ارز دیجیتال و NFT | فرقشون دقیقاً چیه؟

این روزا دنیای دیجیتال پر شده از کلمه‌های جدید: یکی می‌گه بیت‌کوین خریدم، یکی دیگه می‌گه فلان NFT رو برداشتم. گاهی هم این دوتا با هم قاطی می‌شن؛ بعضیا فکر می‌کنن NFT همون ارز دیجیتاله و برعکس. در صورتی که اصلاً اینطور نیست. هر کدومشون کارکرد خودشونو دارن و اتفاقاً فرق‌های خیلی مهمی هم با هم دارن.

🔆از کجا شروع شدن؟

ماجرا از سال ۲۰۰۹ شروع شد؛ وقتی ساتوشی ناکاموتو اولین ارز دیجیتال دنیا یعنی بیت‌کوین رو معرفی کرد. اون موقع کسی فکرشو نمی‌کرد چند سال بعد ارز دیجیتال تبدیل بشه به بحث اصلی سرمایه‌گذارها. بعدتر هم سر و کله‌ی اتریوم پیدا شد و راه رو برای ساخت چیزای جدید مثل قراردادهای هوشمند باز کرد. همین قراردادها بودن که بعداً پایه‌ای شدن برای پیدایش NFTها. اولین پروژه‌های NFT حدود سال ۲۰۱۷ ظاهر شدن؛ معروف‌ترینشون CryptoPunks بود که مجموعه‌ای از تصاویر پیکسلی چهره‌های کارتونی بودن. جالبه بدونی همین کاراکترای ساده بعدها میلیون‌ها دلار معامله شدن!

🔶ارز دیجیتال چیه؟

ارز دیجیتال یا کریپتو (مثل بیت‌کوین و اتریوم) یه جور پول دیجیتال غیرمتمرکزه. یعنی نه بانک‌ها وسطشن، نه دولت مستقیماً کنترلش می‌کنه. مهم‌ترین ویژگی ارز دیجیتال اینه که قابل تعویض (Fungible) هست.

یعنی چی؟ یعنی یه بیت‌کوین هیچ فرقی با یه بیت‌کوین دیگه نداره. دقیقاً مثل پول نقد: اسکناس ده‌هزارتومنی تو با اسکناس ده‌هزارتومنی من یکیه و می‌تونیم راحت جابه‌جاشون کنیم.

بلاکچین همون بیتکوینه؟ بررسی سه اصطلاح بیتکوین،بلاکچین و پایگاه داده

🔷حالا NFT چیه؟

NFT مخفف Non-Fungible Token ـه. اسمش سنگینه، ولی ساده بگم: غیرقابل تعویضه. یعنی هیچ NFT با NFT دیگه دقیقاً یکی نیست. یه مثال: فرض کن دو تا بلیت کنسرت داری. یکی ردیف جلوه، یکی ردیف آخر. هر دو بلیت کنسرتن، اما ارزششون فرق می‌کنه و قابل تعویض با هم نیستن. NFT هم همینطوره. یه تصویر، یه آهنگ یا یه آیتم توی بازی وقتی به صورت NFT ثبت بشه، خاص و منحصر به فرد می‌شه.

🔸تفاوت کلیدی بین ارز دیجیتال و NFT

قابل تعویض بودن: ارز دیجیتال مثل بیت‌کوین و اتریوم قابل تعویضه، اما NFT منحصر به فرده و جایگزین نداره.

کارکرد: ارز دیجیتال بیشتر شبیه پول برای پرداخت و سرمایه‌گذاریه؛ NFT بیشتر برای مالکیت دیجیتال، آثار هنری و آیتم‌های کلکسیونی استفاده می‌شه.

ارزش‌گذاری: ارزش ارز دیجیتال به بازار و عرضه و تقاضا بستگی داره، ولی ارزش NFT معمولاً به کمیابی و خاص بودنش وابسته‌ست.

هر دو یعنی ارز دیجیتال و NFT روی بلاکچین سوارن. توی ارز دیجیتال، بلاکچین ثبت می‌کنه که چه کسی چقدر پول داره و چه تراکنشی انجام شده. اما توی NFT، بلاکچین حکم سند مالکیت دیجیتال رو داره. مثلاً اگه یه تصویر یا آهنگ رو به NFT تبدیل کنی، اسم صاحب اصلیش روی بلاکچین ثبت می‌شه و هیچ‌کس نمی‌تونه ادعا کنه مال اونه.

🔹مزایا و معایب

مزایای ارز دیجیتال

  • تراکنش مستقیم و بدون واسطه.

  • امنیت بالا به خاطر بلاکچین.

  • کاربرد گسترده در خرید، فروش و سرمایه‌گذاری.

  • مقاومت نسبی در برابر تورم (به‌خصوص بیت‌کوین).

معایب ارز دیجیتال

  • نوسان شدید قیمت.

  • وجود پروژه‌ها و ارزهای تقلبی.

  • نیاز به دانش و تجربه برای استفاده.

مزایای NFT

  • اثبات مالکیت واقعی در دنیای دیجیتال.

  • فرصت درآمدزایی برای هنرمندها و سازنده‌ها.

  • کاربرد گسترده در متاورس و گیمینگ.

معایب NFT

  • ارزشش خیلی وابسته به جو بازار و ترندهاست.

  • احتمال وجود حباب قیمتی بالا.

  • مشکل کپی‌برداری از آثار (با اینکه مالکیت اصلی همچنان مشخصه).

مثال‌های معروف NFT

برای اینکه موضوع ملموس‌تر بشه، چندتا نمونه معروف NFT رو ببینیم:

1️⃣ CryptoPunks: همون تصاویر پیکسلی که گفتم. بعضیاشون تا ۱۱ میلیون دلار هم فروخته شدن.

2️⃣ Bored Ape Yacht Club (BAYC): مجموعه میمون‌های کارتونی با حالت‌های مختلف که خیلی از سلبریتی‌ها خریدنشون.

3️⃣اولین توییت جک دورسی (مدیرعامل سابق توییتر): به شکل NFT فروخته شد و چند میلیون دلار دست‌به‌دست شد.

4️⃣ Everydays: اثر هنرمند دیجیتال Beeple یکی از گرون‌ترین NFTهای تاریخ که حدود ۶۹ میلیون دلار فروخته شد.

امیدوارم تفاوت این دو رو به خوبی متوجه شده باشید

تکنولوژی بلاکچین؛ تفاوت های بلاکچین با پایگاه داده.

اگر سوال یا نظری دارید خوشحالم میشم برام بنویسید👇

پیج اینستا -> erffan.yavari

کانال تلگرام -> https://t.me/tech_station_yavari