌کنید اما نیازی به اعتماد کردن به آنها ندارید، شبکه طوری طراحی شده است که یا وجه مورد نظر به مقصد میرسد یا پول شما دوباره به صورت خودکار زنده میشود. افراد میانی امکان دزدیدن وجه شما را ندارند.

۵- چه فوایدی داره؟

• تراکنش‌های خیلی کوچیک ممکن میشه، شما میتونید حتی یک هزارم یک ساتوشی رو رد و بدل کنید.
• تراکنش‌ها به صورت آنی انجام میشه، تقریبا در کسری از ثانیه
• محرمانگی تراکنش ها حفظ میشه (هر تراکنشی روی شبکه‌ی اصلی و عمومی بیت کوین ذخیره نمیشه)

۶- چه ضعف‌هایی داره؟

• اگر طرف مقابل که کانال پرداختی باهاش دارید خاموش بشه یا قطع بشه شاید ساعت‌ها باید منتظر بمونید که کانال پرداختی رو ببندید و پول رو از مسیر دیگری بفرستید.
• پرداخت‌های آفلاین و بدون اینترنت ممکن نیست.
• برای پرداخت‌های با مبلغ بالا ایده آل نیست، چون تمام واسطه ها باید حداقل به اون میزان توی کیف پولشون اعتبار داشته باشند که بتونن تراکنش شما رو منتقل کنن.
• شبکه ممکن هست مثل شرکت کارت اعتباری ویزا یا مستر متمرکز بشه که خلاف قواعد اولیه تمرکز-زدایی یا decentralization هست.

۷- وضعیت این شبکه در حال حاضر چیه؟

از ادرس زیر میتونید میزان پول و تعداد کانال‌های باز شبکه‌ی صاعقه رو ببینید که تقریبا روزانه در حال رشد هست:

https://p2sh.info/dashboard/db/lightning-network?orgId=1&from=1514764800000

از امیرحسین حسنینی عزیز ممنونم که من رو با این موضوع اشنا کرد. به دلیل اینکه منابع فارسی کمی در این مورد دیدم، این نوشتار رو به فارسی برگردان کردم، نسخه انگلیسی این مقاله رو هم میتونید اینجا ببینید.