متخصص مدیریت چابک (agile) مدرس دوره های مدیریت
آیا باید با همکاران و اعضای تیم روابط خارج از کار داشته باشیم؟

در بیشتر محیطهای کاری، ما زمان زیادی از روزمان را با همکاران سپری میکنیم. گاهی حتی بیشتر از خانواده! طبیعی است که بعد از مدتی این سوال پیش بیاید:
آیا بهتر است رابطهمان با همکاران فقط محدود به محیط کار باشد یا خارج از کار هم ارتباط دوستانه داشته باشیم؟
پاسخ ساده نیست. چون این موضوع هم مزایا دارد و هم چالشهایی که اگر به آنها توجه نشود، ممکن است به ضرر تیم یا حتی خودمان تمام شود.
مزایای داشتن روابط خارج از کار
۱. افزایش صمیمیت و اعتماد
وقتی روابط خارج از محیط رسمی شکل بگیرد، اعتماد بین افراد بیشتر میشود.
مثال: تصور کنید تیمی بعد از ساعات کاری یکبار در هفته فوتبال بازی میکند. در چنین محیطی افراد راحتتر شخصیت واقعیشان را نشان میدهند. وقتی کسی در زمین فوتبال تلاش میکند یا دیگران را تشویق میکند، همکارانش درک بهتری از او پیدا میکنند. همین اعتماد بعدها در جلسات کاری به کار میآید و باعث میشود افراد راحتتر ایدههایشان را مطرح کنند.
۲. بهبود همکاری تیمی
روابط شخصی میتواند کیفیت کار تیمی را بالا ببرد.
مثال: فرض کنید دو نفر در تیم توسعه نرمافزار سر یک موضوع فنی اختلاف دارند. اگر قبلاً خارج از کار با هم رابطه دوستانه داشته باشند (مثلاً در یک دورهمی خانوادگی شرکت کرده باشند)، احتمالاً اختلافشان به یک تنش جدی تبدیل نمیشود، چون زمینهی صمیمیت بینشان وجود دارد.
۳. کاهش استرس و افزایش انگیزه
داشتن وقتهای دوستانه خارج از کار میتواند استرس کاری را کمتر کند.
مثال: یک تیم فروش که هر ماه باید به هدف مشخصی برسد، فشار زیادی تحمل میکند. اگر اعضا آخر هفتهها برنامهای مثل رفتن به رستوران یا طبیعتگردی داشته باشند، این استراحت جمعی باعث میشود با انرژی و انگیزه بیشتری به کار برگردند.
معایب و چالشها
۱. مرزهای حرفهای ممکن است کمرنگ شود
رابطه خیلی نزدیک میتواند باعث شود تصمیمهای کاری دیگر بیطرفانه نباشد.
مثال: اگر مدیر یک بخش با یکی از کارمندانش بیرون از کار رابطه دوستانه داشته باشد، سایر اعضای تیم ممکن است تصور کنند در تقسیم وظایف یا ارزیابی عملکرد، بیعدالتی رخ میدهد—even اگر واقعاً چنین نباشد.
۲. احتمال شکلگیری حاشیهها
اگر بخشی از تیم روابط نزدیکی داشته باشند ولی بقیه در این جمعها حضور نداشته باشند، ممکن است حاشیه ایجاد شود.
مثال: فرض کنید در یک تیم ۱۰ نفره، ۴ نفر همیشه بیرون از شرکت با هم برنامه دارند و در جمعهای غیرکاری تصمیماتی میگیرند. بقیه اعضای تیم حس میکنند کنار گذاشته شدهاند و این میتواند باعث افت روحیه و کاهش همبستگی شود.
۳. تداخل کار و زندگی شخصی
وقتی روابط کاری بیش از حد به زندگی شخصی وارد شود، ممکن است مرزها از بین بروند.
مثال: اگر همکاران در یک مهمانی خانوادگی شرکت کنند و همانجا بحث کاری راه بیفتد، فضای استراحت هم به محیط کار تبدیل میشود و این میتواند آزاردهنده باشد.
راهکارهای ایجاد تعادل
۱. مرز مشخص تعیین کنید
داشتن ارتباط دوستانه اشکالی ندارد، اما بهتر است همیشه در تصمیمهای کاری، حرفهایگری اولویت داشته باشد.
مثال: اگر دوست صمیمیتان در تیم درخواست مرخصی کرد، تصمیم شما باید براساس قوانین شرکت باشد، نه صرفاً رابطه شخصی.
۲. همه را درگیر کنید
اگر قرار است فعالیتی بیرون از کار شکل بگیرد، بهتر است همه دعوت شوند.
مثال: یک تیم بازاریابی که برنامه شام دوستانه ترتیب داده، اگر فقط ۳ نفر را دعوت کند و بقیه را نه، احتمالاً اختلاف و دلخوری پیش میآید.
۳. مراقب شفافیت باشید
ارتباطات بیرون از کار نباید باعث شود دیگران احساس تبعیض کنند.
مثال: اگر مدیر و کارمند رابطه نزدیکی دارند، بهتر است در تصمیمهای عمومی (مثل ارتقا یا پاداش) دلایل شفاف و مستندی ارائه شود تا سوءتفاهمی پیش نیاید.
۴. کیفیت مهمتر از کمیت است
قرار نیست همه همکاران بهترین دوستان شما شوند. مهم این است که روابطی سالم و مثبت داشته باشید.
مثال: شاید شما فقط با یک یا دو نفر از همکارانتان بیرون از کار رابطه داشته باشید، اما همین رابطه میتواند کیفیت کارتان را بهتر کند.
جمعبندی
روابط خارج از کار با همکاران مثل یک شمشیر دولبه است:
اگر درست مدیریت شود، میتواند اعتماد، همکاری و انگیزه ایجاد کند.
اگر بیحد و مرز باشد، ممکن است به حاشیه، تبعیض یا فشار مضاعف تبدیل شود.
پس بهترین کار این است که مرز حرفهای را نگه داریم، شفاف عمل کنیم و به گونهای رفتار کنیم که روابط دوستانه به رشد تیم کمک کند، نه اینکه مانع آن شود.
مطلبی دیگر از این انتشارات
چالشهای مدیریت تیم در شرکتهای در حال رشد: گذار از ساختار کوچک به سازمان گسترده
مطلبی دیگر از این انتشارات
بدون سرمایه، با ایده؛ چطور یک استارتاپ را راهاندازی کنیم؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
چرا اجایل فقط برای غولهای نرمافزاری نیست؟ نگاهی تازه برای تیمهای کوچک